
Flash News
Dy ditë para zgjedhjeve, qeveria fal të gjitha gjobat e vendosura nga Janari 2015 deri në Nëntor 2024
“Giro d’Italia 2025” nesër në Vlorë/ Policia shpall masat e qarkullimit dhe parkimit për qytetarët
Gjendet pas 6 ditësh trupi i pajetë i 29-vjeçarit në Klos
U arrestua pak metra larg SPAK, Prokuroria e Posaçme kërkon17 vite burg për ‘bosin’ e drogës
Starton sot Giro D’Italia, ja akset rrugore që bllokohen në Tiranë nga ora 13:00-18:00
Alarmi i studiuesve: Resortet dhe ndërtimet pa kriter në zonat bregdetare shqiptare po zhdukin fluturat dhe speciet e ngjashme
E verdha, e zeza, e kuqe dhe blu e ndezur, fluturat Aleksanor dikur fluturonin me bollëk në shpatet e lulëzuara të Shqipërisë jugperëndimore. Tani, si shumë specie të ngjashme, shkencëtarët thonë se ato po zhduken për shkak të ndikimeve njerëzore, duke përfshirë edhe ndryshimin e klimës.
Gjithnjë e më i munguar në zonat piktoresk të Zvërnecit, Aleksanor është një nga 58 nga 207 llojet e fluturave të vendit ballkanik që studiuesit thonë se janë në rrezik.
“Të ndjeshme ndaj ndryshimeve, ato janë një pasqyrë e vërtetë e kushteve të ekosistemit ku jetojnë”, tha Anila Paparisto, entomologe në Universitetin e Tiranës.
Në Zvërnec, Paparisto drejton një ekip studiuesish dhe studentësh që punojnë për të identifikuar speciet e mbetura të fluturave të vendit së bashku me ato që tani janë zhdukur.
Studime të shumta shkencore kanë matur ndikimin e ndryshimit të klimës në popullatat e fluturave, megjithëse studiuesit citojnë edhe faktorë të tjerë mjedisorë.
Ata fajësojnë një kombinim të urbanizimit të shpejtë, pesticideve dhe ngrohjes së temperaturave për uljen.
"Aktiviteti njerëzor dhe ndryshimet klimatike kanë pasur ndikime të mëdha në natyrë," tha studentja e biologjisë Fjona Skenderi, e cila po ndihmonte në kryerjen e hulumtimeve në Zvërnec.
"Është një fatkeqësi e karakterizuar nga ndërprerje klimatike, një pranverë e hershme dhe temperatura tepër të larta në janar dhe shkurt," shpjegoi Hila, e cila është gjithashtu një koleksionist i pasionuar dhe mbikëqyr një muze fluturash në Divjakë.
"Kjo inkurajoi vezët të çelin dhe larvat e fluturave të rriten, por në prill temperaturat ishin shumë të ulëta" që ato të mbijetonin, shtoi ai.
"Efekti i fluturës"
Rënia e fluturave prek edhe speciet e tjera.
"Do të ndikojë në të gjithë zinxhirin ushqimor dhe biodiversitetin, i cili është gjithashtu thelbësor për njerëzit," tha Paparisto.
Ashtu si pjesë të mëdha të Shqipërisë, zonat bregdetare pranë Zvërnecit janë mbushur gjithnjë e më shumë me resorte dhe blloqe apartamentesh, të ndërtuara me pak mbikëqyrje.
Shkencëtarët thonë se urbanizimi i shpejtë në zonë, së bashku me peshkimin e tepërt dhe ndryshimet klimatike, kanë luajtur gjithashtu një rol në rënien dramatike të popullsisë së shpendëve shtegtarë.
Dhe ndërsa disa popullata fluturash janë në rënie, specie të tjera të ngjashme po përparojnë—në dëm të mjedisit.
Ardhja e një mole jo-vendase përmes importeve të bimëve zbukuruese nga Kina ka shkatërruar më shumë se 80 për qind të pyjeve të argjilës në Shqipëri që nga viti 2019, sipas ekspertëve.
“Është shumë agresiv, mund të riprodhohet tre deri në katër herë në vit dhe është një fatkeqësi e vërtetë që zvogëlon sipërfaqe të tëra në asgjë”, tha inxhinieri i pyjeve Avdulla Diku.
Me trupat e tyre të dallueshëm të gjelbër dhe të zi neoni, larvat dallohen lehtësisht kur ngjiten pas gjetheve dhe kërcellit të drurit të boksit.
Në rrugën përgjatë liqenit të Ohrit për në Pogradec në Shqipërinë veriperëndimore, rreshtat e gjelbërta dikur të gjallë të drurëve të boksit janë shndërruar në lëvozhgë pasi janë gëlltitur nga larvat e molës.
"Është një kujtim i fortë i brishtësisë dhe ekuilibrit delikat të mjedisit në të cilin jetojmë," tha Sylvain Cuvelier, një studiues entomologjik që është bashkëautor i atlasit të parë shqiptar të fluturave.
"Është padyshim urgjente të bashkojmë përpjekjet tona për të gjetur zgjidhje, për të rimenduar në thellësi përdorimin tonë të burimeve natyrore dhe rrugën përpara për mbrojtjen dhe restaurimin e mjedisit tonë."/ Perkthyer nga phys.org
Të fundit


Për kë do të votoj ?
9 Maj 2025, 16:48




Artan Hoxha: Një person u mor peng për konflikt politik! SPAK dështoi
9 Maj 2025, 15:30




A është Rama gati të bëhet Hoxha i ardhshëm?
9 Maj 2025, 13:50
Mbërrijnë në Kukës, Has dhe Tropojë materialet zgjedhore
9 Maj 2025, 13:30
Fluturim elektoral me destinacion Vlorën
9 Maj 2025, 13:18

Zyrat e IdentiTek, të hapura edhe ditën e shtunë
9 Maj 2025, 13:03
A do të na ndihmojë inteligjenca artificiale të flasim me kafshët?
9 Maj 2025, 12:55



Akti i katërt i Ramës: midis Brukselit dhe Mafias
9 Maj 2025, 12:12
Gjendet pas 6 ditësh trupi i pajetë i 29-vjeçarit në Klos
9 Maj 2025, 12:01
Berisha: Pas datës 12 maj kjo opozitë, bëhet mazhorancë e Shqipërisë
9 Maj 2025, 11:52
Leo XIV kremton Meshën e Parë si Papë
9 Maj 2025, 11:42

Denoncon Spaho: Kandidati i PS në Pogradec jep 100 mijë lekë për votën
9 Maj 2025, 11:27
Mustafaj: Krenar për fushatën e denjë të PD
9 Maj 2025, 11:22
Dështon sërish konstituimi, Kosova ende pa Kuvend të ri
9 Maj 2025, 11:06





"Vota nuk ka çmim", ambasada e SHBA në Tiranë 'shuplakë' Ramës
9 Maj 2025, 10:06

Furnizonin grupe kriminale me armë zjarri, arrestohen dy të rinj
9 Maj 2025, 09:45


Ja pse nuk duhet të votosh më Partinë Socialiste pas 12 viteve qeverisje
9 Maj 2025, 09:08




Këmbimi valutor/ Me sa blihen e shiten monedhat e huaja sot
9 Maj 2025, 08:19
Dhurata që Berisha i bëri ‘live’ Ramës
9 Maj 2025, 08:13
3 shenja që tregojnë se je i/e mbrojtur shpirtërisht
9 Maj 2025, 08:05



Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
9 Maj 2025, 07:22
Mot i paqëndrueshëm, mesdita sjell reshje shiu
9 Maj 2025, 07:01
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
9 Maj 2025, 06:45

Si e ndryshoi LaCivita fushatën e PD? Berisha: Ka studiuar kundërshtarin
8 Maj 2025, 22:49

Davidi rimposht Goliatin
8 Maj 2025, 22:15

Gazetarja: Në shtabet e partive ka të infiltruar të SPAK
8 Maj 2025, 21:55
Kush është Papa i ri?
8 Maj 2025, 21:48
Berisha zbulon përfundimisht se kur do të tërhiqet nga politika
8 Maj 2025, 21:33


LaCivita në Lezhë: Shqiptarët do ta pushojnë Edi Ramën nga puna
8 Maj 2025, 21:11


Berisha: LaCivita na zgjodhi ne sepse ai beson tek programi i Reganit
8 Maj 2025, 20:48










Mediu foto me LaCivitta në Tiranë: Për Shqipërinë Madhështore
8 Maj 2025, 18:40
Burimi: Vendimi i DASH një fitore personale e Berishës
8 Maj 2025, 18:30
Tym i bardhë nga Vatikani: Është zgjedhur Papa i ri
8 Maj 2025, 18:14
Hiqi ato syze deliri e shih vendin ku e ke cuar?
8 Maj 2025, 18:02
LDK dorëzon kallëzime penale për anëtarët e Qeverisë në detyrë
8 Maj 2025, 18:02







Analiza e BIRN: Tirana, qarku përcaktues për maxhorancën e ardhshme
8 Maj 2025, 16:04

PD në terren: Çupi, Noka dhe Këlliçi premtojnë ndryshim përmes veprave
8 Maj 2025, 15:40


Kontrata me PD e Chris LaCivita, Berisha: 100% korrekte dhe e pastër
8 Maj 2025, 15:11

“Këto janë ditët kulmore”, Berisha tregon kur do të udhëtoj në SHBA
8 Maj 2025, 14:45


