The Special Court restricts the communications of former KLA leaders in The Hague

The defense of the former president of Kosovo, Hashim Thaçi, is investigating the issues related to the restriction of communications for the accused before the Special Court in The Hague. In a brief response to Radio Free Europe, Thaçi's defense said that it will submit the relevant remarks after the completion of all investigations.

Nevenka Tromp, a lecturer at the University of Amsterdam, tells Radio Free Europe that the Office of the Specialized Prosecutor (ZPS) in The Hague will bring back the narrative that "all trials against Kosovo Albanians fail due to witness intimidation". .

On November 23, the court ordered the temporary restriction of contacts for Hashim Thaci, Kadri Veseli and Rexhep Selimi, prohibiting any visits by non-privileged people. Currently, visits are only allowed for the defense team.

The decision followed the request of the Prosecution to limit the visits due to "attempts to obstruct the judicial process".

"Hashim Thaçi, Kadri Veseli and Rexhep Selimi have violated the orders of the Trial Panel by revealing the identity of protected witnesses and/or by distributing the content of confidential testimonies to people who visit them in the Detention Center", said the specialized chief prosecutor, Kimberly West, in the submission to the court.

"The recordings show that Thaçi has repeatedly abused non-privileged visits, has given instructions on how the witnesses should testify and has instructed the visitors to contact the witnesses on his behalf," the prosecution's submission added.

West requested a suspension of non-privileged communications, including visits [in person or by zoom], phone calls, written communications, and requested active monitoring of all communications the accused may make.

According to the prosecution, the three accused have revealed the identity of some protected witnesses during the visits they had to the detention center.

In several cases, the accused have told visitors to instruct potential witnesses what to say when they testify in the courtroom, the prosecution's document says.

The Special Court, or Specialized Chambers, has partially accepted the prosecution's request, prohibiting any visits by non-privileged people.

Sipas vendimit të trupit gjykues, informacioni i vendosur para panelit sugjeron se ekziston rrezik real që informacionet konfidenciale të zbulohen nga individë që nuk kanë të drejtë t’i marrin ato.

“Zbulimi i paligjshëm i një informacioni të tillë mund të ndikojë negativisht në mbrojtjen efektive të viktimave dhe dëshmitarëve dhe integritetin e procedurave”, tha trupi gjykues në vendimin e përkohshëm.

Kryetarja e Gjykatës Speciale, Ekaterina Trendafilova, gjatë një takimi të mërkurën me shoqërinë civile dhe mediat në Prishtinë, tha se ky vendim nuk është marrë “pa arsye”.

“Gjykatësit janë duke i marrë shumë seriozisht përgjegjësitë e tyre. Unë nuk jam këtu që t’i mbroj ata, por, më duhet të them se nëse do të isha në vendin e tyre, do të veproja njësoj”, tha Trendafilova.

Ajo bëri të ditur se vendimi përfundimtar lidhur me kërkesën urgjente të ZPS-së për kufizim të komunikimit, do të merret pasi të dëgjohen të gjitha palët.

Sipas saj, vendimi i përkohshëm për kufizim të komunikimeve nuk përfshinë avokatët dhe disa nga familjarët tyre.

"Gjyqtarët do të vendosin se kush nga familjarët e afërt mund t’i vizitojë”, tha Trendafilova duke shtuar se “takimet e tyre [akuzuarve] me avokatët e tyre nuk mund të limitohen apo monitorohen”.

Selia e Gjykatës Speciale u vendos në Hagë në mënyrë specifike për shkak të drojës nga frikësimi i dëshmitarëve, “marrë parasysh që bëhet fjalë për çështje të ndjeshme dhe për shkak se të dyshuarit e mundshëm, nga pjesë të caktuara të shoqërisë së Kosovës mund të konsiderohen si luftëtarë të lirisë”, kishte deklaruar Qeveria e Holandës qysh në vitin 2016, kur mori vendimin e saj për ta vendosur këtë gjykatë në këtë shtet.

Nevenka Tromp, e cila për më shumë se një dekadë ka qenë hulumtuese në Tribunalin e Hagës për krime lufte në ish-Jugosllavi, vlerëson se ekipet mbrojtëse të të tre të akuzuarve duhet t’i përgjigjen parashtresës dhe “të reagojnë ndaj të gjitha fakteve relevante dhe kërkesave të prokurorit”.

“Në parashtresën e ZPS-së është kërkuar gjithashtu që të pandehurit të ndahen nga njëri-tjetri në mënyrë që të mos ndajnë me njëri-tjetrin vizitorët dhe të mos diskutojnë mes tyre për dëshmitarët dhe provat. Ajo që kërkon ZPS-ja mund të kundërshtohet me alternativa nga avokatët mbrojtës, për shembull një minimizim më i mirë i vizitorëve - moslejimi i askujt që figuron në listën si dëshmitar i mbrojtur i ZPS-së të vizitojë; të shtohet në formularin për vizitorët nëse një vizitor do të kundërshtonte regjistrimin e vizitës së tij”, thotë Tromp.

Sipas saj, ZPS-ja do të përfitojë nga zbulimi i bisedave në qendrën e paraburgimit duke rikthyer kështu në diskutim narrativën se “të gjitha gjykimet kundër shqiptarëve të Kosovës dështojnë për shkak të frikësimit”.

“ZPS-ja ka shumë për të përfituar me zbulimin e numrit të përzgjedhur të bisedave të përgjuara: justifikon për botën e jashtme pse ZPS-ja refuzoi lirimin e përkohshëm të të pandehurit derisa pritej fillimi i gjykimit; rikthen diskutimin për narrativën se të gjitha gjykimet kundër shqiptarëve të Kosovës dështojnë për shkak të frikësimit dhe kërcënimit të dëshmitarëve; të përgatisë terrenin për çdo lirim të mundshëm – duke e justifikuar me vështirësinë për të gjetur dhe mbajtur dëshmitarët".

"ZPS-ja ka, gjithashtu, një arsye legjitime për të mbrojtur integritetin e procesit ligjor dhe dëshmitarët që ndërhyjnë në të dyja palët duhet të sigurohen se pjesëmarrja e tyre në proces potencialisht nuk do të rrezikojë sigurinë e tyre apo të familjes së tyre. Do të jetë shumë interesante të lexohet se si ekipet e Mbrojtjes do t'i përgjigjen parashtrimit të ZPS-së”, thotë Tromp.

Autorja e librit “Gjykimi i papërfunduar i Millosheviqit”, thekson rëndësinë që palët të kenë parasysh respektimin e konfidencialitetit të procedurave.

“Është e një rëndësie të madhe që avokatët e mbrojtjes të shpjegojnë dhe mbrojnë linjat e tyre nga çdo shkelje aksidentale e konfidencialitetit në të ardhmen. Është krejt e pamundur të kuptohet përse u lejuan fare dëshmitarët e Mbrojtjes apo të Prokurorisë të vizitonin të pandehurit në qendrën e paraburgimit. Kjo situatë është dashur të parandalohet institucionalisht - nga sekretaria që koordinon vizitat, por edhe nga avokatët mbrojtës të cilët duhet t’i këshillojnë të pandehurit për çështjet që kanë të bëjnë me vizitorët”, thotë Tromp.

Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Rexhep Selimi si dhe Jakup Krasniqi, ndodhen në paraburgim prej nëntorit të vitit 2020.

Gjykimi ndaj tyre ka filluar në prill të këtij viti dhe deri tani kanë dëshmuar 37 dëshmitarë të prokurorisë, ndërsa në total, ZPS-ja ka paralajmëruar mbi 300 dëshmitarë në këtë proces gjyqësor.

Prokuroria i akuzon ish-krerët e UÇK-së për vrasje, torturë dhe zhdukje me forcë ndërsa të gjithë i kanë mohuar akuzat.

Gjykata në Hagë u krijua pas një raporti të Këshillit të Evropës të vitit 2011, i cili përmbante akuza për trafikim organesh.

Themelimi i këtij institucioni u bë më pas nga Kuvendi i Kosovës në gusht të vitit 2015, ndërsa aktakuzat e para u konfirmuan në pjesën e dytë të vitit 2020.

Në aktakuzën kundër ish-krerëve të UÇK-së nuk përfshihen akuzat për trafikim organesh.

In addition to the trial against Thaçi and others, the trial against Pjeter Shala, accused of alleged war crimes, is currently taking place in the Specialized Chambers in The Hague.

For war crimes, the Special Court has so far announced a verdict of the first degree against Salih Mustafa, sentenced to 26 years in prison. Regarding this decision, the Appeal will decide in the middle of December this year.

Processes against the administration of justice are also taking place in this court, for which two guilty verdicts have been announced so far.

During this year, Special has carried out raids in Kosovo, some of them in the properties of Thaçi's former advisors. The SPS announced that the operations were carried out in an investigative process that focuses on criminal offenses against the administration of justice.

The operations, for which no details were given, were authorized by the Specialized Chambers of Kosovo and supported by the Kosovo Police and the European Union Mission for the Rule of Law in Kosovo (EULEX).

Also during this year, the Special has interviewed several people in Pristina, whose phones were confiscated, among them the former commander of the Operative Zone of Llapi, Rrustem Mustafa, who had worked as an adviser to Thaçi.

The Special Court has been opposed by organizations emerging from the war in Kosovo and other individuals with the criticism that this court is not prosecuting Serbian crimes.

During the war in Kosovo, 13 thousand people were killed, most of them Albanians, while about one million Albanians were expelled from their homes. According to the data, more than 1,600 people are still considered missing.

The NATO bombing campaign against the targets of Serbian forces, which lasted 78 days, ended on June 10, 1999, after the adoption of Resolution 1244 of the Security Council of the United Nations Organization (UN), with the capitulation of Serbia and the withdrawal of forces her from Kosovo.

The State of Kosovo is still not recognized by Serbia, a country with which, with the mediation of the European Union, it has been in negotiations for the normalization of relations since 2011./rel