Media serbe për rastin ‘Beleri’: Shqipëria dhe Greqia zyrtarisht janë ende në luftë

Greqia në mënyrë indirekte po kërcënon me veto për fillimin e negociatave të anëtarësimit të Shqipërisë në Bashkimin Evropian.

Marrëdhëniet dypalëshe mes dy vendeve janë të acaruara prej kohësh dhe shumë probleme i kanë rrënjët në të kaluarën, shkruan media serbe B92.

Artikulli i plotë:

Shqipëria dhe Greqia zyrtarisht janë ende në luftë

Këtu përfshihen mosmarrëveshjet për përcaktimin e zonave detare, gjendja e luftës mes dy vendeve, e cila zyrtarisht vazhdon ende, dhe çështja e të drejtave pronësore të pjesëtarëve të minoritetit grek në Shqipëri.

Pasi Italia sulmoi Greqinë nga territori i Shqipërisë së pushtuar, Greqia i shpalli luftë Shqipërisë në tetor 1940. Edhe pse Shqipëria dhe Greqia nënshkruan një marrëveshje miqësie në 1996, dy anëtarët e NATO-s janë teknikisht ende në luftë.

Sipas përfaqësuesit të Ministrisë së Jashtme greke, qeveria greke pranoi t'i jepte fund gjendjes ushtarake në vitin 1987, por parlamenti grek nuk e ratifikoi kurrë atë vendim. Ligji ushtarak ka qenë prej kohësh një burim tensioni mes dy vendeve.

Përfundimi i ligjit ushtarak është i rëndësishëm për Shqipërinë, pasi mund të hapë derën e negociatave për reparacionet për minoritetin çami. Ai minoritet shqiptar jetoi për një kohë të gjatë në rajonin e sotëm veriperëndimor grek të Epirit. Pas Luftës së Dytë Botërore, Greqia dëboi dhe konfiskoi pronat e një numri të madh çamësh myslimanë, sepse gjoja kishin bashkëpunuar me pushtuesit. Pas përfundimit të diktaturës në vitet 1990, Shqipëria kërkoi dëmshpërblime nga Greqia dhe grupi etnik çam në Shqipëri po kërkon të drejtën e kthimit në Greqi. Asnjë sukses deri tani.

​ Arrestohet në Shqipëri kandidati për kryetar bashkie

Megjithatë, pika më e madhe e mosmarrëveshjes mes dy vendeve është aktualisht rasti i Fredi Belerit, një anëtar 52-vjeçar i minoritetit grek në Shqipëri, i cili u zgjodh kryetar i bashkisë shqiptare të Himarës më 14 maj 2023. Shumica nga njerëzit që jetojnë atje janë minoritet grek.

Beleri nuk ka mundur të bëjë betimin, pasi është arrestuar me akuzën e blerjes së votës. Ai e mohon kategorikisht. Të gjitha kërkesat e tij për lirim apo marrjen e detyrës janë refuzuar deri më tani nga gjykatat shqiptare. Në sfond të atij rasti është ndoshta lufta për toka dhe prona të paluajtshme në bregdetin piktoresk të Adriatikut të Shqipërisë dhe potenciali i Himarës si resort turistik.

“Shumë prona në bregdet i përkasin grekëve etnikë që jetojnë në Himarë dhe fshatrat përreth”, thotë Skerdian Duli, një avokat nga Himara. "Megjithatë, për arsye të ndryshme - kryesisht për shkak të korrupsionit në institucionet publike që merren me pasuri të paluajtshme - pronarët vendas nuk mund të investojnë në pasuritë e tyre të paluajtshme." Pronarët e pronave vendase shqiptare u prekën gjithashtu.

Greqia reagoi ashpër ndaj arrestimit dhe ndalimit të Belerit, duke akuzuar Shqipërinë për shkelje të shtetit ligjor dhe të drejtave të minoritetit grek. Athina pretendon se ndalimi i tij ishte i motivuar politikisht dhe ka lënë të kuptohet se mund të bllokojë fillimin e negociatave të Shqipërisë për anëtarësimin në Bashkimin Evropian. Për të filluar këto negociata, duhet t'ju kujtojmë se të gjithë anëtarët e BE-së duhet të votojnë për të.