A ka Shqipëria një ‘problem britanik’ apo Britania një ‘problem shqiptar’?

Alfred Lela

Ka një tendencë, të prirë nag Kryeministri Rama, dhe të shoqëruar edhe nga qëndrimi i velinave mediatiko-intelektuale, për të thënë se është Britania e Madhe që ka një problem në rastin e dyndjes shqiptare për të kaluar Kanalin dhe për t’u kapur në brigjet e Anglisë.

Të tjerë i mëshojnë asaj se është problem i Shqipërisë, i cili lidhet me ikjen, shpopullimin, problemin ekonomik e shoqëror, që bëhet dramë demografike e me radhë.

Edhe nëse zgjedhim ta shohim kryeposhtë, përkundër asaj që mund të mendojmë, problemin në fjalë dhe pranojmë se është një ‘problem britanik’ dhe jo shqiptar, janë përfundimet që na përgënjeshtrojnë, ose jo, dhe jo dëshirat tona.

Atëherë, në këtë vijë logjike, le të themi se po, është the broken British migration system (sistemi i rrëgjuar britanik i emigracionit) që duhet fajësuar për atë që disa e quajnë krizë, e të tjerë vetëm një pamje nga kronika në brigjet e Anglisë.

Duke shfajësuar elementin shqiptar, si njerëzit që ikin, ashtu edhe qeverinë që nuk u krijon kushte, duket se krijojmë premisën e një pyetje të re: nëse ka dështuar, a e ka të mundur sistemi britanik të rikuperohet dhe ta zgjidhë problemin dhe të metën, e cila e mundon, aktualisht apo përkohësisht?

Të gjitha të dhënat dhe gjasat dëshmojnë se, në fakt, Britania e Madhe e ka mundësinë ekonomike, njohurinë shtetërore, përvojën legjislative, vullnetin ripërtërits për ta zgjidhur problemin shqiptar, duke e zhbërë, në të njëjtën kohë, edhe si ‘problem britanik’.

I kundërt është rasti i Shqipërisë. Nëse problemi është shqiptar, siç ngulmojnë disa, Shqipëria e ka shumë më të vështirë zgjidhjen, sepse nuk mund t’i mbyllë kufijtë dhe as mund t’i skanojë qytetarët e saj për arsyet e lëvizjes. Zgjidhja që mund të prodhojë Tirana zyrtare nuk është acute, por afatmesme dhe afatgjatë, kërkon politika dekurajuese të emigrimit, të cilat lidhen kryesisht me hapjen e vendeve të punës, rritjen e rrogave, krijimin e një mjedisi social dhe kulturor të përshtatshëm etj. Pra, të gjitha këto kushte, që me sa duket Shqipërisë i mungojnë, Britania i plotëson.

Ky ushtrim i thjeshtë logjik na siguron se problemi, atëherë, është shqiptar dhe jo britanik, dhe nuk zgjidhet me retorikë agresive nacionaliste, por me përunjësi, duke pranuar që, më së pari, e kemi një problem. Edi Rama nuk ka parapëlqyer ta bëjë këtë, por duke shfrytëzuar lidhjet me eksponentë të së majtës britanike, e ka përdorur rastin për të goditur qeverinë konservatore dhe politikta e së djathtës.

Jo shumë larg këtij qëndrimi ka qenë anësimi i tij me Sorosin duke e etiketuar asokohe kandidatin për president të Republikanëve, Donald Trump, si “turp të qytetërimit”.

Ditur këtë, problemi bëhet dyfish shqiptar: ne, jo vetëm nuk kemi infrastrukturën për të reaguar menjëherë ndaj një krize, por nuk kemi as qeveri të vullnetit të mirë që e identifikon problemin, e pranon atë dhe i vihet rrugës së zgjidhjes.

Krejt e kundërta: qeveria jonë kujton se mund të zgjidhë një problem të brendshëm me qëndrime megalomane ndërkombëtare të tipit koreano-verior.