KRYESORE

Të gjithë skenarët e opozitës për Bashkinë e Tiranës: kandidati i partisë, ‘dorëzimi’ te LSI dhe ‘5 yjet’

Të gjithë skenarët e opozitës për Bashkinë e

Politiko.al

Bashkia e Tiranës, edhe më shumë pas reformës territoriale, që i ka dhënë një shtrirje prej dinosauri elektoral është një territor ku nuk bëhet vetëm politikë lokale dhe administrative, por përgatitet plani i ‘pushtimit politik’ kombëtar. Të marrësh Tiranën vlen sa 2/3 e Shqipërisë. Rreth 1/3 e popullisë së vendit jeton në këtë megabashki, më të madhen e Republikës.

Për Partinë Demokratike dhe aleatët e saj, që përbëjnë opozitën, beteja për Tiranën është vetë lufta. Aspak e lehtë përballë një kundërshtari si kryebashkiaku aktual, Erion Veliaj, i cili ka grumbulluar kontroll mediatik të pakonkurueshëm; nëpërmjet këtij mekanizmi ai i ka ndërtuar vetes imazhin e ‘atij që punon’. Veliaj zotëron edhe një njohje të mirë të komunikimit publik, kombinuar me mbështetjen e qeverisë qendrore, e cila e sheh kryetarin e Tiranës si të vetmin të paprekur ende nga njolla e madhe e narkotrafikut që ka errësuar ekzekutivuin e Ramës.

Synimi i këtij teksti, një konsultë e përbashkët e redaktorëve të Politiko, nuk është demistifikimi i Veliajt, apo të konsideruarit e tij si armik politik, çka do të thotë reduktimi i tij në homo corruptus, por skicimi i një harte opsionesh të opozitës në përballjen me të. Gjëja e rëndësishme për opozitën është të filluarit e punës herët, jo 45-60 ditë para zgjedhjeve, siç ndodh zakonisht. Caktimi i një emri në advancë, që në shtator-tetor, do t’i jepte kohë kandidatit dhe kontestuesve të tij eventualë brenda partisë që të konsumonin zemërimin apo kundërshtinë dhe të bashkoheshin në finale për një garë të përbashkët, të lejuar nga sigla, konjuktura apo dhe paktet bi dhe multilaterale.

Cilët do të ishin kandidatët potencialë, me epërsitë dhe të metat, të opozitës për bashkinë e Tiranës?

 

Dash Shehi

Një shkrim i opinionistit Gent Gaba, botuar te politiko.al, syri.net dhe 360grade.al, piketonte z. Shehi si kandidatin e duhur përballë Erion Veliajt. Shehi është i djathtë dhe një tiranas autokton, por ajo që duket se është pika e tij më e fortë është, në të njëjtën kohë, edhe më e dobëta. Popullor, dialektor, babaxhan, alegorik dhe njeri i battues, Dash Sheshi ka bërë shpesh deklarata kontroversiale në lidhje me ‘ardhacakët’ në Tiranë, duke folur hapur për superioritet të tiranasve. Ky duket një qëndrim lokalist dhe izolacionist ala Trump, por ndryshe nga Amerika ku emigrantët (e rinj) janë pakicë (edhe pse Amerika është komb emigrantësh), ‘të mërguarit’ në Tiranë janë shumicë absolute. Tirana është pesëfishuar pas rënies së komunizmit, dhe gjasat janë të pakta që, ata që e kanë parë veten pjesë të komenteve shpërfillëse apo përbuzëse, të votonin për Shehin. Në të gjitha rastet z. Shehi mund të konsiderohet si politikan lokal më shumë se kombëtar. Ai është lokal edhe për zgjedhjet vendore, duke ditur se Tirana është një ‘përzierje kombëtare’ më shumë se një realitet politik rajonal apo lokal.

Jorida Tabaku

Deputetja e Partisë Demokratike ka lidhje me qytetin dhe me shtresën autoktone të tiransave të vjetër. Ndryshe nga Shehu, ajo nuk është përçapur për të folur për një hendek të hamendësuar dallimesh mes autoktonëve dhe të ardhurve. Një politikane korrekte dhe grua e hijshme, zj. Tabaku ka një repertor të mirë demokrateje. Asaj i mungon, megjithatë, profili i lartë kombëtar, një cilësi që kandidatët e Tiranës e kanë patur gjithmonë, që pas futjes në garë për herë të parë të Edi Ramës. I mungon po aq edhe një teh i fortë në komunikimin politik publik. Ajo ka një plus, që është të njohurit e qeverisjes lokale në rolin e nënkryetares së Tiranës gjatë mandatit të Bashës. Kjo do të ishte njëkohësisht edhe pikë e dobët e saj, duke qenë se kundërshtari do të mundohej ta mbante në mbrojtje Tabakun duke e përkufizuar vazhdimisht katërvjeçarin e Bashës kryebashkiak si të ‘të dobët’. Duke i bërë zgjedhjet të dukeshin si vendim për të shkuarën dhe jo të ardhmen. Nëse kjo përcaktohet që në fillim si narrativë kryesore e garës, beteja është e humbur për opozitën.

Gert Bogdani

Ish-kryetari i Forumit rinor demokrat është tiranas mjaftueshëm, i gjatë mjaftueshëm dhe i pashëm mjaftueshëm, për një garë për Tiranën e cila rrotullohet shumë rreth imazhit. Megjithatë, ai mund të konsiderohet si një rookie (fillestar) duke qenë se ka menaxhuar pak ose aspak dhe nuk është politikan i profilit të lartë kombëtar. I parë si një hije e Bashës në marrdhëniet me jashtë, Bogdani do të ishte një kandidat shumë i mirë në një garë e cila nuk përshkohet nga një klimë kaq e tensionuaa politike sa kjo e Tiranës.

Ylli Manjani

Me origjinë dibrane, Manjani është mjaftueshëm kryeqytetas për të luajtur rolin e ‘çunit të Tironës’ që ngazëllen të kompleksuarit e të gjitha fashave, por edhe e vendos atë në epërsi me Veliajn duke qenë se dibran tingëllon më shumë tiranas se sa kuçovar (kjo duke marrë parasysh se treva e Dibrës është një pjesë e madhe e kompozicionit themelor të Tiranës). Por, ky është një element toni spektakolar, ndërkohë që ajo që vlen në një garë të supozuar Manjani-Veliaj është siguria që ofron ish-ministri i Drejtësisë në një debat të fortë, të gjatë dhe të pashpirt publik. Manjani ka mjaftueshëm përvojë politike dhe njohje publike kombëtare për të ofruar një sfidant që do ta zinte ngusht Velijan.

Manjani ka treguar në disa raste, se nuk i shmanget përplasjes me më ‘të fuqishmit’, se guxon në ide, se nuk ua përton ndërkombëtarëve dhe se është një debatues cinik. Përveç kësaj të fundit Veliaj nuk ka treguar shenja të tilla.

Shqetësimi i madh është mospranimi nga baza demokrate. Gjë që mund të fashitet disi nga fakti se Manjani, pas moskandidimit ka qenë i shmangur nga LSI, me gjasë i zemëruar me ta. Nëse llogaritë bëhen shpejt, Manjani dhe PD kanë kohë afrimi dhe sheshimi të shqetësimeve të ligjshme. Sidoqë të jetë, Manjani nuk ka pse të shihet më larg PD se Kastriot Islami, Asllan Dogjani e të tjerë.

Monika Kryemadhi

Kryemadhi është një ‘kafshë politike’, por nganjëherë e mban gjatë në shpinë lëkurën e ujkut. Në një qytet të madh si Tirana, mjaftueshëm i rafinuar, kërkohet pak më shumë stil dhe stilemë politike se sa ashpërsi. Në rast se PD dhe LSI bien dakord për një koalicion të madh, që fillon me zgjedhjet lokale dhe shtrihe te parlamentaret, një pakt i tillë që i jep partisë së dytë në koalicion të drejtën për të synuar Bashkinë e parë në vend, nuk duhet parë si dobësi dhe lëshim, por si realpolitikë. Kryemadhi në biletën e kandidaturës bashkiake do të ishte e vetmja siguri se LSI do t’i bashkonte votat me demokratët kundër Veliajt. Një kandidat demokrat për Tiranën, duke ditur kanalin e ‘mirëkuptimit’ me Veliajt dhe Metës, do të ishte një bast për të mos u vënë sa i takon fluksit të votave të LSI.

Minusi i Kryemadhit si kandidate, dhe potencialisht fituese e Tiranës, në llogaritë e PD, është fuqizimi i LSI.

Kandidat i shoqërisë (Artan Fuga/Fatos Lubonja)

Artan Fuga dhe Mark Marku, në një letër të hapur të para disa ditëve, ku trajtohej shqetësimi për shembjen e Teatrit, kanë folur ndër të tjera edhe për angazhim të mundshëm politik. Nëse opozita dhe Fuga (ose Lubonja) do të pajtoheshin që përfaqësues të qytetit të garonin për qytetin kjo do të shënonte, pavarësisht risqeve, një kthesë në politikën shqiptare. Me besimin ndaj partive klasike në rënie, Fuga/Lubonja do të ishin një sprovë që do të maste pulsin politik dhe social të Shqipërisë. Duke mbetur një lëvizje plot të papritura, të tilla, të paparashikuara, mund të ketë edhe rezultatet.

Pengesa më e madhe për të kaluar në rastin Fuga/Lubonja janë mendësitë partiake të brendshme që do ta shohin si dorëzim para ‘civilëve’ dhe humbje të rastit për të dëshmuar militantizëm të pastër dhe projektuar veten apo grupin në pushtetin e ardhshëm.

5 YJET

Nuk bëhet fjalë për 5 yjet e Beppe Grillo në Itali, por për një ‘team candidate’ (kandidat skuadër). Që do të thotë, Basha dhe aleatët opozitarë caktojnë një pesëshe kandidatësh, ku përfshihet kryetari dhe nënkryetarët e Bashkisë. Edhe pse jo konvencionale, kjo i jep mundësinë përfaqësimit të gjerë duke mbuluar disa fasha apo elektorate të cilat nuk mund të kapen nga një kadidat i vetëm. Kjo është një lloj ‘qeverie në hije për qytetin’ e cila u mundëson zgjedhësve të votojnë për një përfaqësues të tyrin, apo dikë që u pëlqen, edhe pse nuk pëlqejnë dikë tjetër në skuadrën e kandidatëve. Kjo mund të zbehë logot politike por, a nuk është ky leksioni i zgjedhjeve të fundit? Kandidatët, si Kosova ashtu dhe Veliaj, kanë marrë më shumë vota se partite respektive. Edhe votat e grumbulluara nga Bojaxhi në zgjedhjet lokale, dhe Blushi në zgjedhjet parlamentare, tregojnë këtë prirje të elektoratit.

Të fundit