The German media 'flogs' Rama's government: Problems with corruption, justice, freedom of the press and still ready for the EU?

Russia's war against Ukraine is bringing Europe closer. The new members should strengthen the EU and form a shield against Moscow. But the problems in the Balkans are still big, as a visit to Albania shows. Some measures lead to absurd results.

It was a determined coercion with which the heads of government of Albania and North Macedonia grabbed Ursula von der Leyen's hand. They were almost afraid that the president of the European Commission might change her mind and break away from the handshake and thus from a promise that the European Union had previously made to statesmen Edi Rama and Dimitar Kovacevski.

 The scene was filmed on July 19 – the day the two countries' EU membership negotiations officially began. With this announcement, the two countries are now officially at the forefront of the Western Balkan countries in the EU enlargement process.

Pictures of unity are currently arriving in Brussels at the right time. Because the war in Ukraine at the gates of Europe has given the Western alliances a moment of rebirth. There is a consensus that the West must come closer to confronting Russian aggressor Vladimir Putin. Not least because of this, Ukraine and Moldova received the status of candidates for EU membership in June.

 The Western Balkans are also strategically important for the EU, as they form the land bridge between NATO's southeastern flank and Central Europe. However, it is becoming clear that, regardless of the current moment, there are still a number of challenges standing in the way of EU enlargement in the Western Balkans. This is evident in Albania.

 Albania celebrated a historic moment after almost three decades: in 2003, Tirana submitted its application for membership. In the days following the announcement, a larger-than-life EU flag adorned the government building in Tirana's Skënderberg Square.

EU affinity is high in the country with 2.8 million inhabitants. According to the Balkan Public Barometer, 89 percent of Albanians evaluate EU membership as positive. In conversations with locals, proximity to the EU is assured, European shops cover the cityscape in Tirana, the euro is at least unofficially the second national currency.

 At a distance from China

Marrëdhënia e Tiranës me BE-në është e ngushtë.  Prej vitesh, vendi, i cili u çlirua nga komunizmi në vitin 1991 dhe i përkushtuar ndaj demokracisë dhe vlerave perëndimore, është përpjekur të mbyllë radhët me Brukselin në politikën e jashtme.

 Në luftën e Ukrainës, Tirana mbështet pa kushte sanksionet e BE-së kundër Rusisë.  Në ndryshim nga vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor, Tirana po përmbahet edhe nga investimet nga Kina, me të cilën Pekini kërkon të forcojë ndikimin e tij në rajon.

Vitet e fundit, një reformë në drejtësi, futja e të ashtuquajturës Struktura e Posaçme Kundër Korrupsionit (SPAK) si prokurori speciale e pavarur, përpjekjet në luftën kundër krimit të organizuar dhe trafikut të drogës e kanë çuar procesin përpara përmes kontrolleve më të forta.

 “Ne kemi bërë përparim të jashtëzakonshëm në fushën e sundimit të ligjit dhe në luftën kundër korrupsionit”, tha Christiane Hohmann, ambasadorja e delegacionit të BE-së në Shqipëri.  Ajo e mirëpret në zyrën e saj me një pamje panoramike të kryeqytetit për një intervistë me WELT.  “Por puna jonë është larg nga përfundimi, ka ende një detyrë të madhe përpara nesh”.

Në fakt, korrupsioni është një plagë në Shqipëri që është shumë e vështirë për t'u shëruar.  Vendi renditet i 110-ti nga 180 në Indeksin e Perceptimit të Korrupsionit të Transparency International.Aranita Brahaj, drejtuese e Institutit Shqiptar të Shkencës/Open Data Albania (AIS), e di se sa serioz është problemi.

 “Korrupsioni është një problem i jashtëzakonshëm në Shqipëri”, thotë eksperti i analizës së të dhënave me fokus transparencën, kontrollin dhe antikorrupsionin në një intervistë për WELT.  “Nuk është e pranishme vetëm në radhët e larta politike, por edhe në jetën e përditshme të çdo qytetari – qoftë vizitë te mjeku apo zgjedhje e shkollës fillore”.

 Shqipëria nuk është në gjendje të ushtrojë kontroll gjyqësor, kushtetues dhe parlamentar mbi qeverinë, tha Brahaj.  Pra, de facto kryeministri Rama e ka dorën të lirë.

Lista e skandaleve rreth Ramës e vërteton këtë deklaratë.  Kreu i Partisë Socialiste (PS), i cili dikur bëri fushatë për luftën kundër korrupsionit, akuzohet për lidhje me mafian.

 Skandalet po shumohen edhe në orbitën e tij të pushtetit.  Së fundmi, politikani i PS-së, Alqi Bllako, u arrestua në fund të prillit, pasi thuhet se është i përfshirë në një skandal korrupsioni prej 430 milionë eurosh.  Opozita akuzon Ramën si organizatorin e aktiviteteve kriminale.

 Në fakt, qeveria tashmë ka bërë përpjekje për të vënë nën kontroll korrupsionin në vend.  Në vitin 2016, me nxitjen e BE-së, ajo miratoi një reformë gjyqësore që përfshinte një shqyrtim intensiv të të gjithë gjyqtarëve dhe prokurorëve për sa i përket kompetencës profesionale, pasurive dhe integritetit.

Sipas “Raportit për Shqipërinë 2021” të Komisionit të BE-së, 62 për qind e procedurave të rishikimit që atëherë kanë përfunduar me largim nga detyra ose shkarkim.  Reforma u vlerësua pozitivisht në Bruksel dhe ambasadori i BE-së Hohmann gjithashtu e quajti procedurën e rishikimit një "masë të suksesshme që nuk është parë kurrë më parë në rajon".

 Eksperti i korrupsionit Brahaj nuk është dakord.  Kontrollet ishin "me qëllime të mira, por të planifikuara keq": Gjykata e Lartë dhe Gjykata Kushtetuese nuk kishin staf të plotë për vite me radhë dhe de facto nuk ishin në gjendje të vepronin.  Një gjyqësor me të meta ka lejuar qeverinë të miratojë "ligje të korruptuara".

 Shumë prapa kur bëhet fjalë për lirinë e shtypit

 Një fushë që Brukseli po shqyrton nga afër për progresin e procesit të anëtarësimit në BE dhe që shqetëson ambasadorin e BE-së Hohmann është liria e shtypit në vend: "Kuptimi i shtypit si korrigjues ka nevojë për zhvillim në Shqipëri." Renditur në vendin e 103-të. nga 180 vende nga Reporterët pa Kufij.

 Mediat transmetuese janë kryesisht në duart e disa sipërmarrësve të pasur me lidhje politike.  Kryeministri Rama bëri bujë së fundmi pasi kërcënoi gazetarët me “riedukim” pas pyetjeve kritike dhe i përjashtoi nga konferencat për shtyp.  "Ne presim që të gjithë politikanët t'i trajtojnë gazetarët me respekt," thotë Hohmann.

 Kandidati ka ende shumë për të bërë përpara se Shqipëria të anëtarësohet në aleancën evropiane.  Për Sokol Dedja, kreun e çështjeve politike në Ministrinë e Jashtme, përpjekje nuk kërkohet vetëm nga Tirana.  “Në funksion të luftës në Evropë dhe dhënies së statusit të kandidatit për Ukrainën dhe Moldavinë, BE-ja tani duhet të tregojë me besueshmëri se premtimet e bëra për vendet kandidate dhe zgjerimi i BE-së janë serioze.

Me fjalë të tjera, BE-ja duhet t'i dëshmojë Rusisë se uniteti i vendeve evropiane shkon përtej terminologjisë, edhe si shenjë parandalimi.  Sipas tij, vendet e Ballkanit Perëndimor kanë prioritet për t'u anëtarësuar në aleancë sepse janë “më të avancuara në përgatitje”.

EU Ambassador Hohmann, on the other hand, emphasizes that the war in Ukraine "is not an automatic consequence of the enlargement of the EU". "Each country will continue to be considered individually. The geostrategic argument should not hide the fact that the countries must of course also meet the requirements to enter the EU".

 According to Hohmann, Tirana must now prove that the trust of the member countries is justified. "Albania is now facing a marathon". Translated by welt.de