Flash News

SHBA përfshihet në luftë, pse Trump mori rrezikun të sulmonte Iranin?

Mbytet turistja boshnjake në Durrës

Aksident masiv në aksin Librazhd-Qukës, 3 të plagosur, njëri në gjendje kritike

Përfshihet nga flakët një apartament në Yzberisht

Grabiti në 2021 një argjendari në Gjirokastër, ekstradohet nga Greqia 45-vjeçari (EMRI)

OPINEWS

8 Marsi: Një udhëtim nga Dita e Nënës drejt të drejtave të grave në Shqipërinë komuniste dhe postkomuniste

Politiko 8 Mars 2024, 21:04
8 Marsi: Një udhëtim nga Dita e Nënës drejt të drejtave

nga Entela Sula-Prifti

E rritur në një vend komunist, 8 Marsi ka qenë gjithmonë “Dita e Nënës” për mua, prindërit e mi dhe shumë breza më parë, deri në rënien e komunizmit në vitet 1990. Si fëmijë, isha e lumtur që çdo 8 mars t'i blija mamasë një sapun dhe një buzëkuq me pak para që ajo më jepte. Kjo ishte gjithçka që dyqani mund të ofronte gjatë atyre viteve të errëta. Nuk e dija që propaganda komuniste e kishte caktuar qëllimisht “8 Marsin” si festën e nënës. Në të gjithë botën, ajo ditë njihej si Dita Ndërkombëtare e Gruas, kushtuar të drejtave të grave. Në Shqipërinë e epokës komuniste, gratë nuk ishin të lira të flisnin për të drejtat e tyre, aq më pak të luftonin për to. Disa ishin mjaft të guximshëm për të folur kundër regjimit dhe izolimit; këto gra u burgosën dhe u vranë dhe familjet e tyre u dënuan me punë të detyruar ose internim. Ky ishte fati i mijëra grave shqiptare që kërkonin lirinë në një vend të izoluar prej 45 vitesh.

Shqipëria ka qenë një vend i lirë demokratik që nga vitet 1990 dhe sot, gratë shqiptare kanë shumë të drejta. Megjithatë, vendi ende përballet me probleme të importuara nga e kaluara. Në një shoqëri të dominuar nga meshkujt, shumë gra detyrohen të martohen në moshë të hershme, duke ndërprerë shkollimin e tyre dhe të detyruara të qëndrojnë në shtëpi duke rritur fëmijë në vend që të jenë të pavarura financiarisht. Shoqëria shqiptare është ende e brishtë, në kërkim të një identiteti më të mirë.

8 Marsi, që synon të bashkojë gratë për një të ardhme më të ndritur, bëhet një fushë beteje e ndjenjave kontradiktore – duke sjellë në tryezë të kaluarën dhe të tashmen. Për shumë, ajo mbetet "Dita e Nënës", një kohë për të festuar dhe nderuar kujtimet dhe brezat që u rritën në kohën e komunizmit. Njëkohësisht, të tjerë dalin në rrugë, duke mbrojtur të drejtat dhe një të ardhme më premtuese për të gjitha gratë shqiptare. Pavarësisht progresit gjatë 33 viteve të fundit, gratë shqiptare ende përpiqen për role të spikatura në politikë, vendimmarrje dhe çlirim nga paragjykimet shoqërore. Kjo rrëfim, historia ime e ndërthurur me ato të shumë grave shqiptare, ofron një vështrim të shkurtër në kompleksitetin e traditës, ndryshimet shoqërore dhe ndjekjen e vazhdueshme të barazisë gjinore. Ndërsa Muaji i Historisë së Grave përqafon temën e Përfshirjes Frymëzuese, unë pres me padurim të dëgjoj historitë e grave nga kultura dhe prejardhje të ndryshme. Këto rrëfime padyshim që do të vazhdojnë të ndezin frymëzimin brenda meje për të kontribuar për ta bërë botën një vend më të mirë për gratë dhe vajzat e reja.

Të fundit