Truku i pistë i kryeministrit shqiptar, si i ranë në dorë 224 mijë m2 tokë

Partia Demokratike ka denoncuar ditën e sotme se kryeministri Edi Rama së bashku me vëllain e tij, si trashëgimtarë të fisit Koleka kanë përfituar një sipërfaqe toke pasuri në Vuno prej 22.4 hektarë.

Sekretari për Çështjet Ligjore Ivi Kaso thotë se vlera e pa investuar përllogaritet jo më pak se 30 mln euro dhe të investuar deri në 150 mln euro.

Rreth këtyre fakteve një ditë më para Himara.gr shkruan se : Një tokë e madhe në një nga zonat më piktoreske dhe tregtare në Shqipëri, vendlindja e Edi Ramës , bie përmes procedurave të errëta dhe të dyshimta në duart e të afërmve të tij.

Sipas raportimeve të Himara.gr, zbulohet sesi 224 kilometra katrorë tokë në Himarë ranë në duart e familjes së gjerë të kryeministrit shqiptar , duke ngritur dyshime të rënda për mënyrën sesi autoritetet shqiptare e kanë trajtuar këtë çështje.

Në vitin 2019, Gjykata e Apelit të Avlonës nxori një vendim të diskutueshëm, duke i dhënë trashëgimtarëve të familjes Koleka, të afërmve të Ramës, një sipërfaqe prej rreth 224 kilometra katrorë në Vouno (fshat në Himarë nga e ka origjinën Rama). Konkretisht, toka iu dha Petros Kolekas, gjyshit të Ramës nga nëna dhe Spyros Kolekas, dajës së tij nga nëna.

Çështja nisi kur Eno Koleka, djali i Ramës dhe kushëriri i tij, Endrit Koleka, apeluan vendimin e Agjencisë së Menaxhimit të Aseteve (ATP). ATP, më 30 mars 2017, kishte refuzuar kërkesën e familjes Kolekas për njohjen e të drejtave të tyre mbi tokën konkrete. Por në vitin 2019, gjykata e apelit e rrëzoi atë vendim, duke i dhënë pronën familjes.

Është e rëndësishme të theksohet se procesi duket se ka marrë një kurs të pazakontë dhe potencialisht të diskutueshëm. Gjatë gjykimit, agjencitë shtetërore përkatëse, si ATP-ja dhe ZVRPP (Zona e Kontrollit dhe Menaxhimit të Tokës), të cilat fillimisht kishin refuzuar kërkesën e familjes Kolekas, nuk u paraqitën në gjykatë për të mbrojtur vendimet e tyre. Kjo mungesë, e cila duket e çuditshme, bëri që procesi ligjor të zhvillohet pa rezistencën e nevojshme nga shteti, duke sjellë vendimin e gjykatës në favor të trashëgimtarëve të familjes Koleka.

Ky zhvillim ngre pyetje të rëndësishme në lidhje me integritetin e procesit. Mungesa e prezencës së aktorëve shtetërorë në gjykatë përforcon dyshimet për mosveprim të qëllimshëm, gjë që mund të ketë hapur rrugën për një vendim të favorshëm në favor të trashëgimtarëve.

Më tej, nga analiza e rastit rezulton se familja Kolekas ka përfituar nga ndërhyrjet legjislative dhe administrative. Në veçanti, ligji 133 i vitit 2015, i miratuar me mbështetjen e qeverisë Rama, shfuqizoi kuadrin ligjor të mëparshëm dhe vendosi dispozita favorizuese për kompensimin e pasurive të paluajtshme. Ky ligj parashikonte që, aty ku është e mundur, përparësi duhet t'i jepej kompensimit në natyrë të pronarëve, pra kthimit të tokës, sesa kompensimit monetar. Ky parashikim duket se ka favorizuar familjen Kolekas, pasi toka në Mal u pretendua si e lirë dhe në këtë mënyrë në dispozicion për t'u kthyer trashëgimtarëve.

Por ndërhyrjet legjislative nuk u ndalën me kaq. Pas miratimit të ligjit, qeveria Rama ka nxjerrë një sërë vendimesh që rregullojnë detajet e procesit të dëmshpërblimit. Këto vendime duket se kanë favorizuar më tej familjen Kolekas, duke lehtësuar procesin për njohjen e të drejtave të tyre mbi tokën.

Në veçanti, vendimet e qeverisë përfshinin dispozita që përcaktonin kriteret dhe procedurat për kompensimin dhe kthimin e pronave.

Për shembull, AKR 222 i vitit 2016 dhe ndryshimet e tij të mëvonshme përcaktuan kornizën për njohjen e të drejtave pronësore, duke shfuqizuar në të njëjtën kohë dispozitat e mëparshme që ishin më të rrepta për sa i përket njohjes së të drejtave pronësore.

Fakti që agjencitë shtetërore që duhej të mbronin interesin publik nuk e bënë një gjë të tillë, duke lejuar që procesi të evoluojë në favor të familjes Koleka, është më shqetësues. Këto vendime, të kombinuara me mosveprimin e organeve shtetërore gjatë gjykimit, krijojnë përshtypjen se ka pasur një përpjekje të bashkërenduar për përfitimin e familjes së kryeministrit.

Kjo çështje ka ndezur debat në Shqipëri, ku shumë prej tyre kanë kërkuar një hetim të plotë nëse ka pasur keqpërdorim pushteti apo shpërdorim të procesit për të përfituar familjen Rama