Debate dhe kritika për rikthimin e “Prefektit”, reagime nga aktorët dhe regjisori deri tek mbesa e Qazim Mulletit

Ditët e fundit është krijuar një zhurmë në rrjetet sociale për rikthimin - leximin - e komedisë "Prefekti". Leximi në Teatrin Kombëtar të veprës “Prefekti” të Besim Levonjës, i shfaqur në “Facebook” me rastin e festave të nëntorit ka ngjallur një sërë kritikash.

Sipas kritikëve në këtë vepër ironizohet e tallet figura e Qazim Mulletit, ish-kryebashkiak dhe ish-prefekt i Tiranës në vitet e pushtimit nazi-fashist. Fillimisht ishte shoqata “Tirona Intellectum” që bëri një reagim të ashpër për rikthimin e kësaj vepre. Sipas “Tirona Intellectum”, duket se Teatri me këtë vepër po rivlerëson tezat e qasjet që kishte Teatri gjatë regjimit komunist, luftën e klasave dhe stigmatizimin e banorëve të Tiranës që jo vetëm u dënuan dhe iu morën pronat për t’ia dhënë elitës së re komuniste, por edhe u portretizuan dhe u përjetësuan në vepra arti. 

Arben Derhemi është aktori që risolli veprën dhe sipas “Tirona Intellectum” ky aktor është nga Tirana e bën edhe më të turpshme ngjarjen. Vetë aktori ka reaguar një lidhje me kërkesën e Shoqatës Tirana për të hequr zyrtarisht nga transmetimi komedinë “Prefekti”, duke thënë se nuk e kuptonte se “ku janë prekur tironcat e vërtetë.”

"Une e di qe ne sot jetojme ne boten e internetit dhe rrjetet sociale i kane dhene te drejte cdo “qenie intelektuhale” te sajoje e shpife c’i intereson dhe i vjen per shtat ,por nuk kuptoj ku i ka prekur keta tironcat e vertete ,leximi qe ne i beme vepres groteske “Prefekti”,ne nje kendveshtrim tjeter dhe per ta evidentuar si fig historike te madhe.Ju qe i bini tam tamit te patriotizmi ojf-ist meritoni vetem nje batute me te cilen mbyllet vepra………………….. “U ulen malet ,u ngriten Halet”- shkroi Derhemi në profilin e tij në Facebook.

Ndërkohë, lidhur me këtë situatë ka reaguar sot në disa dalje televizive dhe mbesa e Qazim Mulletit, Besforta Mulleti, ku tha se vepra 'Prefekti' denigron figurën e tij, duke kërkuar një rishkrim të veprës, ndërsa theksoi se ata janë gati të kontribuojnë me informacione. Sipas saj, Qazim Mulleti ka qenë një njeri mjaft i arsimuar për kohën e që fliste disa gjuhë të huaja, duke shtuar se ata po shohin edhe kuadrin ligjor për të penguar shfaqjen e kësaj vepre.

"Për ne kulmi ishte fakti që pati një përpjekje për ta risjellë. Ata mundohen të kapen me fjalët ishte risjlellje, rilexim, por sa kohë që ajo vepër nuk ka devijim nga skripti i atëhershëm, mua dhe familjes time na lë të njëjtën shije të keqe. Kishte 30 vite që nuk shfaqej. Ne po shikonim mundësinë edhe si të shikojmë kuadrin ligjor e të përpiqemi ta ndalojmë shfaqjen e saj. Ne kërkojmë të rishkruhet, rishikohet siç ka qenë në të vërtetë, është figurë që ka kontribuar për këtë vend. Mbase vërtetë aktorët kanë patur një qëllim të mirë dhe nuk dua të debatoj mbi këtë, por të risjellësh një vepër që ka konotacion negativ për figurën e Qazim Mulletit, që e denigron, e ta shfaqesh në Ditën e Pavarësisë, është e tepër. Nëse duan ta risjellin Qazim Mulletin e vërtetë, të vijnë të diskutojnë me familjen tonë, ne mund të japim të dhëna, por z.Çuli dhe z.Derhemi vazhdojnë t'i qëndrojnë të tyres. Qazim Mulleti ka qenë një patriot i vërtetë, shumë i shkolluar për atë kohë, ka studiuar në Greqi, Stamboll, fliste disa gjuhë të huaja dhe nuk besoj se një person i tillë mund të jetë kaq grotesk sa paraqitet", tha Besfora për Report Tv.

Gjithashtu, shqetësuese për mbesën e Qazim Mulletit është dhe fakti që në vepër përdorën emra të vërtetë dhe ajo tha se kjo nuk ndodh në asnjë vend të botës, të tallësh një personazh duke i përdorur emrin e tij e të familjarëve. Veprën ajo e konsideroi edhe diskriminuese, pasi tha se tall edhe dialektin e Tiranës.

Ndërsa në një intervistë për "Syri", Besforta Mulleti tha se "të gjitha durohen por të tallet mbiemri ynë, është e tepërt."

"Unë jam shumë krenare për mbiemrin tim, nuk e kam ndërruar as pas martesës, jam shumë krenare për prejardhjen time, për familjen time për faktin që jam një pasardhëse e Qazim Mulletit dhe e vëllait tjetër të tyre Hysni Mulleti i cili nuk ka lënë trashigimtar. Figura groteske që shfaqet në komedinë ‘Prefekti’ është shumë larg nga Qazim Mulleti i vërtetë dhe këtë nuk e them vetëm unë por e thonë dhe ato që e njohin shumë mirë dhe historinë e Shqipërisë, e kanë thënë vetë artistët. Ai ishte një person shumë i formuar nga ana akademike, intelektuale, po flasim në konteksin kohor kur ai jetoi. Ai studoi në Greqi, pastaj vazhdoi në Kolegjin Ushtarak elitar në Stamboll, bëri studime dhe në diplomacinë ushtarake në Vienë, zotëronte shumë gjuhë të huaja .Tani një person që di kaq shumë gjuhë të huaja nuk mund të jetë kaq groteks , kaq injorant sa shfaqet në komedi."- tha ajo për "Syri Tv".

Ndërkohë, në studion e Abc Neës, dy ditë më parë, regjisori i leximit online të vepres "Prefekti", Spiro Duni, tha se risjellja në skenë e figurës së Qazim Mulletit është bërë me qëllim për të sjellë në vëmendje rolin që ai kishte në atë periudhë ku ka ndihmuar komunistët madje dhe vetë Enver Hoxhën.

"Në asnjë lloj mënyrë, Beni është duke i përjetuar shumë keq këto shkrime të nivelit më të ulët që bëhen në Facebook. Qazimi dhe Hajria janë njerëz të dashuruar me muzikën dhe me leximin, i vetmi gabim që ne kemi bërë është se kemi  shkruar është kryevepra e Besim Levonjës, por është nga veprat më të mirënjohura të tij,"- tha ai.

Kontakto me Politiko në rast se: Mendoni se nuk shkruajmë Shqip Mendoni se kemi bërë shkelje etike Mendoni se kemi bërë CopyPaste Mendoni se kemi bërë FakeNews Doni të postoni nje Lajm