The property tax becomes more expensive, as citizens will pay for housing

The income from the tax on real estate and the transactions carried out reach up to 57 million euros at today's exchange rate. In the years 2021-2022, receipts have been at the same level. In the division by municipalities, about 46% of the amount in question is collected in Tirana. The municipality of Durrës ranks second with about 5% of the total, followed by the municipalities of Fier, Elbasan and Vlorë.

"There are 1.2 million families, which have paid in 2022, about 5.3 billion ALL, with an average of 4,860 ALL per year. Of course, the change in the reference prices will bring an increased tax only for the citizens of Tirana, which is thought to increase the total amount from 15 billion lek", says Bardhi Sejdarasi, economic expert, journalist, for the show Money.

PROPERTY TAX GETS MORE EXPENSIVE

Taxation according to the real price of the property is the fairest taxation. This is the policy of a number of countries that apply this logic widely accepted even by the masses. As such, the formula suggested by the World Bank in Albania was also approved, which was activated in 2018. The government decided that the tax should cost 0.05% of the property's value.

"Property tax was subject to a radical reformation, moving to market value. This relates to the tax value of the building, while the component of the land as a unit was also entered. Today, so many years later, we find ourselves in conditions where the revenue generated from property taxes is equal to the revenue generated from infrastructure impact taxes. There is a difference, because if TNI has a strong influence and to a large extent only in the municipality of Tirana, the property tax is extended to some extent throughout the country. It is the element where the municipalities would base the current income, in order to finance the investment projects. So many years later, the property tax fails to produce the effects that were expected from the municipalities and from the policy-making itself", says Merita Toska, lecturer, Co-Plan expert.

“Tirana që është e ndarë në 32 zona kadastrale, sasia e parave është në proporcion me vlerën që ka kjo zonë si çmim reference. Tani kjo 0.05 nuk do shumëzohet me 1900, por do shumëzohet me 3000, kështu që kuptohet që shuma që do paguajmë është më e madhe, por ndërkohë”, shpjegon Suzana Guxholli, eksperte e ekonomisë

SA PAGUAJNË FAMILJET PËR TAKSËN E PRONËS

Sot taksa e pasurive të paluajtshme kushton mesatarisht 405 lekë në muaj në shkallë kombëtare. Rivlerësimi i çmimeve në Tiranë do ta bëjë më të shtrenjtë këtë taksë, me shtesën e cila nuk do të jetë uniforme në të gjitha zonat kadastrale.

“Është e diferencuar rritja, sepse është i diferencuar çmimi i referencës. Një zonë e ka 1900, diku 1000 euro m2 dhe si e tillë është e ndryshme”, thotë Guxholli.

Të ardhurat nga taksa mbi pasuritë e paluajtshme, veçanërisht nga taksa e ndërtesës janë rritur në 5 vite që nga koha e reformimit, por mungesa e regjistrave kadastralë, kanë bërë që arkëtimet të jenë në nivele të ulëta. Në tre vitet e fundit, të ardhurat nga kjo  taksë vlerësohen në mesatarisht 0.3% ndaj PBB-së nominale, raport ky ndjeshëm më i ulët krahasuar me mesataren e vendeve të Europës  Juglindore, me rreth 0.6% të PBB-së .

“Vazhdon të jetë problem çështja e kadastrës fiskale në Shqipëri me gjithë investimin e qeverisë dhe partnerëve. Vazhdojnë të mbeten problem të dhënat e pronave për 61 bashkitë. Çka ka sjellë kjo. Kjo do të thotë se e ardhura nga taksa e pasurisë është rreth 50 mln euro, çka do të thotë 1/3 mblidhet, kur potenciali është shumë i madh”, thotë Agron Haxhimali, Instituti për Bashkitë e Shqipërisë.

"The transition to the market value is a modernization of the way the property tax is administered and it is definitely expected to bring higher income to the municipality. However, we must remember that a prerequisite for the application of this methodology is the drafting of a fiscal cadastre. This element that today has not been fulfilled, which definitely worsens or prevents the achievement of potential income that can be generated from property taxes", said Merita Toska, lecturer, Co-Plan expert.

Taken from Euronews Albania