Flowers in politics grow only in the dark

By Andi Mustafaj

I have always been fascinated by the moment when a politician climbs the stairs to the podium where he is going to give a speech. The lights overwhelm him instantly. The cheers of the people make every step back impossible. They condemn him to face the judgment of history, small or large.

Sometimes in the dark and sometimes in the shadows, where speeches, writings, and decisions are prepared, I have had the opportunity over the years to look at those who are consumed by the light of political responsibilities and privileges. I have seen men and women with the most diverse profiles swear to fight the evil that was inexorably gripping our country.

I am convinced that their commitment was genuine and their desire sincere but unfortunately, for the vast majority of them, the light was too strong. Under its blinding radiation, they turned into ordinary cogs of the corrupt Albanian system.

Why did they fail? Why did people with high human consciousness lose the compass of their values? These questions have followed me, creating a relationship of admiration and fear towards the light in politics, towards that moment when a person is entrusted with a fragment of the country's future, however small it may be.

I got the beginning of the answer to these questions very late, after a meeting with General Denis Favier while studying at the National School of Administration (ENA) in France.

General Favier has twice headed the GIGN, the equivalent of the RENEA force for the French Gendarmerie. He led this elite unit in one of its most difficult and glorious moments, during the hostage taking of an airplane by a group of terrorists in 1994. After GIGN's intervention in front of the cameras of the whole world, all the civilian hostages were rescued, all the terrorists were killed, while there were only a few wounded among the policemen.

Shy as a child in front of a hero, even though I was an adult, I asked the General what he had felt in the moments of the attack, what the soldiers felt who knew best that after opening the door of the plane, the first one would be hit immediately by the barrage of bullets. In other words, what had they felt when the light came over them?

Ai u mendua pak dhe mu përgjigj se pyetja ime ishte shtruar mbrapshtë. Në momentin e sulmit, të veprimit, nuk ka më stres, ka vetëm zbatim të asaj çfarë kanë mësuar, të asaj për çfarë janë përgatitur. Stresin, ata e ndjejnë në errësire, në stërvitje ku duhet të përgatisin deri në milimetër lëvizjet e tyre, realitet ky shumë i ndryshëm nga imazhi i kaubojsave që ngjiste në lëkurën e forcave speciale kultura popullore.

Tek rrugëtimi pra, më shumë se mbërritja gjendet çelësi i suksesit. Çfarë jemi gati të bëjmë kur nuk na sheh kush ose kur na shohin shumë pak, çfarë sakrificash, çfarë pune, deri ku jemi gati të shkojmë, kjo na përkufizon dhe kjo përkufizon suksesin e veprimtarisë sonë.

Nëse i kthehemi shqetësimit fillestar të këtij shkrimi, pra të marrëdhënies midis errësirës dhe dritës për të kuptuar arsyet e dështimit të disa brezave në thyerjen e sistemit politik shqiptar, do kuptojmë lehtësisht që ajo që ndodh në Shqipëri është një zëvendësim i dy momenteve kyçe që janë përgatitja dhe zbatimi.

Mund të themi pa frikë, që në vendin tonë, politikanët mendojnë se përgatitja bëhet mbasi të dalin në dritë dhe zbatimi në errësirë me të gjitha pasojat që një pohim i tillë nënkupton. Në përgjithësi kjo vjen nga një mbivlerësim i forcës që ata kanë përballë një sistemi të cilin nuk e kuptojnë qartë.

Disa mendojnë thjesht se janë më të fortë se sistemi, disa se studimet që kanë kryer jashtë i bëjnë më të mirë se të tjerët. Disa bien pre e lajkave që shoqërojnë marrjen e përgjegjësive. Disa joshen nga privilegjet apo dehen nga pushteti që u jepet, qoftë ky i vogël fare.

Ama të gjithë kanë një gjë të përbashkët, mendojnë se kanë kohë. Kohë për të mësuar, kohë për të kuptuar sistemin, kohë për të ndërtuar një identitet politik dhe kulturor.

Pakkush sheh zëvendësimin e kohës që ndodh pavetëdije. Kur dalin në dritë, në fakt, kohë ata nuk kanë më sepse fillon një numërim mbrapsht i pandalshëm.

Është momenti kur sistemi të sheh, të shënjestrën, të thërrmon. Është momenti kur fillon përballja. Përballja është doemos e dhunshme. Që t’i bësh ballë duhet të kesh një shtyllë kurrizore mjaftueshme të fortë për të përballuar goditjet e pamëshirshme që të bëhen dhe të veprosh shpejt në një mjedis ku të kërkohet të kesh një mendim për çdo gjë, në çdo moment dhe në çdo vend

Kuptimi i një fakti të tillë është jetësor po aq sa është diagnoza e një sëmundje për shërimin e saj. Rrugëtimi, si koncept metaforik dhe praktik është ilaçi, më saktësisht, tek marrëdhënia që krijohet me veten gjatë rrugëtimit që të çon drejt dritës në politikë.

Që i vogël, babai më ka mësuar dhe përsëritur se marrëdhënia me veten është marrëdhënia më e sinqertë që ka një qenie njerëzore. Është i vetmi vend ku gënjeshtra nuk ekziston, ku gjyqtari është vetja. Pohim në dukje i thjeshtë por që mbart në vetvete gjithë kompleksitetin e ndërtimit të një rrugëtimi të shëndetshëm në jetë e politikë.

Njeriu në përgjithësi dhe politikani në veçanti që pret të gjykohet nga të tjerët është i dënuar të dështojë. Për arsye nga më të ndryshmet, dashamirësia, inati e shumë të tjera, të tjerët të shohin gjithmonë me një pasqyrë të thyer e cila i pamundëson të shohin një njëri në plotësinë e tij.

This strictness should follow the politician throughout the journey in the dark. In the lessons they draw from life experiences, in the spiritual enrichment brought by contact with special people, with the constant feeding of the desire to do better and to understand how to do better.

This flower of politics is a strange flower, it grows only in the dark.