Flash News

Aksident te "Shkalla e Tujanit", kamioni përmbyset në mes të rrugës, plagoset shoferi

By pass-i i Vlorës, zvarritje punimesh dhe rritje kostosh

Milan pritet të heqë dorë nga transferimi i Granit Xhakës

Inceneratori jashtë funksionit, përfshihet nga flakët fusha e mbetjeve në Elbasan

Aksident në aksin Lezhë-Shëngjin, një i plagosur

E-TJERA

Holta Zaçaj pretendon zgjatjen e mandatit të gjyqtares, Gjykata e Lartë shpall vakancën

Politiko 11 Dhjetor 2024, 09:40

Holta Zaçaj pretendon zgjatjen e mandatit të gjyqtares, Gjykata e

Kryetarja e Gjykatës Kushtetuese, Holta Zaçaj, deklaroi dje se nuk pranon të njohë 10 marsin 2025 si datën e përfundimit të mandatit të saj si anëtare e Gjykatës Kushtetuese. Për këtë, ajo iu drejtua Komisionit të Venecias për një opinion.

Sot Gjykata e Lartë, përmes një njoftimi, bëri të ditur se ka nisur procedurat për aplikimin e një vendi vakant në Gjykatën Kushtetuese, duke e konsideruar të përfunduar mandatin e Zaçajt pas datës së përcaktuar.

NJOFTIMI:

Bazuar në nenin 125, pika 1 të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë, që përcakton kompetencën e Gjykatës së Lartë për zgjedhjen e tre anëtarëve të Gjykatës Kushtetuese, në nenin 7/ç, pika 1 të ligjit nr. 8577, datë 10.02.2000 “Për organizimin dhe funksionimin e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Shqipërisë”, ndryshuar me ligjin nr. 99/2016, që parashikon procedurën e zgjedhjes nga Gjykata e Lartë, si dhe në nenin 26, pika 2 të ligjit nr. 98/2018 “Për organizimin e pushtetit gjyqësor në Republikën e Shqipërisë”, kryetari i Gjykatës së Lartë, pas njoftimit të vendit vakant nga kryetari i Gjykatës Kushtetuese, ka detyrimin të shpallë hapjen e procedurës së aplikimit për anëtar të Gjykatës Kushtetuese.

Neni 125, pika 6 i Kushtetutës parashikon se Gjykata Kushtetuese përtërihet çdo 3 vjet me një të tretën e saj. Përtëritja e përbërjes së Gjykatës Kushtetuese është një proces kushtetues, ku përfshihen tre organe emërtese, Presidenti, Kuvendi dhe Gjykata e Lartë, që zgjedhin çdo tre vjet, përkatësisht, nga një anëtar të kësaj gjykate. Për të garantuar përtëritjen e rregullt të Gjykatës Kushtetuese, ky proces është i detyrueshëm për t’u kryer në kohë nga tre organet e emërtesës, me qëllim shmangien e çdo krize a tensioni, që mund të cenojë legjitimitetin dhe funksionimin normal të vetë Gjykatës, si autoriteti më i lartë, që interpreton në mënyrë përfundimtare Kushtetutën.

Për shkak të rëndësisë që ka përtëritja në mënyrë të rregullt e të vazhdúeshme e përbërjes së Gjykatës Kushtetuese, në ndryshimet kushtetuese të vitit 2016 ligjvënësi kushtetues i kushtoi një vëmendje të veçantë realizimit në kohë të procesit, duke parashikuar që disa anëtarë të Gjykatës Kushtetuese të mos zgjidheshin me mandat të plotë. Për këtë arsye, në nenin 179 të Kushtetutës u sanksionua një skemë e qartë për përtëritjen kalimtare, sipas të cilës kufizohej mandati 9 vjeçar i gjyqtarëve që do të zëvendësonin dy gjyqtarë, mandati i të cilëve do të përfundonte në vitin 2017 dhe 2020, ndërkohë që mandati i shtatë gjyqtarëve të tjerë kushtetues përfundonte rregullisht në vitet e përtëritjes, sipas radhës, dy gjyqtarë në vitin 2016, dy gjyqtarë në vitin 2019 dhe tre gjyqtarë në vitin 2022. Nëpërmjet vendosjes së mekanizmit të kufizimit të mandatit të dy gjyqtarëve që do të pasonin ata që nuk ishin zgjedhur në vitin e rregullt të kryerjes së përtëritjes, ndërkohë që për shtatë gjyqtarët e tjerë përcaktohej viti i përfundimit të mandatit 9 vjeçar, realizohej rregullisht përtëritja e Gjykatës Kushtetuese në çdo tri vjet e një të tretës së anëtarëve të saj. Një zgjidhje e tillë konfirmoi përtëritjen e Gjykatës Kushtetuese si një detyrim kushtetues që prevalon ndaj kohëzgjatjes 9 vjeçare të mandatit të gjyqtarit. Ky standard kushtetues është qartësuar edhe në nenin 86, pika 4 të ligjit nr. 8577/2000 “Për organizimin dhe funksionimin e Gjykatës Kushtetuese”, ndryshuar me ligjin nr. 99/2016, ku përcaktohet kryerja e përtëritjes për fazën kalimtare (deri në vitin 2022), ndërkohë që pas kësaj periudhe, çdo tri vjet (viti 2025, 2028, 2031 e në vijim) përtëritja kthehet në normalitet.

Në respekt të këtij urdhërimi kushtetues dhe ligjor, Mbledhja e Posaçme e Gjyqtarëve të Gjykatës së Lartë, në datën 16.01.2023, zgjodhi znj. Holta Zaçaj si anëtare të Gjykatës Kushtetuese në vendin vakant, që ishte krijuar për shkak të përfundimit në datën 10.03.2017, të mandatit të znj. Vitore Tusha, e cila, si gjyqtare në detyrë, vijonte të ushtronte mandatin deri në zëvendësimin e saj. Pra, bazuar në nenin 179, pika 3 të Kushtetutës, znj. Holta Zaçaj, që zëvendësoi znj. Vitore Tusha, do të qëndronte në detyrë deri në mars 2025.

Koha e përfundimit të mandatit të gjyqtarit zëvendësues në mars 2025 është bërë publike në njoftimet e kryera nga Gjykata e Lartë për hapjen e procedurës së aplikimit për zgjedhjen e anëtarit të Gjykatës Kushtetuese. Bazuar në këto njoftime, të gjithë kandidatët që kanë aplikuar për këtë vend vakant janë informuar për kohëzgjatjen e mandatit. Kështu, në njoftimin e Gjykatës së Lartë të datës 3.06.2021 është përcaktuar se shpallja e vendeve vakante për anëtarë të Gjykatës Kushtetuese bëhet si më poshtë: “7. Në vendin vakant që krijohet pas largimit të znj. Vitore Tusha (mandati i plotë 9 vjeçar ka mbaruar në vitin 2017), zgjidhet gjyqtari i ri, i cili qëndron në detyrë deri në mars të vitit 2025”. Për shkak të numrit të kufizuar të aplikantëve, edhe në njoftimin e datës 31.01.2022 të ribërë nga Gjykata e Lartë për plotësimin e vendit vakant pas largimit të znj. Vitore Tusha, është përcaktuar shprehimisht: “… Kryetari i Gjykatës së Lartë rishpall thirrjen për plotësimin e vendit vakant të krijuar nga mbarimi i mandatit të gjyqtarit të Gjykatës Kushtetuese, për pjesën e mbetur të mandatit 9 vjeçar, që përfundon në muajin mars 2025”,

Mbi këtë bazë, Këshilli i Emërimeve në Drejtësi ka realizuar procedurën për verifikimin e kritereve ligjore dhe renditjen e kandidatëve dhe Gjykata e Lartë, me vendimin nr. 2, datë 16.01.2023 ka zgjedhur znj. Holta Zaçaj si gjyqtare e Gjykatës Kushtetuese “me mandat të pjesshëm, deri në kryerjen e ripërtëritjes në vitin 2025”. Pra, për Gjykatën e Lartë si organ emërtese që zgjedh gjyqtarin kushtetues, për Këshillin e Emërimeve në Drejtësi që zhvillon procedurën përkatëse, ashtu si edhe për vetë kandidatët që aplikuan për plotësimin e këtij vendi vakant, në të cilin u zgjodh znj. Holta Zaçaj, ka qenë qartësisht e përcaktuar kohëzgjatja e këtij mandati të pjesshëm dhe koha e përfundimit të tij, që lidhet me muajin mars 2025 dhe konkretisht më datën 10 mars. Vetë znj. Holta Zaçaj, në dy kërkesat për shqyrtim aplikimi, që i ka drejtuar Gjykatës së Lartë dhe Këshillit të Emërimeve në Drejtësi, në datat 25.02.2022 dhe 30.11.2022, ka shprehur vullnetin e saj për zgjedhjen në “mandatin e mbetur të mandatit 9 (nëntë) vjeçar, që përfundon në muajin mars 2025 të znj. Vitore Tusha”.