Poemë satirike nga Uran Kostreci: EPOPEJA E KARKALECEVE

Pjesë e rubrikës së re “PRINT” që hap Politiko.al me materiale të nxjerrë nga fondet e Periodikut dhe të Librit të Biblikotekës Kombëtare. Gazeta “RD”, e diel 2 korrik 1995.

nga Uran Kostreci

U mbush dynjaja

Me karkalecë

Ka mall njeriu

Përdhe të ecë

 

Kërcejnë përpjetë

Të çajn’ turijtë

Lëvrijnë sheshit

Më keq se minjtë!

 

Ca barkjeshile

Kok’ kuqalashe

Me bri’ në ballë

Me kemb’ si mashë...

 

Roiten sheshit

Plot zhurmë e bujë

Duke përhapur

Panik, rrëmujë.

 

Kur karkaleci

Manovrat nisi

Xhungëlsafia

I degëdisi

 

Për te kojshiu

Një dy bajlozë

Druzhe Mipocin

Dhe Martallozë

 

Si “delegacia”

Atje në mal

Por me detyrë

Mision- special!

 

I pret bajlozët

Enbaxhuzeja

Me uniformë

E çizme t’reja

 

Në gjoks i frynë

E vithie trash’

As femër, as mashkull

Për bylykbash

 

Bajlozët miq,

Sa prezantuan

Të gjithë shtabi

E kritikuan:

 

“Qysh bët’ ju mbledhje

Për bashkëpunim

Tok ne shqiponjat!

Ç’qe ky gabim!

 

Nga druzhe Tata

Urgjent kërkohet

Që mbledhje mufka

Të anullohet!”

 

Marshallah lufta

Filloi së mbari

Enbazhuzeja

Ish komandanti

 

Ky pasi frenat

Mbërtheu në dorë,

Shqiponjat shpalli

Si tradhëtorë!

 

Sepse për neve

Është’ e beteri

Armik shqiponja

E jo sqifteri!

 

Sqifterat pakëz...

Do t’i nangasim

Që shkak të kemi

E goj, të flasim,

 

Se për ta gjoja

I ndezëm zjarret

Ama shqiponja...

Do qitur faret!

 

“Zere me popla”

Goxha gazetë

Përhapte lajmin

Poshtë e përpjetë:

 

“Pa shih shqiponja

Si na krekoset

Për luftë gjoja

Po armatoset.

 

Na e mban veten

Për zog fisnik

Por për beteja

Na paska frikë!

 

“Në djall shqiponja

E tarikati

Për karkalecin

Ka ardh’... sahati!

 

“E kot nuk flasim

Të gjithë ta dinë

Se neve kemi

Goxha doktrinë:

 

“Bash kërmanizmin

Një teori,

Që vjen nga... kërmë

Dhe nga mani!

 

‘Që nuk njeh skamje

Fukarallëk

Por vetëm festë

Qejf’ e Bollëk!

 

“Vet’ Morrkesula

Për të ka shkruar

Alamet veprash

Që jan’ botuar

 

“Ndër’to m’e madhja

Është “KAPISTALLI”

Që se mbaroi

Dot për se gjalli.

 

Por shpiku mendim

Sokakllafizëm

Një shkall’ – pa vajtur

Në Kermanizëm”.

 

Jep- merr shqiponja

Me përgjërim:

“Vëllezër, mosni

Jeni gabim.

 

“Sot karkaleci,

Ju flet në erë

Por nesër sytë

Ka për t’u nxjerrë

 

“Sokakllafizmi

Ësht’ llaf sokaku

Dhe karmanizmi

... Sistem bataku!

 

“Pa Azhuzeja

Po t’dëshëroje

Vërtet pushtuesin

Që ta luftoje

 

“Bujrum ti biem

Ai dhe në

Jo përë... këtu!

E përë... atje!”

 

Po Axhuzeja

Me grusht kanoset,

Nxjerr jargë e shkumë

E bardalloset:

 

“Ne do të bëjmë

Ç’ka nuk është bërë

Se do të habitet

Një botë e tërë...

 

“Regjimi ynë

Do jet’ m’i miri

Do han’ të gjithë

Me lug’ floriri!

 

“Zengjin s’do ketë

As varfanjak,

As ti më shumë

As un’ më pak!

 

“Do sjellim qumësht

Me rubinetë...

Saherë të pihet

Shko e pi vetë

 

Sa her’ të hahet

Një gjell’ e mirë:

Byrek e qofte

A ëmbëlsirë.

 

“Mos luaj vendit

Aty ku je:

Fët... shtyp një sustë,

Hazer e ke!

 

“Krejt me koment

More jahu’

“Xherr... bjeri ziles:

Të vjen këtu!”

 

Premtime dite

Premtime nate...

Miletit mendja

Ju bë sallatë!

 

Ca plaka tremben,

I ha marazi

Se mos po vdesin

Më par’ nga gazi!

 

Thon’: -Kur do vemi!?

Po qysh do hamë?

është’ larg akoma?

-Ja... ja.. ku vamë!”

 

U mbush dynjaja

Me karkaleca

Ka mall ... njeriu

Përdhe të ecë!

 

Kërcejnë përpjetë

Të çajn’ turinjtë,

Lëvrijnë sheshit

Më keq se minjtë.

 

Ca si majmunë,

Ca si gomerë,

Si derr me feçkë

Disa të tjerë...

 

Po e vërteta,

Ama do thënë

Se pat dhe njerëz

Mjaft për të qenë

 

Të rinj të zjarrtë

E të shkolluar

Nga heroizma

Të frymëzuar

 

Që lanë librat

E muar malin

Veç për të drejtën

Për idealin.

 

Por kur të shohin

Ata qyqarë

Në çfar’ bataku

Jan’ duke shkare:

 

Ca vrasin veten;

Ca degëdisen

Ca vet’ prej shokëve

Do dyfeqisen.

 

Dhe ca damkosur

Si tradhëtarë

Do kalben burgjesh

Do hiqen zvarrë!...

 

Po edhe ata

Që në mal’ zvanë,

Për Azhuzenë

E derdh’ paranë.

 

Insekti i hurit

E i litarit

U hodh të gjithëve

Trutë e gomarit!

 

Veç Azhuzenë

Nga pas e ndjekin

Dhe për mbi ballë

Një... grusht përpjekin

 

Ky me sa duket

Është ishareti

Se shpejt do bëhet

Në bot’... qameti.

 

Enbazhureja

Trim komandar

Nga vrima dolli

Si... flamurtar!

 

Dhe kapardiset

Me brir’ helmete

Kalon revistë

Gjall’... Marsi vete!

 

Plas brohoria

E fishekzjarre

Flet Azhuzeja

Pa letër fare;

 

“E ardhme e lumtur

O shokë’ ju pret

Çdo gjë që shihni

Ju u përket!”

 

Shpejt karkalecët

“Reforma” nisin

Ku gjejnë depo

I boshatisin

 

Kallaballëku

Nga kjo fushatë

U bartëtisën

Mben’ me të thatë!

 

Nëpër pallatet

E mbetur bosh

Ku njerëzia

U qitën... osh!

 

Tash karkaleca

Aty bëjn’ pallë...

Me nipër, mbesa

Me teze e hallë!

 

Kësmet i tyre

Flen mbi karjolle

Dyshek me pupla

Çarçafe të hollë

 

Në bulevarde

E nëpër pjaca

Sheh karkalecë

Zenë “allabraca”

 

Me rroba vishen

I blejnë pa lekë

Me borsalina,

Bastun, qostekë...

 

Dhe karkalecat

Na mbajn’ myhyre,

Bëjn’ tualete,

Ven’ manikyre

 

Pra karkalecat

Civilizohen

Tamam si njerëz

Po prezantohen...

 

Ja karkalecja

Maj penxheresë

Në bulevard

Përposh së resë,

 

I lëshon zë;

“Lulush, më qafsh

Më bli ndë... mapo

Çorap mëndafsh”!

 

Nusja me çantë

Me përmanent

Që flet dhe fjalën

“Eveniment”...

 

Që porsi stapka

I ka kërcinjtë

Dhe qenka boshë

E varen gjinjtë...

 

Si karkaleckë

Na drithërohet!

Shpejt me ullatkë

 

Paksa freskohet

Pastaj e nxjerr, gjuhën një kut

Dhe i thotë vjehrrës:

Të ble një m...

 

“Zere me Popla”

Organ serioz

Shan “Druzhe Tata

Ësht’ lapanjoz

 

Na bëri naftën

Na lanë shëndenë

Po shyqyr kemi

Exnbazhuzenë

 

“Dhe mik për kokë

Bash sëkëlldinë

Që ka në krye

Car Staplajthinë!”

 

Por s’vonoi shumë

Pllakosi zia

U dha mandata:

Vdiq Staplajthia!

 

Ç’është kjo mynxyrë!

Ç’është kjo hata!

Qan karkaleci

Mbet pa baba!...

 

Merhumit vendin

Ja zu menjëherë

Can Hasharija

Larash i ndjerë

 

Shulak nga shtati

me goxha mullë

Dhe pak si qose

Dhe kokë tullë

 

Për gojë embël

E i sajdisur

Që flet... qyfyre

Për tu kandisur

 

Car hasharia

Qeros dinak

Fshiu brenda plehrat

Pak e nga pak

 

Sheh Axhuzeja

Çarkun e ngritur

Fillon shan qerosen

Ai i habitur

 

E quan klloun

Deviator,

Dhe renegat

Dhe tradhëtar.

 

Ky  “aleatin”

Që... i dul dore

E shau “Judë”

Dhe... “nevojtore”!

 

Afroi behari

Po shkrin bora

Fillojnë e dalin

Kafshët e gjora.

 

Kullotin rrotull

Cik nga një çikë

Se ndjejnë zhurmë

Fshihen me frikë

 

Qysh nga “në format”

Tmerruar janë

S’din ku të futen

Mos gjejn’ belanë...

 

Ahere doli

Enbaxhereja

Me borsalinë

E rrobat e reja

 

Me ton të butë

Javash me qokë

Qafosi embël:

Të dashur shokë!

 

Pse mos punojmë

Gjith bashkarisht

Dhe ham e pimë

Vëllazërisht?

 

S’ka rrezik fare

Për abuzime

Racion me peshë

I’ ndarë me qime

 

Do jenë depot

Plot e përplot

Haj sa të duash

Veç e dot

 

Nga këto llafe

Mjalt e sheqer

Miletin tekun

Ha dhe njëherë

 

Ca fillimisht

Sikur nguruan

Po deshën s’deshën

U dorëzuan.

 

U bënë urime

U ngrit dollia

U shpik së fundi

Dhe... bashkësia

 

E ja ku del

Në punë një ditë

Kallaballëku

Vargan si dhitë

 

E kur argatët

Nga puna kthenin

Ç’ka patën mbledhur

Depos ja lenim

 

Vetë bark jeshilet

Pastaj u ndanin

“Sa një sy mize

Racion që hanin”

 

Ca prej urie

Po bënin naze

Nga puna e rëndë

Duallën avaze

 

Mirëpo sakaqë

Do karkalecë

I detyruan

Ata mistrecë

 

Të ulnin kokën

Të bënin punë

Në mos po ndryshe

Ta vinin drunë

 

Sa bark jeshilët

Janë shumë të mirë

Po duan bindje

Dhe  urtësirë

 

Sa po llafosnin

Pësh, pësh dy veta

Shpejt karkalecët

Me dy tri çeta

 

Si re e shiut

Aty pllakosnin

Të nxirrnin sytë

Të handakosnin

 

E si të t’zinin

Dyqind shejtanë

Osht të zvarrisnin

Për në Hapsanë?

 

Dhe kur Hafije

Gjekundi s’kishte

Të bënin sytë

Se aty ishte

 

U hoq besimi

U hap paniku

As miku njihej

Më, as armiku!

 

Sot karkaleci

Që lart në kodër

Dha sihariqin

Me dajre lodër:

 

Ne filluam

Me miqtë të ndritur

Me kalë qyqen

Shalë shkalafitur

 

Bëmë aleanca

Të fortë, andaj

Erth’ prijësi i tyre

Sot, Kaf Kuf Çaj

 

Enhaxhyseja

Rreth atij miku

Këndon e hidhet

Si top llastiku

 

Rroftë Kaf Kuf Çaj

Mik e baba

Që tri pash emrin

Të gjatë e ka

 

Jo hashari

Por Kaf Kuf Çaj

Të mbushet goja

O mir vëllai

 

Nga gazi miku

Bëhen reforma

Punë vullnetare

Dhe ngrihen norma

 

Në vend të lekut

Merr medalione

Flamurka, yllka

Emulacione

 

Turma mbledh grushtet

Dhëmbët kërcet

Punon gjithë ditën

Ofshan e s’flet

 

E fill mbas pune

Mbas gjithë sikletit

I bën dhe festë

Axhusë mbretit

 

Mileti i gjorë

Të erdhën mendë

Tash po çi do

Si han as qentë

 

Haj fshikuj i shpinës

E thaj kënetë

Bjeri dhe lodrës

Me barkun petë

 

Po thupra s’ndihet

Se bie dajreja

Dajak dhe festë

Rroftë Azhuzeja

 

Gojë më gojë

Përhapet llafi

Do hiqet çallma

E kamillafi

 

Trim karkaleci

Që mban fjalimin

Nuk pret nga turma

Ta marrë vendimin

 

Por pyet: Në ka

Ndonjë që thotë

Se feja duhet

Të jetë në botë,

 

‘Pse s’del ky gjarpër

Lubi, lugat?

Pse s’del t’ja shohim

Atë surrat?

 

Se me të dorën

Nuk do e ndyjë

Asnjë, por masa

Le ta pështyjë

 

Masa mbledh grushtat

Dhembët kërcet

Ul kokën, struket

Ofshan e s’flet

 

Rrëzohen tyrbet

E minaretë

Xhami e kisha

Me këmb’ përpjetë

 

Mom’ Zerzeleja

Duke u dridhur

Nga qielli ndjesë

Lyp duarlidhur:

 

Zot nxirrmi sytë

Zot më shurdho

As të ndjej dua

E as të shoh

 

Pastaj përlotur

Me turmën shan:

Ti hiqet feja

Se feja s’ban

 

Ja prap lodrës

I bie kasneci

Dhe lajmëron

Se karkaleci

 

Do të thjeshtojë

Program me shkollë

Ti biet shkurtas

Të pritet hollë

 

S’na duhen neve

Filozofira

Literaturë

Dhe historira

 

Përshembull foshnjës

I do mësuar

Qysh Haxhuzeja

Dje ka luftuar

 

Pastaj shkollari

Me pun’ të rritet

Të hap’ qilizmë

Që të stërvitet

 

Në është i vogël

Paçka mësohet

Se fundja buka

Pa mund s’fitohet

 

I duhet shkulur

Paragjykimi

Për të shijuar

Një çast gëzimi

 

Bajram e pashkë

E plot ngatërresa

Gosti e saze

Nëpër martesa

 

Pse nuk po ngulet

Koncepti i ri

Se angaria

Është nder lavdi

 

Urdhër: Gra, plaka

Qorre sakate

Memece shurdhe

Hem’ ditë hem’ natë

 

Kanal të çelin

Të bëjnë dritë

Të venë në punë

Në punë të gjithë

 

Enaxhuzeja

Gjith tru e mend

Për të bërë ligje

Thërret kuvend

 

Ky zhgan juristësh

Kuvend sovran

Kur flet dervishi

Veç iso mban

 

Fill mbas çdo neni

Amin thërret

Asnjë klauzolë

Gabim s’e qet

 

Enaxhuzeja

Megjithë suitë

Kudo fjalime

Mban ditë për ditë

 

E në çdo rast

Punë e pa punë

Mburret me mikun

Në filifistunë

 

Është’ miku im

Ai Kaf Kuf Çaj

Le të më ngasë

Kush pop t’ja mbaj

 

Si kal qyqja

Nuk gjen gjëkundi

S’ka perëndi

Atë ta mundi

 

Po a ra m’sysh

A ngradisi

Me Kalëqyqen

Miqësia... krisi

 

Enhaxhuzeja

Farmak si shlliga

Shpertheu inatin

Me fjal’të liga

 

“Na përmor Tata

Na dhjeu Qerosi

Tash Kaf Kuf Çaj

Na menderosi...

 

Ku vamë u mpleksëm

Djalli ta hajë...

Në Filifistun

Me Kaf Kuf Çaj.

 

“Qe pa sheqer

Pi çaj në vap

Dhe llapë orizin

E ha me stap?

 

“Hy... Def u bëftë

N’Filifistun

Shafran milet

Surrat majmun!

 

Për ters u kthye

E fatit rrota

Se karkalecët

Filloi, gjithë bota

 

Në loj’ ti verë

T’i telendisë

Me turli fjalësh

T’i gomarisë

 

Enazhuzeja

Më shum’ se kurrë

Në ato çaste

Qëndroi si burrë!

 

Pastaj ja nisi

Bre smë të sharë

Soj sorollop

Gjith botën mbarë

 

Nga themelia

Gjer maj’ çatis

Ç’i mbante brenda

Pragu i shtëpisë

 

Dhe në duel

Botën e ftoi

Por kjo si duket

U tremb s’pranoi

 

Sot ra daullja

U ça zurnaja,

Shungulloi ajri

U shkul dynjaja

 

“Ky karkaleci

Prap’ do jet’ pleksur

Me miq” – than njerzit

E.. pa u feksue,

 

Sikush për mikun:”]

Urim t’i japë

Nxiton sa prishur

Me të s’është prapë

 

Kallaballëku

Në rrugë shtohet..

Pyesin shoshoqin

Nuk i durohet

 

“Ky është i vjetër

Mik a i vonë?

Ku djall e gjeti?

Emrin ç’ju thonë?

 

“Tash prap do lehur,

Do shfaqur gazi

Firoma s’kemi

Na dhemb gurmazi

 

“Le po na duhet

Frym’ për të sharë

Mikun që patëm

Një javë më parë

 

Por zhurma shuhet

Se maj’ ballkoni

Kërceu e hipi

Te mikrofoni

 

Një karkalec

Trup shapullitur]

Jeshil e buzësh

I jargavitur

 

Turma e priti

Me brohori

“... rroftë Haxhuzeja

Dhe miku i ri!”

 

Por karkaleci

Me zë të mprehtë

S’na duhen miqtë,

Tha, - jemi vetë.

 

“Nuk na zë malli

Për rockodane

Nevojë s’kemi

Ne, ata kanë

 

“Ne kemi prijës

Enazhuzanë

Një filozof

Që ndriti dhenë”

 

Jehona e fjalës

Nuk qe fashitur

Kur turma klithi

Si e bubitur

 

O lum o lum

Të lumit ne

Por filozofin

Enaxhuze!

 

Trim barkjeshili

Lart në ballkon

Sa merr fund zhurma

Me ovacion

 

Me tjerë libra,

Thotë, mos rropati

Se dija e botës

Këtu është gati

 

Dhe fësht... e nxjerr

Që ndënë sqetull

Alamet libri

Si koqe pezull

 

Me ngjyrë të kuqe

Veshur kapaku

Për qejf i lidhur

Ta zë... meraku

 

Njerëzit e hapin

Siç i ka hije

Por sa lexojnë...

Zalija u bie

 

Më dysh palosen

Qeshin, gajasen

E me shoshoqin

Si qorr përplasen

 

Ky paska rjedhur

Pa shi se ç’thotë

Si ne nuk paska

Më mir në botë

 

Qyqja kërthiza

Gajas një grua

Vertetë e thotë

A qesh me mua?

 

Ndër ne veç paska

Thotë barazi

Lexon e shkrihet

Një djalë i ri

 

Ca aq gajasen

Sa shpirt ment japin

Si peshk pa ujë

Veç gojën hapin

 

Me uj’ kur ngjallen

Nja dy të mekur

Sa panë librin

Top... ranë të vdekur!

 

Një qesh sa barkun

E mban me dorë

Jep... jep e bullkat

Heq... a përmor!

 

Lart oratori

Jeshil vranuz

Vazhdon fjalimin

E gjatë tërkuzë

 

Ky libër i madh

Ka si qëllim

Revolucionin

Në bot’  zbatim

 

“-Hi! – Hi! qesh turma

Ho! Ho! Ha! Ha

Dashka dhe botën

Ta bëj si na

 

Dhe libri i madh

Që dheu se nxë

Shkon fletë fletë

Drejt në WC

 

Epilog

Midis pranverës

Tetëdhjetë e pesë

Ju nda firoma

Enhazhuzesë.

 

O çfarë mënxyre!

Vdiq dervish Mbreti...

O kuje zezë

Ku-ku ç’na gjeti

 

Qysh u vithis

U shemb e ra

Gjith ai div

Si katana

 

Symbyllë i verdhë

Meit shafran

Me kostum veshur

E me kaftan

 

E sipër lule

Që qejf i kishte’

Kur ja dhuronin]

I ngjall sa ishte!

 

Tash kujt t’ja hedhim

Çupat e shkreta

Lart në tribunë

Ato buqeta?

 

Kush paskëtaj

Do ti qafojë

T’i jargavitë

Pllaq-plluq në gojë

 

U bje zilja

I kap siniri

Për Azxhuzane

Bandill m’i miri

 

Për cilin turma

Tash do punojë

Do hedh valle

Parakalojë?

 

Kush ndër ballkone

Podjume pjaca

A mes, fshatrave

Lart në tarraca

 

Do ta trajtojë

Problemin thellë

Që është patatja

Hem bukë hem gjellë?

 

Kush do të thotë

Se bima dheu’

Ka dobi shumë

Nga glasa e plehu

 

Kush në aksione

Tani rininë

Ka për ta nisur

Si bagëtinë?

 

Të çel’ taraca

Të thaj batak

Me shami hundësh

Në qafë si lak

 

Sa i desh njerëzit

Dervishi i gjorë

I piqej buza

Për punëtor

 

I mblidheshin lotët

Lëmsh, psherëtinte

Kur për puntorin

Dollinë e ngrinte

 

Me fund e kthente

I dhimbsej masa

Sa i kish hije

Kur thoshte “kllasa”

 

Qajn karkalecët

’të zestë ne

Qysh do jetojmë

Pa Axhuze?!

 

O kujë e zezë

Ka-Ku ç’na gjeti

Pas berihait

Qan... dhe mileti

 

Qan dhe mileti

Veshur me thes

Që luste Zotin

Kur po na vdes.