
Flash News
Kërcet arma në Durrës, plagoset një 30-vjeçar
Aksident në Rrugën e Arbrit, makina del nga rruga, dy të plagosur
Arrestimet te “Bankers Petrolium”, Prokuroria jep detaje: Deklaroi 11.7 mld lekë humbje, shteti nuk përfitoi asnjë të ardhur për 20 vite
Vdesin tragjikisht në aksident ylli i Liverpool, Diogo Jota dhe vëllai i tij
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
Analiza: Mbytja e anijes shqiptare me emigrant vuri në dukje pabarazitë në pushtet në Evropë
Mbytja e anijes Katër i Radës ishte ngjarja më tragjike e vitit ’97 të Shqipërisë, një kohë trazirash politike. Kriizat e vitit 1997 u shfaqën në muajt e parë të vitit, kur falimentimi i disa bankave mashtruese la dhjetëramijëra qytetarë në varfëri të plotë. Protesta të dhunshme u shfaqën në jug, përfshirë qytetin bregdetar të Vlorës. Zona u la në duart e grupimeve kriminale. Mbi 2 mijë vetë vdiqën në vitin 1997 nga luftërat mes bandave apo nga përdorimi i gabuar i armëve.
Pasiguria shtyu një numër të lartë shqiptarësh të përpiqen të emigronin në Itali. Racizmi dhe frika se kriminelët fshiheshin mes migrantëve përforcoi kriminalizimin e shqiptarëve në Itali. Vetëm pak ditë para aksidentit, ish-presidentja e parlamentit të Italisë, Irene Pivetti, deklaroi se shqiptarët duhet të hidhen në det. Në mënyrë që të parandalohej vajtja e “kriminelëve” në Itali, Roma i ofroi Tiranës asistencë në bllokimin e gomoneve që udhëtonin pa autorizim. Sipas autoriteteve italiane, marrëveshja u firmos në shkëmbimin e notave mes dy ministrave të jashtëm më 25 mars.
Pasi u nis nga Vlora në orën 3 të pasdites, Katër i Radës u dallua nga anija italiane Zeffiro që u përpoq t’i ndryshonte drejtim. Anija vijoi drejt Italisë dhe u përball nga një anije më e madhe ushtarake, Sibilla, e cila ishte katër herë më e madhe se sa anija shqiptare. Sipas të mbijetuarve, anija e tyre po udhëtonte me flamur të bardhë. Pasagjerët i treguan italianëve se kishte fëmijë në bord. Gjithsesi, marina italiane ishte e vendosur që ta ndalonte anijen. Katër i Radës u godit dy herë, nga pas dhe në mes. Përplasja e mbushi anijen me ujë dhe e dërgoi në fund të detit. Rreth 34 persona mbijetuan duke u hedhur në det por shumica e pasagjervëe mbetën të bllokuar poshtë kuvertës.
Arratisje nga një qytet i pasigurt
Shumica e shqiptarëve në atë anije ishin nga Vlora, qyteti më i rrezikshëm në vend. Ministri i Jashtëm i Shqipërisë Arjan Starova i shprehu zhgënjimin e vet homologut të tij italian Lamberto Dini, duke i thënë se marina italiane përdori forcë të paligjshme. Protokollet që rregullonin marrëveshjen e 25 marsit u firmosën vetëm më vonë, më 2 prill. Anija italiane nuk ishhte e autorizuar që të ndërmerrte operacionin që provokoi aksidentin. Të mbijetuarit deklaruan se Sibilla sulmoi për t’i vrarë dhe se operacioni i shpëtimit ishte i ngadaltë.
Shefi i shtabit i marinës italiane, Angelo Mariani, deklaroi se aksidenti ishte rrjedhojë e një manovre të gabuar nga ana e anijes shqiptare, e cila drejtohej nga personel i pakualifikuar, të cilët e kishin vjedhur anijen. Umberto Vatani, nga Ministria e Jashtme e Italisë, tha se të mbijetuarit nuk mund të merreshin si dëshmitarë të besueshëm. Ministri i Mbrojtjes Andreatta tha se të mbijetuarit kanë humbur sensin e realitetit. Gazeta e majtë La Repubblica i shau më tutje shqiptarët duke i cilësuar ata “kafshë të plagosura” të “dëshpëruar.”
Shqipëria “tepër e dobët” për të shtrënguar Italinë
Kapiteni i Katër i Radës, Namik Xhaferi, u arrestua për trafik qenies njerëzore. Të mbijetuarit, disa prej të cilëve kishin humbur familjarët në aksisend, u mbajtën në një kazermë ushtarake në Brindizi pa akses në informacion. Ata kërkuan gjetjen e trupave sa më parë të ishte e mundur dhe kryerjen e një hetimi me pjesëmarrjen e ekspertëve shqiptarë dhe të huaj. Ata gjithaashtu protestuan pasi kapiteni shqiptar ishte arrestuar, ndërsa ai italian, jo.
Qeveria shqiptare ishte tepër e dobët për t’u marrë me Italinë në nivel të barabartë. Më 29 mars, Kombet e Bashkuara i besuan Italisë drejtimin e një operacioni ndërkombëtar humanitar dhe ushtarak për të ndihmuar qeverinë e Tiranës që të rimerrte vendin nën kontroll (Operacioni ALBA”). Qeveria shqiptare mendoi si të papërshtatshme të kërkonte krijimin e një komisioni ndërkombëtar për shkak se kjo do të krijonte përshtypjen se ajo nuk i besonte fqinjëve të vet. Gjatë vizitës së Prodit në Shqipëri në prill, ai dhe homologu i tij Bashkim Fino ranë dakord të krijojnë një komision të përbashkët italo-shqiptar.
Nga fillimi i gjyqit në fund të prillit, të mbijetuarit shprehën zhgënjim për vonesat e punës për nxjerrjen e anijes dhe për mënyrën se si autoritetet italiane i trajtuan ata. Sipas ambasadorit shqiptar, situata mund të kishte pasoja të papritura në Shqipëri, ku italianët ishin angazhuar në operacione ushtarake dhe humanitare. Frika se incidenti mund të dëmtonte marrëdhëniet shqiptaro-italiane u shfaq në rekomandimet që Tirana i dha Romës për vendosjen e trupave italiane në Shqipëri.
Të mbijetuarit nuk i besuan autoriteteve italiane dhe këmbëngulën takimin me ekspertë shqiptarë. Këta të dytët shkuan në Itali vetëm në korrik. Prefektura e Brindizit i priti ata ftohtë dhe homologët e tyre italianë nuk i dhanë informacion për shkak se ai konsiderohej sekret. Ekspertët shqiptarë panë pamje të anijes së mbytur, të cilat konfirmonin se ajo ishte goditur me forcë nga Sibilla. Mungesa e frymës bashkëpunuese nga italianët ngriti më shumë dyshime mes të mbijetuarve dhe familjarëve të viktimave.
Pavarësisht premtimit të dhënë nga kryeministtrat, ekspertët shqiptarë u informuan se ata nuk kishin të drejtë të ndiqnin hetimin. Ekspertët punuan privatisht dhe pa mbështetje institucionale. Puna e tyre praktikisht konsistoi në dëgjimin e lutjeve të të mbijetuarve dhe në ofrimin e ngushëllimeve për ta.
Anija Katër i Radës u dërgua në Brindizi më 19 tetor. Zëvendësministri i brendshëm i Italisë e konsideroi operacionin si një nga shumë përpjekjet e Romës në mbështetje të Shqipërisë. Por gazetari italian Bobo Aprile, akuzoi qeverinë për vonesën e qëllimtë të operacionit të rekuperimit të anijes. Krenar Xhavarra, një i mbijetuar që humbi familjen ne aksident, akuzoi Sibillën për mbytje të qëllimtë. Zëvendësministri italian u largua pa iu përgjigjur.
Italia refuzon të marrë përgjegjësi
Mbytja e “Katër i Radës” nuk ishte një “aksident tragjik”, siç ishte përkufizuar nga autoritetet italiane, por rezultat i një fushate anti-shqiptare të kryer nga institucionet italiane dhe një pjesë e medias. Italia nuk mori kurrë përgjegjësinë për tragjedinë. Gjyqi përfundoi me dënimin e kapiteneve të Sibilla-s dhe Katër i Radës me respektivisht dy vjet e katër muaj dhe tre vjet e dhjetë muaj. Nuk ishte çudi që shumë italianë ia vunë fajin viktimave dhe menduan se nuk kishte arsye se pse Italia të shpenzonte para për rekuperimin e anijes ku ishin bllokuar kufomat. Madje një italian tha para meje: “Pse duhet të rinxjerrim këtë plehrë [schifi]?”. Historia e të mbijetuarve tregon se kërkimi i tyre për drejtësi ishte për fat të keq i varur nga fuqia politike e shtetit me të cilin ata ishin lidhur. Kjo në fakt reflekton asimetrinë në fuqi që vijon të kushtëzojë jetët e shumë njerëzve në Evropë sot.
Fabio Bego ëshët studiues i nacionalizmit dhe të të djathtës ekstreme.
Opinionet e shprehura janë të autorit dhe jo domosdoshmërisht reflektojnë këndvështrimet e BIRN.
Marrë nga Reporter.al
Të fundit






Bylykbashi: Drejtësia në kolaps, hyn në proces gjyqësor sot dhe del pas 14-vjetësh
3 Korrik 2025, 21:30



Greqia vendos tarifë për të vizituar Santorinin, sa euro duhet të paguajnë turistët
3 Korrik 2025, 20:50
Mos u tall me malësorët, Elisa!
3 Korrik 2025, 20:43
Kërcet arma në Durrës, plagoset një 30-vjeçar
3 Korrik 2025, 20:30

Rinumërimi në Fier vuri në dyshim integritetin e votës
3 Korrik 2025, 20:09
Veliaj në burg, Rama takim me punonjësit e Bashkisë dhe deputetët, zbardhen porositë
3 Korrik 2025, 19:46



Vala e të nxehtit ka lënë të paktën 9 të vdekur këtë javë në Evropë
3 Korrik 2025, 19:00
BE dhe SHBA pranë një marrëveshjeje tregtare për të shmangur tarifat 50% të Trump-it
3 Korrik 2025, 18:58

Shfrytëzimi i naftës, Bankers akuzohet për një skemë mashtruese 20-vjeçare
3 Korrik 2025, 18:33
Tre pijet që ju bëjnë të djersitni më pak gjatë verës
3 Korrik 2025, 18:19
Çfarë dimë deri tani për vdekjen e Diogo Jota dhe vëllait të tij André Silva
3 Korrik 2025, 18:01
'Me një gur vret disa zogj"/ Kalemaj: Qeveria “Rama 4” do të ketë më shumë anonimë!
3 Korrik 2025, 17:46

Boçi: Inceneratori i Elbasanit është si Alkatraz, SPAK nuk guxon të hetojë!
3 Korrik 2025, 17:27
Një tjetër valë të nxehti pritet të mbërthejë Europën
3 Korrik 2025, 17:10

Aksident në Rrugën e Arbrit, makina del nga rruga, dy të plagosur
3 Korrik 2025, 16:45

Akuzohet për dy vrasje, Anglia i thotë “JO” ekstradimit të Ilirjan Zeqajt
3 Korrik 2025, 16:25





Ekipet e shpëtimit në Gazë: Forcat izraelite vranë 25 persona, 12 në strehimore
3 Korrik 2025, 15:08
Përfundon gjyqi ndaj Diddy-t, producentit i mohohet lirimi me kusht
3 Korrik 2025, 15:02

Kostot e prodhimit në bujqësi po rriten me shpejtësi, 4.8% më 2024
3 Korrik 2025, 14:55
Shenjat paralajmëruese të qarkullimit të dobët të gjakut
3 Korrik 2025, 14:49
Kroacia u rekomandon shtetasve të saj të mos udhëtojnë në Serbi
3 Korrik 2025, 14:31
Berisha: Shqipëria është njolla më e zezë në Europë, për eksportin e emigrantëve
3 Korrik 2025, 14:20


‘Ministria e tymit’: Aktivistët fajësojnë qeverinë për zjarret në fushat e mbetjeve
3 Korrik 2025, 13:59


Pesë ushqimet e shëndetshme që duhet t’i shtoni dietës tuaj
3 Korrik 2025, 13:30



Tensione në Parlament, Spiropali-Nokës: Ulu ose të përjashtoj nga seanca
3 Korrik 2025, 12:40


Një sezon veror unik, plot ritëm dhe shpërblime për klientët e Credins bank!
3 Korrik 2025, 12:12

Situata me zjarret në vend, 29 vatra zjarri të raportuara në 24 orë
3 Korrik 2025, 12:00
Dështon për herë të 41-të konstituimi i Kuvendit të Kosovës
3 Korrik 2025, 11:59
Zegjinezimi i politikës
3 Korrik 2025, 11:48

Çmimi që paguajmë pas "zgjedhjeve"
3 Korrik 2025, 11:25

Xhafa: Zjarri në landfillin e Elbasanit u ndez qëllimisht për të zhdukur prova
3 Korrik 2025, 11:08

3 shenjat e horoskopit që do të kenë rritje financiare gjatë muajit Korrik
3 Korrik 2025, 10:48
Deputetja demokrate flet për inceneratorin, Spiropali i fik mikrofonin
3 Korrik 2025, 10:39
Osmani vazhdon edhe sot takimet me partitë politike për ngërçin në Kuvend
3 Korrik 2025, 10:29
Vdesin tragjikisht në aksident ylli i Liverpool, Diogo Jota dhe vëllai i tij
3 Korrik 2025, 10:21
Zbulohet rrjeti i trafikimit të kokainës në Greqi, të përfshirë dhe shqiptarë
3 Korrik 2025, 10:10
Rama vizitë të papritur në Bashkinë e Vlorës, mbledh stafin dhe deputetët
3 Korrik 2025, 10:04
Nisin aplikimet e para për pension italian, kujdes me plotësimin e formularit
3 Korrik 2025, 09:50
Balluku fajëson lodhjen e numëruesve për tjetërsimin e qindra votave në Fier
3 Korrik 2025, 09:44
Korreshi: Manipulimi i zgjedhjeve ka filluar shumë përpara datës së votimit
3 Korrik 2025, 09:39
Arrestimi i doganierit grek 'paralizon' kalimin e automjeteve në Qafë Botë
3 Korrik 2025, 09:28
Pas Tiranës e Fierit, sot hapen kutitë në Durrës
3 Korrik 2025, 09:21
Enea Mihaj transferohet në SHBA, do të luajë si kundërshtar i Messit dhe Uzunit
3 Korrik 2025, 09:10

Këmbimi valutor, me sa shiten dhe blihen monedhat e huaja
3 Korrik 2025, 08:53
Indeksi, Shqipëria me cilësinë më të keqe të jetesës në Europë
3 Korrik 2025, 08:48

Seanca e fundit plenare për këtë legjislaturë, çfarë do të diskutohet sot në Kuvend
3 Korrik 2025, 08:29
Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
3 Korrik 2025, 08:17
Mot i kthjellët dhe temperatura të larta, ja parashikimi për këtë të enjte
3 Korrik 2025, 08:00
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
3 Korrik 2025, 07:46


Kurti: S’kemi garanci për 61 vota, duhet provuar votimi i fshehtë
2 Korrik 2025, 21:58
Lufta në Gaza/ Pse Netanyahu do vetëm një armëpushim 60-ditor, jo të përhershëm?
2 Korrik 2025, 21:56
SHBA-ja pezullon disa ndihma ushtarake për Ukrainën
2 Korrik 2025, 21:40



Mungon metadoni, përdoruesit i rikthehen heroinës: Vjedhim që ta blejmë
2 Korrik 2025, 20:57
Qeveria hyn në tregun e naftës, Rama: Çmim të ri për konsumatorët
2 Korrik 2025, 20:43
OBSH kërkon rritje me 50% të çmimit të duhanit, alkoolit dhe pijeve me sheqer
2 Korrik 2025, 20:41

