Flash News

Alarm për bombë, Policia largon deputetët dhe mediat nga ndërtesa e Kuvendit të Kosovës

“Vullneti i popullit” dhe ironia e dorëheqjeve të komanduar

Përfundon pa ndryshime rinumërimi i votave në Durrës

Zhduket pa gjurmë çobani në Delvinë

Italia ashpërson rregullat për qarkullimin e monopatinave

E-TJERA

Sëmundjet që përhapen nga mushkonjat janë një problem në rritje në Evropë

Politiko 5 Korrik 2025, 10:44

Sëmundjet që përhapen nga mushkonjat janë një problem

Evropa po përballet me një kërcënim në rritje për shëndetin publik nga sëmundje tropikale që përhapen nga mushkonjat, si dengue dhe chikungunya, të cilat gjithnjë e më shumë po shfaqen në kontinent për shkak të ndryshimeve klimatike dhe rritjes së udhëtimeve ndërkombëtare.

Ekspertët paralajmërojnë se verërat më të gjata dhe të nxehta po krijojnë kushte të favorshme për këto sëmundje të rrezikshme, që më parë shfaqeshin kryesisht në Afrikë, Azinë Jugore dhe Amerikën Latine.

Vetëm në vitin 2024, sipas Qendrës Evropiane për Parandalimin dhe Kontrollin e Sëmundjeve (ECDC), u regjistruan 1,436 raste të virusit të Nilit Perëndimor dhe 304 infeksione me dengue në Evropë – një rritje alarmante në krahasim me vitet e kaluara. Italia regjistroi shpërthimin më të madh të dengues me 238 raste, ndërsa këtë verë Franca po përballet me shtatë shpërthime aktive të chikungunya.

“Është një kurbë eksponenciale”, paralajmëron Jan Semenza, epidemiolog mjedisor në Universitetin Umeå në Suedi. Ai shpjegon se kohëzgjatja nga momenti kur një specie mushkonjash mbërrin në Evropë deri në shpërthimin e një epidemie është ulur nga 25 në më pak se 5 vjet. Shkencëtarët besojnë se dengue dhe chikungunya mund të bëhen së shpejti endemike në shumë pjesë të kontinentit.

Simptomat e dengues përfshijnë ethe, dhimbje trupi dhe skuqje, ndërsa chikungunya shkakton dhimbje të forta të kyçeve që mund të zgjasin për muaj. Edhe pse jo gjithmonë vdekjeprurëse, këto sëmundje mund të ndikojnë rëndë në shëndetin dhe jetesën e qytetarëve. Që nga fillimi i vitit 2025, mbi tre milionë raste të dengues dhe 220 mijë raste të chikungunya janë raportuar globalisht, me më shumë se 1,400 viktima nga dengue dhe 80 nga chikungunya.

Për të përballuar këtë rrezik, vendet evropiane po përforcojnë masat e parandalimit. Spanja ka nisur një program të “shkencës qytetare” ku qytetarët mund të dërgojnë foto të mushkonjave përmes një aplikacioni me inteligjencë artificiale që identifikon speciet dhe njofton autoritetet shëndetësore. Deri tani, mushkonja tigër aziatike, bartëse e dengues dhe chikungunya, është zbuluar në 156 bashki spanjolle.

Sipas ECDC, individët mund të ulin rrezikun duke përdorur repelentë, veshje mbrojtëse dhe duke shmangur ekspozimin në mëngjes e mbrëmje kur mushkonjat janë më aktive. Udhëtarët që kthehen nga zona të rrezikuara duhet të ndjekin masa mbrojtëse për të paktën tre javë, për të shmangur transmetimin lokal të viruseve.

Ndërkohë, shkencëtarët theksojnë rëndësinë e mësimeve të nxjerra nga rajonet tropikale ku këto sëmundje janë endemike prej kohësh. “Në Evropë, është ende një sëmundje sezonale,” thotë Semenza, “por sezoni po zgjatet dhe do të shohim gjithnjë e më shumë raste në të ardhmen.”