Flash News

OP-ED

Shpirti i këtij populli nuk qenka plakur

Shpirti i këtij populli nuk qenka plakur

Ndriçim Kulla

Njerëzit që përbëjnë një shoqëri njerëzore, një popull dhe një shtet, ndahen në shumë klasa e kategori. Një nga këto ndarje është dhe kjo: njerëz që ndiejnë përgjegjësi dhe njerëz që nuk ndjejnë përgjegjësi. Të parët kanë një kuptim të thellë të historisë, kanë një shqetësim për të ardhmen dhe veprojnë tërë jetën e tyre si misionarë të ndritur për respekt të vlerave të ndryshme që u janë lënë trashëgim nga të parët dhe për të krijuar kushte më të mira, më fisnike dhe më të shëndetshme për brezat që vijnë. Këta e kuptojnë jetën si një vazhdimësi të pambaruar dhe jetën e tyre personale si një nyje të ndërgjegjshme në këtë zinxhir të gjatë. Veprojnë paprerësisht duke pasur në mendje të shkuarën dhe të ardhmen si në një përfitim tërësor.

Një ndarje e tillë më erdhi menjëherë ndër mend teksa po shikoja gjithë këto ditë ecejaket e përditshme të njerëzve dhe politikës, në tubimet e tyre për çështjen e Astirit. Edhe pse problemi i legalizimeve është i trashëguar prej kohësh, çështja kryesore që nuk është trajtuar aspak në gjithë këtë problem është raporti i shtetit me popullin e vet. Fabula e shtet-bërjes është ajo që tirret dhe ushtohet fort nga mediat (e manipuluara nga propaganda) në çdo rast që ka probleme të tilla. Kishim më parë ata që s’paguanin faturën e dritave, e që u “demonizuan” nga forca e fabulës së shtet-bërjes për t’u veçuar nga populli si e keqja e tij. Pastaj, vijuam me ata që s’paguanin ujin, e përsëri trajtimi qe i veçuar, përbuzës, në emër të shtetit që “shtron” në binarët e ligjit “ copat” e këqija të popullit.

E tani, doli problemi i legalizimeve, që shteti në bërjen e tij, pasi i ka zgjidhur të gjitha problemet e tjera, nuk mund ta tolerojë kurrësesi, sepse zhvillimin nuk mund t’ia prishin ca “zaptues tokash” dikur, këtu e 20 e kusur vjet përpara. Është një fabul që është formuluar keq që në fillim, por që ka pasur gjithmonë efekt në kundërvënien e shtetit me popullin e keq, zaptues, mos-pagues, falë demagogjisë dhe cinizmit të shumicës dhe mos-aftësisë së pozitës për të mbrojtur para së gjithash dinjitetin njerëzor në rradhë të parë, e pastaj social dhe ekonomik të këtyre njerëzve.

E gjithë Shqipëria, në shumë pjesë të saj ka pasur informalitet në pagimin e dritave, ujit, në ndërtimin e shtëpive, dyqaneve për të jetuar, e kështu me rradhë. Por harrohet se këto të gjitha bashkë përbëjnë kushtet minimale të jetesës së një populli. Pra, gjatë gjithë këtyre 28 viteve, këto kushte kanë bërë popullin shqiptar, me vlerat dhe njollat e tij. Atëherë a mund t’i kundërvihet një shumicë me fabulën e shtet-bërjes procesit të “bërjes” së popullit të vet. Se nuk mund të flitet kurrësesi për një “pakicë të keqe” që duhet t’i bindet “shumicës së mirë”, këtu duhet të flitet për një proces të mirë-studiuar reformash, edhe sociale, që duhet të zëvendësojë një proces të tërë të kryer liberalisht dhe pa rregull.

Ndaj, populli duhet të trajtohet si i tërë i përfshirë në këtë proces, jo të denigrohen me arrogancë e cinizëm, vetëm sepse janë pak. Përkundrazi, shtëpi për t’u prishur në vendet ku kalon rruga do të ketë gjithmonë, në të gjithë Shqipërinë, edhe në vitet që do të vijnë. Këtu fabula e shtet-bërjes s’pi ujë kur përballet me procesin shqiptar të komb apo popull-bërjes. Këtu e qindvjet më parë i madhi Fishtë, pasi qe bërë Shqipëria, kërkoi të bëheshin shqiptarët. Po si? “Nuk âsht qi Shqyptari të jét shqyptár vetem me fis, me gjak, me trup; por duhet qi të jét shqyptár me shpírt: así shqyptari, qi të perbajë komin e jo vetëm popullin”.

Është e trishtë dhe e rrezikshme, e gjithë kjo sjellje arrogante e fabulës së shtet-bërjes, sepse po përçan shqiptarët, po bllokon procesin e popull-bërjes të shkojë në komb-bërje të vërtetë, pasi nuk tregon shpirt, moral, transparencë, barazi e sinqeritet në trajtimin e problemeve. Po njëlloj, ndodhi edhe me “ngelësat”, duke i trajtuar si të këqinjtë, për të cilët populli që paguan taksa dhe  mazhoranca shtet-formuese duhet të merrte masa për t’i vënë në udhën e drejtë. Mirëpo studentët me atë lëvizje genuine, të sinqertë, solidare, u bashkuan të gjithë bashkë, në emër edhe të ngelësave, për të zgjidhur problemet e tyre.

Trajtimi i të mirëve ndaj të këqinjëve, që propaganda e kish përdorur gjithmonë, edhe në shumë raste të tjera, kësaj rradhe nuk dha rezultat. Përkundrazi u kthye në bumerang, sepse kështu duhet të veprojë, e bashkuar si një e tërë, çdo grupim, shtresë apo kategori kur përsëndytet e keq-trajtohet verbalisht e ligjërisht një pjesë e saj. Ajo që ndodhi me studentët është dita më e bukur e Shqipërisë, edhe pse populli studentor u ngrit kundra arrogancës së konsiderimit të një pjese të vet si të keqe. Kjo duhet të kishte qenë gjithmonë përgjigjia e çdo kategorie njerëzish që e ndjejnë thellë parësisht përgjegjësinë e tyre historike, përtej problemit personal ose problemit të caktuar të një shtrese.

Nuk ka popull të keq e popull të mirë, kjo fabul që nuk harmonizon, por përçan njerëzit, ky proces shtet-formues që i është kundërvënë procesit popull-formues drejt rrugës së vet të natyrshme të komb-formimit, mori dje një model përgjithësues shembullor. Kështu, në mënyrë solidare veprohet kur shahen e nëpërkëmben disa në emër të të gjithëve. Çdo shtresë duhet të mbrojë dinjitetin e vet, kjo do të bëjë popullin, kombin. Kështu, dhe shtet-formimi duhet t’i përshtatet këtij procesi me përgjegjësinë e një misioni historik. Për këtë arsye, sot na duhet të lëvdojmë studentizmin, si fazën më të shkëlqyer të këtij procesi, të kësaj kategorie të përgjegjshmish që duhet të bëhen dalngadalë klasë shoqërore udhëheqëse e Shqipërisë të së ardhmes.

Dje, ne që të gjithë mendonim se Shqipëria qe “plakur” aq shumë sa të qe bërë imune ndaj reagimit, morëm një përgjigjie të madhe. Shpirti i këtij populli nuk qenka plakur, i plakur dhe si mbreti lakuriq është sot vetëm shpirti i politikës. E që të vishet e rinohet për të ardhur e të bisedojë me studentizmin, lipset një sinqeritet i ri në raport me problemet, një transparencë e re në raport me të vërtetëm, dhe një veshje krejtësisht rinore e re në raport me pushtetin dhe qeverisjen e tij.

Të fundit