
Flash News
Nga sytë e një personi mund të kuptohet se ai ka 'probleme mendore'
Një studim i fundit nga Universiteti i Otagos në Zelandën e Re po hedh dritë mbi një lidhje intriguese mes syve dhe trurit: gjendja e enëve të gjakut në pjesën e pasme të syrit, në retinë, mund të sinjalizojë shenja të hershme të demencës, përfshirë sëmundjen e Alzheimerit.
Retina është një ind i hollë dhe i ndjeshëm ndaj dritës që ndodhet në pjesën e pasme të syrit dhe është i lidhur drejtpërdrejt me trurin përmes nervit optik. Studiuesit vlerësojnë se shumë nga proceset e sëmundjes së Alzheimerit reflektohen në këtë zonë të ndjeshme, duke e bërë atë një objektiv premtues për identifikimin e hershëm të çrregullimeve njohëse.
Sipas psikologes Ashleigh Barrett-Young, retina mund të veprojë si një biomarker i hershëm për të zbuluar rreziqet e zhvillimit të demencës, duke na dhënë një dritare për të ndërhyrë përpara se simptomat të bëhen të dukshme.
Hulumtimi u bazua në të dhënat e mbledhura gjatë një studimi të gjatë që përfshinte 45 vite ndjekjeje të shëndetit të mbi 900 persona të lindur në vitet 1972-1973 në Zelandën e Re. Në këtë analizë të fundit, studiuesit shqyrtuan fotografi të retinës, teste të syve dhe vlerësime të funksioneve njohëse në moshën 45-vjeçare, për të zbuluar tregues të hershëm të sëmundjeve neurodegjenerative., e cila ka të bëjë me vështirësi të komunikimit dhe të menduarit.
Ajo që zbuluan ishte domethënëse: njerëzit me arteriola më të ngushta dhe venula më të gjera në retinë kishin një rrezik më të lartë për rënie të funksioneve njohëse – një tregues i hershëm i demencës. Këto enë të vogla të gjakut pasqyrojnë shëndetin e sistemit mikrovaskular të trupit, përfshirë trurin, duke sugjeruar një lidhje të drejtpërdrejtë midis shëndetit të enëve të gjakut dhe funksionit cerebral.
Sipas shkencëtarëve, integriteti i enëve të gjakut në retinë është një pasqyrë e shëndetit të përgjithshëm kardiovaskular dhe cerebrovaskular. Kjo do të thotë se gjendja e syve mund të japë sinjale të hershme për sëmundje që zhvillohen në tru. Këtu përfshihen jo vetëm demenca dhe Alzheimeri, por edhe sëmundjet që lidhen me imunitetin e enëve të gjakut.
Megjithëse rezultatet janë premtuese, shkencëtarët theksojnë se këto matje nuk janë ende të mjaftueshme për të përdorur si mjet diagnoze në praktikën klinike. Megjithatë, Barrett-Young shpreson që në të ardhmen të përdoren teknologji të avancuara si inteligjenca artificiale për të analizuar skanimet e syve dhe për të dhënë tregues të hershëm të sëmundjeve të trurit.
“Trajtimet janë më efektive kur fillojnë herët,” thekson ajo. “Nëse arrijmë të identifikojmë rrezikun përmes një ekzaminimi të syrit, do të kemi mundësi të ndërhyjmë më shpejt dhe më mirë.”
Ky studim i ri tregon qartë që sytë nuk janë thjesht dritaret e shpirtit, ata mund të jenë edhe dritaret e trurit. Monitorimi i retinës, një proces i thjeshtë dhe jo-invaziv, mund të bëhet një mjet i fuqishëm në luftën kundër demencës, nëse përdoret në kohë dhe në mënyrë të zgjuar. Syri.net-iefimerida.
Të fundit



Përfundon numërimi për votën preferenciale në Tiranë, Xhaçka merr mandatin
19 Maj 2025, 20:23
Kërcënohet me jetë Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani
19 Maj 2025, 19:47



Lirimi i Safet Gjicit, avokati: Sot u pa fytyra e vërtetë e drejtësisë
19 Maj 2025, 19:02

Mbreti Charles i shkruan Biden pasi u diagnostikua me kancer
19 Maj 2025, 18:34

Armëpushimi në Ukrainë, Trump zhvillon bisedë telefonike me Putin
19 Maj 2025, 18:24




Janar-Mars, numri i lindjeve ra me 14%
19 Maj 2025, 16:48

Asgje e re nga drejtesia e nenshtuar politikisht e Edi Rames
19 Maj 2025, 16:33
U diagnostikua me kancer, Biden thyen heshtjen
19 Maj 2025, 16:14

Pensionet me Italinë, ja çfarë përfitojnë emigrantët
19 Maj 2025, 15:56

Ra nga çatia e kishës, prifti sillet me helikopter në Tiranë
19 Maj 2025, 15:40

Makina përplaset me autobusin e linjës Fier–Roskovec, një i plagosur
19 Maj 2025, 15:24
Meqenëse ... po sikur…
19 Maj 2025, 15:05

Dosja “Partizani”, GJKKO kalon për gjykim Berishën dhe Malltezin
19 Maj 2025, 14:46
Kursi i euros e nis javën në rënie, pranë minimumit historik
19 Maj 2025, 14:32



Policia e Shkodrës asgjëson mbi 1,500 bimë narkotike
19 Maj 2025, 13:48
Një telefonatë në Shqipëri bëhet “mollë sherri” mes Meloni dhe Macron
19 Maj 2025, 13:35
Rënia e çmimit vendas ul importet e qumështit për janar-prill me 15%
19 Maj 2025, 13:30
Raporti i KE-së: Ekonomia e Shqipërisë pritet të ngadalësohet në 2025-2026
19 Maj 2025, 13:18

Lirohet nga burgu Safet Gjici, shkak gjendja e rënduar shëndetësore
19 Maj 2025, 12:56




EMRI/ Prifti rrëzohet nga çatia e kishës në Korçë, dërgohet në spital
19 Maj 2025, 12:08
GJKKO i kthen SPAK-ut dosjen për Asllan Dogjanin
19 Maj 2025, 12:00




Ajola Xoxa paraqitet në SPAK
19 Maj 2025, 11:19

I jep fund jetës i burgosuri në burgun e Fushë-Krujës
19 Maj 2025, 10:57

Diplomatët: BE-ja dhe Britania janë pajtuar për "rinisje" të raporteve
19 Maj 2025, 10:40


Masa e SPAK, Berisha paraqitet në Prokurorinë e Posaçme
19 Maj 2025, 10:18
Fier/ 23-vjeçari plagos me armë babanë
19 Maj 2025, 10:11
ISHP: 39,1% e shqiptarëve vuajnë nga hipertensioni
19 Maj 2025, 10:03
Këlliçi: SHBA e DASH s’kanë reaguar për mandatin e katërt të Ramës
19 Maj 2025, 09:56




Dyshime për krime zgjedhore, SPAK dhe BKH kryejnë hetime në Elbasan
19 Maj 2025, 09:04
GJKKO pritet të vendosë nëse Berisha dhe Malltezi do të kalojnë për gjykim
19 Maj 2025, 08:59
Ish-presidenti amerikan Joe Biden diagnostikohet me kancer
19 Maj 2025, 08:51
Eurostat: Shqipëria kryesoi Europën me gati gjysmën e popullsisë në varfëri
19 Maj 2025, 08:35
Proevropiani Nicusor Dan zgjidhet president i Rumanisë
19 Maj 2025, 08:24
Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
19 Maj 2025, 08:11
Mot i kthjellët, si pritet të jenë temperaturat gjatë ditës
19 Maj 2025, 07:58
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
19 Maj 2025, 07:44
Shenjat e horoskopit që do të jenë me fat këtë javë
18 Maj 2025, 21:43
Pasuria arkeologjike e Shqipërisë mbetet e pastrehë
18 Maj 2025, 21:13
Sulm me thikë në Gjermani, plagosen 5 persona
18 Maj 2025, 20:53

Arbana Osmani rikthehet në televizion, ja ku do ta shohim
18 Maj 2025, 20:15
PLANI A: Demokrat në zemër, demokrat në kokë, demokrat në botë
18 Maj 2025, 19:50
Papa takohet me Zelenskyn pas Meshës së inaugurimit
18 Maj 2025, 19:26


Papa Leoni bën thirrje për unitet, premton të mos jetë “autokrat”
18 Maj 2025, 18:26

Monika Kryemadhi vjen si aktore filmi, ndan pamje nga sheshi i xhirimit
18 Maj 2025, 17:49
Video/ Incident në MMA, sportisti shqiptar humb ndjenjat pas 100 goditjeve
18 Maj 2025, 17:30
Izraeli shpall ofensivën e re në Gazë
18 Maj 2025, 17:13




Përfundon numërimi i votave të diasporës në Berat dhe Vlorë
18 Maj 2025, 15:51





A reflekton vota e diasporës mendimin e emigrantëve?
18 Maj 2025, 13:47

