Archaeologists shed light on Albanian history with new excavations

Archaeological excavations have included this year many areas in Albania, shedding light with new facts about many ancient cities and archaeological centers.

In the ancient city of Finic, in southern Albania, archaeologists are uncovering the Roman period by expanding the uncovered urban spaces.

The new discoveries prove not only the historical importance, but also help the development of cultural tourism.

"Ancient Phoenicia" resembles an overturned ship on the hill above today's Phoenicia, where archaeologists have returned this year with excavations that aim to shed light on the development of the city in different stages.

Since 2000, there is a long-term agreement between the University of Bologna in Italy and the Albanian Institute of Archeology for excavations and research.

They are held every year in this important archaeological center of Albania, located only about ten kilometers from the coastal city of Saranda.

Finiqi was in ancient times the capital of the Kaon tribe and then the capital of Epirus and is known as the most fortified archaeological center in Albania.

Archeology Belisa Muka, the co-head of the Albanian-Italian mission, says that this year the excavations are also focusing on the public area of ​​the city where a new road has been discovered that connects the buildings, many new urban elements and numerous objects.

This road discovered by this year's excavations connects the upper terrace of the public space with the lower terrace, which testifies to the greatness of Finic in the Roman period. Also, this year we did some research in the area of ​​the Necropolis, the southern cemetery of the city, as Finiqi has several of these, to see the dimensions and carry out the necessary documentation.

Mrs. Muka says that in addition to the excavation, the archaeological material is analyzed and studied at the site.

For the second year in a row, we have set up the archeology laboratory on the site. So the material is collected, washed, dried, selected, documented, everything is done on the site to have a clearer, more direct relationship between the stratigraphy and the material.

Profesori i Universitetit të Bolonjës Guisepe Lepore thotë se gërmimet e këtij viti vijojnë të plotësojnë përpjkjet shumëvjeçare për arritjet shkencore dhe historike, përgatijene studentëve të arekologjisë, konservimin e zonës dhe valorizmin e saj për ta bërë më të prekshme nga turistët.

Së pari nga pikëpamja shkencore kemi zbuluar qytetin romak , Foiniken e periudhës romane. Ne vijojmë të përgatisim këtu studenët shqiptarë dhe italianë të arkeologjisë , të punojmë për mbrotjen dhe ruajtjen e struktuave që dalin në dritë nga gërmimet dhe t`i bëjmë ato më të prekshme nga turistët duke i dhënë zonës vlera të qëndrushme të vizitueshmërisë. Vitin tjetër do të khehemi sërish me misionin e ri, thotë zoti Lepore.

Arkeologia Belisa Muka që drejton edhe Institutin shqiptar të Arkeologjisë thotë se ky vit ka qenë me shumë misione arkeologjike në gjithë sitet.

Zonja Muka thotë se misionet janë zhvilluar nga arkeologët shqiptarë dhe të huaj dhe kanë sjellë të dhëna mjaft të dobishme për disa nga qendrat arkeologjike më të rëndësishme të vendit.

Kërkimet kanë qenë nga veriu në jug, nga lindja në perëndim, në të gjitha sitet dhe parqet arkeologjikë ku e ushtrojmë aktivitetin tonë si Institut, në bashkëpunim apo të vetëm. Rezultatet janë sipas rasteve por gjithnjë të rëndësishëme pasi shtojnë elemente të reja për pyetjet që ne kemi ngritur dhe përgjigjet që duam të marrim. Sigurisht ka pasur projekte që kanë pasur një gjetje më të madhe në raport me të tjerat. Kemi pasur projekte nga prehistoria, antikiteti, antikiteti i vonë dhe mesjeta.

Zonja Muka thote se e ka të vështirë të veçojë projekte specifike, por ajo përmend të dhënat e zbulimit të vendbanimit të lashtë të Linit, në Pogradec, që është datuar si më i vjetri në Europë.

Të gjithë janë po aq të rëndësishëm, por rasti i projektit “Lin 3” veçon për shkak të analizave dhe mundësisë për të përvijuar një fenomen edhe në hapësirat e tjera, pra për të krahasuar oipologjinë e vendbanimit yë palafit në një zonë më të gjerë ,më të shtrirë. Qyeti i Finiqit në periudhën romake është një element i jashtëzakonshëm, Lugina e Drinos ku ka të dhëna të reja, Bushati ka dhënë të reja shumë të rëdësishme, Durrësi qytet me antiekitetin e vonë dhe mesjetën, Butrinit gjithashtu vazhdon , çuka e Ajtoit. Kemi pasur kërkime në Koman, në Drisht, në Sart, në qytetin antik të Zgërdheshit.

Most of the most important archaeological settlements and centers in Albania still need excavation and research as only a small percentage of them have been discovered and turned into tourist itineraries.

After the period of the coronavirus pandemic, when archaeological missions were curbed, now teams of archaeologists are increasingly present to shed more light on the antiquity of Albanian lands./VOA