Alfred Lela
Në mendjet e tyre, por edhe të fanatikëve, Edi Rama dhe Erion Veliaj demonstruan të shtunën në sheshin ‘Nënë Tereza’ dhe në Pallatin e Kongreseve, një spektakël politik. Një përqendrim, jo vetëm të koherencës elektorale, por edhe të një skenografie hollivudiane, ‘prerë me dorë’ për të impresionuar miqtë dhe armiqtë, për të thënë se ne nuk jemi partia, por Rilindja, ne nuk jemi qeveria por shumica absolute, ne nuk jemi e djeshmja, por e nesërmja. Me pak fjalë, ne jemi Shqipëria dhe gjithë çka ju keni nevojë.
Nëse ulesh nga qielli i ngjyrave, pamja e jashtme dhe teksti i retorikës, dhe futesh në politikë krahasuese, nuk mund të mos dalloje dje, disa shenja që dëshmonin pikërisht të kundërtën e atyre që mund të kenë menduar, ose kenë dashur të përcjellin, Rama dhe Veliaj. Kongresi i djeshëm i Partisë Socialiste, hiq koloritin modern që ka zëvendësuar grinë e hatashme komuniste, ngjante kryekrejet me kongresin e (para)fundit të Partisë së Punës së Shqipërisë, të ashtuquajturin ‘i vazhdimësisë’.
Sigurisht, jo për faktin se të dy zhvilloheshin në Pallatin e Kongreseve, por të tjera.
Së pari, sepse Kongresi ishte skicuar si i përbetimit. Përbetimin e shihje, jo vetëm te fjalimet e shefit të partisë, Rama, dhe eksponentëve të tjerë të lartë, por edhe te ‘kongresmenët’ e ardhur nga qarqet. Të gëzuar, të naltuar dhe me të përligjur ata ngjanin aq shumë me kuadrot, proletarët dhe bujqit e organizatave të Partisë së Punës në rrethe, që vinin në Tiranë për t’i dëshmuar besnikërinë partisë, shokut Ramiz dhe ‘veprës së pavdekshme të shokut Enver’. Kamerat dhe gazetarët cinikë i gjetën këto personazhe të cilët nuk përtuan asnjëherë të deklaroheshin; pikërisht prej asaj se ngaqë e kishin fituar qendrën nuk mund ta humbnin, qoftë edhe në gabim apo parodi.
Së dyti, sepse duke patur kaq shumë përbetim, nuk pati aspak reflektim. Në cilin moment u dëgjua, prej Ramës apo cilitdo në sallë dhe shesh, një ‘shtrirje dore’ për shqiptarët. Një ‘ulje koke’ para shumë fakteve kokëfortë, që hapin para një force qeverisëse me vetëdije politike, hendekun mes premtimeve të bëra në vitin 2013 dhe rezultateve të 6 viteve më vonë. Një forcë politike që nuk reflekton për sjelljen e vet qeverisëse është një klikë pushteti, jo një kujdestare shteti. Duhej thënë diçka për 300 mijë vende pune të premtuara, për shëndetësinë falas, për eksodin shqiptar, për sigurinë dhe rendin, e me radhë. Mungesa e reflektimit dhe gulshet e përbetimit u ndjenë edhe në ‘ofertën’ për kundërshtarin politik që ka dalë prej sistemit. “Eja fito, qoftë edhe një bashki më shumë se ne” (në sistemin prej të cilit ke dalë sepse e konsideron të pabesueshëm), “dhe do të bëjmë zgjedhje të parakohëshme” (sërish në të njëjtin sistem)!!!.
Një ngjashmëri e tretë me ‘kongresin e vazhdimësisë’ së PPSh, shihej e ndihej edhe te spektakli i dëshpërimit apo dëshpërimi si spektakël. E gjithë makineria e Rilindjes, ashtu si propaganda puniste në vitin 1986, funksiononte vetëm me një qëllim: krijimin e një imazhi të rrejshëm se gjërat janë mirë, ne nuk dorëzohemi, nuk kanë ç’na bëjnë armiqtë e brendshëm dhe as të jashtëm etj., etj.
Bash për këtë kongresi pat qenë pagëzuar si ‘i vazhdimësisë’. Si vazhdoi historia më pas i përket historisë, por të gjithë e dimë se vazhdimësi nuk pati. Të paktën në formën e ëndërruar prej atij kongresi, një ecje përpara me të njëjtin sistem politik dhe vlerash shoqërore.
Siç thonë historia, herën e parë, është tragjedi dhe të dytën, përsëritet si farsë.
Shënim: Kongresi i 9-të i PPSH, i quajtur ‘i vazhdimësisë’ u mbajt në nëntor 1986. Ai mund të konsiderohet i fundit ose i parafundit i komunistëve shqiptarë në varësi të perspektivës, sepse në Kongresin pasardhës, i 10-ti i PPSh, në vitin 1991, partia e ndërroi emrin dhe u quajt ‘Socialiste’.
