
Flash News
Salianji paraqitet te Shërbimi i Provës pas lirimit me kusht: Betejën ligjore do e vazhdoj në Strasburg
U kërcënua me kallëzim nga Rama, prokurorja e Shkodrës letër KLP-së: Reagoni për sulmet politike
Korçë/ 40-vjeçari hidhet nga ballkoni i katit të pestë, në gjendje kritike
Kroacia rikthen shërbimin e detyrueshëm ushtarak
Ndërtimet pa leje në Theth, Manja kërkon procedim disiplinor për prokuroren Elsa Gjeli
Zjarret e mëdha në Evropë, që kanë nisur të përhapen më herët gjatë këtij viti, janë bërë më të shpeshta, po shkaktojnë më shumë dëme dhe po bëhen më të vështira për t’u shuar.
Dhe shkencëtarët thonë se me gjasë zjarret do të bëhen edhe më të këqija, pasi ndryshimet klimatike do të intensifikohen nëse nuk ndërmerren masa.
Migrimi masiv i evropianëve nga fshatrat në qytete gjatë dekadave të fundit, ka lënë pas dore pyjet dhe i kanë lënë në mëshirë të thatësirave dhe valëve të të nxehtit që po bëhen gjithnjë e më të zakonshme në mes të ngrohjes globale. Dhe, një shkëndijë e vogël mund të shkaktojë një “ferr”.
Luftimi i zjarreve pyjore në Evropë kurrë nuk ka qenë më i vështirë. Në këtë tekst mund të kuptoni pse.
Çfarë po i shkakton zjarret e egra në Evropë?
I ashtuquajturi eksod rural i kontinentit nisi në gjysmën e dytë të shekullit të kaluar, teksa evropianët u shpërngulën në qytete në kërkim të një jete më të mirë, dhe ky eksod ka lënë zona të mëdha rurale pas dore dhe i ka bërë të cenueshme.
Zonat pyjore janë të mbushura me materiale të djegshme, tha Johann Goldammer, kreu i Qendrës Globale për Monitorim të Zjarrit, që është një organ këshillues i Kombeve të Bashkuara. Në materiale të djegshme përfshihen trungjet e pemëve të kalbura, degët e rëna, gjethet dhe bari i tharë.
“Kjo është arsyeja pse ne kemi rrezik të paprecedentë nga zjarret e egra: sepse kurrë më parë në histori – të themi në 1 mijë apo 2 mijë vjetët e fundit – nuk ka pasur kaq shumë materiale të ndezshme përreth”, tha ai.
“Peizazhi po bëhet shpërthyes”, shtoi ai.
Pakujdesia me shkëndijat e vogla të zjarrit nganjëherë mjafton për të nxitur një zjarr të egër. Në Portugali, ku mbi 100 persona vdiqën nga zjarret e egra më 2017, autoritetet kanë deklaruar se 62 për qind e shpërthimeve të zjarrit po ndodhin si pasojë e aktiviteteve bujqësore, siç është djegia e kashtës.
A është ngrohja globale faktor në zjarret e egra?
Ndryshimet klimatike i kanë shtuar një dimension të ri dhe të frikshëm zjarreve të egra dhe i ka bërë ato edhe më kërcënuese.
Kjo është veçanërisht e vërtetë në Evropën jugore, ku shpeshtimi i kushteve të motit që shkaktojnë zjarre – temperaturat e larta, thatësira dhe erërat e mëdha – i kanë bërë zjarret e egra gjatë verës “një normë të re”, tha Friederike Otto, ligjëruese e Shkencave Klimatike në Institutin Grantham për Ndryshime Klimatike në Kolegjin Mbretëror të Londrës.
Gjatë këtij muaji, nga Bashkimi Evropian theksuan se në pesë vjetët e fundit, blloku ka qenë dëshmitar i zjarreve të egra më intensive në histori dhe se thatësira aktuale e kontinentit mund të përkeqësohet. Sipas Kombeve të Bashkuara, rajoni i Mesdheut po nxehet 20 për qind më shpejt sesa mesatarja globale.
Statistikat e BE-së për zjarret e dëshmojnë këtë problem. Numri i fshatrave evropiane që janë djegur është mbi trefish më shumë gjatë këtij viti, me pothuajse 450.000 hektarë të djegur deri më 16 korrik, krahasuar me një mesatare prej 110.000 hektarësh në të njëjtët muaj gjatë periudhës 2006-2021.
Deri më 16 korrik, Evropa ka qenë dëshmitare e pothuajse 1.900 zjarreve të egra, krahasuar me një mesatare prej 470 zjarresh në vitet 2006-2021.
A kanë ndryshuar zjarret e egra?
Thatësirat dhe valët e të nxehtit që lidhen me ndryshimet klimatike, kanë bërë më të vështirë luftimin e zjarreve të egra, pasi kushtet klimatike i bëjnë ato që të përhapen më shpejt. Shkencëtarët argumentojnë se ndryshimet klimatike do të vazhdojnë ta bëjnë motin edhe më ekstrem dhe zjarret e egra do të jenë më të shpeshta dhe më shkatërruese.
Kjo përfshin edhe të ashtuquajturat “megazjarre” – flakë aq të mëdha sa që praktikisht janë të pandalshme.
Problemet e Spanjës me zjarret e egra gjatë këtij viti nisën në fillim të pranverës, kur shteti regjistroi valën më të hershme të të nxehtit në dy dekada. Temperaturat në shumë qytete spanjolle arritën në mbi 40 gradë Celsius – temperatura që zakonisht regjistrohen në mes të verës.
Portugalia fqinje po ashtu regjistroi majin më të nxehtë në nëntë dekada, kur 97 për qind e tokës u klasifikua si thatësirë e madhe. Në Francë, po ashtu maji i këtij viti ishte më i nxehti në histori.
“Ne nuk do të jemi në gjendje të parandalojmë plotësisht zjarret e egra”, tha Otto nga Kolegji Mbretëror i Londrës. “Ne duhet të mësohemi të jetojmë me këtë”, shtoi ajo.
Si të bashkëjetohet me më shumë zjarre të egra?
Shkencëtarët thonë se nuk ka vend për të humbur shpresën, pavarësisht pamjeve të tmerrshme të zjarreve dhe ngarkesës së shërbimeve të zjarrfikësve që po luftojnë me to.
“Kjo nuk është vepër e Zotit”, tha Otto teksa foli për intensifikimin e zjarreve të egra. “Kjo, në shkallë të madhe, është vepër e jona dhe ne kemi shumë fuqi që ta ndryshojmë këtë gjendje”.
Gjërat që mund të bëjmë për t’u përshtatur me situatën përfshijnë edhe dhënien fund të djegies së lëndëve fosile dhe edukimin e njerëzve për ngrohjen globale, tha ajo.
Menaxhimi i pyjeve gjithashtu duhet të rishikohet, tha Amila Meskin, këshilltare e politikave në Shoqatën Evropiane të Pyjeve, me seli në Bruksel. Kjo shoqatë përfaqëson kompanitë, ndërmarrjet dhe agjencitë qeveritare pyjore në 25 shtete evropiane.
Projekte, të tilla si skemat e ruajtjes së ujit, përzierja e specieve pyjore dhe restaurimi i moçaleve veçse kanë filluar të realizohen në disa shtete.
Megjithatë, efektet e këtyre projekteve nuk pritet që të shihen shumë shpejt. Planifikimi afatshkurtër në pylltari mund të zgjasë mbi 50 vjet dhe për një ndryshim fundamental do të duhen dekada.
Meskin tha se sheh një mungesë të përgjithshme të interesimit në punët rurale dhe shtoi se ka vërejtur që pylltaria nuk është një biznes mjaft i popullarizuar. Kjo situatë, sipas saj, duhet të ndryshojë.
Sipas Meskin, ndoshta shoku nga zjarret e egra do të nxisë një interesim të ri të publikut ndaj kujdesit të pyjeve.
“Është një gjë shumë emocionale të shohësh pyjet duke u djegur”, tha Meskin. “Është një situatë shumë, shumë e trishtueshme”./ REL
Të fundit




Haxhi Qamil Rama dhe drejtorët e Bashkive!
11 Korrik 2025, 09:21
30 vite nga masakra e Srebrenicës në Bosnje – Hercegovinë
11 Korrik 2025, 09:10

Nga retorika te rakia, POLITICO: 9 gjëra që Nigel Farage mund të bëjë në Shqipëri
11 Korrik 2025, 08:53
Trump njofton 35% tarifa për mallrat kanadeze
11 Korrik 2025, 08:39
Këmbimi valutor, me sa shiten dhe blihen monedhat e huaja sot
11 Korrik 2025, 08:24

Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
11 Korrik 2025, 07:59
Diell dhe temperatura të larta, parashikimi i motit
11 Korrik 2025, 07:41
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
11 Korrik 2025, 07:20
Zhupa: Në Theth, disa investitorë strategjikë austriakë e duan zonën të boshatisur
10 Korrik 2025, 22:57
Malltezi: SPAK e pranon, jemi në një proces që filloi me kallëzimin e rremë të Ballës
10 Korrik 2025, 22:34

Si të çliroheni nga bllokimet emocionale me anë të ushtrimeve
10 Korrik 2025, 21:57

Lala: Veliaj donte të rikthehej si kryebashkiak
10 Korrik 2025, 21:40
"Hajt t'i biem' se është i djathtë", Boçi: Në Theth synohen investitorët strategjikë
10 Korrik 2025, 21:33
VIDEO/ Sherr në parlamentin e Bolivisë, deputetët përplasen fizikisht
10 Korrik 2025, 21:20
Salianji: Çështja ime u nxor jashtë radhe, po goditen ata që shqetësojnë Ramën
10 Korrik 2025, 21:09
Salianji akuzon sistemin gjyqësor me emra: Më dënuan me dëshmi të rreme
10 Korrik 2025, 21:07
Shqipëria përjetoi një nga valët më të gjata të nxehtësisë së dekadës së fundit
10 Korrik 2025, 21:01

Qeveria miraton procedura të reja për deklarimin e vendbanimit në e-Albania
10 Korrik 2025, 20:39
“Mbretëresha e lumenjve të Evropës”, 7 bashki derdhin ujërat e zeza në lumin Vjosë
10 Korrik 2025, 20:21
Koka: Veriorët nuk kanë për t’ia harruar Edi Ramës operacionin racist në Theth
10 Korrik 2025, 20:18
3 shenjat e horoskopit që do të ndikohen më shumë nga ‘Hëna e Plotë’ e 10 Korrikut
10 Korrik 2025, 20:04
Emërohet drejtuesi i ri i Qendrёs Kombёtare tё Kinematografisё
10 Korrik 2025, 19:51
Korçë/ 40-vjeçari hidhet nga ballkoni i katit të pestë, në gjendje kritike
10 Korrik 2025, 19:40
‘Gruaja e lodhur’/ Sindroma që prek mijëra gra çdo ditë
10 Korrik 2025, 19:34
Çanta origjinale Hermès e Jane Birkin shitet për 10 milionë dollarë
10 Korrik 2025, 19:26

Nënshkruhet marrëveshja Britani-Ukrainë për 5 mijë raketa Thales
10 Korrik 2025, 19:00
Zjarr në Zvërnec, flakët rrezikojnë dy hotele
10 Korrik 2025, 18:57
Kroacia rikthen shërbimin e detyrueshëm ushtarak
10 Korrik 2025, 18:39
Spahia: E vërteta e madhe e akuzës së fortë të banorëve të Thethit
10 Korrik 2025, 18:35
Ndërtimet pa leje në Theth, Manja kërkon procedim disiplinor për prokuroren Elsa Gjeli
10 Korrik 2025, 18:15
Detaje nga vrasja e Renis Dobrës, autorët erdhën me 2 makina Range Rover nga Rrësheni
10 Korrik 2025, 18:10
Gjykata e Lartë e la në burg, Meta i drejtohet 'Kushtetueses'
10 Korrik 2025, 17:57
Dënim i ri me rregullore të 're'
10 Korrik 2025, 17:54
Përkthyesi i BE-së pushohet nga puna për shkak të frikës për sigurinë e Zelenskyy
10 Korrik 2025, 17:45
'Ti je polic, por jo Zot me ma marrë shpirtin', protestë për Agon Zejnullahun
10 Korrik 2025, 17:41

Ekspozimi i drejtpërdrejtë ndaj ajrit të kondicionuar mund të shkaktojë infeksion
10 Korrik 2025, 17:10
Video/ Rama përsërit skenarin, ulet sërish në gjunjë para Melonit
10 Korrik 2025, 16:56
I vuri zjarrin parcelës me ullinj, arrestohet 50-vjeçari në Shijak
10 Korrik 2025, 16:46

Rubio: SHBA-ja dhe Rusia kanë shkëmbyer ide të reja për bisedimet për paqe në Ukrainë
10 Korrik 2025, 16:36
Vdekja e 27-vjeçarit, dorëhiqet komandanti i Policisë së Lipjanit
10 Korrik 2025, 16:21
Video/ Digjet një banesë në Tiranë pranë Pazarit të Ri
10 Korrik 2025, 16:09

Trafik droge dhe grup kriminal, GJKKO lë në burg tre të pandehurit (EMRAT)
10 Korrik 2025, 15:51
Xhensila ndez rrjetin me urimin e saj për ditëlindjen e Ledrit
10 Korrik 2025, 15:42
Janë plot me pesticide! Lista me 12 produktet që duhet të kemi kujdes
10 Korrik 2025, 15:31

Aksident në Shëngjin, përfundon te Trauma 49-vjeçari
10 Korrik 2025, 15:11
Malltezi: Brenda një dite më sekuestruan llogaritë, pronat dhe aksionet
10 Korrik 2025, 15:01
BE: Izraeli është pajtuar për më shumë ndihma në Gaza
10 Korrik 2025, 14:55


Vrasja e Renis Dobrës, nxirret nga uji mjeti i 23-vjeçarit
10 Korrik 2025, 14:29
Tarifat e Trump ndaj Brazilit rrisin çmimin e kafes
10 Korrik 2025, 14:16
Ursula von der Leyen i mbijeton votëbesimit
10 Korrik 2025, 14:04
Gjyqi për "Plumbin e Artë”/ Debate të forta në GJKKO, shtyhet sërish seanca
10 Korrik 2025, 13:55
Vrau efektivin e Shqiponjave, Prokuroria e Fierit kërkon burg përjetë për Azgan Mërnicën
10 Korrik 2025, 13:46
Zjarr në Lezhë, flakët pranë nënstacionit elektrik
10 Korrik 2025, 13:32
Banorët përplasen me policinë në Theth, një gruaje i bie të fikët
10 Korrik 2025, 13:24
“Ramë i xanun”
10 Korrik 2025, 13:15

Tre shenjat e horoskopit që kanë gjasa të divorcohen në muajin korrik
10 Korrik 2025, 12:45
Kokë turku për një Republikë pa leje
10 Korrik 2025, 12:35
“Ka shkretuar kombin e vet”/ Berisha: Rama burgos kundërshtarët!
10 Korrik 2025, 12:26

Plagoset me thikë shqiptari në Itali
10 Korrik 2025, 12:08



Inaugurimi i shtatores së Josif Budos, Berisha: Frymëzim dhe dritë për mbarë shqiptarët
10 Korrik 2025, 11:33

Vijon "turi i pastrimeve"/ Drejtorët e Bashkisë së Durrësit dorëzojnë sot dorëheqjet
10 Korrik 2025, 11:11
23-vjeçari në Mat u mbyt me litar, shoqërohen 4 të dyshuar
10 Korrik 2025, 10:58
35-vjetori i rënies së dëshmorit Josif Budo, Berisha i pranishëm në ceremoni
10 Korrik 2025, 10:49
Pas shkarkimeve, komandohet drejtori i ri i Policisë së Shkodrës
10 Korrik 2025, 10:30
BIRN: Aksioni i Ramës për hapësirat publike, një shfaqje e përsëritur
10 Korrik 2025, 10:29
Aksioni në Theth, shkarkohen drejtuesit e Policisë së Shkodrës
10 Korrik 2025, 10:16
Aksident me vdekje në autostradën Tiranë-Durrës
10 Korrik 2025, 10:01
Inceneratori nuk ekziston, por qeveria vijon te shtojë fondet
10 Korrik 2025, 09:51
Shqipëria po plaket me ritme të shpejta! 30% e popullsisë mbi 60 vjeç
10 Korrik 2025, 09:46
Fundi i një epoke, Modric i thotë 'lamtumirë' Real Madridit
10 Korrik 2025, 09:36
Mali i Dukatit prej 6 ditësh në flakë, banorët kërkojnë ndërhyrje nga ajri
10 Korrik 2025, 09:27

“Varfëria në rritje”/ DW: Shumë njerëzve në Gjermani nuk u del rroga
10 Korrik 2025, 09:08
Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
10 Korrik 2025, 08:51
Këmbimi valutor 10 Korrik, me sa shiten e blihen sot monedhat e huaja
10 Korrik 2025, 08:51

Foto/ Shkrumbohet gjatë natës restoranti në Theth, zjarri vihet nën kontroll nga banorët
10 Korrik 2025, 08:21
