
Flash News
Po kalonte trafikndarësen, përplaset për vdekje këmbësori pranë ish-sheshit “Shqiponja”
Sondazhi/ PD renditet forca e parë në Shkodër
Breshëri plumbash drejt makinës, plagoset shqiptari në Zvicër
Ndërtoi pa leje hotelin, Prokuroria e Gjirokastrës sekuestron objektin, lihet në burg pronari
Ndërpritet energjia në Spanjë dhe Portugali, 'paralizohen' shërbimet
The Lancet: Një në tre njerëz në mbarë botën thith ajër të ndotur në shtëpi
Rreth një në tre njerëz në mbarë botën ishin të ekspozuar ndaj ajrit të ndotur në shtëpi brenda një viti, sipas vlerësimeve të reja. Ajri i ndotur brenda shtëpisë ende vret miliona njerëz çdo vit, edhe pse nivelet e ekspozimit janë në rënie në mbarë botën, ka zbuluar një studim i ri.
Në vitin 2021, ndotja e ajrit brenda shtëpisë – e cila ndodh kur njerëzit gatuajnë me zjarr të hapur ose soba të ushqyera nga vajguri, qymyri, druri, mbeturinat e të korrave ose plehrat e kafshëve – kontribuoi në 3.1 milionë vdekje në mbarë botën, me shumicën e vdekjeve në vendet me të ardhura më të ulëta, sipas analizës së botuar në revistën mjekësore The Lancet.
Ndotja e ajrit në shtëpi përmban grimca të vogla, që mund të hyjnë në sistemin e qarkullimit të gjakut përmes mushkërive. Ajo është e lidhur me një sërë çështjesh shëndetësore, duke përfshirë kancerin e mushkërive, goditjen celebrale, sëmundjet e zemrës, diabetin e tipit 2, çrregullimin kronik obstruktiv pulmonar (COPD), infeksionet e frymëmarrjes, kataraktet dhe çrregullimet neonatale.
Ajri i ndotur gjithashtu mund të ketë pasoja vdekjeprurëse për fëmijët, duke kontribuar në më shumë se 500,000 vdekje në mesin e fëmijëve nën moshën 5 vjeç në 2021, sipas studimit. Shifra përbën rreth 11% e të gjithë vdekshmërisë nën 5 vjeç.
“Niveli i lartë i ndikimit te fëmijët i vlerësuar në këtë studim është shkak kryesor për shqetësim,” thanë autorët e studimit.
Ata shtuan se efektet shëndetësore mund të jenë “fatale dhe afatgjata dhe nuk kanë marrë vëmendjen e duhur nga studiuesit dhe politikëbërësit”.
Ndërmjet viteve 1990 dhe 2021, përqindja e njerëzve të ekspozuar ndaj ajrit të ndotur në shtëpi nga lëndët djegëse të ngurta të gatimit, ra në të gjithë botën nga 56.7% në 33.8%, tregojnë vlerësimet. Por numri aktual i njerëzve të ekspozuar ra vetëm me 10% – ose rreth 350 milionë njerëz – duke arritur në 2.67 miliardë njerëz të ekspozuar në vitin 2021.
Kjo është për shkak të rritjes së popullsisë në vende si Afrika Sub-Sahariane, ku 78.8% e njerëzve ishin të ekspozuar ndaj ajrit të ndotur në shtëpi nga karburantet e ngurta për gatim, thanë autorët e studimit.
Midis 1990 dhe 2021, numri i vdekjeve të lidhura me ndotjen u rrit nga 685,000 në 741,000 në rajon. Azia Jugore kishte shkallën tjetër më të lartë, me 53.2 % të njerëzve të ekspozuar në 2021. Ndërkohë, në Europën Qendrore dhe Lindore dhe në Azinë Qendrore, kjo normë ishte 7.5%. Në vendet me të ardhura të larta, ishte vetëm 0.4%.
Studiuesit thanë se rezultatet nënvizojnë rëndësinë e ndihmës së “komuniteteve me burime të pamjaftueshme” për të kaluar drejt përdorimit të burimeve më të pastra të energjisë. Kjo mund të përfshijë kërkimin dhe zhvillimin për teknologjitë e reja, subvencionimin e pajisjeve që përdorin energji të pastër, zbatimin e kufizimeve të emetimeve, nxitjen e investimeve të sektorit privat dhe fushatat e ndërgjegjësimit publik.
“Iniciativa të tilla janë thelbësore për zbutjen e rreziqeve shëndetësore dhe promovimin e zhvillimit të qëndrueshëm, duke përmirësuar cilësinë e jetës dhe rezultatet shëndetësore për miliona njerëz”, thanë autorët e studimit. /Monitor
Të fundit


Kuvendi i Kosovës mblidhet sot sërish në seancë konstituitive
29 Prill 2025, 09:20

Mediat televizive kthehen në ‘zgjatim’ të propagandës partiake gjatë fushatës
29 Prill 2025, 08:59
Këmbimi valutor 29 Prill/ Me sa blihen e shiten monedhat e huaja ditën e sotme
29 Prill 2025, 08:56
Shqiptarët perceptojnë pabarazi ekonomike shumë më të lartë se në treguesit zyrtarë
29 Prill 2025, 08:39
Dikur qyteti frymonte, sot kollitet
29 Prill 2025, 08:31

Parashikimi i motit/ Si do variojnë temperaturat përgjatë ditës
29 Prill 2025, 07:54
"Shmangni blerjet impulsive''/ Horoskopi për ditën e sotme
29 Prill 2025, 07:31
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
29 Prill 2025, 07:20
Sondazhi/ PD renditet forca e parë në Shkodër
28 Prill 2025, 22:55
Analisti: Edi Rama është mashtrues ordiner
28 Prill 2025, 22:30

Emigranti në Suedi akuzon KQZ-në për shkeljen e fshehtësisë së votës së tij
28 Prill 2025, 21:44

Vlora “turistike” e zhytur në plehra, kryebashkiaku: Nuk do t’i fusim në xhep…
28 Prill 2025, 21:23
Breshëri plumbash drejt makinës, plagoset shqiptari në Zvicër
28 Prill 2025, 21:02
Shqiptari kapet me 2 mln euro kok*inë në makinë
28 Prill 2025, 20:45

Pse i kërcënon Rama qytetarët që ankohen për korrupsionin
28 Prill 2025, 20:17

Gjekmarkaj takim me banorët në Tale 2: Fitojmë 5 me 2 në Lezhë
28 Prill 2025, 19:55
KQZ teston pajisjet PEI që do të përdoren në 11 maj
28 Prill 2025, 19:36


“Boll o boll”, Ramën e shpërqendrojnë të rinjtë gjatë takimit
28 Prill 2025, 19:12
“La Stampa”: 16 emigrantë janë “zhdukur” nga kampi i Gjadrit
28 Prill 2025, 18:55


Nga sytë e një personi mund të kuptohet se ai ka 'probleme mendore'
28 Prill 2025, 18:05


Sëmundjet kardiovaskulare, 8% e pacientëve me risk për arrest kardiak
28 Prill 2025, 17:19
Xhaferri: Kryeministri i ardhshëm nga PD do të jetë për të gjithë qytetarët
28 Prill 2025, 17:11

Qumështi me aflatoksinë, reagon Shoqata e Përpunuesve: Po goditet prodhimi vendas
28 Prill 2025, 16:52

Fëmijë me vonesa në zhvillim e të folur për shkak të “celularit në dorë”
28 Prill 2025, 16:22
Ndërpritet energjia në Spanjë dhe Portugali, 'paralizohen' shërbimet
28 Prill 2025, 16:14

Richard Grenell reagon ndaj lajmit te ribotuar nga Politiko: Është i pavërtetë!
28 Prill 2025, 15:52

Ushqimet me vitaminë A, ja pse janë jetike për mbrojtjen e syve
28 Prill 2025, 15:32



Policia në Fier godet sërish opozitën, vendos nën hetim xhaxhain e kandidates së PD
28 Prill 2025, 14:49
Kosova lëshon fletarrestim ndaj Radoçiqit për krime lufte
28 Prill 2025, 14:42

Putin shpall armëpushim në Ukrainë!
28 Prill 2025, 14:12
Berisha në biznesin fason: Do u kompensojmë për çdo humbje nga rënia e euros
28 Prill 2025, 13:54

Dosja “Partizani”, GJKKO rrëzon kërkesën për përjashtimin e gjyqtares
28 Prill 2025, 13:35
Zgjedhja e Papës së ri/ Konklava do të mblidhet më 7 maj
28 Prill 2025, 13:28
Porti i ri Tregtar në Porto Romano, kompania s’pagoi tarifën, KPP nuk pranon ankesën
28 Prill 2025, 13:13
Terrorizëm ndërkufitar? India dhe Pakistani vazhdojnë të këmbejnë zjarr në Kashmir
28 Prill 2025, 13:01
Arbjan Mazniku merret në pyetje nga Prokuroria e Tiranës
28 Prill 2025, 12:37
Video/ Tragjike në Turqi, 3 persona humbin jetën pasi rrëshqet dheu
28 Prill 2025, 12:22
Papa i vlerave humane që ngjall shpresën midis shqiptarëve
28 Prill 2025, 12:21
Sekuestrohen 2200 bimë kanabis dhe 578 fidanë në Vaun e Dejës
28 Prill 2025, 12:09
Sherr mes dhëndrit dhe vjehrrës në Fier, ndërhyn policia
28 Prill 2025, 12:01
Gracka e opozitës me lobimin, dhe gropa ku u zhytën ‘koqet’ mediatike të Ramës
28 Prill 2025, 11:58


Zbulohen 3 plantacione d*oge në Belgjikë, në pranga 5 shqiptarë
28 Prill 2025, 11:21

Përplasen dy makina në aksin Lezhë-Manati, 5 të plagosur
28 Prill 2025, 11:02
Trump mendon që Zelensky është gati të heqë dorë nga Krimea
28 Prill 2025, 10:47
Tejkalim kufiri? DW: Katolikët konservatorë kundër bekimit për të gjithë
28 Prill 2025, 10:38


Meta thirrje shqiptarëve: Votoni nr. 1! Shqipëria Madhështore është shumë pranë
28 Prill 2025, 10:01
Foto/ Ky është 58-vjeçari që u ekzekutua me tre plumba në Vlorë
28 Prill 2025, 09:44

Trump dyshon në dëshirën e Putinit për paqe
28 Prill 2025, 09:08
Mashtronte qytetarët me mesazhe të rreme bankare, arrestohet 23-vjeçari në Tiranë
28 Prill 2025, 08:48
Hiqen kontrollet kufitare mes Shqipërisë dhe Kosovës
28 Prill 2025, 08:33


BE tërheq akademikë amerikanë, pasi Trumpi ngrin financimin
28 Prill 2025, 07:33
Dita nis me kthjellime, por pasditja pritet me reshje/ Parashikimi i motit për sot
28 Prill 2025, 07:25
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
28 Prill 2025, 07:10



Berisha: Ballkani i Hapur do të griset ditën e parë të qeverisjes së PD
27 Prill 2025, 20:41


Vrasja e Ilaria Sulës, ish-i dashuri filipinas jep një tjetër version të ngjarjes
27 Prill 2025, 19:52


Përplasje mes tre automjeteve në Lushnjë, katër të plagosur
27 Prill 2025, 18:48
Aksident në bypass-in e Lushnjës, "Range Rover" përplaset dhe merr flakë
27 Prill 2025, 18:29
Mister në vdekjen e 29-vjeçarit të Rojes Bregdetare në Greqi, një shqiptar i dyshuar
27 Prill 2025, 18:03
5 zakone të vogla që mund të ndryshojnë jetën tuaj
27 Prill 2025, 17:43

A do të jetë pasardhësi i Papa Françeskut një hungarez?
27 Prill 2025, 16:37
