Alban Daci
Është e njohur nga historia se proceset ndërkombëtare kanë influencuar gjithmonë në proceset e brendshme të një vendi, ashtu si dhe kur proceset e brendshme të një vendi janë bërë model apo kanë ndikuar ose janë bërë frymëzim edhe në nivel ndërkombëtar.
Kemi disa fenomene që po ndikojnë dhe rrethanat janë të ngjashme që Shqipëria në 30 qershor të bëhet si Spanja e korrikut 1936.
1.Në atë kohë kishim një rritje pakënaqësie për modelet qeverisëse dhe kjo lidhej me krizën ekonomike botërore të 1929, dhe pastaj edhe të 1934. Kriza ekonomike e asaj kohe prodhoi viktima e varfëri dhe qeveritë legjitime u gjetën në efekt surprizë për të marrë masat e duhura. E njëjta gjë po ndodh edhe në Shqipëri dhe në Europë, si pasojë e krizës ekonomike të 2008.
Situata në Shqipëri u përkeqësua edhe me shumë pas zgjedhjeve të 2013, sepse qeveritë që pasuan nuk arritën të bënin asgjë në drejtimin e përmirësimit ekonomik, por në fakt u shënua regrese ekonomike e këtë e vërteton eksodi i emigrimit të shqiptarëve nga 2013 e deri me sot, ku, sipas statistikave janë larguar më shumë se gjysmë milioni. Thuajse të gjithë janë emigrantë për arsye ekonomike e për pasiguri jetë.
2. Kriza ekonomike e 29 dhe 34 prodhuan edhe kriza politike duke stimuluar fenomenet apo lëvizjet populiste. E njëjta gjë po ndodh edhe sot në Europë, dhe kjo vjen si pasojë e konsumimit apo dështimit ciklik të klasës politike. Si në atë kohë edhe sot kemi rritjen dhe ringritjen e forcave të djathta ose ekstremit të djathtë dhe krizë e thellë të së Majtës.
E majta shqiptare, ashtu si të majtat e tjera europiane, është në krizë. Po rikthehet e Djathta në Shqipëri, por kjo nuk i gëzon të gjithë në Shqipëri, Ballkan e më gjerë. Së pari, e Majta aktuale është shumë pranë të majtës ne Serbi dhe Serbia gjithmonë në shërbim të Rusisë, në Ballkan. E djathta shqiptare do të ketë mbështetjen e saj perëndimore; për këtë s’ka dyshime. Në këto rrethana, Shqipëria pas 30 qershorit rrezikon të bëhet seriozisht një arenë e përplasjeve ndërkombëtare, ashtu si ishte Spanja në vitin 1936-39.
Dyshojmë se përtej problemeve të brendshme të klasës politike, ka një skenar ndërkombetar, që po e çon Shqipërinë drejt një Spanje të dytë në Europë. Por, ka një dallim të qartë, që rreziku rus në Shqipëri nuk është PD, por është vetëm PS e kjo për shumë arsye historike, por edhe në logjikën e arsyetimit Rama- Vuçic- Erdogan- Putin.
3. Zgjedhjet europarlamentare do të jenë faktori më i rëndësishëm, që do të përcaktojë të ardhmen e Shqipërisë. Nëse në zgjedhjet për euro-parlamentin do të fitojnë e do të konfirmohen parti populiste të djathta si Lega Nord, Shqipëria ka gjasa të marr drejtimin që mori Spanja pas 1936-39.
Gjithsesi, Shqipëria mund ta parandalojë qasjen e një Spanje të dytë vetëm me angazhimin e drejtpërdrejtë e të fuqishëm të SHBA. Optika europiane nuk e zgjidh krizën e Shqipërisë, sepse e gjithë Europa është e përfshirë në një krizë të ngjashme e për të njëjtat arsye. Nëse amerikanët nuk përfshihen ne zgjidhjen e krizës, Shqipëria do të ketë fatin e Spanjës e do të jetë një shesh me pasoja të rënda në shumë plane, deri te garancia për sovranitetin e saj kombëtar.
Financuar Nga Bashkimi Europian
