
Flash News
Korçë/ 29-vjeçari shkon në spital i plagosur me thikë
Sulmi në Banjskë, BE sërish thirrje Serbisë: Çoni para drejtësisë përgjegjësit
Arrestohet gardiani i IEVP Fushë Krujë, tentoi të fuste në burg celularë dhe k*kainë
Sherr mes adoleshentëve në Sarandë, plagoset 15-vjeçari, identifikohet autori
Inceneratori i Tiranës, SPAK jep pretencën për 8 të pandehurit, kërkon 4 vite burg për Lefter Kokën
Një lëvizje drejt Krishtërimit trazon Kosovën, një vend musliman
Të konvertuarit e krishterë në Kosovë, ku shumica dërrmuese e njerëzve janë myslimanë, shpresojnë të ringjallin një të kaluar para-islamike që ata e shohin si një çelës për identitetin e tyre evropian.

Prifti katolik para altarit të kishës në majë të kodrës bënte pagëzimet, duke zhytur dhjetëra koka në ujë dhe duke shenjuar një kryq me gisht në çdo ballë.
Më pas ai shprehu gëzim për rimëkëmbjen e shpirtrave në Krishtërim, në një vend ku shumica dërrmuese janë myslimanë – siç kishin qenë të tillë edhe burrat, gratë dhe fëmijët që qëndronin përpara tij.
Ceremonia ishte një nga të shumtat muajt e fundit në Kosovë, dikur një territor nën Serbi, i banuar kryesisht nga shqiptarë etnikë që u shpall shtet i pavarur në vitin 2008. Në një regjistrim të popullsisë pranverën e kaluar, 93 për qind e popullsisë e deklaroi veten myslimane dhe vetëm 1,75 për qind katolike romane.
Një numër i vogël i aktivistëve të krishterë shqiptarë etnikë, të gjithë të konvertuar nga Islami, po u bëjnë thirrje bashkatdhetarëve të tyre që ta shohin kishën si shprehje të identitetit të tyre. Ata e quajnë atë "lëvizja e kthimit", një shtysë për të ringjallur një të kaluar para-islamike që ata e shohin si një spirancë të Kosovës në Evropë dhe një pengesë për ekstremizmin fetar që përhapet nga Lindja e Mesme.
Derikur Perandoria Osmane pushtoi atë që është sot Kosovë, dhe zonat e tjera të Ballkanit në shekullin e 14-të, duke sjellë me vete Islamin, shqiptarët etnikë ishin kryesisht katolikë. Nën sundimin osman, i cili zgjati deri në vitin 1912, shumica e popullit të Kosovës e ndërruan besimin.
Duke e përmbysur atë proces, thotë At Fran Kolaj, prifti që bëri pagëzimet jashtë fshatit Llapushnik, shqiptarët etnikë mund të rimarrin identitetin e tyre zanafillor.
Shqiptarët etnikë, të cilët i kanë rrënjët te një popull i lashtë, ilirët, jetojnë kryesisht në Shqipëri, një vend me dalje në detin Adriatik. Por ata gjithashtu përbëjnë shumicën e popullsisë në Kosovën fqinje dhe më shumë se një të katërtën e popullsisë në Maqedoninë e Veriut.
Në kishën ku u kryen pagëzimet, emblemat nacionaliste përplasen me ikonografinë fetare. Simboli i shqiponjës dykrenare të Shqipërisë zbukuron kambanën dhe gjithashtu një platformë pas altarit.
“Është koha që ne të kthehemi në vendin ku përkasim – në Krishtin”, tha At Kolaj në një intervistë.
Në shumë vende myslimane, heqja dorë nga Islami mund të sjellë dënim të rëndë, ndonjëherë edhe vdekje. Deri më tani, ceremonitë e pagëzimit që po zhvillohen në Kosovë nuk kanë shkaktuar kundërshtime të dhunshme, megjithëse ka pasur disa denoncime të zemëruara në internet. (Nuk dihet se sa konvertime janë bërë deri më tani.)
Por historianët, të cilët pajtohen se krishterimi ishte i pranishëm në Kosovë shumë kohë përpara se Perandoria Osmane të sillte Islamin, vënë në dyshim logjikën pas kësaj lëvizjeje për rikthim.
“Nga perspektiva historike ajo çka thonë është e vërtetë,” tha Durim Abdullahu, historian në Universitetin e Prishtinës. Por, shtoi ai, “logjika e tyre do të thotë që të gjithë të bëhemi paganë” sepse njerëzit që kanë jetuar në territorin e Kosovës së sotme para ardhjes së krishtërimit, dhe më vonë islamit, ishin jobesimtarë.
Si shumë kosovarë të tjerë, z. Abdullahu tha se ai besonte se Serbia, e cila ka një popullsi kryesisht të krishterë ortodokse, kishte ndihmuar në nxitjen e lëvizjes së kthimit si një mënyrë për të mbjellë përçarje në Kosovë. Ndërkohë që Serbia është akuzuar prej kohësh për minimin e stabilitetit të Kosovës, nuk ka asnjë provë se ka promovuar konvertimet.
Arkeologët në vitin 2022 zbuluan mbetjet e një kishe romake të shekullit të gjashtë pranë Prishtinës dhe në vitin 2023 gjetën një mozaik me një mbishkrim që tregonte se shqiptarët e hershëm, ose të paktën një popull ndoshta i lidhur me ta, ishin të krishterë.
Megjithatë, Christophe Goddard, një arkeolog francez që punon në vend, tha se ishte e gabuar të imponoheshin konceptet moderne të kombit dhe etnisë mbi popujt e lashtë. "Kjo nuk është histori, por politikë moderne," tha ai.
Gjurmët e së kaluarës së largët paraislamike të Kosovës mbijetuan gjithashtu në një numër të vogël familjesh që u mbajtën pas katolicizmit roman, pavarësisht nga rreziku për t'u dëbuar nga fqinjët e tyre myslimanë.
Marin Sopi, 67 vjeç, një mësues i gjuhës shqipe në pension, i cili u pagëzua 16 vjet më parë, tha se familja e tij kishte qenë për breza të tërë "katolike në raft". Në fëmijëri, kujton ai, familja e tij kremtonte Ramazanin me miqtë myslimanë, por fshehtas festonin Krishtlindjen në shtëpi.
“Ne ishim myslimanë ditën dhe të krishterë natën,” tha ai. Që kur u rilind si i krishterë, tha ai, 36 anëtarë të familjes së tij të gjerë e kanë braktisur zyrtarisht Islamin.
Islami dhe krishterimi në Kosovë kryesisht bashkëjetuan në paqe – derisa ushtarët e krishterë ortodoksë dhe bandat paraushtarake nacionaliste nga Serbia filluan të digjnin xhamitë dhe të dëbonin myslimanët nga shtëpitë në vitet 1990.
Misionarët e huaj të krishterë kanë mbajtur distancë nga fushata e konvertimit në Kosovë. Por disa shqiptarë etnikë që jetojnë në Europën Perëndimore kanë ofruar mbështetje, duke e parë kthimin në katolicizëm si shpresën më të mirë të Kosovës për të hyrë një ditë në Bashkimin Europian, një klub kryesisht i krishterë.
Arbër Gashi, një shqiptar etnik që jeton në Zvicër, udhëtoi për në Kosovë për të marrë pjesë në ceremoninë e pagëzimit në kishën e Llapushnikut, e cila sheh mbi një peizazh ku u bë një beteje e madhe në vitin 1998 midis forcave serbe dhe Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.
Ai dhe aktivistët e tjerë shqetësohen se financimi për ndërtimin e xhamive dhe aktivitete të tjera nga Turqia dhe vende në Lindjen e Mesme si Katari dhe Arabia Saudite, me qasjet e tyre më konservatore, kërcënojnë formën tradicionalisht të qetë të Islamit të Kosovës. Shumica e këtyre parave kanë shkuar në projekte të zhvillimit ekonomik që nuk kanë lidhje me fenë.
Qendra e Prishtinës ka një statujë që nderon Nënë Terezën, murgeshën katolike dhe laureaten e Çmimit Nobel për Paqe me origjinë shqiptare, dhe dominohet nga një katedrale e madhe katolike romane e ndërtuar pas luftës me Serbinë. Por Turqia aktualisht po financon ndërtimin pranë një xhamie të re gjigante që do të jetë edhe më e madhe.
Z. Gashi tha gjithashtu se i frikësohej rikthimit të ekstremizmit islamik që u shfaq në dekadën e parë, kaotike të pavarësisë së Kosovës. Sipas disa dëshmive, Kosova i dha më shumë rekrutë Shtetit Islamik në Siri se çdo vend tjetër europian.
Krishtërimi, nga ana tjetër, do të hapte një rrugë drejt Europës, tha ai.
Një goditje nga autoritetet në vitet e fundit ka heshtur ekstremizmin dhe ka përforcuar qëndrimin tradicionalisht të qetë të Kosovës ndaj Islamit. Rrugët e Prishtinës janë të mbushura me bare që shërbejnë një gamë të gjerë alkooli. Femrat me mbulesë janë jashtëzakonisht të rralla.
Gezim Gjin Hajrullahu, 57 vjeç, një mësues që ishte në mesin e atyre që u pagëzuan kohët e fundit në Llapushnik, tha se ai i ishte bashkuar kishës katolike "jo për hir të vetë fesë" por për "hir të identitetit tonë kombëtar" si shqiptarë etnikë. Edhe gruaja e tij u konvertua.
Kryeministri shqiptar i Kosovës, Albin Kurti, në një intervistë në Prishtinë, hodhi poshtë rëndësinë e fesë për identitetin shqiptar. "Për ne, fetë erdhën dhe shkuan, por ne jemi ende këtu," tha ai. “Për shqiptarët, përsa i përket identitetit, feja nuk ka qenë asnjëherë e dorës së parë.”
Kjo i veçon ata nga popujt e tjerë në shtetin federal tashmë të zhdukur, multietnik të Jugosllavisë, i cili u shpërbë gjatë luftërave ballkanike të fillimit të viteve 1990. Palët kryesore ndërluftuese në fazat e hershme të konfliktit flisnin pothuajse të njëjtën gjuhë dhe dukeshin të ngjashme, por dalloheshin qartë nga njëri-tjetri nga feja - serbët nga krishtërimi ortodoks, kroatët nga katolicizmi roman dhe boshnjakët nga islami.
Aktivistët në lëvizjen e kthimit besojnë se shqiptarët etnikë gjithashtu duhet të çimentojnë besnikërinë e tyre kombëtare me fenë në formën e katolicizmit roman.
Boik Breca, një ish-musliman, aktiv në lëvizje, këmbënguli se Kisha katolike nuk është një ndërhyrje e huaj, por shprehje e vërtetë e identitetit shqiptar dhe dëshmi se Kosova i përket Europës.
Ai tha se interesimi i tij për krishtërimin filloi kur Kosova, së bashku me Serbinë, ishin ende pjesë e Jugosllavisë. Ai u dërgua në burg në brigjet e Kroacisë si i burgosur politik. Shumë nga shokët e tij të burgosur ishin katolikë, kujton ai dhe kjo ndihmoi në nxitjen e asaj që ai tani e sheh si besimin e tij të vërtetë dhe kredon se "paraardhësit tanë ishin të gjithë katolikë".
"Për të qenë një shqiptar i vërtetë," tha ai, "duhet të jesh i krishterë".
Kjo pikëpamje është gjerësisht e diskutueshme, duke përfshirë edhe zotin Kurti, kryeministër.
"Unë nuk mendoj kështu," tha ai.
Shtytja aktuale kundër Islamit filloi me një takim në tetor 2023 në Deçan, një bastion i ndjenjave nacionaliste pranë kufirit të Kosovës me Shqipërinë. Në tubim, ku morën pjesë intelektualë nacionalistë dhe ish-luftëtarë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, u diskutuan mënyrat për të promovuar “shqiptarizmin” dhe u vendos që krishtërimi do të ndihmonte.
“Ne nuk jemi më myslimanë nga sot”, thanë të pranishmit, duke adoptuar sloganin: “Të jemi vetëm shqiptarë”.
Takimi çoi në formimin e asaj që fillimisht u quajt Lëvizja për Braktisjen e Besimit Islam, një emër provokues, i cili që nga ajo kohë në masë të madhe ra, në favor të "Lëvizjes së Kthimit".
Nga zyra e tij në Prishtinë, e dekoruar me një model të Mekës, kryemyftiu i Kosovës, Naim Ternava, ka parë me ankth dhe dëshpërim lëvizjen e kthimit. Shtytja për muslimanët për të kaluar në krishtërim, tha ai, rrezikonte të prishte harmoninë fetare dhe po përdorej nga "agjentë të huaj për të përhapur urrejtje ndaj Islamit".
"Misioni ynë," shtoi ai, "është t'i mbajmë njerëzit në fenë tonë. Unë u them njerëzve të qëndrojnë në Islam.”
Perkthimi: Politiko.al
Të fundit



Humb jetën në spitalin e Durrësit një 11-vjeçar
7 Shkurt 2025, 20:38
Irani paralajmëron SHBA-në: Do t’i përgjigjemi kërcënimeve
7 Shkurt 2025, 20:19
Karen Pierce emërohet emisare e Britanisë së Madhe për Ballkanin Perëndimor
7 Shkurt 2025, 20:17
(Mos) zgjidhja e krizës së mbetjeve të dyshuara toksike në Durrës
7 Shkurt 2025, 19:51

Boksierja algjeriane Imane Khelif përjashtohet nga Kampionati Botëror i Boksit
7 Shkurt 2025, 19:28
Shqipëria mbështet Gjykatën Ndërkombëtare Penale kundër sanksioneve të Trump
7 Shkurt 2025, 19:22



Trump do të flasë me liderët botërorë për të shkurtuar fuqinë punëtore të USAID
7 Shkurt 2025, 18:39
Celibashi kërkesë Kuvendit: Të zgjatet në 30 ditë afati i ankimimeve për diasporën
7 Shkurt 2025, 18:17
Gjirokastër/ Aksidentohet ambulanca, plagoset pacientja që po transportonte
7 Shkurt 2025, 18:04
Korçë/ 29-vjeçari shkon në spital i plagosur me thikë
7 Shkurt 2025, 17:56
Sulmi në Banjskë, BE sërish thirrje Serbisë: Çoni para drejtësisë përgjegjësit
7 Shkurt 2025, 17:45

Marcelo tërhiqet nga futbolli në moshën 36-vjeçare
7 Shkurt 2025, 17:23
Trump vendos sanksione mdaj Gjykatës Ndërkombëtare Penale
7 Shkurt 2025, 17:17


Mjeti përplaset me furgonin në aksin Gramsh-Cërrik, 3 të plagosur
7 Shkurt 2025, 16:40
Alimehmeti: Shqipëria gjendet në mesin e epidemisë gripale
7 Shkurt 2025, 16:33
SPAK si koncension i SOROS!
7 Shkurt 2025, 16:14
A janë shqetësuese kamerat kineze që do t’i vëzhgojnë zgjedhjet në Kosovë?
7 Shkurt 2025, 16:08
Arrestohet gardiani i IEVP Fushë Krujë, tentoi të fuste në burg celularë dhe k*kainë
7 Shkurt 2025, 15:57

Sherr mes adoleshentëve në Sarandë, plagoset 15-vjeçari, identifikohet autori
7 Shkurt 2025, 15:32

Në Shpirag doli Noc Rroku
7 Shkurt 2025, 15:19
Alarmohen banorët! Lumi në Argjentinë kthehet në ngjyrë të kuqe
7 Shkurt 2025, 15:03
Zjarr në një hotel në Sarandë, shkrumbohet kati i parë
7 Shkurt 2025, 15:00
Nagip Krasniqi deklarohet i pafajshëm në akuzën për keqpërdorim
7 Shkurt 2025, 14:49
Goditet një rrjet p*ostitucioni në Vlorë, shpallet në kërkim një ukrainase
7 Shkurt 2025, 14:41
Shqipëria, kopshti sorosian i Europës Juglindore
7 Shkurt 2025, 14:30
Aksidenti tragjik në Vlorë, arrestohet 40-vjeçari që përplasi për vdekje këmbësorin
7 Shkurt 2025, 14:23
Primaret/ Berisha: Koha është e ngushtë, por kjo nuk i përjashton ato
7 Shkurt 2025, 14:11
Përplasje mes bandave të drogës në Bruksel, një i vdekur
7 Shkurt 2025, 13:59





Tritol në një lokal në Krujë, policia identifikon autorin dhe e shpall në kërkim
7 Shkurt 2025, 12:50








I akuzuar si pjesë e dosjes “5D”, Enton Punavia paraqitet në SPAK
7 Shkurt 2025, 11:29
U padit nga Mirel Mërtiri, Zhupa e “sfidon”: Unë do të jem në gjykatë, po ti?
7 Shkurt 2025, 11:20
4 mënyra si të qetësoheni nga ankthi, sipas këtij psikologu
7 Shkurt 2025, 11:07
Meta dhe Kryemadhi bënë rekurs në Gjykatën e Lartë, përcaktohet relatori i çështjes
7 Shkurt 2025, 10:54

Shpërthejnë pakënaqësitë, PS e Durrësit përplaset me Ramën: Njerëzit po na përzënë
7 Shkurt 2025, 10:25
Vrau bashkëshorten në sy të dy fëmijëve, del ekspertiza për 30-vjeçarin, Lulzim Toçi
7 Shkurt 2025, 10:15
Trajtimet për shëndetin mendor, janë vetëm 7% efikase
7 Shkurt 2025, 10:03

Arratisja nga burgu e Daut Lazes, gjykata e Lezhës liron tre gardianët
7 Shkurt 2025, 09:42
U kap me armë zjarri në makinë, arrestohet një 33-vjeçar në Tiranë
7 Shkurt 2025, 09:23
Eurostat: Shqipëria, vendi me dendësi më të ulët të hekurudhave në Europë
7 Shkurt 2025, 09:19

Parashikimi i motit për ditën e sotme
7 Shkurt 2025, 09:05
Santorini goditet nga mijëra tërmete, BBC: Rritet pasiguria në ishullin grek!
7 Shkurt 2025, 08:56
Këmbimi valutor: Me sa blihen e shiten monedhat e huaja sot
7 Shkurt 2025, 08:40
Horoskopi, 7 shkurt 2025/ Çfarë parashikojnë yjet për secilën shenjë
7 Shkurt 2025, 08:32
Plagosja në Korçë, shpallet në kërkim 22-vjeçari
7 Shkurt 2025, 08:20

Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
7 Shkurt 2025, 08:00

Bardhi në VOA: Jemi shumë vonë me procesin e primareve brenda partisë
6 Shkurt 2025, 22:37
Popujt që i sundon krimi kanë elita të pavlera e pa karakter!
6 Shkurt 2025, 22:14
"Rama bën çfarë i do qejfi", Lubonja: Në Shqipëri duhet të bëhen tubime si në Serbi
6 Shkurt 2025, 22:01


Mbyllja e USAID, Rusia përshëndet vendimin e administratës amerikane
6 Shkurt 2025, 21:38
Topalli: Nuk ka një personazh që mund ta zëvendësojë Berishën
6 Shkurt 2025, 21:29
UEFA synon ndryshim në Champions League: Koha shtesë mund të hiqet
6 Shkurt 2025, 21:05
Kakarisjet e 100 diteshit të fundit
6 Shkurt 2025, 21:05
Shtëpia e Bardhë qartëson planin e Presidentit Trump për Gazën pas reagimeve kundër
6 Shkurt 2025, 20:46
Makina përplas për vdekje këmbësorin ë aksin Levan-Vlorë
6 Shkurt 2025, 20:39
Aksident në Elbasan, makina përplas këmbësorin dhe largohet
6 Shkurt 2025, 20:28

Plagosje me thikë në Korçë
6 Shkurt 2025, 20:14

Trump: Miliarda dollarë janë vjedhur te USAID, ja mediat që janë financuar
6 Shkurt 2025, 19:48
Vota e Diasporës, Celibashi: Ja si gabojnë emigrantët gjatë aplikimit
6 Shkurt 2025, 19:24
Del foto, ky është 25-vjeçari që u gjet i vdekur brenda makinës në Lezhë
6 Shkurt 2025, 19:13
Arrestohet shqiptari i kërkuar për trafik d*ogë në Gjermani
6 Shkurt 2025, 18:57
Trump pezulloi fondet ndaj SPAK, reagon delegacioni i BE në Tiranë
6 Shkurt 2025, 18:45
Kurti i përgjigjet Grenell: Marrëdhëniet me SHBA-në janë më të mira se kurrë
6 Shkurt 2025, 18:24

Analiza: Siria nxjerr jashtë loje Iranin
6 Shkurt 2025, 18:06
U gjet i vdekur me një plumb në makinë, identifikohet i riu në Lezhë
6 Shkurt 2025, 17:53
Paloka: Sulmi ndaj opozitës dhe Berishës, pjesë e skemës globale të Soros
6 Shkurt 2025, 17:36