
Flash News
Arrestimet te “Bankers Petrolium”, Prokuroria jep detaje: Deklaroi 11.7 mld lekë humbje, shteti nuk përfitoi asnjë të ardhur për 20 vite
Vdesin tragjikisht në aksident ylli i Liverpool, Diogo Jota dhe vëllai i tij
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
Ceno Klosi me mbi 800 vota të vjedhura, Balluku gjen si arsye lodhjen e numëruesve
"Fast & Furious" në ish-Bllok, policia ndjek një Audi Q8, përplasen 4 makina
Investigimi: Si e vuajnë shfrytëzimin punëtorët emigrantë afrikanë në Shqipëri?
Punëtorët migrantë nga Afrika i kanë thënë BIRN se duhet të dorëzojnë pasaportat e tyre me mbërritjen në Shqipëri, të punojnë jashtë orarit të papaguar dhe të përballen me dëbimin pasi të mos u kërkohet më. Shumë prej tyre kanë mbetur me borxhe ndaj agjencive që veprojnë si ndërmjetës.
Gruaja nga Uganda foli për muajt që kaloi në Shqipëri si periudhat më të këqija të jetës së saj. “Si burgu”, tha ajo.
“Ne nuk kishim letërnjoftime, nuk kishim leje punësimi, nuk kishim pasaporta. Çdo dokument identifikimi u mbajt dhe ne nuk mund të lëviznim”, tha ajo.
Gruaja, një estetiste 30-vjeçare, foli me BIRN me telefon nga shtëpia e saj në kryeqytetin e Ugandës, Kampala. Duke kërkuar të mos përmendet emri, gruaja tha se kishte marrë një punë në një resort turistik në Orikum, në jug të Shqipërisë, me premtimin për një kontratë njëvjeçare dhe një pagë që tejkalonte atë që mund të shpresonte të fitonte ndonjëherë në Ugandë.
Por fillimisht ajo duhej t'i paguante 2000 euro agjencisë që ndërmjetësoi në rekrutimin e saj. "Unë nuk e kam rikuperuar as gjysmën e kësaj," tha gruaja.
Me të mbërritur, ajo zbuloi se puna për të cilën aplikoi nuk ishte në të vërtetë e disponueshme. Ajo dorëzoi pasaportën e saj dhe u detyrua të bënte punë të tjera të ulëta, përpara se të ankohej dhe përfundimisht të largohej.
Qindra punëtorë nga Uganda dhe Nigeria kanë pësuar një fat të ngjashëm - të joshur në Shqipëri për të punuar në sektorin e turizmit në rritje të vendit, vetëm për t'u përballur me shfrytëzimin, duke përfshirë orarin çnjerëzor të punës, kufizimet në lirinë e tyre të lëvizjes dhe orët shtesë të papaguara.
Një numër i atyre që folën për BIRN thanë se kishin paguar nga 1,200 deri në 2,000 euro për agjencitë e rekrutimit, të cilat rregulluan dokumentet për të siguruar viza dhe leje pune. Shumë kërkuan ndihmë nga Kisha e Shpëtimit në Tiranë, një organizatë fetare e drejtuar nga një pastor nga Nigeria i quajtur Princi C. Mazie.
"Kam dhjetëra raste të punëtorëve nga Afrika, India dhe vende të tjera që ankohen për diskriminim dhe të cilët kërcënohen vazhdimisht me dëbim nga vendi nëse ankohen ose thjesht pushohen nga puna deri në fund të sezonit të verës," tha Mazie, e cila ka ka jetuar në Tiranë për 16 vitet e fundit.
“Kjo është çnjerëzore. Nëse keni nënshkruar një kontratë njëvjeçare, duhet ta respektoni atë”.
Inspektorati i Punës i Shqipërisë, organi shtetëror përgjegjës për mbrojtjen e të drejtave në vendin e punës, tha se është një vepër penale mbajtja e pasaportës së një punonjësi, e barabartë me "rrëmbim" ose "burgim të paligjshëm". Por inspektorët e saj nuk kanë hasur kurrë në një praktikë të tillë, tha ajo për BIRN.
Punëtorët migrantë shpesh vuajnë shkelje të tilla si jashtë orarit të papaguar, por kjo është e zakonshme edhe për shqiptarët, tha Irida Qosja, nëndrejtoreshë e Inspektoratit të Punës.
“Ata që punësojnë shqiptarët në tregun e zi bëjnë të njëjtën gjë me të huajt”, tha Qosja.
Pasaportat e sekuestruara në mbërritje
Si një nga vendet më të varfra në Evropë, Shqipëria po lufton me normat e larta të emigrimit, duke i detyruar punëdhënësit në sektorin e turizmit të kërkojnë gjithnjë e më shumë diku tjetër për punë sezonale nga vende si Bangladeshi, Nepali, Filipinet dhe një sërë shtetesh afrikane.
Numri i tyre është ende i ulët, por në rritje. Në vitet 2022-2023, lejet e punës iu dhanë 3784 individëve nga Azia dhe 1028 nga Afrika.
Në fillim të tetorit, BIRN mori një email anonim ku pretendohej se 27 punëtorë nga Uganda, të punësuar në Resortin luksoz Oricon Coast në Orikum, përballeshin me kufizime në lirinë e tyre të lëvizjes dhe ishin kërcënuar me dëbim nëse ankoheshin. I njëjti email i është dërguar policisë, Inspektoratit të Punës, Fondit të Sigurimeve Shoqërore dhe një sërë organizatash të shoqërisë civile.
Ky reporter vizitoi vendpushimin, ku disa punëtorë nga Uganda thanë se ata kishin jetuar në izolim për muaj të tërë, të ndaluar të dilnin nga ambientet dhe të privuar nga karta e identitetit.
"Unë eci nga atje deri këtu," tha një grua 26-vjeçare, duke treguar vendndodhjen e saj. Duke folur në kushte anonimiteti, gruaja tha se punëtorët nga Uganda që duan të dërgojnë para në shtëpi te familjet e tyre shoqërohen në bankë. Vetëm atëherë ata rifitojnë pasaportat e tyre, për kohëzgjatjen e transaksionit. E njëjta gjë vlen edhe për udhëtimet te mjeku.
Të tjerë u ankuan për orët shtesë të detyruara, të papaguara dhe diskriminim racor.
"Nëse ankohemi, ata na paralajmërojnë: do t'ju kthejmë në Afrikë," tha njëri.
Adjon Hanxhari, pronar i Oricon Coast Luxury Resort, hodhi poshtë pretendimet për shfrytëzim, duke përmendur inspektimet e shumta të punës që nuk kishin identifikuar asnjë shkelje.
“Pretendimi për shkelje është një shpikje nga një burim anonim”, tha Hanxhari për BIRN në një mesazh në WhatsApp. “Për sa i përket pretendimit se kompania u ka mbajtur pa të drejtë pasaportat, kjo është sqaruar nga ana jonë me punonjësit që aktualisht vazhdojnë të punojnë për grupin tonë”.
Punëtorët nga Uganda thanë më vonë për BIRN se atyre iu dhanë pasaportat më 22 tetor pas një vizite nga Inspektorati i Punës.
Eljo Mucaj, kryeinspektori, tha se inspektorët u dërguan në vendpushim pas një emaili anonim, por ugandasit me të cilët folën nuk thanë se u ishin marrë pasaportat.
“Nëse nuk ankohen, është e pamundur që një inspektor i punës të provojë se punëdhënësit i është mbajtur pasaporta,” tha Muçaj për BIRN.
Kjo nuk do të thotë se nuk po ndodh.
Në intervista të veçanta, disa migrantë i thanë BIRN se pasaportat e tyre u sekuestruan nga punëdhënësit e tyre të rinj menjëherë pas mbërritjes në Aeroportin Ndërkombëtar të Tiranës.
Njëri ishte nga Uganda dhe u punësua për të punuar në hotelin Grand Blue FAFA pranë portit verior të Durrësit.
“Ne punojmë gjatë gjithë ditës; nuk kemi kohë të kërkojmë pasaportën tonë,” tha ai për BIRN në telefon.
Menaxheri i hotelit nuk mund të kontaktohej për koment.
Agjencia e rekrutimit mohon përgjegjësinë
Në Orikum, një 33-vjeçar nga Uganda tha për BIRN se i kishte paguar agjencisë së rekrutimit 1200 euro, ekuivalente me qiranë e 12 muajve në Kampala. Ai kishte frikë se do të humbiste punën e tij, megjithatë, pasi sezoni turistik përfundon.
Një tjetër, që punonte si shoqërues plazhi në jug të Durrësit, tha se kishte paguar afërsisht 1,900 euro dhe tani ishte nën presion për t'u larguar. Ende në të kuq pas muajsh pune, ugandani tha se kishte rënë dakord për çdo gjë që i kërkohej.
"Unë nuk i kam rikuperuar ende këto para," tha ai, duke shprehur gjithashtu frikën e dëbimit.
Një punëtor i tretë migrant tha se kishte marrë një kredi për të paguar agjencinë dhe ende po e kthente atë.
Qosja, nga Inspektorati i Punës, tha se Inspektorati i konsideron pagesa të tilla si të paligjshme dhe është duke hetuar agjenci të tilla.
Dokumentimi i shkeljeve të tilla është i vështirë, megjithatë, nëse paratë paguhen me para në dorë në vendin e origjinës, tha Qosja për BIRN.
Sa i përket zgjidhjes së kontratave të punës, Qosja tha se Inspektorati pak mund të bëjë. “Secili prej nesh përballet me vlerësime të performancës,” tha ajo.
Albania Employment Solution, agjencia që ndërmjetësoi rekrutimin e punëtorëve nga Uganda për Oricon Coast Luxury Resort, tha se nuk ishte në dijeni të ndonjë shfrytëzimi dhe tha se çdo shkelje eventuale e punës ishte një çështje e autoriteteve.
“Mënyra se si një kompani i trajton punonjësit e saj nuk monitorohet nga unë dhe e kam të pamundur ta bëj këtë”, tha menaxherja e agjencisë, Sonila Sinaj. “Sapo zbarkojnë në Shqipëri, punëdhënësit janë përgjegjës”.
"Një objekt, jo një qenie njerëzore"
Mazie, pastori, tha se i ishte thënë për raste në të cilat punëtorëve migrantë u premtoheshin paga prej 1,000 euro në muaj, vetëm për t'u pushuar nga puna kur të mbaronte sezoni i verës.
“Disa prej tyre marrin kredi ose shesin prona për të paguar mundësinë e emigrimit dhe shumica prej tyre jetojnë me frikë,” tha ai për BIRN.
Një nigerian 29-vjeçar tha për BIRN se u deportua nga policia dy muaj pasi mbërriti, kur ai dhe dy punonjës të tjerë u pushuan nga një kompani e quajtur P&GG – e cila prodhon statuja dhe objekte të tjera – pranë kryeqytetit shqiptar, Tiranës. Që të tre kishin leje qëndrimi njëvjeçare. Burri tha se një kolege nga Kameruni kishte ikur një natë, nga frika se do të dëbohej. BIRN mësoi se gruaja tani ndodhet në një strehë për viktimat e trafikimit të qenieve njerëzore.
Gentian Dallashi, pronar dhe drejtor i P&GG, i cilësoi punonjësit si “dembelë, gënjeshtarë dhe të dhunshëm” dhe tha se u kishte zgjidhur kontratat, që është baza e lejes së punës së tyre. Duke përdorur sharje racore, Dallashi i tha BIRN: “Ata ishin nën përgjegjësinë time. I ktheva në shtëpi. Unë pagova gjithçka që u detyrohesha atyre.”
Andi Rabiaj, drejtor ekzekutiv i Rrjetit të Organizatës së OJQ-ve Youth Voice, paraqiti një ankesë në zyrën e Ombudspersonit Shqiptar. Hetimi i mëpasshëm bëri pak përparim. Policia pranoi se kishte marrë një kërkesë nga punëdhënësi për anulimin e lejeve të punonjësve, por refuzoi të dëbonte ndonjë prej tyre.
Rabiaj tha se ligji i lë punëtorët emigrantë të pambrojtur.
“Ligji i jep punëdhënësit të drejtën për të ekstraduar punonjësin nëse ai nuk i pëlqen,” tha ai për BIRN. "Është si të blesh një objekt, jo një qenie njerëzore."
Marrë nga Balkan Insight
Të fundit


‘Ministria e tymit’: Aktivistët fajësojnë qeverinë për zjarret në fushat e mbetjeve
3 Korrik 2025, 13:59


Pesë ushqimet e shëndetshme që duhet t’i shtoni dietës tuaj
3 Korrik 2025, 13:30



Tensione në Parlament, Spiropali-Nokës: Ulu ose të përjashtoj nga seanca
3 Korrik 2025, 12:40


Një sezon veror unik, plot ritëm dhe shpërblime për klientët e Credins bank!
3 Korrik 2025, 12:12

Situata me zjarret në vend, 29 vatra zjarri të raportuara në 24 orë
3 Korrik 2025, 12:00
Dështon për herë të 41-të konstituimi i Kuvendit të Kosovës
3 Korrik 2025, 11:59
Zegjinezimi i politikës
3 Korrik 2025, 11:48

Çmimi që paguajmë pas "zgjedhjeve"
3 Korrik 2025, 11:25

Xhafa: Zjarri në landfillin e Elbasanit u ndez qëllimisht për të zhdukur prova
3 Korrik 2025, 11:08

3 shenjat e horoskopit që do të kenë rritje financiare gjatë muajit Korrik
3 Korrik 2025, 10:48
Deputetja demokrate flet për inceneratorin, Spiropali i fik mikrofonin
3 Korrik 2025, 10:39
Osmani vazhdon edhe sot takimet me partitë politike për ngërçin në Kuvend
3 Korrik 2025, 10:29
Vdesin tragjikisht në aksident ylli i Liverpool, Diogo Jota dhe vëllai i tij
3 Korrik 2025, 10:21
Zbulohet rrjeti i trafikimit të kokainës në Greqi, të përfshirë dhe shqiptarë
3 Korrik 2025, 10:10
Rama vizitë të papritur në Bashkinë e Vlorës, mbledh stafin dhe deputetët
3 Korrik 2025, 10:04
Nisin aplikimet e para për pension italian, kujdes me plotësimin e formularit
3 Korrik 2025, 09:50
Balluku fajëson lodhjen e numëruesve për tjetërsimin e qindra votave në Fier
3 Korrik 2025, 09:44
Korreshi: Manipulimi i zgjedhjeve ka filluar shumë përpara datës së votimit
3 Korrik 2025, 09:39
Arrestimi i doganierit grek 'paralizon' kalimin e automjeteve në Qafë Botë
3 Korrik 2025, 09:28
Pas Tiranës e Fierit, sot hapen kutitë në Durrës
3 Korrik 2025, 09:21
Enea Mihaj transferohet në SHBA, do të luajë si kundërshtar i Messit dhe Uzunit
3 Korrik 2025, 09:10

Këmbimi valutor, me sa shiten dhe blihen monedhat e huaja
3 Korrik 2025, 08:53
Indeksi, Shqipëria me cilësinë më të keqe të jetesës në Europë
3 Korrik 2025, 08:48

Seanca e fundit plenare për këtë legjislaturë, çfarë do të diskutohet sot në Kuvend
3 Korrik 2025, 08:29
Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
3 Korrik 2025, 08:17
Mot i kthjellët dhe temperatura të larta, ja parashikimi për këtë të enjte
3 Korrik 2025, 08:00
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
3 Korrik 2025, 07:46
Rama e përmendi si histori suksesi, agroturizmi në Çajup është ndërtim pa leje
2 Korrik 2025, 22:51


Kurti: S’kemi garanci për 61 vota, duhet provuar votimi i fshehtë
2 Korrik 2025, 21:58
Lufta në Gaza/ Pse Netanyahu do vetëm një armëpushim 60-ditor, jo të përhershëm?
2 Korrik 2025, 21:56
SHBA-ja pezullon disa ndihma ushtarake për Ukrainën
2 Korrik 2025, 21:40



Mungon metadoni, përdoruesit i rikthehen heroinës: Vjedhim që ta blejmë
2 Korrik 2025, 20:57
Qeveria hyn në tregun e naftës, Rama: Çmim të ri për konsumatorët
2 Korrik 2025, 20:43
OBSH kërkon rritje me 50% të çmimit të duhanit, alkoolit dhe pijeve me sheqer
2 Korrik 2025, 20:41


Ceno Klosi me mbi 800 vota të vjedhura, Balluku gjen si arsye lodhjen e numëruesve
2 Korrik 2025, 19:54
"Mund të shpërthejë në flakë"/ Ja pse nuk duhet të karikoni telefonin nën jastëk
2 Korrik 2025, 19:35




“Çmendet” moti në Gjermani, temperaturat arrijnë në 40°C
2 Korrik 2025, 18:22

"Fast & Furious" në ish-Bllok, policia ndjek një Audi Q8, përplasen 4 makina
2 Korrik 2025, 17:59

Burgjet në Itali drejt kolapsit, shkalla e mbipopullimit një nga më të lartat në BE
2 Korrik 2025, 17:30



Arrestohet CEO dhe ish-drejtori i ‘Bankers Petrolium’ në Fier
2 Korrik 2025, 16:40
Makina përplas dy turistë me motoçikletë në Fushë Arrëz, humb jetën njëri prej tyre
2 Korrik 2025, 16:33

Përfundon rinumërimi i votave për qarkun e Fierit, Zegjine Çaushi e PS humb mandatin
2 Korrik 2025, 16:07

Zjarri në landfillin e Inceneratorit të Elbasanit, Prokuroria nis hetimet
2 Korrik 2025, 15:34
Çfarë duhet të dini nëse udhëtoni në një vend me vullkane aktive
2 Korrik 2025, 15:33

Theu arrestin shtëpiak dhe kanosi me thikë një person, arrestohet vlonjati
2 Korrik 2025, 15:09
Berisha takon zyrtarët e lartë në OSBE: Duhet qeveri teknike përpara se të jetë vonë
2 Korrik 2025, 14:59
BE-ja propozon reduktim prej 90% të gazrave serrë deri më 2040
2 Korrik 2025, 14:50
Evropa po digjet nga i nxehti/ Italia dhe Franca janë në gjendje alarmi maksimal
2 Korrik 2025, 14:36
Mediu: Mbrojtja Euroatlantike, detyra kryesore për sigurinë e Shqipërisë dhe rajonit
2 Korrik 2025, 14:36
Deklaratat kontradiktore të Moskës: A po prishet miqësia me Vuçiçin?
2 Korrik 2025, 14:21
'E humba betejën time': ngrohja e detit po vret peshkimin në Shqipëri
2 Korrik 2025, 14:08
Sekretet kimike që ndihmojnë në mbajtjen e mjaltit të freskët për kaq gjatë
2 Korrik 2025, 14:01

Danimarka merr vendimin historik, bën të detyrueshëm shërbimin ushtarak për gratë
2 Korrik 2025, 13:44
Apeli i GJKKO lë në burg ish-gjyqtaren Pajtime Fetahu
2 Korrik 2025, 13:30
Humbjet nga produktiviteti mund të ulin 1.3% të PBB-së si efekt i të nxehtit ekstrem
2 Korrik 2025, 13:21
Abuzoi me vajzën e tij të mitur, lihet në burg Zamir Meta
2 Korrik 2025, 13:04

Djegia e mbetjeve në Elbasan, Alizoti: Po helmojnë njerëzit dhe vjedhin paratë
2 Korrik 2025, 12:48
Në Serbi vazhdon mosbindja civile, dhjetëra persona të ndaluar
2 Korrik 2025, 12:40
Qeveria e Ramës ka lindur nën shenjën e plehrave dhe kështu edhe do të përfundojë
2 Korrik 2025, 12:28
Shtrenjtohet çmimi i ujit në bashkitë e qarkut të Elbasanit
2 Korrik 2025, 12:13
Në Serbi vazhdon mosbindja civile, çfarë po ndodh në Beograd?
2 Korrik 2025, 12:07
Aksident i rëndë në Thumanë, një i vdekur, 3 të plagosur
2 Korrik 2025, 11:54
Gjykata e Durrësit pezullon nga detyra drejtorin e Arsimit Parauniversitar
2 Korrik 2025, 11:49
Të enjten seancë plenare, çfarë pritet të diskutohet
2 Korrik 2025, 11:36