Tabaku: The real estate state, in the interest of the minority and not the majority of Albanians

 Democratic MP Jorida Tabaku, during the parliamentary session, spoke about the government's recent decision to give two buildings and government properties for construction in valuable areas to build palaces.

Tabaku said that engaging the state as a realtor at a time when it should think about how to stimulate the economy by producing a truncated economic vision that focuses only on construction.

Tabak's word

Dear colleagues, in the last few days we have become familiar with a decision which actually did a lot of wonders. With the decision that the Albanian Government, in addition to all the other businesses it conducts, has begun to become a land realtor, it also began to grant permits for public properties which it is already giving for development. In a normal country, in a normal state, this would be a big question for everyone, in a country where, as we have discussed for a long time, and where construction has unfortunately turned into a main business where the money of organized crime is laundered, where the money of corruption is cleaned this raises a very big question.

Taking into account the data that is provided for the economy these days, but also for foreign investments, where 22% of all foreign direct investments today go to the construction sector, which has become the sector that launders the most money, there is a big question mark, extraordinary what is happening today with construction in Albania. Who is the economic model that we are promoting today, who is the economic model that we are promoting today and where will the economic growth for Albania come from?

A few years ago the Investment Corporation was built, a corporation that many of us here opposed, and a corporation that I believe could not work in any other normal country. After 4 years, the Investment Corporation received only salaries and vegetated without performing any services, a few weeks ago it received 28 public properties in its ownership and 198,000 m2 of construction. These public properties, but at the same time these public institutions, because they are public institutions, the Investment Corporation has begun to give little by little to build.

Is it possible in this country that has an economy that does not produce, where exports have been in an extraordinary question mark considering the fact that today we have a devaluation of the euro, that we have an economic model that should promote economic growth, the Albanian Government started and undertake adventures, give public institutions for development, demolish offices, build palaces and turn into an ordinary real estate agent! And to turn into a real estate agency which does not aim to provide public goods, but today aims to provide public properties for development.

A ka mundësi në një administratë publike e cila është cdo ditë e më e madhe në krahasim më % e popullsisë e cila vetëm largohet, kjo Qeveri të mendojë vetëm për zyrat? Sapo erdhët në pushtet në 2013 , diskutimi kryesor ishte ndërtimi i zyrave, godina e OSSHE, godina pafund të institucioneve të varësisë, me fondet e rindërtimit, 40% ishin po godina e zyra, ndërkohë që tashmë kthehemi dhe në dhënien e pronave publike me qera.

Kjo që po ndodh me Korporatën e Investimeve nga njëra anë por dhe me prishjen e institucioneve publike dhe dhënien e këtyre godinave për ndërtime për mua ka një pikëëpyetje shumë të madhe. Në një moment kur po diskutojmë korrupsionin,për një korrupsion endemik që sot prek 52% të popullsisë që e konsiderojnë atë si rrezik për sigurinë, Qeveria fillon dhe ndërmerr aventura të tilla. A ka pak punë Qeveria? A ka mjaft punë me shpërndarjen e të mirave publike , përmirësime në arsim,shëndëetësi, por njëkoëhsisht dhe në shumë fusha të tjera që duhet të vijë Kryeministri dhe një kryetar bashkie të prishë ndërtesa publike e të japë leje ndërtimi?

Cfarë modeli ekonomik po ndërtojmë? Nga do vijë rritja ekonomike e Shqipërisë? Bujqësia në tre vitet e fundit ka qenë me rritje zero si përqindje e PBB-së. Në vitin 2023 bujqësia ra me 0.63% dhe rënia e bujqësisë , rënia më e fortë që nga viti 1997, tregon që modeli ekonomik që ka Shqipëria sot nuk po prodhon. Shqipëria sot nuk po eksporton si rezultat i zhvlerësimit të euros , tregu komplet dhe tregu që lidhet me biznesin e prodhimit fason,sot është në një pikëpyetje të madhe ku 175 mijë punonjës janë duke dalë nga puna e duke mbylluar dyert e bizneseve si rezultat i parasë informale e ne i hapim dyert një sektori abuziv e korruptiv si sektori i ndërtimit në Tiranë.

Mbi 1 milionë m2 ndërtim leje jane dhënë në qytetin e Tiranës vetëm në 5-6 vitet e fundit ndërkohë që bëhen gati dhe 200 miujë m2 ndërtim pronë publike, prishen zyra kadastre, agjensi prone, universitete, prishen për të ndërtuar pallate; ky është shembulli i modelit ekonomik në Shqipëri, kjo është ajo që tërheq investimet e huaja në Shqipëri. Shqipëria nuk merret sesi mund të diversifikojmë energjinë, si mund të shfrytëzojmë burimet natyrore, si mund të rrisim eksportet po Shqipëria merret dhe shet një model ekonomik që nuk prodhon, një model ekonomik i cili nuk ndikon në ekonomi,që nuk sjell punësim dhe një model ekonomik që nxit dhe favorizon korrupsionin,pastrimin e parasë, atë për të cilën e ka faqen të nxirë Shqipëria në të gjitha raportet ndërkombëtare. Këto janë dy sfidat më të mëdhaja që ka sot ekonomia: paraja informale, ekonomia informale që po pastrohet përmes biznesit të ndërtimit, që duket do të vazhdojë me lojërat e fatit, që ka vazhduar dhe ka penetruar deri në turizëm dhe nga ana tjetër shqetësimi që kemi sot për të gjithë sektorët e tjerë që janë në pikëpyetje. Kemi 20% të PBB që vjen nga turizmi, është rritur turizmi thonë qeveritarët por si ndikon kjo në ekonomi? A është rritur bujqësia si rezultat i turizmit ? Jo,përkundrazi po bie. A po rritet konsumi si rezultat i turizmit? Jo, përkundrazi po bie sepse në pikun e sezonit vjet në gusht, konsumi ra me 0.65%.

Cfarë po ndodh atëherë me ekonominë shqiptare? Cfarë po ndodh që nuk ka ekonomistë në botë, nuk ka ekonomi në botë që të shpjegojë sesi mundet që të rritet numri i turistëve dhe mos të japë në ekonomi? Sepse modeli që kanë zgjedhur, ku një pjesë e madhe rreth 90% shkon vetëm tek 5% e popullsisë, tek ata që sot po ndërtojnë , po marrin kontrata koncensionesh,po marrin kontrata, tenderime publike, pikërisht aty ku shkon pasuria nuk shpërndahet në gjithë shtresat e tjera. Dhe ky korrupsioni i nivelit të lartë që fatkeqësisht vjen e bëhet me ligje në këtë Parlament,që është shtrirë endemik në cdo qelizë, në cdo qelizë sot të ekonomisë shqiptare, ka shëmbëlltyrë dhe formë më të mirë sot biznesin e ndërtimit, ku shkëlqen Bashkia e Tiranës, ku shkëlqen ai që s’do jepte asnjë leje ndërtimi e që sot është duke i marrë frymën Tiranës, se po e mbyt Tiranën jo vetëm me leje ndërtimi po po vret njëkohësisht cdo punonjës, cdo zyrtar, cdo qytetar të shtresës së mesme me një rritje artificiale cmimesh që nuk shpjegohet as nga ekonomia, nuk shpjegohet as nga llogjika e theshtë matematike por shpjegohet vetëm me korrupsionin e pastrimin e parave ndërmjet sigurisht atyre me rekorde kriminale që sot po penetrojnë në ekonomi.

The Investment Corporation Law should not have existed, the law on strategic investment should not have existed, laws related to preferential sectors affecting individuals should not exist or be part of the discussion. Because this bespoke law-making and bespoke corruption that comes and is formalized here in the Parliament has unfortunately stifled the economy and is producing today this barren model where the income of Albanians is as much as 34% of the income of a citizen in the EU but at the same time they are last in the region in the Western Balkans.

And when we talk about the integration process, and when we talk about discussions of public administration and advancement in this process, we forget to say that Albania today is unfortunately the last in terms of indicators, per capita of income in the Western Balkans, of the budget part that goes for salaries, social issues and fails to be a vanguard in the region precisely for this element related to citizens. Then, everything else is propaganda of the day, these big words, with Albania leading in the region, are of course only in the dreams and fantasies of the governors.