Flash News

Evazioni i rigonit që ktheu Muçin në meme

Edi Rama kundër popullit, ‘në emër të popullit’

Shembet me tritol ndërtesa e fundit në Theth, tymi mbulon zonën

Pushteti vendor nën diktatin e Ramës, Afrim Krasniqi për Politiko: Devijim nga demokracia dhe Kushtetuta, institucionet heshtin

Merr flakë në ecje autobusi në Gjirokastër-Sarandë

Bota

SHBA përfshihet në luftë, pse Trump mori rrezikun të sulmonte Iranin?

Politiko 22 Qershor 2025, 20:28

SHBA përfshihet në luftë, pse Trump mori rrezikun të

Nga sanksionet te sabotimi dhe sulmet kibernetike te diplomacia, Shtetet e Bashkuara kanë përdorur çdo armë që munden për 20 vjet për të ngadalësuar marshimin e gjatë të Iranit drejt armëve bërthamore. Të dielën në mëngjes, Presidenti Donald Trump iu drejtua armës përfundimtare, forcës brutale ushtarake që katër paraardhësit e tij e kishin shmangur qëllimisht, nga frika se do t'i zhyste Shtetet e Bashkuara në luftë në Lindjen e Mesme.

Për Trump, vendimi për të sulmuar infrastrukturën bërthamore të një vendi armik përfaqëson rrezikun më të madh dhe ndoshta më të rrezikshëm të mandatit të tij të dytë, tha New York Times në një analizë. Presidenti amerikan po vë bast se Shtetet e Bashkuara mund të zmbrapsin çdo hakmarrje të urdhëruar nga udhëheqja iraniane kundër më shumë se 40,000 ushtarëve amerikanë të shpërndarë në baza në të gjithë rajonin.

Të gjithë janë brenda rrezes së arsenalit raketor të Teheranit, edhe pas tetë ditësh sulmesh të pandërprera nga Izraeli. Ai gjithashtu po vë bast se mund të parandalojë që një Iran shumë i dobësuar të përdorë teknikat e tij të njohura terrorizmin, marrjen e pengjeve dhe sulmet kibernetike si një formë më indirekte sulmi për tu hakmarrë.

Më e rëndësishmja, vazhdon analiza e gazetës amerikane, ai po vë bast se i ka shkatërruar shanset e Iranit për të rindërtuar programin e tij bërthamor në të ardhmen. Ky është një qëllim ambicioz, pasi Irani e ka bërë të qartë se, nëse sulmohet, do të tërhiqet nga Traktati i Mospërhapjes Bërthamore dhe do ta zhvendosë programin e tij të gjerë në fshehtësi.

Kjo është arsyeja pse Trump i kushtoi kaq shumë vëmendje shkatërrimit të Fordow, ku Irani prodhoi pothuajse të gjithë karburantin e nivelit gati të luftës që shqetësoi më shumë Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e saj. Ndihmësit e presidentit mund të kenë folur për kompleksitetin e operacionit, por ata theksuan, edhe para partnerëve të tyre evropianë, se kjo nuk është një deklaratë lufte.

Shtëpia e Bardhë po flet për veprime parandaluese që synojnë neutralizimin e një kërcënimi dhe jo regjimin iranian, por iranianët nuk do ta perceptojnë atë në të njëjtën mënyrë. Në fakt, ata po flasin për ngacmuesin e Lindjes së Mesme i cili tani duhet të pranojë paqen, përndryshe do të ketë një tragjedi në Iran shumë më të madhe se ajo që kemi parë në tetë ditët e fundit.

Në thelb, Trump po kërcënonte të zgjeronte bashkëpunimin e tij ushtarak me Izraelin. Fillimisht, Shtetet e Bashkuara u distancuan nga operacioni, por Trump ndryshoi shpejt kursin dhe iu referua aftësisë së Shteteve të Bashkuara për të vrarë udhëheqësin suprem 86-vjeçar të Iranit, Ajatollah Ali Khamenei, sa herë që të dëshirojë.

Koha është e favorshme

Pas 7 tetorit 2023, Irani papritmas u privua nga "përfaqësuesit" e tij, Hamasi dhe Hezbollahu, aleati i tij më i ngushtë, Bashar al-Assad i Sirisë, u detyrua të largohej nga vendi, dhe Rusia dhe Kina, të cilat kishin formuar një aleancë interesash me Iranin, nuk u shfaqën pas sulmit të Izraelit. Kështu, vazhdon New York Times, programi bërthamor mbeti mbrojtja e vetme e Iranit, mjeti përfundimtar i mbrojtjes për trashëgimtarët e Revolucionit Iranian që filloi në vitin 1979.

Historianët e ardhshëm ka të ngjarë të pyesin veten nëse Shtetet e Bashkuara, aleatët e tyre apo vetë iranianët mund të kishin vepruar ndryshe - dhe nëse rreziku i Trumpit ia doli mbanë. Nëse Irani nuk përgjigjet, nëse autoriteti i ajatollahut dobësohet, ose nëse vendi braktis ambiciet e tij të hershme bërthamore, Trump pa dyshim do të pretendojë se ai i vetëm ishte i gatshëm të përdorte fuqinë ushtarake amerikane për të arritur një qëllim që katër paraardhësit e tij e konsideronin shumë të rrezikshëm.

Por ekziston një mundësi tjetër. Irani mund të rimëkëmbet ngadalë, shkencëtarët e tij bërthamorë që kanë mbijetuar mund ta çojnë njohurinë e tyre në fshehtësi dhe vendi mund të ndjekë rrugën e hapur nga Koreja e Veriut në një garë për të ndërtuar një bombë bërthamore. Irani mund të arrijë në përfundimin se kjo është e vetmja mënyrë për të mbajtur larg fuqitë më të mëdha armiqësore dhe për të parandaluar Shtetet e Bashkuara dhe Izraelin nga kryerja e një operacioni si ai në agim të së dielës./ New York Times

Të fundit