Analiza/ Nga dialogu Serbi -Kosovë, ndikimi Rusi-Kinë, a do të sjellë Joe Biden ndryshime në Ballkanin Perëndimor?

Me ndryshimin e administratës amerikane, në Ballkanin Perëndimor u ngrit pyetja nëse Presidenti i ri Joe Biden do të sillte një ndryshim të politikës së jashtme të SHBA në rajon. Për më tepër, kemi dëgjuar ekspertë që thonë se Shtetet e Bashkuara do të koordinojnë veprimet e tyre në rajon me Bashkimin Evropian.

Ndryshimi dhe kthimi në politikën e jashtme tradicionale të SHBA u bë e dukshme kur Biden njoftoi se ai synon të plotësojë ekipin e tij të Departamentit të Shtetit me një grup ish-diplomatësh karrierë të administratës Obama, të cilët do të shërbenin nën Sekretarin e ri të Shtetit të SHBA Antony Blinken. Blinken shërbeu gjithashtu gjatë administratave Obama dhe Clinton.

Asistent profesori në Fakultetin e Shkencave Politike në Beograd, Milan Krstić shpjegoi për European Western Balkans se Ballkani Perëndimor nuk do të jetë ndër përparësitë kryesore të administratës së re, por as nuk do të jetë plotësisht "jashtë radarit".

"Unë pres një nivel të përafërt të ndërveprimit që ekzistonte në dy vitet e fundit të mandatit të Donald Trump. Me këtë dua të them praninë e rritur ekonomike të SHBA në rajon, e cila u njoftua me hapjen e zyrës së Korporatës Ndërkombëtare të Zhvillimit të Financave (DFC) në Beograd vjeshtën e kaluar, ” tha Krstirs dhe shtoi se është e sigurt që disa ndryshime do të marrin formë.

Anida Šabanović, Drejtore dhe Studiuese e Lartë në Nismën e Politikës së Jashtme BH në Sarajevë vuri në dukje se vetë Biden i dha përparësi politikës së jashtme, ku, ndër të tjera, fokusi do të jetë në Ballkanin Perëndimor, siç konfirmohet në një takim telefonik midis presidentit të SHBA dhe kancelares gjermane.

“Megjithëse fitorja e Joe Biden nuk është aq e pranuar në të njëjtën mënyrë në të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor, unë ende mendoj se këto ndryshime do të kenë një ndikim pozitiv në rajon dhe se SHBA do të japë mbështetjen dhe ndihmën e saj, dhe se Biden është një mik i vendeve tona ”, theksoi Šabanovi.

Ajo shtoi se Biden do të ndërtojë fokusin e tij në aktivitetet e Ballkanit Perëndimor përmes partneritetit me përfaqësuesit e BE dhe, së bashku me ta, do të përpiqet të drejtojë pozitivisht dhe të fillojë procese që kanë "qëndruar në vend" për një kohë të gjatë.

Krstić pajtohet që Shtetet e Bashkuara do të koordinojnë veprimet e tyre në këtë rajon me BE, gjë që nuk ka qenë gjithmonë rasti në katër vitet e mëparshme dhe shton se më shumë theks do të vendoset, të paktën retorikisht, në çështjet e shtetit të së drejtës dhe demokracisë, megjithëse ai nuk beson se kjo temë do të bëhet më e rëndësishme sesa stabiliteti dhe zgjidhja e çështjeve të hapura politikisht në Ballkan.

“Gjithashtu, aktivitetet për të shtypur ndikimin e Rusisë dhe Kinës në Ballkan, të cilat gjithashtu ekzistuan gjatë administratës Trump, do të intensifikohen më tej. Ai gjithashtu do t'i kushtojë vëmendje Bosnje-Hercegovinës dhe reformës së sistemit të saj politik në një masë më të madhe se sa gjatë periudhës së Trump, kur kjo temë në thelb nuk ishte në rendin e ditës ", theksoi Krstiq.

Šabanović tha se për Bosnjën dhe Hercegovinën, ky ndryshim në administratën amerikane është sigurisht një mundësi, si dhe plani, të cilin Biden e shpalli vitin e kaluar.

“Nëse udhëheqësit e Bosnjës dhe Hercegovinës do të dinë ta përdorin këtë mundësi, ne do ta shohim në periudhën në vazhdim. Kjo do të tregohet më së miri nëse, në krahët e kësaj mbështetje të SHBA, ata më në fund fillojnë të punojnë, para së gjithash, në përputhje me 14 përparësitë e Komisionit Evropian”, shpjegoi Šabanović.

Po në lidhje me dialogun Beograd-Prishtinë?

Sidoqoftë, diskutimi më i madh në lidhje me politikën e Biden ishte rreth dialogut Beograd-Prishtinë. Gjatë mandatit të Trump, u duk sikur Shtetet e Bashkuara po merrnin përsipër, gjë që ishte e dukshme në Shtator 2020 kur Presidenti Serb Aleksandar Vuçic dhe Kryeministri i Kosovës Avdullah Hoti u zotuan të normalizonin marrëdhëniet ekonomike në 4 Shtator, duke nënshkruar një marrëveshje në prani të Presidentit të SHBA Donald Trump në Uashington.

Sidoqoftë, me ardhjen e Biden, udhëheqja u kthye në Bashkimin Evropian, nën kujdesin e të cilit filloi dialogu.

Krstiq vuri në dukje se dialogu do të pushojë në gjysmën e parë të këtij viti për shkak të zgjedhjeve në Kosovë dhe procesit pasues të formimit të pushtetit ekzekutiv.

“Nga gjysma e dytë e vitit, priten veprime të koordinuara të BE-së dhe SH.B.A.-së. Nuk do të ketë më një dialog të veçantë në Uashington, por vetëm një dialog në Bruksel, nën ndërmjetësimin zyrtar të BE-së, por me praninë e dukshme të Shteteve të Bashkuara në këtë proces ", tha Krstić.

Filip Ejdus, profesor i asociuar në Fakultetin e Shkencave Politike në Beograd, ka të njëjtat pritshmëri. Duke folur për "EWB Screening", ai tha se nuk beson se një marrëveshje do të arrihet këtë vit.

“Ne mund të presim që disa aktivitete të përshpejtohen pas zgjedhjeve të Kosovës. Pas kësaj, unë jam i sigurt se do të ketë një rinisje të aktiviteteve. Ne do të kemi një veprim më të fortë nga Brukseli dhe Uashington. A do të arrihet ajo marrëveshje? Unë nuk mendoj kështu për fat të keq ”, theksoi Ejdus.

Ai shpjegoi se konjuktura nuk është ende e tillë që një marrëveshje gjithëpërfshirëse që nënkupton njohjen do të arrihet në vitin e ardhshëm.

“Ka disa arsye për këtë. Një arsye është se nuk ka oreks në Beograd, nuk ka interes në marrëveshjen përfundimtare dhe njohjen. Do të ketë zgjedhje në Serbi në 2022, nëse jo më herët, e cila është një arsye tjetër pse nuk besoj se vitin e fundit para zgjedhjeve, Aleksandar Vučić do të bëjë disa kompromise të vështira sepse mund të kthehet në rezultat në zgjedhje, "përfundoi Ejdus.

Kontakto me Politiko në rast se: Mendoni se nuk shkruajmë Shqip Mendoni se kemi bërë shkelje etike Mendoni se kemi bërë CopyPaste Mendoni se kemi bërë FakeNews Doni të postoni nje Lajm