
Flash News
Kërcet arma në Durrës, plagoset një 30-vjeçar
Aksident në Rrugën e Arbrit, makina del nga rruga, dy të plagosur
Arrestimet te “Bankers Petrolium”, Prokuroria jep detaje: Deklaroi 11.7 mld lekë humbje, shteti nuk përfitoi asnjë të ardhur për 20 vite
Vdesin tragjikisht në aksident ylli i Liverpool, Diogo Jota dhe vëllai i tij
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
Pse Perëndimi dhe SHBA nuk mësuan se si luftohet Covid-19 nga Azia Lindore?
Nga Rainer Zitelmann
Në Evropë dhe Shtetet e Bashkuara, ka pasur dështim të qeverisë në një shkallë masive - dhe nuk duhet të jetë me të vërtetë e papritur. Mbi të gjitha, qeveritë jo vetëm që po dështojnë në luftën kundër koronavirusit, por po dështojnë edhe në një mori fushash të tjera.
Me tre metoda mund të mësojmë mençuri: Së pari, me reflektim, i cili është më fisniku; Së dyti, me imitim, e cila është më e lehtë; dhe e treta nga përvoja, e cila është më e hidhura ”. Këto fjalë janë ndër fjalët e mençura që na ka lënë filozofi kinez Konfuci.
Kopjimi i të tjerëve është mënyra më e shpejtë për të mësuar ndonjë gjë. Fëmijët e vegjël mësojnë gjithçka duke kopjuar prindërit e tyre. Dhe fëmijët janë nxënës tepër të shpejtë. Si të rritur, ne duam të theksojmë origjinalitetin e të menduarit tonë dhe kemi tendencë të ndiejmë turp kur kopjojmë të tjerët - kjo është veçanërisht e vërtetë për evropianët dhe amerikanët. Por aziatikët mendojnë ndryshe.
Siç mësoi mbreti Solomon: Njeriu i mençur mëson nga gabimet e të tjerëve, budallai duhet të mësojë nga të vetat.
Në biznes, nuk ka asgjë të pazakontë në analizimin e kompanive të suksesshme dhe përpjekjen për të mësuar nga modelet e tyre të biznesit duke identifikuar shembuj të "praktikave më të mira". Siç e pranoi një herë Sam Ëalton, themeluesi i zinxhirit kryesor amerikan Ëalmart: "Shumica e gjithçkaje që kam bërë e kam kopjuar nga dikush tjetër". Aq të suksesshme ishin metodat e tij sa që e bënë atë një nga amerikanët më të pasur.
E njëjta gjë është e vërtetë për sportet, ku njerëzit kalojnë shumë kohë duke analizuar strategjitë e ekipeve më të mira dhe duke u përpjekur të mësojnë prej tyre.
Vetëm në politikë duket se askush nuk do jetë i aftë të mësojë nga përvoja e vendeve të tjera, të paktën kjo duket se është rasti në Evropë dhe Shtetet e Bashkuara.
Në betejën kundër koronavirusit, mbretëron kaosi dhe kontradikta ndërsa masat futen pothuajse çdo ditë: bllokim sot, gjithçka hapet përsëri nesër, dhe pastaj një tjetër bllokim pasnesër.
Në Evropë dhe Shtetet e Bashkuara, ka pasur dështim të qeverisë në një shkallë masive - dhe nuk duhet të na vijë si një befasi. Mbi të gjitha, qeveritë jo vetëm që po dështojnë në luftën kundër koronavirusit, por po dështojnë edhe në një mori fushash të tjera.
Për vite me radhë, Evropa nuk ka qenë në gjendje të sigurojë kufijtë e saj në mënyrë efektive. Dhe infrastruktura publike është në një gjendje katastrofike - në Evropë si dhe në Shtetet e Bashkuara. Në Evropë, qeveritë janë përqendruar vetëm në bërjen e njerëzve të lumtur me një rrjedhë të pafund të programeve sociale dhe, me një përmbytje të vazhdueshme të rregullimit të tepërt, duke minuar ekonominë në çdo hap.
Gjermania është një shembull veçanërisht i trishtuar sepse tani industria udhëheqëse e vendit - prodhimi i automjeteve - po shkatërrohet me vetëdije nën peshën e rregulloreve të planifikuara të ekonomisë.
Në të gjithë Evropën, të drejtat dhe liritë e qytetarëve po shkelen - përjashtimi i vetëm (i dukshëm) duket se është në arenën e mbrojtjes së të dhënave.
Cfarë shpjegimi tjetër mund të ketë ndoshta për faktin se për shembull në Gjermani, është zhvilluar një aplikacion për gjurmimin e rasteve me koronavirus, që po bën një punë fantastike për të mbrojtur të dhënat personale, por jo njerëzit?
Aplikacioni nuk ka kontribuar absolutisht asgjë për të luftuar pandeminë. Ka shumë të përbashkëta me shumë masa të tjera që janë edhe më keq sesa të mos bësh asgjë sepse ato krijojnë vetëm iluzione të rreme.
Sipas parashikimeve aktuale, shumë vende evropiane janë gati të shterojnë kapacitetet e tyre testuese. Në Kinë, nëntë milion banorë u testuan kohët e fundit në një qytet të vetëm brenda pesë ditësh. Kina ndërtoi një spital me një mijë shtretër në një javë e gjysmë. Por posa të filloni të flisni për Kinën, njerëzit reagojnë dhe ankohen se Kina është një diktaturë dhe nuk ka asgjë për të mësuar shoqëritë e lira. Pse keni nevojë për një diktaturë për të siguruar teste të mjaftueshme për njerëzit?
Askush nuk po thotë që vendet e tjera duhet ta kopjojnë verbërisht Kinën. Por kush do ta kundërshtonte seriozisht të mësonte nga populli kinez?
Në fillim të krizës së koronavirusit në Gjermani, Kancelarja Angela Merkel deklaroi se maskat ishin plotësisht joefektive. Trump gjithashtu kaloi muaj me tallje me njerëzit që kishin maska. Kjo më çudiste në atë kohë. Atëherë, përse popullatat në të gjithë Azinë, të cilët kanë përvojë më të madhe të epidemive, mbajnë me shumicë maska?
Rastësisht, Kina nuk është i vetmi vend që ka dhënë mësime të rëndësishme. Vendet demokratike si Tajvani, Singapori dhe Koreja e Jugut gjithashtu kanë luftuar me virusin shumë më efektivisht sesa Shtetet e Bashkuara dhe vendet në të gjithë Evropën. Po në lidhje me të mësuarit nga Azia? Tajvani ka arritur të bllokojë plotësisht transmetimin lokal për dyqind ditë.
Në një popullsi prej njëzet e tre milionësh dhe në një zonë metropolitane të populluar, nuk është transmetuar asnjë infeksion, megjithëse ka pasur raste të përsëritura mes udhëtarëve. Koreja e Jugut, e cila ka pesëdhjetë milion banorë dhe është pothuajse aq e madhe sa Italia, tashmë e ka mundur plotësisht valën e dytë. Në të gjithë Korenë e Jugut, jo më shumë se 250 infeksione janë regjistruar ndonjëherë në një ditë të vetme.
Po, të gjitha këto suksese kanë kërkuar disa sakrifica në drejtim të të drejtave dhe lirive të qytetarëve. Por vendet evropiane, pjesërisht, kanë futur masa që cenojnë shumë më ashpër liritë personale - për shembull, të drejtën për të ushtruar lirshëm profesionin e dikujt. Kufizimet e lirive individuale janë të pashmangshme në një pandemi, por ato duhet të jenë të përshtatshme dhe efektive. Asnjëra nga këto nuk është rasti në Evropë.
Kufizimet e lirisë nuk janë as të përshtatshme dhe as efektive. Disa vende janë të përgatitur të paralizojnë ekonominë dhe të shkatërrojnë mijëra mjete jetese, por mbrojtja e të dhënave mbetet e shenjtë.
Fatkeqësisht, kriza e koronavirusit ofron edhe një konfirmim të mëtejshëm: shteti është i fortë atje ku duhet të jetë i dobët (në ekonomi) dhe i dobët ku duhet të jetë i fortë.
Përkthyer nga The Nacional Interest
Të fundit






Bylykbashi: Drejtësia në kolaps, hyn në proces gjyqësor sot dhe del pas 14-vjetësh
3 Korrik 2025, 21:30



Greqia vendos tarifë për të vizituar Santorinin, sa euro duhet të paguajnë turistët
3 Korrik 2025, 20:50
Mos u tall me malësorët, Elisa!
3 Korrik 2025, 20:43
Kërcet arma në Durrës, plagoset një 30-vjeçar
3 Korrik 2025, 20:30

Rinumërimi në Fier vuri në dyshim integritetin e votës
3 Korrik 2025, 20:09
Veliaj në burg, Rama takim me punonjësit e Bashkisë dhe deputetët, zbardhen porositë
3 Korrik 2025, 19:46



Vala e të nxehtit ka lënë të paktën 9 të vdekur këtë javë në Evropë
3 Korrik 2025, 19:00
BE dhe SHBA pranë një marrëveshjeje tregtare për të shmangur tarifat 50% të Trump-it
3 Korrik 2025, 18:58

Shfrytëzimi i naftës, Bankers akuzohet për një skemë mashtruese 20-vjeçare
3 Korrik 2025, 18:33
Tre pijet që ju bëjnë të djersitni më pak gjatë verës
3 Korrik 2025, 18:19
Çfarë dimë deri tani për vdekjen e Diogo Jota dhe vëllait të tij André Silva
3 Korrik 2025, 18:01
'Me një gur vret disa zogj"/ Kalemaj: Qeveria “Rama 4” do të ketë më shumë anonimë!
3 Korrik 2025, 17:46

Boçi: Inceneratori i Elbasanit është si Alkatraz, SPAK nuk guxon të hetojë!
3 Korrik 2025, 17:27
Një tjetër valë të nxehti pritet të mbërthejë Europën
3 Korrik 2025, 17:10

Aksident në Rrugën e Arbrit, makina del nga rruga, dy të plagosur
3 Korrik 2025, 16:45

Akuzohet për dy vrasje, Anglia i thotë “JO” ekstradimit të Ilirjan Zeqajt
3 Korrik 2025, 16:25





Ekipet e shpëtimit në Gazë: Forcat izraelite vranë 25 persona, 12 në strehimore
3 Korrik 2025, 15:08
Përfundon gjyqi ndaj Diddy-t, producentit i mohohet lirimi me kusht
3 Korrik 2025, 15:02

Kostot e prodhimit në bujqësi po rriten me shpejtësi, 4.8% më 2024
3 Korrik 2025, 14:55
Shenjat paralajmëruese të qarkullimit të dobët të gjakut
3 Korrik 2025, 14:49
Kroacia u rekomandon shtetasve të saj të mos udhëtojnë në Serbi
3 Korrik 2025, 14:31
Berisha: Shqipëria është njolla më e zezë në Europë, për eksportin e emigrantëve
3 Korrik 2025, 14:20


‘Ministria e tymit’: Aktivistët fajësojnë qeverinë për zjarret në fushat e mbetjeve
3 Korrik 2025, 13:59


Pesë ushqimet e shëndetshme që duhet t’i shtoni dietës tuaj
3 Korrik 2025, 13:30



Tensione në Parlament, Spiropali-Nokës: Ulu ose të përjashtoj nga seanca
3 Korrik 2025, 12:40


Një sezon veror unik, plot ritëm dhe shpërblime për klientët e Credins bank!
3 Korrik 2025, 12:12

Situata me zjarret në vend, 29 vatra zjarri të raportuara në 24 orë
3 Korrik 2025, 12:00
Dështon për herë të 41-të konstituimi i Kuvendit të Kosovës
3 Korrik 2025, 11:59
Zegjinezimi i politikës
3 Korrik 2025, 11:48

Çmimi që paguajmë pas "zgjedhjeve"
3 Korrik 2025, 11:25

Xhafa: Zjarri në landfillin e Elbasanit u ndez qëllimisht për të zhdukur prova
3 Korrik 2025, 11:08

3 shenjat e horoskopit që do të kenë rritje financiare gjatë muajit Korrik
3 Korrik 2025, 10:48
Deputetja demokrate flet për inceneratorin, Spiropali i fik mikrofonin
3 Korrik 2025, 10:39
Osmani vazhdon edhe sot takimet me partitë politike për ngërçin në Kuvend
3 Korrik 2025, 10:29
Vdesin tragjikisht në aksident ylli i Liverpool, Diogo Jota dhe vëllai i tij
3 Korrik 2025, 10:21
Zbulohet rrjeti i trafikimit të kokainës në Greqi, të përfshirë dhe shqiptarë
3 Korrik 2025, 10:10
Rama vizitë të papritur në Bashkinë e Vlorës, mbledh stafin dhe deputetët
3 Korrik 2025, 10:04
Nisin aplikimet e para për pension italian, kujdes me plotësimin e formularit
3 Korrik 2025, 09:50
Balluku fajëson lodhjen e numëruesve për tjetërsimin e qindra votave në Fier
3 Korrik 2025, 09:44
Korreshi: Manipulimi i zgjedhjeve ka filluar shumë përpara datës së votimit
3 Korrik 2025, 09:39
Arrestimi i doganierit grek 'paralizon' kalimin e automjeteve në Qafë Botë
3 Korrik 2025, 09:28
Pas Tiranës e Fierit, sot hapen kutitë në Durrës
3 Korrik 2025, 09:21
Enea Mihaj transferohet në SHBA, do të luajë si kundërshtar i Messit dhe Uzunit
3 Korrik 2025, 09:10

Këmbimi valutor, me sa shiten dhe blihen monedhat e huaja
3 Korrik 2025, 08:53
Indeksi, Shqipëria me cilësinë më të keqe të jetesës në Europë
3 Korrik 2025, 08:48

Seanca e fundit plenare për këtë legjislaturë, çfarë do të diskutohet sot në Kuvend
3 Korrik 2025, 08:29
Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
3 Korrik 2025, 08:17
Mot i kthjellët dhe temperatura të larta, ja parashikimi për këtë të enjte
3 Korrik 2025, 08:00
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
3 Korrik 2025, 07:46


Kurti: S’kemi garanci për 61 vota, duhet provuar votimi i fshehtë
2 Korrik 2025, 21:58
Lufta në Gaza/ Pse Netanyahu do vetëm një armëpushim 60-ditor, jo të përhershëm?
2 Korrik 2025, 21:56
SHBA-ja pezullon disa ndihma ushtarake për Ukrainën
2 Korrik 2025, 21:40



Mungon metadoni, përdoruesit i rikthehen heroinës: Vjedhim që ta blejmë
2 Korrik 2025, 20:57
Qeveria hyn në tregun e naftës, Rama: Çmim të ri për konsumatorët
2 Korrik 2025, 20:43
OBSH kërkon rritje me 50% të çmimit të duhanit, alkoolit dhe pijeve me sheqer
2 Korrik 2025, 20:41

