nga Virgjil Muçi
E mërkurë, 27 nëntor. Ora 12.00. Një minutë heshtje për viktimat e tërmetit numri i të cilave rritet nga ora në orë. I pranishëm personeli i ambasadës. Fill paskëtaj hapet libri i ngushëllimeve dhe tok me të dyert, kanat më kanat, siç ngjet rëndom kur presim njerëz vizita në shtëpi për mort. Kjo e bën vdekjen më të pranishme, më konkrete. Dimensioni virtual, mediatik i deritanishëm tretet tej. Zonja e rëndë, ashtu e padukshme, është e gjithpranishme dhe e gjithfuqishme në habitatin e vet. Një nga e një mbërrijnë ambasadorë, shefa misionesh të organizatave ndërkombëtare, ofiqarë të lartë të qeverisë e të shtetit. Ulen në tryezë dhe heshtjen që ka pllakosur e nxjerr edhe më në pah gërvima e penës mbi letër. Ngrihen, përkulen para librit – ky është një rast tejet specifik, rëndom në kësi rastesh ka një fotografi me një shirit të zi më një anë, kurse këtë herë zija nuk ka fytyrë, është anonime – kthehen dhe largohen duke përsëritur të njëjtën formulë ngushëllimi, ashtu siç vepruan në të ardhur. Me bisht të syrit vëzhgoj sesi disa syresh mbajnë në pëllëmbën gjysmë të hapur një pusullë, së cilës i hedhin një sy, herë pas herë, teksa shkruajnë në libër. Duken si nxënës që kopjojnë në provim. Mendja të thotë që e kanë hedhur paraprakisht tekstin në letër – ose ua kanë parapërgatitur të tjerët – ngase druhen mos ngecin e s’do jenë në gjendje të lidhin dy fjalë bashkë.
Në prag të muzgut vizitorët rrallohen si pikat e shiut që bie jashtë. Atëherë ulem të preh këmbët e mpira nga të ndenjurit më këmbë në heshtjen e bekuar nga vetmia. Nuk kalon shumë dhe dëgjoj një kakofoni zërash që vijnë nga dera e jashtme: shqip, serbisht, anglisht. Ngrihem dhe dal të shoh çfarë po ndodh. Përkundruall dy punonjësve të ambasadës që presin vizitorët shoh një mesoburrë me mjekrën të zbardhur nga bryma e moshës. Në njërën dorë mban një trastë kartoni shumëngjyrësh, asish që gjen në shitoret e dhuratave. “Ja se zovem Fehad” (Quhem Fehad), thotë ai dhe më lë në dorë trastën. Duket sheshit që nuk ia thotë dhe aq me fjalët. Më pas bërbëlit diçka në serbisht. Më thotë se punon te parkingu aty pranë dhe pa e zgjatur na lë shëndenë dhe merr e zbret shkallët. I hedh një sy trastës dhe në të më zë syri një shishe raki, një çokollatë dhe një pako hallvë. Matem t’i flas e ta ftoj të kthehet për një kafe – më e pakta që mund të bëj, siç e lyp zakoni – por ndërkaq ai është tretur në mjegullën e muzgut, ashtu si personazhi i një filmi që tretet në hiçin e celuloidit si me magji. Hyj brenda dhe i hedh një sy sërish trastës. Ç’kuptim mund të kenë ato sende? A thua ai njeri i thjeshtë kishte dëgjuar për fatkeqësinë dhe, në një mënyrë ose një tjetër, dëshironte të dhuronte diçka? Ka të ngjarë.
Enigmën do të ma shkoqiste pas disa ditësh një mik, antropolog, i cili më tha se pas një tradite të hershme kur shkoje për të folur për vdekje mund të çoje një shishe raki – që burrat të mbysin në fund të gotës pikëllimin –, një çokollatë – që fëmijët të harrojnë të gëzohen e të harrojnë të keqen –, dhe një hallvë – që gratë t’ëmbëlsojnë gojën e hidhëruar prej vajit e kujës. Nuk di të them nëse një ditë prej ditësh do ta rishoh Fehadin, por dhuratën e tij do ta kujtoj për një kohë të gjatë.
*Shkruar për Politiko.al
Financuar Nga Bashkimi Europian
