Redaktorët e The Times Book Review kanë përzgjedhur titujt më të mirë të këtij viti që po lëmë pas, fiksion ose jo.
- “Disappearing Earth” nga Julia Phillips
Në kapitullin e parë të këtij romani solid, dy vajza të reja zhduken, duke dërguar valë tronditjeje nëpër një qytet të rrënuar në skajin e largët të Gadishullit Kamchatka. Çka vijon është një roman me histori të shkurtra, të mbivendosura, për gratë e ndryshme që janë prekur nga zhdukja e tyre. Çdo histori, shkruar me një tekst të pasur, shtyn tregimin në një muaj tjetër dhe ekspozon mënyrat në të cilat gratë e gadishullit Kamchatka janë rrënuar – personalisht, kulturalisht dhe emocionalisht – nga krimi.
- “The Topeka School” nga Ben Lerner
Romani i tretë emocionues i Lernerit, pas “Leaving the Atocha Station” dhe “10:04”, sjell një amplitudë emfatike amerikane, duke filluar nga prindërimi deri në fëmijëri, nga maskilizmi toksik e deri te kënaqjet delikate, nga kompleksi i Edipit të Frojdit deri te “All Eyez on me” të Tupac. Adam Gordon kthehet si protagonist, por kësaj radhe si një yll i debateve të shkollave të mesme, dhe kryesisht në vetën e tretë. Pjesë të barabarta të librit iu kushtohen zërave të prindërve të psikologut të tij, dhe një ish shoku të klasës, defiçitet njohëse të të cilit janë e anasjellta e virtyteve të Adamit. Ravgimet e romaneve të mëparshëm për artin dhe vërtetësinë vazhdojnë; por mungesa e besimit të Adamit tani është shtrirë në një simptomë të një krize kombëtare besimi. Lerner ka përfshirë ndjenjën e një kompozitori për orkestrimin, vargun vokal të një ventrilokuisti dhe një harmonizim të shkëlqyer etnografik. Sidoqoftë, kurrë më parë, kjo e fundit nuk ka qenë aq këndshëm e përfshirë, cilësi e flaktë e Klintonizmit të vonë që evokohet me aq dashuri.
- “Exhalation” nga Ted Chiang
Shumica e nëntë tregimeve thellësisht të bukura në këtë koleksion eksplorojnë pasojat materiale të udhëtimit në kohë. Leximi i tyre të bën të ndihesh sikur je i ulur në darkë me një mik, i cili iu shpjegon teorinë shkencore pa pikën e përbuzjes. Çdo histori e menduar, e punuar në mënyrë elegante shtron një pyetje filozofike; Chiang i sjell të nëntë në një bisedë që përmbush një cikël të plotë, pasi ka përshkuar terrene të mrekullueshme.
- “Lost Children Archive” nga Valeria Luiselli
Romani i tretë i autores meksikane – i pari që është shkruar në anglisht – shpaloset në sfondin e një krize: të fëmijëve që kalojnë kufijtë, përballen me vdekjen, duke u arrestuar, duke u deportuar pa shoqërim nga kujdestarët e tyre. Romani përqendrohet në një çift dhe dy fëmijët e tyre (të gjithë pa emër), të cilët po bëjnë një udhëtim rrugor nga qyteti i Nju Jorkut deri në kufirin meksikan; martesa e çiftit është në prag të kolapsit, pasi ndjekin projekte të pavarura kërkimore etnografike dhe gruaja përpiqet të ndihmojë një emigrant meksikan të gjejë vajzat e saj, të cilat kanë humbur në përpjekjen për të kapërcyer kufirin. Teksti i shkëlqyer i Luiselli-t ngjall zemërim dhe keqardhje, por çfarë mund të bëjë dikush pasi të lexojë një roman të tillë? Mprehtësisht e ndjeshme ndaj këtyre mjerimeve, Luiselli ka dorëzuar një libër tërësisht tërheqës, vetë-refleksiv, eksperimentues, një libër që është për tregimtarët dhe tregimet, e gjithashtu për fëmijët e humbur.
- “Night Boat to Tangier” nga Kevin Barry
Një port i harruar i trageteve në bregdetin spanjoll nuk është një vend ku do të prisnit të ndesheshit me lirikë me teh të mprehtë ose filozofi të egër, por falë dy anti-heronjve gangsterë irlandezë të romanit të Barry, shfaqet mjaft nga të dyja, përgjatë tregimit të historisë dhe shumë kujtimeve të trishta. Jeta e tyre është bërë aq e ndërthurur, pasi gruaja e re konsiderohet si familje për secilin burrë. A do të tregojë ajo? Sa shumë iu intereson? Tallja e tyre është si një mburojë kundër të errëtës, një ndërmarrje e re e mençur në “Pritje të Godot”.
- “Say Nothing” nga Patrick Radden Keefe
Persona të maskuar vrasin Jean McConville, një vejushë 38-vjeçare dhe nënë e 10 fëmijëve, në shtëpinë e saj në Belfast në 1972. Në këtë libër të raportuar me përpikmëri, Keefe përdor vrasjen e McConville si një prizëm për të treguar historinë dhe problemet e Irlandës së Veriut. Duke intervistuar njerëzit në të dy anët e konfliktit, ai i shndërron dëmet dhe mbeturinat tragjike të epokës në një sagë plotësisht tërheqëse.
- “The Club” nga Leo Damrosch
Piktori anglez Joshua Reynolds thjesht donte të gëzonte shokun e tij Samuel Johnson, i cili po ndihej i mërzitur. Kush e dinte që takimet e së premtes në darkë, që ai propozoi të organizoheshin në Tavernën “London’s Turk’s Head” do të përfundonin duke tërhequr vëmendjen e Britanisë së fundshekullit të 18-të? Damrosch sjell personalitete të dyshimta të Klubit – mendjet brilante, mendjet e rrezikshme, shoqërinë e lartë – në jetën e gjallëruar, duke bërë bashkë portrete të pashlyeshme të Johnson dhe Reynolds, Edmund Burke, Adam Smith, aktorit David Garrick, historianit Edward Gibbon dhe, natyrisht, biografit besnik të Johnson, James Boswell: “një yjësi talentesh që rrallëherë gjenden.”
- “The Yellow House” nga Sarah M. Broom
Në debutimin e saj të jashtëzakonshëm, tërheqës, Broom i shtyn pritshmëritë themelore të kujtimeve për të krijuar një shkrirje argëtuese dhe krijuese të formave letrare. Një pjesë e historisë së treguar, një histori urbane, pjesë e festimit të një mënyre të kaluar jetese, “Shtëpia e Verdhë” është një aktakuzë e plotë për lakminë, diskriminimin, indiferencën dhe planifikimin e dobët të qytetit që bëri që shtëpia e familjes së saj të fshihet nga harta. Gjurmimi i historisë së një shtëpie të vetme në New Orleans East (një “zonë 50 herë më e madhe se një lagje franceze”, por askund nuk mund të gjendet në shumicën e hartave turistike, që përmbajnë copëza të pasurive të patundshme), nga vitet ’60 derisa goditi Uragani Katrina, në një tekst esencial, duke shqyrtuar të kaluarën, të tashmen dhe të ardhmen e mundshme të qytetit të New Orleans dhe të Amerikës.
- “No Visible Bruises” nga Rachel Louise Snyder
Libri i Snyder përfshin atë që Organizata Botërore e Shëndetit e ka quajtur “një problem global shëndetësor me përmasa epidemike”. Vetëm në Amerikë, më shumë se gjysma e të gjitha grave të vrara, vriten nga një partner aktual ose ish partner; dhuna në familje përkeqësohet sipas klasës, fesë dhe racës. Snyder dënon mitet e përhapura (urdhërat kufizues janë përgjigjia; abuzuesit kurrë nuk ndryshojnë) dhe shkruan për jetën (dhe vdekjet) e njerëzve në të dy anët e ekuacionit. Ajo nuk jep përgjigje të lehta, por paraqet një pasuri informacioni që është forma e vetë e shpresës.
- “Midnight in Chernobyl” nga Adam Higginbotham
Tregimi i shkëlqyeshëm i Higginbotham për shpërthimin e prillit 1986 në termocentralin nuklear të Çernobilit është një nga ata libra të rrallë për shkencën dhe teknologjinë që përjetohet si një film i mbushur me tension. Mbushur me detaje të gjalla dhe personalitete që tërheqin vëmendjen, kjo histori e paaftësisë befasuese zhvendoset nga gabimi në gabim, llogaritja e gabimeve në llogaritjet e gabuara, pasi ndërtohet në fatkeqësinë e pashmangshme, që ndryshon historinë.
Financuar Nga Bashkimi Europian
