
Flash News
Rikthehen reshjet e shiut, ulen temperaturat, si parashikohet moti sot
Sherr me sende të forta në një rezidencë në Lundër, dyshohet për një të plagosur
Funerali i Papa Françeskut, 4,000 policë do të mbikëqyrin sigurinë nesër në Vatikan
Video/ Minatori i zhgënjyer djeg teserën e PS
Aksident në “Plepat e Kardhiqit”, gjermani përplas këmbësoren në Gjirokastër
Muajt e fundit, Serbia është angazhuar me dy shtetet kryesore të Bashkimit Evropian për arritje të marrëveshjeve strategjike.
Disa ekspertë e kanë interpretuar gatishmërinë e vendeve të Perëndimit për të bashkëpunuar me Serbinë, si shembull të përpjekjeve për ta joshur atë larg orbitës së Rusisë.
Por dy profesorë amerikanë, njohës të zhvillimeve mes Kosovës dhe Serbisë, Charles Kupchan dhe David Kanin, i thanë Zërit të Amerikës se marrëveshjet e fundit të Serbisë me Perëndimin, ndonëse e përmirësojnë pozitën e Serbisë përballë Kosovës, nuk duhet të interpretohen si vendosje e saj në krah të Perëndimit. Kupchan dhe Kanin u deklaruan për ngërçin në procesin e dialogut, qëndrimet e Kryeministrit të Kosovës Albin Kurti dhe Presidentit të Serbisë Aleksandar Vuçiq dhe ndikimin që mund të kenë zgjedhjet e Shteteve të Bashkuara për rajonin.
Gjatë një vizite në Beograd muajin e kaluar, Kancelari gjerman Olaf Scholtz nënshkroi një marrëveshje për mineralin e rrallë të litiumit, me rëndësi jetike për prodhimin e makinave elektrike. Në prill, gjatë një vizite në Francë Presidenti serb Vuçiq, kërkoi të blejë nga Franca 12 aeroplanëve luftarakë.
Disa ekspertë dhe media botërore i kanë interpretuar këto angazhime të shtuara të Perëndimit ndaj Serbisë si shembull të përpjekjeve për ta joshur Serbinë larg orbitës së Rusisë.
Për njohësit e zhvillimeve në Serbi dhe Kosovë, profesorët Charles Kupchan nga Universiteti Georgetown dhe David Kanin nga Universiteti, Johns Hopkins këto marrëveshje nuk sinjalizojnë rreshtimin e Serbisë me Perëndimin.
“Serbia ka qenë e suksesshme, por kjo nuk duhet të interpretohet si shenjë që Serbia ka zgjedhur Perëndimin. Nuk e ka zgjedhur Perëndimin. Vuçiq barashpeshon Rusinë, Bashkimin Evropian, amerikanët, kinezët dhe turqit dhe të gjithë të tjerët me të cilët i duhet apo dëshiron të përballet dhe e bën këtë me shumë shkathtësi… Ai luan me rusët, me amerikanët. Rusët e kuptojnë këtë gjë, por amerikanët jo. Ne sillemi sikur ai e ka zgjedhur Perëndimin, ndërkohë që Rusia nuk del me deklarata të thotë se Serbia e ka zgjedhur Perëndimin”, thotë profesori Kanin.
Për profesorin e Universitetit Georgetown, Kupchan marrvëshjet e fundit janë vazhdim i politikës që Vuçiq po ndjek me të gjitha shtetet përkundër ndasive të tanishme gjeopolitike, që kanë vendosur Perëndimin dhe Lindjen në bosht diametralisht të kundërt.
“Nuk e shoh këtë si pikë kthese dhe as shenjë se Vuçiq po i kthen shpinën lidhjeve të tij me Rusinë dhe Kinën dhe se po i ngul këmbët në Perëndim. Vuçiq është i aftë të angazhohet me dyja palët. Ai ka arritur marrëveshje me Berlinin dhe Parisin së fundmi. Por besoj se do të bëjë të njëjtën me Moskën dhe Pekinin në të ardhmen e afërt”, thotë ai.
Krahas këtyre marrëveshjeve me evropianët, Jared Kushner, dhëndëri i ish presidentit dhe kandidatit të tanishëm republikan për president Donald Trump, ka shprehur interes për një investim qindra miliona dollarësh në Beograd, për të kthyer në hotel ndërtesën e ministrisë së dikurshme të mbrojtjes, të bombarduar në vitin 1999 nga NATO.
Serbia, e cila gjatë viteve të fundit nën udhëheqjen e Presidentit Vuçiq ka rrëshqitur drejt autokracisë sipas organizatave të të drejtave të njeriut, ka ndjekur një politikë të marrëdhënieve më të afërta me Perëndimin ndërkohë që ka vazhduar lidhje të afërta me Rusinë dhe Kinën. Serbia është i vetmi shtet kandidat i BE-së që nuk ka vendosur sanksione ndaj Rusisë për agresionin ndaj Ukrainës. Por Beogradi i shet armatime ushtrisë ukrainase përmes palëve të treta.
Por dy ekspertët dallojnë në vlerësimet e tyre se çfarë ndikimi do të ketë ky qëndrim i Perëndimit ndaj Serbisë në dialogun me Kosovën.
“Serbia sërish është shndërruar në shtetin më të rëndësishëm në rajon, që ka marrëdhënie të mira me të gjithë. Kosova, në anën tjetër, udhëhiqet nga një kryeministër me të cilin duket se askush nuk dëshiron të punojë. Dhe kjo i jep avantazh Serbisë…. Para 25 vitesh, kur NATO-ja zhvillonte fushatën bombarduese, Serbia dukej si humbëse, e izoluar. Tani Serbia është gjithçka tjetër v eçs humbëse, nuk është aspak e izoluar dhe ka shënuar suksese të shumta në diplomacinë që po ndjek”, thotë Kanin.
Kanin, ish analist i agjencisë amerikane të zbulimit CIA për Ballkanin, thotë se këto suksese do t’i mundësojnë Vuçiq që të vazhdojë të këmbëngulë në krijimin e Asociacionit, i cili sipas tij është bërë një “obsesion” për diplomatët perëndimorë.
Kanin thotë se “vlerësimi që asociacioni do të integrojë serbët e Kosovës në institucionet e Kosovës është i gabuar” dhe se Serbia është në pozitë shumë të mirë që “me durim, por me këmbëngulje të bëjë trysni për të”.
“Kosova është para një situate shumë të vështirë, me një kryeministër që është jopopullor jashtë Kosovës, por që e ka të qartë që krijimi i asociacionit do të minojë sovranitetin e Kosovës”, shton ai.
Profesori Kupchan, analist i lartë pranë Këshillit për Marrëdhëniet me Jashtë, beson që Bashkimi Evropian do të vazhdojë të përqëndrohet në dialogun ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, por nuk mendon që Serbia do të përfitojë nga vëmendja e shtuar e Perëndimit.
“Vëmendja e Perëndimit, nuk besoj se forcon peshën diplomatike të Serbisë. Mendoj që Bashkimi Evropian do të vazhdojë të nxisë dialogun midis Kosovës dhe Serbisë siç e sheh të domosdoshme. Përpjekjet e tyre janë të përqendruara në përmbylljen e këtij procesi. A do mund të kenë marrëdhëniet më të fuqishme ekonomike ndërmjet Francës, Gjermanisë dhe Serbisë ndikim pozitiv në marrëdhënien e përgjithshme? Po, sepse kontaktet më të shpeshta dhe lidhjet më të mëdha ekonomike janë më mirë se sa më pak, por gjithsesi nuk do t’i konsideroja këto marrëveshje si diçka që ndryshojnë rrjedhën,” thotë Kupchan.
Ai thotë se ndan shqetësimet se “procesi i dialogut ka hyrë në rrugë pa krye” dhe se për këtë dyja palët mbajnë përgjegjësi.
“Masat e Kurti, ndonëse mund të qëndrojnë në aspektin politik dhe ligjor, ishin të panevojshme në aspektin strategjik, sepse ishin provokuese pa nevojë. Për shembull, vendosja e kryetarëve të komunave në veri që u zgjodhën me një përqindje të papërfillshme votash; kjo u pasua me targat e makinave dhe më vonë me çështjen e dinarit,” thotë Kupchan.
“Të gjitha këto veprime justifikohen, sepse Kosova po përpiqet ta shtrijë sovranitetin e plotë të saj, por që nuk ishin të dobishme sa i përket marrëdhënieve me Serbinë. Beogradi nga ana e tij mobilizoi forcat përgjatë kufirit me Kosovën. Patëm një episod të dhunshëm në Banjskë dhe ai që pranoi fajësinë për këtë akt terrorizmi ende shëtit i lirë në Serbi. Patëm pastaj një letër të kryeministres serbe e cila shprehu rezerva për marrëveshjen, në të cilën thoshte se kurrë nuk do ta njohim Kosovën. Këto janë hapa prapa dhe për pasojë mund të themi se procesi i normalizimit ka ngecur,” shton ai.
Muajin e kaluar, qeveria amerikane njoftoi se emëroi diplomatin Alexander Kasanof si të dërguar të posaçëm për Ballkanin Perëndimor, pas përfundimit të mandatit të diplomatit Gabriel Escobar. Në fillim të vitit të ardhshëm, Bashkimi Evropian pritet ta emërojë një ndërmjetës të ri për të zëvendësuar diplomatin sllovak, Miroslav Lajçak.
Kupchan, i cili ka punuar në dy administrata amerikane atë Presidentit Clinton dhe të Presidentit Obama, si drejtor për Evropën në Këshillin për Sigurinë Kombëtare, pret që trysnia mbi Prishtinën dhe Beogradin të rikthehet pas një pauze për shkak të zgjedhjeve në Bashkimin Evropian dhe në Shtetet e Bashkuara dhe mbetet optimist për një epilog të këtij procesi.
“Mendoj se të luash me kartën e Rusisë, të Kinës, nuk është opsion në afat të gjatë për shkak të vendndodhjes gjeografike. Ballkani është pjesë e një hapësire më të madhe evropiane. Popujt e rajonit duhet të ndihen të bekuar, me fat. Ata që jetojnë në Azinë Qendrore, në Armeni, në Azerbajxhan, pra afër Rusisë, afër Kinës, jetojnë në një zonë të pasigurt në një të ardhme pa afat. Ballkani nuk është një zonë e tillë, është në Evropë dhe për pasojë mendoj se këtij procesi do t’i vijë një fund pozitiv,” thotë ai.
Por Kanin konsideron se dialogu është një proces që ka dështuar të japë rezultate dhe gjatë 30 viteve të fundit është peng i rotacionit të diplomatëve perëndimorë, që nuk kanë arritur ta çojnë procesin përpara. Sipas tij, nuk ka vullnet për të lëvizur dhe si i tillë dialogu që në fillim ishte i dështuar si proces.
“Serbët e dinë këtë gjë. Kosovarët e dinë gjithashtu. Vuçiqit ble kohë përmes avantazheve që ka siguruar përmes diplomacisë rajonale dhe kontakteve me udhëheqësit ndërkombëtarë, ndërkohë që Kurti ngul këmbë dhe provon të fitojë zgjedhjet e radhës dhe t’i mbajë larg serbët”, thotë ai.
Sipas Kanin, Uashingtoni dhe Brukseli duhet ta rishqyrtojnë tërë qasjen e tyre ndaj rajonit dhe t’ua lënë në dorë palëve që të arrijnë marrëveshje në bazë të preferencave të tyre, qoftë edhe atëherë kur zgjidhjet mund të përfshijnë plane si ai ndërmjet ish Presidentit Thaçi me Presidentin Vuçiq në vitin 2018.
“Ne nuk do të jemi në gjendje të imponojmë një demokraci liberale, shumë-etnike, transparente dhe perëndimore në rajon. Nuk do të jemi në gjendje të imponojmë paqe dhe fund të konflikteve. Kemi dështuar ta bëjmë këtë gjë gjatë tre dekadave të fundit. Mendoj se duhet t’i sfidojmë vendasit që të gjejnë mënyra për të punuar bashkërisht,” thotë Kanin.
Edhe Kupchan është i mendimit që përmbyllja e konfliktit ndërmjet Kosovës dhe Serbisë do të jetë në duart e udhëheqësve të dyja vendeve dhe prirjes së tyre për të marrë vendime të vështira.
“Të luash me kartën e nacionalizmit është gjëja më e lehtë për ta bërë. Por, ta bindësh publikun se ka ardhur koha të lihet mënjanë nacionalizmi etnik dhe të shihet drejt të ardhmes është gjëja më e guximshme që mund ta bëjnë. Nuk jemi ende tek ky moment, por mendoj se është çështje kohe. Këto pengesa do kapërcehen kur udhëheqësit të jenë gati të hedhin hapa të guximshëm,” shton ai.
A do të kenë ndikim zgjedhjet amerikane në çështjet e pazgjidhur midis Kosovës dhe Serbisë?
Sipas Kupchan, në këtë cikël zgjedhor, Shtetet e Bashkuara janë shumë të përqendruara në planin e brendshëm dhe politika e jashtme, e dominuar nga Ukraina dhe lufta në Gazë, nuk do të jetë përparësi, por megjithatë pret energji të re në procesin e dialogut pas zgjedhjeve në SHBA dhe konsolidimit të zyrtarëve të lartë në BE.
Për Kanin, ndikimi do të varet nga fituesi i zgjedhjeve. Sipas tij, Presidenti Trump ka treguar që është i paparashikueshëm në qasjen e tij dhe se ndryshon qëndrim, ndërkohë që, sipas mendimit të tij, kandidatja e pritshme demokrate dhe Nënpresidentja aktuale Kamala Harris, për të cilën thotë se nuk di shumë për Ballkanin, ka shumë gjasa të vazhdojë të njëjta politika ndaj rajonit, raporton zeriamerikës.
Të fundit


Këmbimi valutor, 26 prill 2025
26 Prill 2025, 09:23
Tarifat e SHBA, rriten pasiguritë e eksportuesve shqiptar
26 Prill 2025, 09:08
Horoskopi/ Çfarë parashikojnë yjet për ju sot
26 Prill 2025, 08:48
Rikthehen reshjet e shiut, ulen temperaturat, si parashikohet moti sot
26 Prill 2025, 08:29

Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
26 Prill 2025, 07:56



I riu që u plagos sot në Farkë është djali i ish-deputetit të PD
25 Prill 2025, 21:52


Andres Pastrana: CDI qëndron fuqishëm pranë PD, ka treguar vendosmëri
25 Prill 2025, 20:57
Sherri te rezidenca në Lundër, reagon policia: U plagos një 19-vjeçar
25 Prill 2025, 20:48
Video/ Mziu kërkon votën mbi kalë: Derë më derë si në kohën e Skënderbeut
25 Prill 2025, 20:33


Sherr me sende të forta në një rezidencë në Lundër, dyshohet për një të plagosur
25 Prill 2025, 20:02
Funerali i Papa Françeskut, 4,000 policë do të mbikëqyrin sigurinë nesër në Vatikan
25 Prill 2025, 19:40
Berisha në Tiranë: Lehtësira dhe subvencione për ata që kthehen në Shqipëri
25 Prill 2025, 19:32
Berisha: Shqiptarët shpenzojnë për ilaçe 4 herë më shumë se për bukën
25 Prill 2025, 19:19
Rusia dhe Irani forcojnë raportet me një marrëveshje për gazin
25 Prill 2025, 19:02
Video/ Minatori i zhgënjyer djeg teserën e PS
25 Prill 2025, 18:45
Aksident në “Plepat e Kardhiqit”, gjermani përplas këmbësoren në Gjirokastër
25 Prill 2025, 18:36
Begaj dhe Osmani kryejnë homazhe pranë trupit të Papa Françeskut në Vatikan
25 Prill 2025, 18:17
Dhunoi punonjësen e OSHEE, shpallet në kërkim 38-vjeçari në Tiranë
25 Prill 2025, 18:04



Ra nga lartësia teksa punonte në Golem, ndërron jetë 62-vjeçari
25 Prill 2025, 17:15
Gjenerali rus vritet në një shpërthim me bombe në Moskë
25 Prill 2025, 16:58


Tiranë/ 22-vjeçarja e dehur thyen pajisje, babë e bir e godasin me grushte
25 Prill 2025, 16:20
Takim me Metën në burg? Majko: E kam shok rinie, por do krijonte keqkuptime
25 Prill 2025, 16:13

Tre vjet pritje për një vendim gjykate, sekretarja: Si puna jote kemi 5000 veta!
8 Korrik 2021, 21:42
Meta: Rritja e pensioneve do të fillojnë menjëherë me votën për Nr. 1
25 Prill 2025, 15:29
Trump: Krimea do të qëndrojë me Rusinë, Zelenskyy e di këtë
25 Prill 2025, 15:20
Shpyllëzimi i heshtur nga prerjet e paligjshme, zjarret, minierat dhe harresa
25 Prill 2025, 15:11
Sfidat e Hënës së Re, mundësi për këto dy shenja
25 Prill 2025, 15:01
Aksident në aksin Gjirokastër-Tepelenë, shoferi gjerman përplas 38-vjeçaren
25 Prill 2025, 14:49

Lëkundet turizmi në mars, të huajt ranë me 2.7 për qind
25 Prill 2025, 14:31
Paqja Fiskale në Shqipëri: Një marrëveshje e rrezikshme me të kaluarën
25 Prill 2025, 14:24
Shiste kanabis në Kombinat, arrestohet 25-vjeçari
25 Prill 2025, 14:19

Rama show me aeroportin e Vlorës, a do përfundojë i braktisur si Kukësi?
25 Prill 2025, 14:01


Incidenti në Dibër, Berisha: Provokacion i ulët i bixhozgjiut Blendi Klosi
25 Prill 2025, 13:32
Drejtonte ambulancën në gjendje të dehur, arrestohet punonjësi i policisë në Vlorë
25 Prill 2025, 13:27
Gjendet sasi tritoli jashtë lokalit në Kurbin, forcat xheniere në vendngjarje
25 Prill 2025, 13:11
PD denoncon në SPAK kryebashkiakun e Maliqit, Gëzim Topçiu
25 Prill 2025, 12:55

Gruaja hidhet nga kati i tetë i pallatit në “Don Bosko”
25 Prill 2025, 12:34

Programi i PD për mjekësinë/ Alimehmeti: Shëndetësia ka nevojë për reforma urgjente
25 Prill 2025, 12:20
Video/ Zjarr në New York, shqiptari: Mora sendet personale dhe 11 vota kundër Ramës
25 Prill 2025, 12:09


Eni Vasili zgjidhet Drejtoreshë e Përgjitshme e RTSH
25 Prill 2025, 11:40


Përplasen dy makina në tunelin e Kalimashit, tre të plagosur
25 Prill 2025, 11:05
Gjimnazisti vret shokun dhe plagos tre të tjerë
25 Prill 2025, 10:59
Dështon sërish konstituimi në Kuvendin e Kosovës, refuzohet kandidatja e VV
25 Prill 2025, 10:42



SPAK kërkon të mos hetojë Xhaçkën, mbahet sot seanca në Apelin e GJKKO
25 Prill 2025, 10:06

Vodhi 11 200 euro aksesorë, arrestohet hajduti 'serial' i syzeve në Tiranë
25 Prill 2025, 09:41
Begaj niset drejt Italisë, do të marrë pjesë në varrimin e Papa Franceskut
25 Prill 2025, 09:29
Lamtumira për Papa Franceskun, mbi 128 mijë besimtarë në homazhe në 48 orë
25 Prill 2025, 09:21
Fushatë me asfalt për votat e fshatrave të Matit
25 Prill 2025, 08:59
Ushtroi dhunë dhe kanosi me armë bashkëshorten, arrestohet 40-vjeçari në Kamëz
25 Prill 2025, 08:51
Këmbimi valutor/ Me sa blihen dhe shiten sot monedhat e huaja
25 Prill 2025, 08:40

Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
25 Prill 2025, 08:21
Si pritet të jetë moti sot, parashikimi për këtë të premte
25 Prill 2025, 08:09
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
25 Prill 2025, 07:53
"Rama tund kot pasaportën", Noka: Pika jonë e fortë është programi
24 Prill 2025, 22:56


Kryemadhi: Më pëlqen që shkoj në SPAK, bëj batuta
24 Prill 2025, 22:21
Këlliçi: Kampi opozitar mund të bëjë ndryshimin në 11 Maj, Rama pa ofertë
24 Prill 2025, 22:04
Tiranë/ I riu dhunohet brutalisht dhe merret peng
24 Prill 2025, 22:03

Krimet zgjedhor, Lala: Ka një hetim sekret, një të burgosuri iu sekuestrua telefoni
24 Prill 2025, 21:43
"Çdo orë del një skandal", Berisha: Tërmeti ndau 60 milionë euro me drejtorët e tij
24 Prill 2025, 21:21
DW: Mijëra vetë në "Marshimin e të gjallëve" në Aushvic
24 Prill 2025, 21:19

Një parti që gjithmonë ka menduar për Shqipërinë…
24 Prill 2025, 20:52


Analiza: Pse Haxhiu është mollë sherri për konstituimin e Kuvendit?
24 Prill 2025, 20:14
Berisha nga Saranda: Do rikthejmë rininë! Një vend pa rini, është një vend pa ëndrra
24 Prill 2025, 20:00