The opposition we want, we must and we do not need

By Mark Marku

Democrats, journalists, friends, acquaintances, strangers, have asked me these days almost the same questions: What is being done with the DP? What will happen in Congress? But what is expected to happen in September?… I, who have not yet become accustomed to the mule's language of the politician and will probably never get used to it, answer briefly: As far as I know, not a big deal. Because I do not consider the election of the chairman, the preparation of a congress, the election of other governing structures such as the National Council, the presidency, secretariats, etc., in short, the normal bureaucratic procedure of a party in such cases.

The Democratic Party is going through dramatic moments of its history, moments that the country is also going through. The drama of mass vote buying has plunged us into the mire of no change. Depression has gripped most of the population, who are thinking of how to escape from this place that no longer offers any hope. The defeat has dulled Democrats and the rhetorical statements of its leaders about confronting the regime evoke very little enthusiasm. The basic questions mentioned above to bombard from all sides express a concern about the fate of the opposition and opposition in Albania.

People know very well what happened with the elections, they even accept with a sense of fatalism that we are in the conditions of a regime, but they want to know what the response of the opposition will be in these new circumstances. Unfortunately, this answer is not being given by the DP so far. And the two events that had to give an answer were and are the campaign for the election of the chairman of the Democratic Party and the Congress of the Democratic Party. The campaign for the election of the chairman of the Democratic Party, which reconfirmed once again Lulzim Basha, chairman of the Democratic Party, from this point of view did not give any answer. The main debate of this campaign was more focused on whether or not the elections were bought, a debate that is absurd because even the socialists know, accept and commonly say that the elections were bought. Dealing with this barren debate forgot the basic idea:

Lulzim Basha was re-elected chairman of the Democratic Party and in my opinion he should have been re-elected, but he has not yet given an answer as to why he should be re-elected. The other candidates also failed to do so. They demanded the removal of Basha, even making the government's claims that the elections were normal, but the fault lay with Basha's opposition. They did not have an idea of ​​the future opposition of the PD and with the exception of Kadill who threw some ideas for the resurgence of the PD, apart from the desire to be chairman of the PD did not offer anything else. The orientation around this debate also hindered an in-depth analysis of the causes that led to this new political reality, of the deep problems created in the DP during its 30 years of existence as one of the two main forces in the country. Normally, this is what Congress should do,

Duket se  si përherë po shkohet drejt një ngjarje politike rutinë, drejt një takimi ku duartrokitjet  dhe thirrjet për shtrëngimin e radhëve do të  jenë ku e ku më të fuqishme se analizat, idetë, alternativat. Mendoj se ky kongres do të  vijon nga faqja 1 jetë i dështuar nëse nuk na jep një profil të PD-së së nesërme, ose më saktë një ide të opozitarizmit të ardhshëm. Dhe kam drojë se është vonë për ta bërë një gjë të tillë, edhe  pse për të bërë gjënë e duhur nuk është asnjëherë vonë. Ky kongres nuk mund dhe nuk duhet të jetë një kongres rutinë, por një platformë për diskutimin e sfidave, me të cilat duhet të  përballet PD-ja në të ardhmen. Organizatorët e tij duhet të gjejnë mënyrën që PD më në fund të hapë një debat të brendshëm, por edhe me shoqërinë për shumë sfida që lidhen me fatin e opozitës, opozitarizmit dhe demokracisë shqiptare.

Më në fund, PD duhet të përballet me faktin se qysh prej zgjedhjeve të marsit të vitit  1992, PD nuk është parti me numrin më të madh të votave, madje edhe kur është parti fituese e zgjedhjeve. Ky fakt i përmendur  shpesh nga kundërshtari është anashkaluar vazhdimisht, a thua se anashkalimi i saj  e zgjidh vetë problemin. Zgjidhja e këtij problemi nënkupton jo vetëm një ide hapjeje, por një ristrukturim të marrëdhënieve të PD-së me grupet e interesit, shoqërinë civile, botën akademike, mediat, pra, me shoqërinë  shqiptare në tërësi. Për shkak të ngurtësimit 30-vjeçar të këtyre marrëdhënieve në PD, mendohet gabimisht se nevoja e trupës politike të PD-së për pushtet është edhe nevojë  e shoqërisë shqiptare.

PD është hapur, rihapur, mbyllur, rimbyllur, por problemin e shndërrimit në forcë të parë elektorale nuk e ka zgjidhur ende. Shpeshherë, kjo çështje është mbyllur me përgjigjen se shumica e elektoratit shqiptar është i majtë, argument i pambështetur mirë pasi e shikon trupën e shoqërisë si të pandryshueshme. PD duhet të ndërtojë një strategji për shndërrimin në  forcë maxhoritare dhe kjo bëhet duke analizuar bazën sociale të vetën, të kundërshtarit, por edhe potencialin e mundshëm elektoral përtej bazës tradicionale.  Gjithashtu, ky kongres do të ishte një rast  i mirë për të diskutuar çështjen e lidershipit dhe modelit të tij në PD.

A do të vazhdojë PD të jetë një parti e lidershipit të modelit të Berishës edhe pa Berishën kryetar? Si mund ta fitojë besueshmërinë kryetari i PD-së, Lulzim Basha, në mandatin e tretë të tij pas dy humbjeve në mandatin e parë dhe të dytë? Mungesa e besimit te Basha si lider i PD-së më tepër se nga dublimi që i ka bërë Berisha me protagonizmin politik brenda dhe jashtë PD-së, ka pas të bëjë me faktin se Basha shfaqej si një lider berishist, por pa diskursin dhe aksionin politik të Berishës. A mos duhet vënë në diskutim vetë modeli i partisë së tipit lider? Nëse lideri nuk e krijon besimin te shumica e shqiptarëve, a mos duhen gjetur forma të një organizimi të tipit më përfaqësues, më plural përmes dobësimit të rolit të liderit dhe kufizimit të funksioneve të tij dhe krijimit të një bazë më të  gjerë përfaqësimi përmes një lidershipi ku lideri është një lider i tipit “primus inter pares”, një lloj menaxheri modern.

Kjo çon automatikisht në krijimin e një  marrëdhënie të re mes liderit dhe strukturave drejtuese, mes strukturave drejtuese dhe anëtarësisë. Partia Demokratike funksionon nga pikëpamja organizative si një strukturë  e atrofizuar, e tipit klasik, ku rolet përcaktohen nga një individ, pra, lideri, i cili interpreton jo vetë rolin e tij, por edhe rolin e të tjerëve  dhe ku nuk ka asnjë hapësirë për interpretimin e  rolit. Parimi i organizatave moderne është krejt i kundërt: secili rolin e vet  dhe mënyrën e tij të interpretimit të rolit. Përveç kësaj, një nga problemet themelore që duhet t’i japë përgjigje PD në Kongres është problemi i marrëdhënieve me  sistemin politik dhe shoqëror që kemi ndërtuar në  këto 30 vjet: e pranon atë  si të mirëqenë me disa arnime që ofrojnë programet  elektorale, apo kërkon ri- formatimin e tij. Ideja e Republikës së re të hedhur para katër vjetëve ishte një propozim me mjaft interes për shqiptarët, por nuk kishte si të kishte sukses  për shkak se gjitha aksioni politik i ndërtuar mbi  idenë e Republikës së Re u  hodh nga erë nga marrëveshja Rama–Basha.

Rimarrja e kësaj ideje mund të krijonte një hapësirë të re ndërveprimi mes PD-së dhe asaj pjese të shoqërisë  shqiptare që e kërkon ndryshimin. Në këtë hapësirë mund të krijoheshin mundësi për bashkëveprim të gjerë me aktorë shoqërorë përtej PD-së, natyrisht duke hequr dorë nga arroganca e partive shqiptare për ti përfshirë të gjithë brenda vetes, madje duke u krijuar garanci atyre për ndarjen e pushtetit të ardhshëm. Sepse një parti që do pushtetin vetëm  për veten e vet e ka të vështirë të marrë kon- sensusin e duhur shoqëror për të ardhur në  pushtet. Këto janë vetëm disa nga çështjet për diskutim që mund të shtrohen në Kongresin e PD-së. Askush nuk e ka ekskluzivitetin e përcaktimit të asaj se çfarë duhet dhe çfarë nuk duhet të diskutohet aty. Efikasiteti dhe  dobishmëria e tij do të varet shumë nga modalitetet e zhvillimit të tij. Deri tani po bëhet një analizë nëpër strukturat e PD-së, analizë që nisur nga koha e shkurtër në dispozicion mund të rezultojë në një analizë jo shumë të thellë.

The organizers of the congress so far, in addition to this analysis, have not clearly defined the modalities of the congress, the way of presenting ideas and proposals, the format of their debate, the way they will be presented and defended in the congress, the way of voting, etc. . In this sense, there is a danger that the congress will turn into a routine event, an ordinary PR spectacle, while the expectation of the Democrats and the Albanian society is completely different: after this congress they expect to see the clear profile of an opposition that will face the regime, strategies and tactics of this confrontation as well as an alternative to change. They already know that a political force that does not have the power to change itself, can not gain the trust of citizens that it can change society./Panorama