
Flash News
Accident at "Shkalla e Tujanit", truck overturns in the middle of the road, driver injured
Vlora by-pass, work delays and cost increases
Milan are expected to give up on the transfer of Granit Xhaka
Inceneratori jashtë funksionit, përfshihet nga flakët fusha e mbetjeve në Elbasan
Accident on the Lezhë-Shëngjin axis, one injured
How consumption is changing due to the increase in living costs, order towards cheaper products
Since last spring, prices have been rising at their highest rate in 25 years as consumers adjust, opting for cheaper alternatives, taking advantage of deals, buying smaller quantities and turning to some local products that cost cheaper than imports.
The orientation of consumption towards cheaper products is likely to undermine food security, especially in regions of the country, where purchasing power is lower
and control agencies have less influence.
Since April last year, food prices rose at double-digit rates of over 10% after almost two decades of stability. Last year, average annual inflation increased by 6.7%, but food prices rose at twice the rate, 12.5%.
The price increase in the main products of the basket greatly affects the behavior of consumers in the country, since Albanians spend 41.3% of their monthly expenses on food. The large weight that food has in consumer spending is being reflected in the retail trade.
Robert Hoxha, representative of the "Big Market" supermarket chain, said that due to high prices, the trend towards the consumption of products that cost less is seen. The trend was confirmed by most lines of retail trade in the capital.
The middle class is oriented towards cheaper alternatives
With the prolongation of the war in Ukraine and the negative impact of climate change, supply chains have been further damaged during 2022, as inflation has entered a new normal and will remain so for a long time.
In our country, the middle class, which owns the purchasing power in specialized units (supermarkets), is abandoning the purchase of quality products, making purchases in cheaper alternatives.
For example, in oil, pasta, rice and dairy products, the cheapest series are sold.
Substitution is happening more in dairy and oil products. Oil and dairy prices, after the war in Ukraine, have more than doubled. Samiu, who has a sales unit in the Madrasah area of the capital, claims that customers who used to buy processed dairy products from factories have now increased their demand for milk from villagers.
Ndërsa rritja e çmimit të vajit industrial zhvendosi konsumin te vaji i ullirit, çmimi i të cilit, për shkak të superprodhimit, gati u barazua me atë të vajit të lulediellit.
Kryetari i Dhomës së Tregtisë dhe Industrisë, Nikolin Jaka, thotë se mungesa e fuqisë blerëse, e cila është dëmtuar edhe më tej nga inflacioni, po orienton konsumin drejt prodhimeve më të lira. Sipas z. Jaka, kjo tendencë mbart rrezik, pasi edhe prodhimi nxitet të orientohet nga kërkesa.
Duke prodhuar mallra më të lira ka gjasa që ekonomia të shkojë në një spirale më të ulët të zinxhirit të vlerës, tha z. Jaka. Ai propozon që pagat duhet të rriten si në sektorin e biznesit, ashtu edhe në atë të administratës, në mënyrë që konsumi të mbahet në ekuilibër.
Kur çmimet ishin stabël, konsumatorët kishin prirje të blinin disa produkte importi, p.sh., mollë, portokaj ose zarzavate, duke besuar në cilësinë e tyre. Por rritja e çmimeve i ka zhvendosur preferencat në prodhimet e vendit.
“Tani konsumatorët e shtresës së mesme po orientohen nga çmimi dhe jo cilësia”, – pohoi një nga pikat më të mëdha të shitjes me pakicë të zarzavateve në Komunën e Parisit, një nga zonat me nivel ekonomik mbi mesataren në kryeqytet. Tregtarët e pakicës pohojnë se orientimi drejt produkteve më të lira është i dukshëm në të gjithë artikujt e shportës.
Epoka e çmimeve të larta është një fenomen global. Konsumatorët po shfaqin sjellje të ngjashme kudo në botë. Një anketë e “Euromonitor” vërejti se kriza e kostos së jetesës ka shkaktuar zhvendosje në prioritetet e konsumatorëve.
Gjithnjë e më shumë njerëz po i japin përparësi vlerës dhe nuk po i qëndrojnë besnik markës. Anketa tregoi se 24% e konsumatorëve globalë kërkuan në mënyrë sistematike mallra me kosto të ulët në vitin 2022, nga 18% në 2021 dhe kjo tendencë është në rritje më 2023.
Ulen sasitë e blerjeve
Konsumatorët kanë ulur sasinë e blerjeve prej rritjes së çmimeve. P.sh., nëse më parë, furnizimet për artikujt e shportës bëheshin me disa kilogramë, tani furnizimet në sasi kanë pësuar rënie, pohojnë tregtarët e pakicës. Janë shmangur furnizimet që bliheshin për një kohë të gjatë.
Më së shumti, ndryshimi i zakoneve të blerjeve po ndodh te shtresa e mesme, pasi mbi këtë nivel, konsumatorët kanë mbajtur qasjen të pandryshuar.
Sasitë më të pakta të blerjeve janë konfirmuar edhe nga të dhënat e tregtisë me jashtë. Të dhënat zyrtare të INSTAT tregojnë se, në janar të këtij viti, importi i ushqimeve në sasi pësoi rënie me 13%. U importuan 45 tonë ushqime, nga 52 tonë që ishin importuar në janar 2022. Shqipëria është ende një importues neto i ushqimeve.
Importet në vlerë janë tre herë më të larta se eksportet. Pjesa më e madhe e nevojave plotësohet me ushqime importi. Rënia e ushqimeve të importuara në sasi nisi vitin e kaluar, duke reflektuar mungesën e fuqisë blerëse.
Vitin e kaluar, importet e ushqimeve në sasi pësuan rënie vjetore me 7%, ndërkohë që në vlerë, shënuan rritje me 14%. Kjo do të thotë se konsumatorët shqiptarë vitin e kaluar harxhuan për ushqimet e importuara 14% më shumë, por konsumuan 7% më pak.
Rriten shitjet me oferta
Tani këndet e supermarketeve me oferta janë më të frekuentuarat. Menaxherët tregojnë se më parë, ofertat parapëlqeheshin nga një e katërta e blerëseve, por tani kjo përqindje është rritur. Konsumatorët janë bërë më të vëmendshëm për mundësitë që ofrojnë çmimet, duke ndryshuar shpesh edhe vendin e furnizimit.
Në Tiranë, tregjet e njohura për çmime të lira në Kombinat dhe në ish-Uzinën Dinamo tani kanë më shumë blerës. Tregtarët e ushqimeve në ish-Uzinën Dinamo, të cilët shesin me pakicë të paktën 30% më lirë se në tregjet e tjera, pohuan se këtë vit, po shohin një kategori të re klientësh. “Ka juristë, ekonomistë, etj., që po furnizohen në pikat e mia, që nuk vinin më parë.
Këtu zakonisht vinin pensionistët dhe më të varfit për shkak të çmimeve më të lira”, – tha Adriani, i cili zotëron një njësi që shet produkte ushqimore me shumicë dhe pakicë. Ai pohon se është zgjeruar edhe gjeografia e blerësve, pasi janë shtuar klientët nga zona të largëta, që nga Komuna e Parisit, Fresku etj., që vijnë të blejnë për shkak të çmimeve më të lira.
Me të ardhura në vendnumëro dhe çmimet në rritje, konsumatorët kudo në botë po u drejtohen gjithnjë e më shumë ofertave dhe tregjeve të lira. Anketa e “Euromonitor” zbuloi se 31% e konsumatorëve globalë kanë planifikuar të rrisin blerjet në dyqanet që ofrojnë zbritje.
Supermarketet që shesin mallra të lira po rrisin me shpejtësi klientët kudo në Europë. Në nivel global, ofertat pritet të zotërojnë 10.6% të shitjeve totale të ushqimeve.
Bie konsumi në bare, restorante dhe hotele
Rritja e çmimeve të artikujve të shportës ka sjellë ulje zinxhir të konsumit në të gjitha mallrat dhe shërbimet. Kostot e larta të jetesës po reduktojnë konsumin në bare, restorante dhe hotele.
Bizneset e sektorit pohojnë se tani, njerëzit priren të konsumojnë vakte në shtëpi dhe të reduktojnë numrin e kafeve në barë, një zakon që dominon rutinën e shqiptarëve.
Enri Jahaj, i cili drejton Shoqatën e Bareve dhe Restoranteve në vendin tonë pohoi se, shtrenjtimi i kostos së jetesës ka sjellë rënie të konsumit në bare dhe restorante me 30%. Tani një shumicë e madhe njerëzish po konsumojnë kafe në shtëpi, një zakon që u diktua nga pandemia Covid-19 dhe po vijon edhe tani. Me të njëjtën situatë po përballen edhe restorantet dhe hotelet.
Një nga restorantet e peshkut në Golem pohoi rënie drastike të konsumit gjatë fundjavës këtë vit, që sipas administratorit po vjen nga reduktimi i popullsisë dhe rritja e kostos së jetesës. “Personat që deri para pandemisë konsumonin çdo javë në restorantin tonë, tani na frekuentojnë një herë në muaj, ose në dy muaj”.
Njësia më e madhe hoteliere në vend, “FAFA Resort”, pohoi rënie të net-qëndrimeve në fundjavë. Para se kostot e jetesës të rriteshin, fundjavat ishin dy ose treditore, por tani janë reduktuar në një natë.
Inflacioni godet më fort të varfrit
Familjet në 20 përqindëshin e popullsisë me të ardhura të ulëta janë më të goditurat nga inflacioni. Më shumë se 33% e popullsisë në Shqipëri, afërisht 1 milion banorë, janë të ekspozuar ndaj pasigurisë ushqimore sipas përllogaritjes që bëri Njësia për Ushqimin dhe Bujqësinë në Organizatën e Kombeve të Bashkuara (FAO) në studimin “Siguria Ushqimore në Botë 2021”, i publikuar së fundmi.
Shqipëria u rendit e para në Europë për numrin e madh të popullatës në pasiguri për ushqim, e krahasueshme vetëm me disa shtete të Afrikës.
Për shkak të kësaj brishtësie, popullsia e vendit tonë është e ekspozuar ndaj krizave globale dhe çmimeve të larta të importit. Profili i lartë i varfërisë e ekspozon edhe më tej popullatën.
Banka Botërore, në një analizë të posaçme rajonale, gjeti vitin e kaluar se ecuria e inflacionit në Shqipëri pasqyron më shumë ndryshimin e çmimeve në shtresën e mesme, pasi shtresat e varfra përballen me kosto më të larta.
Pesha e shpenzimeve për ushqime në familjet e varfra në varësi të vendndodhjes arrin edhe në 60% të të ardhurave mujore, ndaj çmimet e larta rrisin së tepërmi koston e jetesës te të varfrit.
Në Shqipëri, kostot e larta të produkteve të shportës diktohen nga pamjaftueshmëria ushqimore, gjë që do të thotë se prodhimi vendas në zinxhirët e ushqimit nuk është i mjaftueshëm për të përballuar nevojat.
Të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor, përveç Serbisë, janë importues neto të ushqimit. Shumica e vendeve në Ballkanin Perëndimor nuk e vlerësojnë shkallën e vetëmjaftueshmërisë ushqimore çdo vit, raportoi Rrjeti i Bashkëpunimit Rajonal në Sektorin e Bujqësisë (SWG) në një studim krahasues për kapacitetet e sektorit bujqësor të 6 vendeve të Ballkanit Perëndimor (Serbi, Bosnjë, Maqedoni e Veriut, Shqipëri, Mal i Zi dhe Kosovë).
SWG vlerëson se vetëm Serbia i ka detajuara dhe të përditësuara të dhënat për vetëmjaftueshmërinë ushqimore. Të dhënat tregojnë se në Ballkanin Perëndimor vetëm Serbia ka vetëmjaftueshmeri në shumicën e produkteve bujqësore.
Shqipëria ka mjaftueshmëri në prodhimin e vezëve dhe domateve, dhe Maqedonia e Veriut në speca dhe domate. Bosnjë-Hercegovina ka vetëmjaftueshmëri me kumbulla, mjedra, trofta, mollë, dardha, ndërkohë që plotëson një pjesë të madhe të nevojave në qumësht, pula dhe dele.
Kosova ka vetëmjaftueshmëri vetëm me kumbulla, dhe është rreth 80% e vetëmjaftueshme në produkte qumështi dhe disa lloje perimesh. Mali i Zi, si një destinacion turistik, nuk ka mjaftueshëm produkte ushqimore, përveç verës.
Rritja e çmimeve, në të gjitha kohërat, ka treguar për efekte gati të njëjta me luftërat dhe pandemitë. Çmimet e larta shndërrohen në grabitqarë që gërryejnë me shpejtësi të ardhurat sidomos për shtresat e varfra.
The International Monetary Fund, in its latest review of our economy, recommended that public funds be directed as support for the needy, instead of unfeasible concession contracts and large infrastructure projects.
The spiral of prices can affect, among other things, also food security, since many companies, in order to keep costs under control, have started to speculate with quality and quantity. Monitor
Latest news








Golem and Qerret without water at the peak of the tourist season
2025-07-01 21:09:32

Euractiv: Italy-Albania migrant deal faces biggest legal challenge yet
2025-07-01 20:53:38
BIRN: Brataj and Fevziu victims of a 'deepfake' on Facebook
2025-07-01 20:44:00

Vlora by-pass, work delays and cost increases
2025-07-01 20:24:29



Milan are expected to give up on the transfer of Granit Xhaka
2025-07-01 19:41:25


The silent but rapid fading of the towers' euphoria
2025-07-01 18:58:07
Donald Trump's daughter says 'goodbye' to June with photos from Vlora
2025-07-01 18:48:47

Tirana vote recount, Alimehmeti: CEC defended manipulation
2025-07-01 18:15:05

Left Flamurtari, striker signs with another Albanian club
2025-07-01 17:43:14
Accident on the Lezhë-Shëngjin axis, one injured
2025-07-01 17:19:35
June temperature records, Italy limits outdoor work
2025-07-01 17:03:15

Meet Kozeta Miliku, named one of the top five scientists in Canada
2025-07-01 16:32:12
"Arsonist" arrested for repeatedly setting fires in Vlora (NAME)
2025-07-01 16:29:45

The ecological integrity of the Vjosa River risks remaining on paper
2025-07-01 16:09:40
Heat Headache/ Causes, Symptoms and Measures You Should Take
2025-07-01 16:01:13
UN: The world must learn to live with heat waves
2025-07-01 15:54:50

Three cars collide in Tirana, one of them catches fire
2025-07-01 15:38:16

Shehu: Whoever doesn't want Berisha, doesn't want the opposition 'war'!
2025-07-01 15:19:20
Berisha requests the OSCE Assembly: Help my nation vote freely
2025-07-01 15:11:46
Be careful with medications: Some of them can harm your sex life
2025-07-01 15:00:32

'Golden Bullet'/ Lawyers leave the courtroom, Altin Ndoc's trial postponed again
2025-07-01 14:44:52
EU changes leadership, Kosovo in a number of places
2025-07-01 14:40:01
Should we drink a lot of water? Experts are surprised: You risk hyponatremia
2025-07-01 14:30:20



Lëpusha beyond Rama's postcards: A village that is being silently abandoned
2025-07-01 13:41:56
Scorching temperatures in France close the Eiffel Tower
2025-07-01 13:29:35
Media: China, Iran and North Korea, a threat to European security
2025-07-01 13:20:12
Albania drops in global index: Less calm, more insecure
2025-07-01 13:09:35
Road collapses, 5 villages in Martanesh risk being isolated
2025-07-01 13:03:04

Këlliçi: Opposition action to be decided in September
2025-07-01 12:48:49
Four tips for coping with the heat wave
2025-07-01 12:38:53
Car hits pedestrian on Transbalkan road
2025-07-01 12:27:09
Authors of 9 robberies, Erjon Sopoti and Abdullah Zyberi arrested
2025-07-01 12:15:56

He abused his minor daughter, this is a 36-year-old man in custody in Fier
2025-07-01 11:50:34
The constitution of the Kosovo Assembly fails for the 40th time
2025-07-01 11:40:08




EU confirms support for the Western Balkans
2025-07-01 10:50:45
Serious in Fier! Father sexually abuses his minor daughter
2025-07-01 10:32:33
One year since the passing of the colossus of Albanian literature, Ismail Kadare
2025-07-01 10:25:26


They supplied the 'spaçators' with drugs, two young men are arrested in Tirana
2025-07-01 09:54:09
Europe is "scorching", how dangerous are high temperatures?
2025-07-01 09:48:56


Nigel Farage in Albania: but why?
2025-07-01 09:13:12
Xama: The "Partizani" dossier is quite weak and without facts!
2025-07-01 09:04:47

Foreign exchange, the rate at which foreign currencies are sold and bought
2025-07-01 08:35:39
Fabricators again warn of factory closures and job cuts
2025-07-01 08:21:30
Horoscope, what do the stars have in store for you today?
2025-07-01 08:08:59
Scorching hot, temperatures reaching 40°C
2025-07-01 07:57:12
Morning Post/ In 2 lines: What mattered yesterday in Albania
2025-07-01 07:42:59
Recount after May 11, Braho: I had no expectations for massive vote trafficking
2025-06-30 22:54:18

Second hearing on the protected areas law, Zhupa: Unconstitutional and dangerous
2025-06-30 22:18:46



Israel-Iran conflict, Bushati: Albanians should be concerned
2025-06-30 21:32:42

Fuga: Journalism in Albania today in severe crisis
2025-06-30 21:07:11
"There is no room for panic"/ Moore: Serbia does not dare to attack Kosovo!
2025-06-30 20:49:53

Temperatures above 40 degrees, France closes nuclear plants and schools
2025-06-30 20:28:42
Lavrov: NATO is risking self-destruction with new military budget
2025-06-30 20:13:54
Turkey against the "Bektashi state" in Albania: Give up this idea!
2025-06-30 20:03:24

Accused of sexual abuse, producer Diddy awaits court decision
2025-06-30 19:40:44

