Flash News

OP-ED

Dështimi i minipartive për të qenë ‘të reja’

Thelbi lidhet me atë se ato janë ‘të reja’ pa qenë radikale; janë të vogla pa tentuar të jenë rritëse; janë parapolitike pa u lodhur të jenë politike dhe, janë imituese duke mëtuar se janë revolucionare.

Dështimi i minipartive për të qenë ‘të

Alfred Lela

Një showdown në Opinionin e Blendi Fevziut të enjten, ka shtyrë jo pak vetë mendoj, të bëjnë një retro/perspektivë të atyre që njihen si ‘partitë e reja’. Që nga emri, nëse biem dakord se emrat janë targat që u vëmë gjërave apo fenomeneve për t’i përshkruar saktë dhe shpejt, për këto formacione emërtimi më i saktë do të ishte ‘minipartitë’. Zhvendoseni cilësorin ‘të reja’, jo për deshkallëzim (demunitivitet) të tyre, por se tashmë, nuk janë as të reja në kohë dhe as në vepër. Pra, nuk janë bartëse idesh të reja.

Deri më tash, të gjitha qarkullojnë teza të kahershme, disa që të Revolucionit francez apo atij Bolshevik, e disa rimarrje tezash dhe idesh që, si Sali Berisha ashtu dhe Edi Rama i thonë dhe rithonë prej disa kohësh.

Nëse biem dakord (ose jo) për t’i quajtur ‘miniparti’, nuk përbën thelbin a asaj çka këto informacione duan apo thonë se janë.

Thelbi lidhet me atë se ato janë ‘të reja’ pa qenë radikale; janë të vogla pa tentuar të jenë rritëse; janë parapolitike pa u lodhur të jenë politike dhe, janë imituese duke mëtuar se janë revolucionare.

Për përmasën imituese të tyre mjafton të themi se shefat e këtyre minipartive, ndërkohë që qortojnë gjithë ditën shefat e partive të mëdha për centralizim të pushtetit dhe për ‘kryetarokraci’, përsërisin me përpikmëri të njëjtin model. Askush nuk njeh një individ tjetër të këtyre minipartive, veç kryetarëve. Mund të thuhet madje se ata janë partia, kryetari, strukturat dhe mbështetësit në një.

Të përsërisësh një model të cilin mëton se lufton, dhe kërkon të përmbysësh, rrëzon arsyen e parë për të cilën thua se ekziston.

Solo-kryetarët e zbulojnë modelin one man show, edhe kur thonë se nuk bëjnë aleanca apo koalicione, as me njëri- tjetrin dhe as me partitë e tjera të spektrit. Më shumë se kaq, ata zbulojnë se janë formacione parapolitike. Të tilla sepse heqin dorë nga një prej instrumentëve politikë më të frytshëm, kushtëzimi. Hiq rastin kur janë delirantë patologjike, ata e kuptojnë se nuk kanë shanse që të vijnë në pushtet, as secila më vete, dhe as të gjitha bashkë. E vetmja mënyrë është nëse bëhen bashkë, duke krijuar një bllok kushtëzues i cili mbledh mjaftueshëm vota sa për të qenë kingmaker, pra përcaktues i kabinetit qeveritar. Kjo është e vetmja mënyrë që show të bëhet politikë, pra ata të kushtëzojnë të mëdhenjtë, me një apo disa ide të tyret për qeverisjen.  

Por, çka bërtet më shumë si mungesë në repertorin e rinisë së tyre është radikaliteti. Ata po humbin kështu të vetmin rast për të qenë radikalë (rinine e tyre dhe të partive), për të ofruar ide dhe zgjidhje përmbysëse, për të kërkuar një rupture të sistemit dhe të gjendjes. Po të vini re gjuhën e tyre, ajo i mëshon jo radikalitetit si ide politike, por si brezni, duke e futur përballjen në dikotominë të rinj/të vjetër. E cila në vetvete nuk thotë asgjë dhe madje është fyese. Nuk ka kurrfarë epërsie në faktin që dikush është i ri, madje e kundërta, mosha e përvojës është ajo me epërsi.

As teza tjetër, që shihet si radikale, lufta kundër oligarkisë, nuk është e tillë. Së pari, sepse është ide anti-kapitaliste, pra në thelb e dëmshme, të paktën sa kohë nuk ke një alternativë për kapitalizmin (dhe sa kohë që nuk është socializmi utopik- prej të cilit këtij vendi i kanë dalë brinjët njëherë). Së dyti, ne duhet të dallojmë te idetë pamundësitë e tyre. Të ‘rrëzosh’ oligarkinë, korporatat e mëdha private shqiptare, nuk është as e mundur dhe as e këshilluar. Së treti, nëse është populizëm cheap, sa për të tërhequr vëmendje, nuk na takon as të mendojmë për të, aq më pak t’i vihemi nga pas.

Ajo që i dallon ‘simotrat’ e reja, apo antisistem në Europë, të minipartive tona, të cilat kanë përparuar aq shumë në dekadën e fundit sa disa sosh po i afrohen pushtetit, është se ato kanë dalë kundër zemrës së sistemit europian. Duke qenë për kthim te nacionalja në vend të globales, duke qenë kundër emigracionit dhe madje kundër vetë superstrukturës së BE, pra duke propozuar një introvertizëm politik në vend të ekstrovertizmit të deritashëm, ato kanë gjetur një kordë me elektoratet e tyre.

Cilën ide të ngjashme propozojnë minipartitë tona? Si dy pika uji ato ngjajnë me partitë e mëdha në politikën e jashtme, qasjen ndaj BE dhe Amerikës, emigracionin, globalizmin, nacionalizmin etj. Propozimet e tyre janë vetëm rifinitura anësore. Sa për to, është më logjike të mbajmë partitë e mëdha, të cilat mund të rifinojnë dhe ridefinojnë më shpejt dhe më mirë, sikur asgjë tjetër për shkak të masës shtytëse që ofrojnë.

Të fundit