

Alfred Lela
Koloreto Cukali, nëpër ato takimet e mërzisë, në cilindo hotel të Tiranës ku promovohen libra, zhvillohen seminare, apo jepen mend nëpër konferenca bombastike, me zgjidhje të mëdha për Shqipërinë, mund të shpërndate disa kartvizita. Si filmmaker, ojf-ist, radio show host, kolumnist etj. Jo se ka dalë, ende, ndokush që të ketë një kartvizitë që lexon thjesht Poet por, ma do mendja, se Cukali nuk do të prezantohej ndokund, askund, si i tillë.
Kaq diskret, thuajse si një seancë masonike, e kishte edhe përurimin e librit në QKLL (Qendra Kombëtare e Librit dhe Leximit) e cila, në një mënyrë krejt të çuditshme, dhe ndoshta poetike, ndodhet në shpinë të një bari.
Kjo mizanskenë urbane e bënte përurimin e librit të Cukalit të dukej si një akt ilegal, revolucionar. Këtë përshtypje, me sa duket, ka edhe autori, i cili duke folur për librin tha se poezia duhet shpërndarë si trakt.
Kjo nuk do të thotë se Koloreto Cukali ka drojë nga statusi i tij si vjershëtar, por pa e thënë, shqetësohet nga shpërfillja në sferën publike e një prej zhanreve më të vjetra dhe më fisnike të qytetërimeve: poezisë.
Shpërfaqja e kësaj brenge është ndoshta edhe vetë arsyeja që e shtyn atë të shkruajë. Në një kod, në një gjuhë, në një gjini që duket pothuajse e harruar. Ndoshta kjo është mënyra e tij e rebelimit, përpjekja për të mbajtur të gjallë, kundër rrymës, industrinë e lehtë të vargut, përkundër industrisë, gjthnjë e më të rëndë, të imazhit, të përsëritjes së tij gërditëse e të pafund.
Në të njëjtën kohë, poezia mund të jetë edhe mënyra se si Koloreto Cukali rrëfehet për ato ‘mëkatet’ që ai bën kundër poezisë, pjesëmarrjes, për një arsye a tjetër, në pop kulturë, në komunikim masiv.
Pak a shumë, siç e thotë vetë në një prej vargjeve Dritaret e autobusëve janë kthyer në ekrane TV,/ ku dalin ata që u është mohuar/ koha që u takon në ekranet kombëtare.
Në këtë kuptim, poezia e Cukalit është e angazhuar, jo në tehun që i jepnin angazhimit të majtët e mesit të shekullit 20, por krejt ndryshe, një angazhim shpirtëror. Jo për të përkufizuar klasat dhe rendet shoqërore, por shpirtëroren dhe ku po e çon ajo njerëzimin (apo njerëzimi shpirtëroren).
Të kësaj grimase duket se janë edhe vargjet Viti ‘92 duket shumë larg, /laheshim më rrallë, /por mbanim më pak erë, /kishim mundësi të shiheshim në sy e në rrugë.
Intimitetet që shpalosen në poezitë e Cukalit shndërrohen në socialitete, sepse poezia për të është një akt përkundër sistemit, siç është edhe një sistem aktesh të cilat konfigurojnë një gjendje shpirtërore dhe shoqërore dhe ashtu, të dyja bashkë, atë hapësirë që njohim si bashkësi.
Kjo bashkësi, në vargjet e Cukalit, përballet me një ekzorcizëm që është sa i autorit sa i subjekteve të tij poetike. Kështu Të dashurat tona mbajnë era tym/ si të vini prej pub-esh/ ose prej turrave të druve. Hundët e tyre të reja/ i çojnë pa shpëtim drejt kasaphanës.
Kur flet për ‘kasaphanë’, autori ka parasysh klinikat estetike të Tiranës, por sidomos vitrinat shtypëse në të cilat janë kthyer rrjetet sociale, ekranet dhe gjithë industria e wanna be që lulëzon në Shqipëri.
Kjo atmosferë, kjo shtypje, që gjendet edhe në një varg hatibian të Cukalit shpaloset kështu: Na shtypin pallatet/ që ecin rrugëve si makina të dehura.
Koloreto Cukali, në vend të kartvizitës, mund të shpërndajë me lehtësi librin e vet, dhe të thotë pa drojë: jam poet. Fakti që ai është i heshtur, si poet, jo si njeri i angazhuar i sferës publike lidhet me faktin se, si zejtar, ai jeton për shpirtëroren, si profesionist i duhet të jetojë.
Në vargje si këto: Ka shumë gjëra që po vdesin,/ e gjelbra natyrale,/ petat,/ dhe burrat me emrin Gegë. Por, jo ti./ Ti merr frymë azbest/ dhe ngjeshesh nëpër autobusë/ duke mbrojtur celularin, zbulohet një burrë që rizbulon të shkuarën, të vjetrën, tradicionalen, jo vetëm si përmasë kohore, por më shumë si kundravënie, si kontrast, si mbijetesë, po deshe. Në këtë kuptim Cukali është konservator, dhe me të drejtë. Çdo stërpërsëritje që paraqitet si e re, me siguri ia sjell në majë të hundës.
Në finale, për poezinë e Koloreto Cukalit mund të thuhet se është një akt subversiv, jo për të sjellë diçka të re (ky është iluzion-nuk ka asgjë të re që nga kulla e Babelit’)- por për t’u mbajtur te e njohura.
Kjo e bën atë poet të mirëfilltë, dhe librin e tij Marshi funebër i gjelave të detit, një kartvizitë të sigurt për antologjitë e ardhme të poezisë shqip.
Të fundit



Gjermania zgjat qëndrimin e trupave të saj në Kosovë
21 Maj 2025, 22:19
Gazetari: Xhevdet Troplini në krah të një politikani
21 Maj 2025, 22:00
Amnesty International: Kampet në Shqipëri, pasqyrë e një sistemi çnjerëzor
21 Maj 2025, 21:49
Ky është bashkëpunëtori i parë i drejtësisë shqiptare
21 Maj 2025, 21:39
Bitcoin thyen rekord historik: Arrin në 109,302 dollarë
21 Maj 2025, 21:36
U dhunua nga kolegia në zyrën e gjendjes civile, viktima pushohet nga puna
21 Maj 2025, 21:08
Hyn në fuqi vendimi i BSH/ Kredia për blerje banese kufizohet nga 1 korriku
21 Maj 2025, 21:04
“Nga dhuna e burrit humba fëmijën”, nëna e dy të miturve kërkon drejtësi
21 Maj 2025, 20:50
Qeveria zgjat qëndrimin e ukrainasve në Shqipëri
21 Maj 2025, 20:45
Rrjetet sociale: Mik apo armik i marrëdhënieve tona personale?
21 Maj 2025, 20:22







Ndahet nga jeta parakohe sopranoja e njohur e TKOB
21 Maj 2025, 18:27



Rezultati i Izraelit në Eurovision ngre pikëpyetje mbi votimin
21 Maj 2025, 17:23
Firence, arrestohen dy shqiptarë me 23 kg kokainë
21 Maj 2025, 17:03
Pezullohet lundrimi nga moti i keq në Vlorë
21 Maj 2025, 16:58
Asgjësimi i votës si triumf i banalitetit
21 Maj 2025, 16:41


Operacioni “Ura”/ Ekil Nderjakut i komunikohet masa “arrest me burg”
21 Maj 2025, 16:08

Kush ka më shumë nevojë për ushtrime fizike: Gratë apo burrat?
21 Maj 2025, 15:43
Ish-politikani ukrainas, qëllohet për vdekje pranë një shkolle në Madrid
21 Maj 2025, 15:32
Operacioni “Ura”/ Ekil Nderjakut i komunikohet masë tjetër sigurie në qeli
21 Maj 2025, 15:22
Çokollata do arrijë çmime të larta! Prodhimi i kakaos në krizë të rëndë
21 Maj 2025, 15:11


Vijon ngërçi/ As përpjekja e 19-të nuk zhbllokon Kuvendin e Kosovës
21 Maj 2025, 14:42


Papa Leoni i lutet Izraelit t’i lejojë ndihmat humanitare në Gazë
21 Maj 2025, 14:18





A ka BE-ja ende mjete efektive për t'i shkaktuar dhimbje Rusisë?
21 Maj 2025, 13:26





Gjendet pa shenja jete 24-vjeçari në liqenin e Farkës
21 Maj 2025, 12:37

Asgjësimi i votës si triumf i banalitetit
21 Maj 2025, 12:18

Emri i vetëm i 11 majit është: Terrorizëm elektoral
21 Maj 2025, 12:06



Haxhi 2025/ Gjithçka që duhet të dini rreth pelegrinazhit vjetor në Mekë
21 Maj 2025, 11:28

Apeli i GJKKO lë në qeli shefin e Rrugores, Roven Zeka
21 Maj 2025, 11:02

Kuçovë/ 66-vjeçari ngacmon sek*ualisht 17-vjeçaren
21 Maj 2025, 10:41

Çrregullimet mendore dhe obeziteti kërcënojnë adoleshentët
21 Maj 2025, 10:22


19 të vrarë në Gaza nga sulmet izraelite, shumica prej tyre fëmijë
21 Maj 2025, 09:50
Tabaku: PS kërkon të uzurpojë institucionet e pavarura
21 Maj 2025, 09:40



A është supermazhoranca e Partisë Socialiste rrezik për demokracinë?
21 Maj 2025, 09:01




Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
21 Maj 2025, 08:09
Reshje shiu në të gjithë vendin, si pritet të jenë temperaturat gjatë ditës
21 Maj 2025, 07:58
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
21 Maj 2025, 07:47

Gjylameti del “kundër” Ramës, merr pamjet nga KQZ pas humbjes së mandatit
20 Maj 2025, 22:32

Berisha: Nuk kam menduar dorëheqjen, jam në një mision për të mbrojtur votën
20 Maj 2025, 22:08



Arrestohen 38 persona për komplot në Venezuelë, mes tyre edhe një shqiptar
20 Maj 2025, 21:18



Shehaj: Votat tona nuk kanë për t’u bashkuar kurrë me Edi Ramën
20 Maj 2025, 20:24
Anija “Butrinti” shpëton 13 emigrantë në detin Egje, mes tyre 2 fëmijë
20 Maj 2025, 20:01



