Flash News

Gjendet pas 6 ditësh trupi i pajetë i 29-vjeçarit në Klos

U arrestua pak metra larg SPAK, Prokuroria e Posaçme kërkon17 vite burg për ‘bosin’ e drogës

Starton sot Giro D’Italia, ja akset rrugore që bllokohen në Tiranë nga ora 13:00-18:00

Kush është Papa i ri?

Papa Leo i XIV përshëndet për herë të parë besimtarët në sheshin e Shën Pjetrit

OP-ED

Nga Procesi te Open: Kaq shumë hapje dhe sërish kaq shumë Ballkan

Politiko 9 Qershor 2022, 18:48
Nga Procesi te Open: Kaq shumë hapje dhe sërish kaq shumë Ballkan

Alfred Lela

Një radhë analistësh ndërkombëtarë, si Kurt Bausanner dhe Toby Vogel, kanë një problem me Open Balkan. I pari e konsideron nismën si ‘një tryezë fëmijësh’ (në kuptimin- nuk na lini në BE, por ne kemi lojën tonë), ndërsa i dyti si një ‘publicity stunt’ të Presidentit Vuçiç dhe kryeministrit Rama. Të dy janë gjermanë, qytetarë të vendit që krijoi Procesin e Berlinit dhe perspektivat që vinin me të, një nismë që pati të njëjtat synime, të paktën në letër, si Open Balkan, por me menaxhim nga Berlini dhe mbështeje të BE.

Edhe disa analistë amerikanë, Daniel Server, Ed Joseph dhe Janusz Bugajski, janë bërë oponentë kronikë të idesë së Open Balkan. Reflektimi i këtyre njohësve të Ballkanit, dhe fakti që vijnë nga jashtë linjave zyrtare, duhet të jetë njëfarë ngushëllimi për oponenntët e brendshëm të nismës Vuçiç-Rama, sidomos nëse ata janë nga Shqipëria, ku kritikat ndaj Open Balkan bombardohen nga media proqeveritare me mllef dhe forcë.

Çka e bën nismën dhe procesin e Open Balkan të çuditshëm, e ndoshta edhe disi qesharak, është mbivendosja. Ndërkohë që vendet e Ballkanit Perëndimor janë pjesë e CEFTA (Central European Free Trade Agreement), ato janë gjithashtu në RCC (Regional Cooperation Council). Pa harruar CRM (Common Regional Market), themeluar më 10 nëntor 2020, një iniciativë e Tregut të Përbashkët Rajonal, strukturuar rreth katër lirive (lëvizja e lirë e mallrave, shërbimeve, kapitalit dhe njerëzve) duke mbuluar gjithashtu aspekte të politikave dixhitale, investimeve, inovacionit dhe industrisë.  Këto liri janë të njëjtat që promovon edhe nisma e Open Balkans e cila u paraqit në Durrës në nëntor 2019. Procesi i Berlinit ndërkohë, gjithmonë me të njëjtat synime ishte një iniciaitvë gjermane e vitit 2014.

Pyetja kureshtare mund të ngrihet: pse ky trafik nismash dhe pse ato dublojnë njëra-tjetrën? Një hipotezë ka të bëjë me faktin se vetë BE është e pasigurt për procesin e integrimit dhe kërkon t’i mbajë të angazhuara vendet e Ballkanit Perëndimor, qoftë edhe në simulime të ngjashme me nismat europiane, të cilat mund të mos japin fryte, por sa kohë nuk prishin punë, nuk janë të dëmshme.

Hipoteza e dytë është se një ‘Ballkan i hapur’ krijon automatikisht një primat serb-shqiptar-kroat duke e bërë më të butë pranimin e ‘shkëmbimit të territoreve kufitare’ në rajon, ideja e të cilit ka ngritur kryet shkujdesshëm në disa non paper, por u mbështet, edhe pse nën zë, nga disa fasha të administratës amerikane, të paktën në kohën e Trump.

Me ikjen e Merkel dhe Kristian-demokratëve nga pushteti dhe ardhjen e së majtës së Scholz në Gjermani, ngjan se edhe Berlini e ka zbutur ‘Procesin’ e vet, përkudnër kundërshtimve të forta të fillimit, çka duket edhe nga prania e zyrtarëve të BE në saimitin e fundit të Open Balkan. Në të cilin ka vend gjithnjë e më shumë për Alex Soros, të birin e multimiliarderit të Shoqërisë së Hapur.

Në finale, Open Balkan nuk është më shumë se një sprovë e radhës, në një rajon ku ka patur shumë prova dhe shumë pak ndryshime. Përballë një Europe që ka kaluar nga ‘dy shpejtësitë e famshme’ të saj, të veriut dhe të jugut, te ngecja e përgjithshme, dhe një Amerike që duket paksa e penduar për ‘rendin e ri botëror’ të viteve ’90, dhe është vënë në kërkim të një brave new world, karakterin e së cilës as vetë nuk e ka të qartë.

Të fundit