
Flash News
Evropa nuk do të jetë pjesë e bisedimeve të paqes Rusi-Ukrainë, thotë i dërguari i SHBA
Në vendin ku proteston qeveria
Konflikt me sende të forta mes të rinjve në Tiranë, dy prej tyre përfundojnë në spital
'Kasaphana' e fondeve nga bashkia, ja pse VIP-at shqiptarë u bënë avokatë të Veliajt
Përplasje fatale në aksin Prrenjas-Librazhd, një grua humb jetën, një i plagosur rëndë
Zef Preçi: Pse Shqipëria nuk mund të denoncojë Gjykatën e Arbitrazhit për çështjen ‘Becchetti’?
Eksperti i ekonomisë, Zef Preçi ka bërë një analizë të gjatë lidhur me vendimin e fundit të Gjykatës së Arbitrazhit për çështjen “Becchetti”.
Në analizën e tij Preçi tregon arsyet se pse Shqipëria nuk mund ta denoncojë Gjykatën e Arbitrazhit për vendimin që kërkon dëmshpërblimin e biznesmenit italian Francesco Becchetti me 110 milionë euro, pas mbylljes së televizionit Agon Channel nga qeveria.
Preçi thotë në analizën e tij se gjoba e vendosur nga Arbitrazhi duhet të paguhet nga qeveria shqiptare.
Shkrimi i Preçit:
Shqipëria?
Në databazen e këtij institucioni ndërkombëtar bëhet me dije se për Shqipërinë janë 11 raste të shqyrtimit të mosmarrëveshjeve, nga të cilat 9 janë konkluduar, ndërsa 2 janë në shqyrtim e sipër.
Rasti i F. Bechettit
Rasti i Hydro S.r.l. and others v. Republic of Albania (ICSID Case No. ARB/15/28) raportohet i zgjidhur/konkluduar siç edhe është bërë e ditur duke referuar datën e çeljes së rastit me 23 nëntor 2015 dhe të përfundimit me 24 prill 2023 duke informuar edhe se janë konsumuar edhe mundësitë e anulimit, rektifikimit dhe rishikimit.
A mundet që denoncimi i marrëveshjes të çojë në mospagimin e gjobës së këtij trazhi si e pretendon z. Rama?
Konventa ICSID përmban dy dispozita që rregullojnë denoncimin:
Neni 71 parashikon që Shtetet mund ta denoncojnë Konventën “me njoftim me shkrim” dhe se “denoncimi do të hyjë në fuqi gjashtë muaj pas marrjes së një njoftimi të tillë”.
Neni 72 parashikon se denoncimi “nuk prek të drejtat ose detyrimet…të atij shteti…që rrjedhin nga pëlqimi për juridiksionin e Qendrës (ICSID – ZP), dhënë nga njëri prej tyre përpara se një njoftim i tillë të merrej nga depozituesi”.
A kanë dalë në mënyrë të njëanshme shtete të tjera nga kjo konvente?
Po, deri më sot, Konventa ICSID është denoncuar nga tre shtete: Bolivia, (2007), Ekuador, (2009) dhe Venezuela (2012). Si rezultat, duke qene se vendimet e arbitrazhit të ICSID janë ekuivalente me “një vendim të formës së prerë të një gjykate” në të gjitha shtetet kontraktuese të ICSID (d.m.th., ato nuk kërkojnë procedura të brendshme gjyqësore për të mundësuar ekzekutimin) dhe për këtë arsye janë të ekzekutueshme drejtpërdrejt në shumicën e vendeve të botës.
Ky procesi lehtësohet shumë nga Konventa e Nju Jorkut e vitit 1958 mbi Njohjen dhe Ekzekutimin e Vendimeve të Arbitrazhit të Huaj, e cila: përmban vetëm arsye shumë të kufizuara për refuzimin e njohjes dhe ekzekutimit, dhe mundëson zbatimin në çdo shtet palë të Konventa e Nju Jorkut (aktualisht, 146 shtete).
Edhe nëse procedurat përmbarimore janë kështu më të vështira se sa sipas Konventës ICSID, është ende e mundur të ekzekutohen këto gjoba në vendet anembanë botës ku shteti i ndëshkuar zotëron pasuri (asete).
Çfarë pasojash krijon tërheqja e njëanshme e një shteti pale nga Koventa ICSID?
Tërheqja nga gjykimi ndërkombëtar është një fenomen bashkëkohor me implikime të gjera. Akti i tërheqjes së traktatit nuk duhet parë thjesht si ushtrim i njëanshëm ekzekutiv i prerogativës individuale sovrane të një shteti.
E drejta ndërkombëtare vendos kontroll mbi ushtrimin e tërheqjes, duke pranuar se është një akt që nga natyra e tij prek interesat e shteteve të tjera palë, të cilat kanë një interes kolektiv në kufizimin e tërheqjes. Gjykatat kombëtare kanë një funksion plotësues në frenimin e tërheqjes së njëanshme në mënyrë që të mbështesin kushtetutën e brendshme.
Argumentet e paraqitura kundër gjykimit ndërkombëtar në emër të demokracisë popullore në nivel kombëtar mund të shërbejnë si një mbulese për ushtrimin e pushtetit ekzekutiv të pakufizuar nga ligji. Nënshtrimi nga shtetet ndaj zgjidhjes paqësore të mosmarrëveshjeve nëpërmjet gjykimit ndërkombëtar është qendror, jo rastësor, për funksionimin e suksesshëm të sistemit juridik ndërkombëtar.
Edhe nëse një shtet denoncon Konventën ICSID, dyert për arbitrazhin e investimeve nuk janë plotësisht të mbyllura për investitorët e huaj.
Nenet 71 dhe 72 të Konventës ICSID të cituara më sipër parashikojnë mekanizma që u lejojnë investitorëve periudha shtesë mbrojtjeje (për të paktën gjashtë muaj dhe në mënyrë të dyshimtë edhe më të gjata), dhe klauzolat e mbijetesës së marrëveshjeve bilaterale te investimeve gjithashtu i mbajnë shtetet të ekspozuara ndaj arbitrazhit të investimeve në forume të tjera arbitrazhi.
Siç mësoi Bolivia në rrugën e vështirë, denoncimi i Konventës ICSID nuk është një valvul shpëtimi i menjëhershëm për shtetet e penduara.
Në vend të një konkluzioni të hershëm… Duke njohur (pa)fuqinë e qeverise shqiptare sidomos në arenën ndërkombëtare, veçanërisht aty ku SHBA është palë e aq më tepër “violine e parë”, por edhe rolin e propagandës trushplarëse që prodhon me shumicë kjo qeveri, nuk besoj kurrë se mund të arrihej deri te akti i denoncimit të Konventës se ICSID.
Domethënë gjithçka thuhet publikisht rreth kësaj teme vlen deri në shpikjen e lodrës se radhës, ndonjë përrallë me financim rus, kinez, etj., ose deri në dërgimin prapa hekurave për “përgjegjësi personale” të ndonjë zyrtari shumë të lartë tashmë në liste-pritjeje… Ndërkaq shteti shqiptar, pavarësisht se kush qeveris, do të paguajë deri me një gjobën dhe shpenzimet e gjyqit që tejkalojnë 110 milion eurot e fillimit dhe çfarëdo kërcënimi a vonese për të mos paguar vetëm se e shton këtë shumë në kurriz të qytetarëve të varfër të këtij vendi.
Në një rasti hipotetik, duke menduar për një çast sikur qeveria/Kuvendi i Shqipërisë do ta denonconte këtë konvente, përfitoj nga rasti te paralajmëroj se kjo do të ishte shume e rrezikshme.
Madje edhe vetëm artikulimi në forme kërcënimi për autoritetet e ICSID dhe në formë qetësimi për militantet e verbër partiake këtë fillim fushate, nuk përbën asnjë çudi që në gjashtë muajt që vijnë të përballemi me padi të ndaj qeverisë shqiptare, por edhe me ndjeshmëri të rritur të investitorëve të huaj që janë prezent në vendin tonë, apo që kane dilema për të investuar këtu ose jo.
Dyshoj shumë se në këtë mënyrë qeverisjeje vendi ynë po bëhet edhe me pak tërheqës për investimet e huaja direkte, ndërsa ndjeshmëria e institucioneve financiare botërore pritet te rritet mbas këtyre deklarimeve (edhe pa ndërmarrë asnjë hap institucional për denoncimin e ICSID).
Mjafton të kujtojmë që qeveria shqiptare është duke hulumtuar tregjet botërore për të marrë një hua të re shtetërore prej 400 apo 500 milionë eurosh në formën e Eurobond-it, proces që nuk mund të mos ndikohet (nëse nuk do të kushtëzohet) nga qartësimi i situatës me pagesën – e detyrueshme për fat të keq – ndaj Hydro S.r.l. and others v. Republic of Albania (ICSID Case No. ARB/15/28) të anatemuar nga drejtuesit e qeverisë dhe të Bashkisë së Tiranës thjesht dhe vetëm për interesa politike rreth kontrollit mbi mas-median.
Fola dhe lava shpirtin tim.
Të fundit


Për larot e Lalit dhe portalet
15 Shkurt 2025, 21:28
Në vendin ku proteston qeveria
15 Shkurt 2025, 21:14

Akuzohet për korrupsion, deputeti i PS: Veliaj nuk duhej arrestuar, ka cilësi të tjera
15 Shkurt 2025, 20:46
Autoritetet maqedonase arrestojnë një person nga Kosova me kërkesë të Serbisë
15 Shkurt 2025, 20:26




"Tha do flas”, Paloka: Rama po i dërgon Veliajt mesazhe, ai s’e mban burgun
15 Shkurt 2025, 18:21


Konflikt me sende të forta mes të rinjve në Tiranë, dy prej tyre përfundojnë në spital
15 Shkurt 2025, 17:23

Biznesmeni financoi udhëtimin ‘luksoz’ të Veliajt për të siguruar lejen e ndërtimit
15 Shkurt 2025, 16:39

A do kandidojë në Bashkinë e Tiranës? Tabaku: Beteja ime është diku tjetër
15 Shkurt 2025, 15:54
Aksidentohet autobusi në Kosovë, 17 të plagosur
15 Shkurt 2025, 15:30



'Kasaphana' e fondeve nga bashkia, ja pse VIP-at shqiptarë u bënë avokatë të Veliajt
15 Shkurt 2025, 14:17
Arrestohet taksisti që shpërndante kokainë në Tiranë
15 Shkurt 2025, 14:02
Vonohen pagesat e BE-së për vendet e Ballkanit Perëndimor
15 Shkurt 2025, 13:19



Fier: Arrestohet 67-vjeçari për mashtrim, shiti të njëjtin apartament dy herë
15 Shkurt 2025, 12:15
REL: Hamasi i liron tri pengje izraelite, teksa armëpushimi në Gazë vazhdon
15 Shkurt 2025, 11:52
Dhunuan gazetarin Gjergj Zefi, Prokuroria e Tiranës çon për gjykim Renato Bodurrin
15 Shkurt 2025, 11:23

I dënuar në Itali për grup kriminal dhe trafik droge, arrestohet 39-vjeçari në Gramsh
15 Shkurt 2025, 10:51
Hovenier: Kosova dhe Serbia nuk i trajtuan me seriozitet detyrimet e tyre!
15 Shkurt 2025, 10:45
Identifikohet 20-vjeçarja që humbi jetën në aksidentin tragjik në Pishkash
15 Shkurt 2025, 10:26

Dënohet me 11 vite burg shqiptari në Kretë për pë*dhunim në grup dhe vjedhje
15 Shkurt 2025, 09:51
Biseda Trump-Putin shënon kthesë në luftën e Ukrainës, hapen negociatat për paqen
15 Shkurt 2025, 09:23
Ekonomia e romancës dixhitale, gati 100 mijë shqiptarë përdorues të Tinder
15 Shkurt 2025, 09:12
Vranësira dhe reshje të herëpashershme shiu, moti për sot
15 Shkurt 2025, 09:00

Këmbimi valutor 15 Shkurt/ Me sa blihen e shiten monedhat e huaja ditën e sotme
15 Shkurt 2025, 08:33
Përplasje fatale në aksin Prrenjas-Librazhd, një grua humb jetën, një i plagosur rëndë
15 Shkurt 2025, 08:22
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
15 Shkurt 2025, 08:02
Mediu: LaCivita pyeti administratën e Trump nëse duhet të vinte në Tiranë
14 Shkurt 2025, 22:55
Vance i krahason liderët evropianë me tiranët e Luftës së Ftohtë
14 Shkurt 2025, 22:33

Dëbimet masive nga SHBA, rritet numri i emigrantëve që mbahen në burgun e Guantanamos!
14 Shkurt 2025, 21:48



Rrjeti elektrik i amortizuar rrezikon banorët e Gjadrit
14 Shkurt 2025, 21:12
Zelensky: Takimi me Putin, vetëm pasi të diskutohet një plan i përbashkët me Trump
14 Shkurt 2025, 20:53
Shefja e diplomacisë evropiane paralajmëron qasje të re për dialogun Kosovë-Serbi
14 Shkurt 2025, 20:52

Tentoi të shmangte burgun me identitet të rremë, arrestohet shqiptari në Gjermani
14 Shkurt 2025, 20:16
Mijëra punonjës federalë humbin vendet e punës, shkarkime të tjera pritet të vijojnë
14 Shkurt 2025, 19:54
Një shpjegim për "Bufin e Kenetës" dhe një këshillë për z.Kryeministër
14 Shkurt 2025, 19:42
VOA: Lufta kundër pasurive të krimit të organizuar në Shqipëri përballet me pengesa
14 Shkurt 2025, 19:17


SHELL largohet nga Shqipëria/ Fondi Sovran me Shpiragun mbeti ëndërr për Ramën
14 Shkurt 2025, 18:52
Analiza: Protestuesit në Serbi shndërrojnë tragjedinë në lëvizje për ndryshim
14 Shkurt 2025, 18:33

Këlliçi: Edi Rama do të dërgohet në SHBA për të vuajtur dënimin me McGonigal
14 Shkurt 2025, 18:12
Komisioni Rregullator në KQZ miraton modelin e fletës së votimit për emigrantët
14 Shkurt 2025, 18:00
Fëmija diagnostikohet me dizenteri, mbyllet kopshti në Laç
14 Shkurt 2025, 17:57

Analisti: Pasi burgosi Veliajn, Rama po kërkon t’i mbivendoset Bashkisë së Tiranës
14 Shkurt 2025, 17:38
GJKKO rrëzon kërkesën e Altin Kodrës, mbetet në regjimin e posaçëm “41-bis”
14 Shkurt 2025, 17:23




Dhunuan një polic, arrestohen dy vëllezër në Pogradec
14 Shkurt 2025, 16:29

Dhunoi shefin e financës, shkarkohet drejtoresha e Spitalit Rajonal Dibër
14 Shkurt 2025, 16:04
The Economist: Çfarë ndodhi më pas me USAID
14 Shkurt 2025, 15:50
Telefonata që nuk ndodhi, si e injoroi Rama-Veliajn në çastet e fundit në zyrë
14 Shkurt 2025, 15:44
Shkurtim mijëra punonjësve të qeverisë amerikane në periudhë prove
14 Shkurt 2025, 15:36
Korçë/ Dhunuan punonjësin e policisë, arrestohen 2 persona
14 Shkurt 2025, 15:28
Parashikimi i motit për fundjavën, zonat ku do të ketë reshje shiu
14 Shkurt 2025, 15:21
Fëmija i mitur shfaq shenja të dizenterisë në kopsht, mobilizohen autoritetet
14 Shkurt 2025, 15:16
Si reagon truri ndaj dashurisë, fakte Interesante
14 Shkurt 2025, 15:05

Shtrohet në spital Papa Françesku
14 Shkurt 2025, 14:45

BE-ja do të kundërpërgjigjet “ashpër” ndaj rritjes së tarifave reciproke të SHBA-së
14 Shkurt 2025, 14:16


Sekretari amerikan i Mbrojtjes: Prania ushtarake në Evropë nuk do të zgjasë përgjithmonë
14 Shkurt 2025, 13:39
Fotoja Beci-Kraja, Berisha: Xhelati i sigurimit të shtetit, nuk duhej të ishte në SPAK
14 Shkurt 2025, 13:33
Pensionet kundrejt të ardhurave: Shqiptarët më të varfrit në Europë
14 Shkurt 2025, 13:24

Një 'SPAKtakël' nën kujdesin e veçantë të korrupto-krimit
14 Shkurt 2025, 13:06
Berisha: PD do padisë ministrin e Brendshëm dhe drejtorin e policisë
14 Shkurt 2025, 12:57
Meta nga qelia: Politikat e qeverisë Rama kanë dështuar
14 Shkurt 2025, 12:44

