Informality in the economy has increased, not receiving benefits back "disappoints" individuals

Businesses and individuals perceive that informality in the economy has increased over the last year, according to a survey that "Monitor" conducted on its website through the ECR (Engaged Citizens Reporting) application.

The survey was completed by 404 respondents (30% businesses and 70% individuals) from across the country. 94% of the respondents had a higher or postgraduate education.

61% of respondents said that informality in the economy has increased over the last year, compared to 29% who claimed that it has not changed and only 9% who claimed that it has decreased (see graph: Over the last year, informality in the economy).

Businesses perceive that informality has increased more, compared to individuals. 75% of business respondents said that informality has increased in the last year, compared to 56% that individuals reported.

The findings of the survey were presented at the Economic Conference on "Economic Restructuring for a New Perspective", a collaboration of the American Chamber of Commerce with Monitor Magazine.

The main reasons given by individuals for the spread of informal employment were: We do not see benefits in the form of services from the state in return for insurance contributions and taxes; The health service is offered to us against payment and it is not useful to pay health insurance; Pensions are small and it is not useful to pay social security (see the graph: What are the main reasons for the spread of informal employment according to you).

"The findings of the survey clearly show that individuals perceive that the taxes they pay are not returned to them and therefore they are not inclined to pressure their employers to declare their full salaries", said Ornela Liperi, editor-in-chief of the "Monitor" Magazine. .

Diana Leka, Director of the Investment Council Sector, said during the conference that there is no precise and sustainable strategy against informalization. "We need to focus on expanding the taxpayer base and education. We must have stable institutions that must provide solutions and not models".

"Our taxation system is complicated, bringing high informality. The system should be simple to understand and apply, in order to catch violations, not impose high fines", said Adrian Shehu, head of the trade and investment community of the American Chamber of Commerce. "To fight informality, we need to put in place mechanisms and look at the whole, not just the elements. A major problem is corruption, which affects the growth of informality".

The president of AMCHAM, Grant Van Cleve, said that we are competing with countries that have lower and fair tax levels, and this should also happen in Albania.

 

Why is there informality and how can it be reduced?

Në sondazh bizneset raportuan se konkurrenca nga bizneset informale dhe konkurrenca e padrejtë nga subjektet që favorizon administrata shtetërore janë pengesat kryesore që i nxisin subjektet drejt informalitetit. (shiko grafikun: BIZNESET- Cilat janë pengesat kryesore që ju nxisin drejt informalitetit?) Faktor i rëndësishëm mbeten taksat e larta, me tatim fitimin që konsiderohet si detyrimi që ka barrën më të lartë. (grafiku: Cilat detyrime fiskale konsideroni që nxisin më shumë informalitetin?)

Individët mendojnë që lufta kundër korrupsionit do të ishte masa kryesore që do të ndihmonte në uljen e informalitetit, ndërsa bizneset pohojnë se ulja e nivelit të taksave dhe kontributeve do të kishte më shumë efekt. (shiko grafikun: BIZNESET – Cilat masa mendoni se do të ndihmonin në uljen e informalitetit?)

Aplikacioni ECR mundëson dhe marrjen e opinioneve nga bizneset dhe individët, duke ruajtur anonimatin. Krahas alternativave me zgjedhje, të anketuarit u pyetën lidhur me propozimet e tyre për masat që do të ndikonin në uljen e informalitetit në ekonomi.

“Asnjë masë e veçuar nuk do jepte rezultatet e pritshme. Kërkohet një analizë e mirëfilltë në nivel ekspertësh dhe që kanë gjithë informacionin e nevojshëm. Duhen dhe ligje më cilësore dhe reforma”, thotë L.B, që ka një biznes të vogël në Tiranë.

“Problemi nuk është te informaliteti, por te sistemi ekonomik totalisht anormal dhe i dëmshëm, i cili nga gjeneza ka incentivuar pa masë investimin në pasuri të patundshme, në kurriz dhe në dëm të sipërmarrjes prodhuese, aq sa sot të investosh në sipërmarrje prodhimi është pothuajse me zero interes”, pohon I.S, financier në disa firma në kryeqytet.

“Duhet thjeshtësimi i procedurave administrative për formalizimin, luftë kundër korrupsionit, duhet të aprovohen rregullore dhe ligje për të shmangur apo për të hequr cash-in në qarkullim”, thotë A.S, individ, i punësuar me kohë të plotë.

“Mendoj që fjalë si “lufta kundër korrupsionit” etj janë klishe. Forcimi i kontrolleve nga institucionet përgjegjës si psh AKU etj është sfidë dhe do një sistem të fortë monitorimi”, pohon A.D, sipërmarrëse e një biznesi të vogël në Tiranë.

“Duhet që taksat të na kthehen nga shteti në formën e shërbimeve formën e shërbimeve”, thotë një i vetëpunësuar në Tiranë.

“Një masë nxitëse do të ishte rimbursimi i TVSH-së edhe për Individët, ofrim shërbimi cilësor dhe pa korrupsion në shërbimin shëndetësor, liberalizim të tregut të pensioneve dhe sigurimeve shëndetësore që të paguhen në institucionet private ose publike sipas ofertës së shërbimit”, thotë E.L, individ në Tiranë.

“Do të ishte më i përshtatshëm taksim i sheshtë në kushtet e Shqipërisë për të mos pasur devijim të bazës së taksueshme”, shkruan një i anketuar që ka biznes të vogël në Tiranë.

"Customers don't want a bill. Practically, you either have to sell and not be invoiced, or not be sold at all. On the other hand, local suppliers want to stay below the income tax payment threshold and therefore want to declare," says the representative of a large business in Lezhë.

The high level of informality is also related to our culture as a society for doing business. Doing evasion is often like a task where they cannot perceive the opposite, even though they may be in the conditions that the formalization does not cause a tax burden", says the representative of a small business in Tirana.

"eAlb/eGov services are completely out of control and are turning into a very big obstacle and are amplifying and serving corruption. Every application there is rejected and as a result you have to find the relevant people and pay bribes to get the job done", says the representative of a small business in Tirana./ Monitor