Flash News
How Ceno Klosi tolerated the incinerator company, the dubious negotiations for millions of euros
Abazovic speaks: Why did Montenegro vote against Kosovo in the Council of Europe
After Berber's arrest, Rama appoints a new director in charge of the Albanian Road Authority
An apartment on 'Zogu i Parë' boulevard in Tirana is engulfed in flames
Berisha: We were the first opposition to apply for NATO membership after the fall of communism
Israel-Palestine clashes, how the decades-old conflict began and what rights the Palestinians have in Jerusalem
Hostilities between Israel and the Palestinians are escalating, with Hamas-linked militants firing more than 1,000 rockets at Israel since Monday night, as Israel has also responded with hundreds of airstrikes.
Gaza health officials say at least 35 Palestinians, including 10 children, have been killed in Gaza since the cross-border attacks began on Sunday.
Five Israelis, including three women and a child, were killed by rockets on Tuesday and early Wednesday, and dozens were injured.
The exchange of rocket fire was preceded by hours of clashes between Palestinians and Israeli security forces, including confrontations at the Al-Aqsa Mosque complex in Jerusalem, a holy site for Jews and Muslims.
It has even been described as the worst fighting in the area since the 2014 war between Israel and Hamas forces in Gaza.
What led to the airstrikes?
For weeks, Palestinian protesters and Israeli police have clashed daily around the Old City of Jerusalem, home to major religious shrines for Jews, Christians and Muslims.
Over the past century, Jerusalem has been the scene of violent confrontations between Jews and Arabs and remains one of the most contested cities.
Përplasjet e fundit filluan një muaj më parë me një lëvizje izraelite për të bllokuar disa tubime palestineze në fillim të muajit të shenjtë mysliman të Ramazanit, tashmë një kohë e ndjeshmërisë së shtuar fetare.
Pasi ato kufizime u zbutën, tensionet mbi një plan për të dëbuar dhjetëra palestinezë nga një lagje e Jeruzalemit lindor vazhduan të nxisin konfrontime.
Të hënën, granatat tronditëse u lëshuan në një kompleks të shenjtë në majën e kodrës dhe qindra palestinezë u lënduan në përleshjet midis protestuesve që hodhën gurë ndaj policisë, kurse kjo e fundit reagoi duke qëlluar me gaz lotsjellës dhe plumba gome. Pati edhe të lënduar nga policia.
Pse kontestohet Jeruzalemi?
Izraeli pushtoi Jeruzalemin Lindor, përfshirë Qytetin e Vjetër, në 1967 në fund të Luftës Gjashtë Ditore, së bashku me Bregun Perëndimor dhe Gazan.
Palestinezët pretendojnë ato territore për shtetin e tyre të ardhshëm, me Jerusalemin Lindor që shërben si kryeqyteti i tij përfundimtar.
Por Izraeli - i cili e sheh Jeruzalemin si kryeqytetin e tij "të unifikuar, të përjetshëm" - aneksoi pjesën lindore të qytetit në një lëvizje që nuk njihet nga shumica e bashkësisë ndërkombëtare. E ardhmja e Jerusalemit Lindor ka qenë një nga çështjet më të mprehta në procesin e paqes, e cila u ndal më shumë se një dekadë më parë.
Në ditët e fundit, izraelitët kanë organizuar ngjarje të tjera në Jerusalemin Lindor, duke çuar në grindje të vazhdueshme dhe të dhunshme me Palestinezët.
Çfarë të drejtash kanë palestinezët në Jerusalem?
Hebrenjtë e lindur në Jerusalemin lindor janë qytetarë izraelitë, ndërsa palestinezëve u jepet një formë e qëndrimit të përhershëm që mund të revokohet nëse ata jetojnë jashtë qytetit për një periudhë të zgjatur.
Ata mund të aplikojnë për shtetësi, por është një proces i gjatë dhe i pasigurt dhe shumica nuk zgjedhin sepse nuk e njohin kontrollin e Izraelit.
Izraeli ka ndërtuar vendbanime hebraike në Jerusalemin Lindor që janë shtëpitë e rreth 220,000 njerëzve.
Ajo ka kufizuar rëndë rritjen e lagjeve palestineze, duke çuar në mbipopullim dhe ndërtimin e paautorizuar të mijëra shtëpive që janë në rrezik prishjeje.
Grupi izraelit i të drejtave B’Tselem dhe Human Rights Watch me qendër në New York kanë argumentuar se veprimet e Izraelit në Jeruzalem janë të barabarta me aparteidin(sistemi i ndarjes racore i zbatuar përmes legjislacionit në Afrikën e Jugut).
Izraeli i hedh poshtë këto akuza, duke thënë se banorët e Jeruzalemit trajtohen në mënyrë të barabartë.
Si nisi konflikti?
Konflikti Arabo – Izraelit është me dekada i vjetër. Nga hebrenjtë konsiderohet se toka ku ndodheshin palestinezët ishte e drejtë biblike e tyre, ndërsa për palestinezet, izraelitët konsiderohen si pushtues të tokave të tyre.
Marrëdhëniet izraelito-palestineze janë një histori lufte të vazhdueshme që e ka origjinën në mesin e shekullit XX. Përpjekje të shumta janë bërë për ta zgjidhur konfliktin, si pjesë e procesit të paqes izraelito-palestineze.
Në vitin 1952, Izraeli vendosi që në pjesën perëndimore të tij të ndërtohej një qytet i ri, Jerusalemi Perëndimor, që do të shërbente si kryeqytet i këtij shteti.
Pas vitit 1967, kur Izraeli e pushtoi Bregun Perëndimor, e kaloi Jerusalemin nën varësi të tij, si kryeqytet i pandarë i shtetit izraelit.
Palestinezët kërkojnë që Jerusalemi Lindor të kalojë në varësi të shtetit të ri palestinez dhe të jetë kryeqytet i tij, por izraelitët deklarojnë se gjithë qyteti është kryeqytet i Izraelit.
Në vitin 2000, në Kemp Dejvid, të dyja palët arritën një marrëveshje, sipas së cilës, Jerusalemi do të ndahej dhe pjesa lindore do t’i kalonte Palestinës. Por, lagjet e reja të krijuara në zonën lindore nga kolonitë izraelite do të ishin nën sovranitetin e Izraelit dhe qyteti do të ishte i hapur me forca sigurie të përbashkëta nga të dyja vendet.
Për zgjidhjen e çështjes palestineze, në përgjithësi, dhe qytetit të Jerusalemit, në veçanti, janë mbajtur më dhjetëra takime ndërkombëtare me prezencën e autoriteteve palestineze dhe atyre të Izraelit.
Në këto takime janë hartuar disa plane dhe marrëveshje, të cilat fatkeqësisht kanë mbetur vetëm në letër dhe kanë mbetur të pazbatueshme në terren, ndërsa konfliktet ndërmjet palestinezëve dhe ushtrisë izraelite vazhdojnë.
Një kthesë në politikën ndërkombëtare që ka kthyer vëmendjen tek ky konflikt është vendimi i presidentit Trump për të mbështetur Izraelin dhe për të zhvendosur ambasadën amerikanë në Jeruzalem duke e njohur si kryeqytet të Izraelit. Deri tani në Jerusalem ambasadat i kanë zhvendosur vetëm SHBA dhe Guatamela.
Evropa konsideron se statusi i qytetit duhet të zgjidhet mes Izraelit dhe Palestinezëve.
Translated by Euronews.com