The Assembly with a "censorship strategy" against the media under the umbrella of disinformation

After the failed attempt to approve the "anti-defamation package" presented to the public as an attempt to fight fake news and disinformation, the Parliament has set up a Special Parliamentary Committee for the fight against disinformation which examines and approves on Wednesday the draft with four objectives with the aim of ' coordination to combat disinformation and other forms of foreign interference in the country's democratic processes".

One of its four main goals, also disputed by the opposition, which boycotted the first meeting of the constitution on June 26 , 2024, is " the protection and promotion of freedom of expression, media freedom and online and offline pluralism" with the aim of " increasing public awareness and the promotion of public debate about engagement against disinformation" .

The draft was presented on Thursday to civil society organizations and media representatives by the chairman of this commission, Erion Braçe, and by Secretary Etilda Gjonaj, who emphasized that their work will be finalized with the drafting of a national strategy in the fight against disinformation, and which will then be forwarded to the institutions related to the respective fields. The latter highlighted during the meeting that the two main principles of the Commission's activity will be transparency and inclusiveness, and, on their behalf, they left two working days for the representatives of NGOs to express their comments on this draft, announcing the noon of today as the deadline for their submission.

Meanwhile, the agenda of the next meeting of the committee was announced on the website of the Assembly, just one day later, in which it is emphasized that the draft decision "On the approval of the work objectives of the Special Parliamentary Committee" will be " examined and approved  ". This means that members will have less than 24 hours to review comments or opinions submitted by interest groups.

This urgency in the terms of the public consultation according to Mr. Brace is justified by the closing of the parliamentary session, turning the hearing and presentation of arguments by interest groups into a completely formal process.

MediaLook, in response to the invitation received via email from the chairman of the Special Parliamentary Committee, Erion Braçe, analyzed the draft and submitted electronically to the Assembly his comments only on the fourth objective entitled: "Protection and promotion of freedom of expression, media freedom and online and offline pluralism, access to information, raising public awareness and fostering public debate about engagement against disinformation" , as this point aligns with her expertise.

As stated in the document made available by the Assembly, objective 4 provides:

In the analysis sent to all members, at the beginning of the session, MediaLook, first of all, has expressed concern about the spirit that a Parliamentary Commission has as its objective and tries to discipline, strengthen, select or try to increase the capacities of the media independent or civil society organizations with the argument that " it is protecting freedom of expression, off/on line media ". It is not possible for the "legislative power" which is supervised by the "fourth power", to undertake such an initiative with the aim of "correcting" the fourth power. There is a confusion of roles, concepts, there is an interference in the independence of the fourth power (NGOs/Media/journalists) and it is an alarm or an attempt to violate and not protect the freedom of expression.

Secondly, the MediaLook Center notes with concern the fact that a parliamentary committee " provides support for independent fact-finding... with a focus on disinformation ", i.e. there is an attempt by the legislature to interfere with media content and instruct the media on how to search, as to research, what sources to use and how to report different topics, under the umbrella of disinformation. This support comes precisely from one of the main institutions of political propaganda.

Thirdly, the document of the Special Parliamentary Commission states that " it aims to increase the capacities of independent media and strengthen NGOs to expose and detect manipulation of information" . This point specifically means the return of the Assembly to a donor or mediator for donation, that is, for the financing of the media/NGOs in increasing capacities in human resources and infrastructure. Practically, if this is an objective of the Special Commission, there is an attempt to influence through funding directly or indirectly the dictation of media content.

Së katërti, drafti i Komisionit të Posaçëm Parlamentar evidenton se do të ofrojë “mbështetje organizatave të shoqërisë civile që promovojnë informacion të besueshëm dhe media të lirë”. Pyetja që ngrihet lidhet me faktin se si do të përcaktojë ky komision se kush janë OJF-të dhe mediat që ofrojnë informacion të besueshëm dhe ato që nuk ofrojnë informacion të besueshëm. A kanë tagër ligjor apo profesional një grup deputetësh të Kuvendit të Shqipërisë të vlerësojnë cilësinë dhe vërtetësinë e përmbajtjes së këtyre mediave/OJF-ve, ku politika ndërhyn dhe përcakton se çfarë është informacion i besueshëm dhe çfarë jo? Do të shënohej një precedent i rëndë.

Së pesti, MediaLook i ka kërkuar kryetarit Braçe, informacion në lidhje me rolin e deputetes, znj. Etilda Gjonaj në hartimin e këtij drafti, por nuk ka marrë një përgjigje. Arsyeja nuk lidhet me figurën e respektuar të deputetes, por me faktin se znj. Gjonaj ka qenë në krye të institucionit të Ministrisë së Drejtësisë në periudhën e hartimit të të ashtuquajturit “draft antishpifje”. Ky draft, i kontestuar gjerësisht nga të gjitha organizatat vendase apo ndërkombëtare se “cenonte lirinë dhe pavarësinë e mediave”, ishte përpiluar nga një grup pune pranë kësaj Ministrie dhe është prezantuar nga vetë zëvendësja e znj.Gjonaj përgjatë seancave konsultuese me grupet e interesit. “Shqetësimi ynë, – thuhet në analizën e MediLook, në lidhje me rolin e znj.Gjonaj ka të bëjë me faktin se si mundet që një promotorë e “draftit antishpifje” që censuronte median online, por jo vetëm, të jetë promotorë e një drafti në një komision me qellim mbrojtjen e lirisë së medias.  

Në konkluzion të analizës së saj MediaLook vlerëson se Komisioni i Posaçëm Parlamentar duhet të heqë/rishikojë objektivin nr. 4 të tij, i cili “në frymë dhe përmbajtje ka si synim cenimin e lirisë së medias, kontrollin e përmbajtjes mediatike dhe nxitjen e dezinformimit”. Në momentin aktual cdo lloj financimi me para publike nga institucione me varësi politike, do të përbënte një problem serioz për median dhe gazetarët e pavarur.

Në vend të kësaj pike, përfaqësues të MediaLook kanë sugjeruar se i vetmi mjet dhe e vetmja ndihmë që ky Komision mund t’i japë reporterëve, mediave dhe gazetarëve është të krijojë akses, liri dhe heqjen e masave shtrënguese që Kuvendi ka apo planifikon të ketë në raport me mediat dhe gazetarët. Për këtë, thuhet në dokumentin e depozituar nga MediaLook, sugjerojmë që ky objektiv të zëvendësohet me një seri masash në Parlament për, të lejuar gazetarët të raportojnë dhe zbërthejnë propagandën politike që vjen nga salla e Kuvendit:

It remains to be seen what the position of the Special Committee of the Parliament will be and how comprehensive the latter will be to consider the comments and expertise of interest groups, which are against any kind of national media education strategy. from the Assembly and politically dependent institutions to combat disinformation.

Received  MediaLook