Serbian protesters attack KFOR and the Albanian media, how the tension in the North of Kosovo started

Tensions in the North of Kosovo continue to be high since May 26, when the Kosovo Police forcefully entered the Serb-majority municipalities: Zveçan, Zubin Potok and Leposavič, to install the new Albanian mayors, following the extraordinary elections of April.

The peak of tensions was marked yesterday, where there were strong clashes between Serbian protesters and KFOR forces in the municipality of Zveçan.

At least 30 soldiers and dozens of protesters were injured. Groups of Serbs threw stones and explosive devices at NATO troops who used tear gas to disperse the protesters, according to witnesses.

Several Kosovo police and media cars were damaged and Serbian nationalist symbols were written on them, while a television car was set on fire.

Due to the increase in tensions, KFOR announced at the beginning of the week that it has increased its presence in the north of Kosovo. This peacekeeping mission has about 4,000 troops in Kosovo.

How did the collision begin?

Groups of local Serbs clashed Friday with Kosovo police who were helping the new mayors of three Serb-majority municipalities enter their offices. Groups of Serbs gather in front of the municipal assembly buildings in Leposaviq, Zveçan and Zubin Potok, while police forces stand near the municipal assembly buildings.

Representatives of the Srpska list, which is the largest party of Kosovo Serbs, warned of street protests demanding the removal of what they say are "special units from the north of Kosovo".

The leaders of Lista Srpska demanded that Serbia suspend all negotiations with the government of Kosovo. The President of Serbia, Aleksandar Vucic, on Friday ordered the Serbian army to be on high alert and to move towards the border with Kosovo.

Autoritetet e Kosovës fajësojnë Beogradin dhe presidentin serb Aleksandar Vuçiç nxitje të destabilizimit, ndërsa presidenti serb akuzoi kryeministrin e Kosovës Albin Kurti për nxitje të dhunës.

Nga ana tjetër, Serbia kundërshton pavarësinë e Kosovës që u shpall në vitin 2008 më mbështetjen e perëndimit dhe ndonëse është vend kandidat për anëtarësim në BE ruan lidhje të forta me Rusinë dhe Kinën, që po ashtu nuk e njohin pavarësinë e Kosovës.

Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian kanë shtuar përpjekjet për të ndihmuar në zgjidhjen e mosmarrëveshjeve Kosovë-Serbi, nga frika e paqëndrueshmërisë së mëtejshme në Evropë, ndërsa vazhdon lufta e Rusisë në Ukrainë.

Ekipet e gazetarëve të mediumeve të ndryshme, nga Shqipëria dhe Kosova që kanë raportuar nga veriu i Kosovës lidhur me protestat e banorëve lokalë, kanë qenë objekt i disa sulmeve më 30 maj, ka raportuar gjatë ditës Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës.

SHBA e BE dënojnë dhunën

Dhuna e së hënës u dënua gjerësisht nga diplomacia perëndimore.

“Aktet e dhunshme, të kryera ndaj trupave të KFOR-it, mediave, civilëve dhe policisë janë absolutisht të papranueshme”, tha shefi i politikës së jashtme të Bashkimit Evropian, Josep Borrell. Në një postim në rrjetet sociale ai u bëri thirrje autoriteteve të Kosovës dhe protestuesve që “menjëherë dhe pa kushte” ta shtensionojnë situatën.

“Presim që palët të veprojnë me përgjegjësi dhe të gjejnë menjëherë një zgjidhje politike përmes dialogut”, shkroi zoti Borrell.

Sot, Aleanca ushtarake e NATO-s tha se në përgjigje ndaj trazirave të fundit dhe plagosjes së 30 pjesëtarëve të KFOR-it në Kosovë, do të dërgojë trupa shtesë nga Forcat Rezervë Operacionale për Ballkanin Perëndimor.

Për situatën reagoi edhe misioni i EULEX-it, që dënoi ashpër dhunën dhe kërkoi rivendosjen e menjëhershme të qetësisë. Komandanti i KFOR-it, gjeneralmajor Angelo Michele Ristuçia bëri përgjegjëse si Kosovën ashtu edhe Serbia për atë që po ndodh në veri, duke u bërë thirrje të mos fshihen pas narrativave të rreme.

Ministria e jashtme e Rusisë akuzoi perëndimin se po nxit tensionet me propagandë të rreme, ndërsa tha se serbët e veriut nuk janë fajtorë për tensionet. Në krahun e Serbisë u pozicionua edhe Ministria e Jashtme e Kinës.

Anulohet pjesëmarrja e Kosovës në "Defender 2023

Ambasadori amerikan në Prishtinë, Jeffrey Hovenier, ka njoftuar anulimin e pjesëmarrjes së Kosovës në stërvitjet Defender Europe 2023. Hovenier ka njoftuar se ky vendim është pasoja e parë për Qeverinë e Kosovës, që ka refuzuar thirrjet e Uashingtonit që të shtensionojë situatën në veri.

“Treguesi i parë i kësaj ishte vendimi që u mor natën e shkuar nga komandanti amerikan për Evropën për të anuluar pjesëmarrjen e Kosovës në Defender Europe 2023, gjë që ndodhi gjatë natës. Për Kosovën këto stërvitje kanë përfunduar”, tha Hovenier.

Ndërkaqë në lidhje me tensionet në Veri, SHBA-ja ka kritikuar Qeverinë e Kosovës, duke thënë se më 26 maj, kryetarët e rinj shqiptarë në komunat veriore “hynë me forcë” në ndërtesat komunale në veri. Hovenier tha se SHBA-ja po mendon edhe për vendime të tjera që do të marrë në këtë drejtim.

QUINT strongly condemns the violence of Serbian protesters  

The ambassadors in Pristina of the QUINT countries strongly condemned the violence of Serbian protesters against KFOR soldiers and journalists, while they call for an extension of the situation.

The Ambassador of the European Union in Kosovo, Tomas Szunyog, said that "the EU strongly condemns the violent actions of the protesters in Zveçan", repeating the call "for the immediate cessation of violence and the reduction of tensions".