Tirana Pyramid “symbol of exclusion” for people with disabilities

On Wednesday morning, Suela Lala, an activist for the rights of people with disabilities, stood waiting, next to her father, near the reconstructed Pyramid of Tirana. A building invested with millions of euros, a symbol of urban transformation, but which for Suela remains a structure that has not been properly conceived and operated: a symbol of exclusion.

The newly-started heat in Tirana did not prevent Suela from keeping her promise to walk with her father through the Tirana Pyramid building, which was returned to the capital two years ago, after being surrounded for three consecutive years under a reconstruction project.

Unlike me, for Suela, a citizen with limited mobility, going to the Pyramid and visiting it from corner to corner is a challenge, which is also carried out with difficulty by her companion: her father.

Barriers were noticed at its front entrance, where the stairs were located. No signage is visible to indicate where the infrastructure that allows access for people with disabilities is, so you have to walk around to notice two side entrances where the relief is such that it allows the passage of a wheelchair.

"From the way it was conceived, it is a 'par excellence' object of exclusion for people with disabilities. We managed to get in here through a side entrance, which was not very simple. Many labyrinthine ramps, without specific signage and of course not in every environment you have access", Suela tells Citizens.al

Figures for each region, how many voters were absent in the May 11 parliamentary elections

For Suela, the lack of access to the main entrance of the pyramid, but only to the side ones, is a form of exclusion, isolation and a way to "reduce people."

 "The pyramid is a symbolic object of exclusion, not of inclusiveness and unity. It should have brought this model in order to break the idea of ​​why it was built, that cult of the individual and the overvaluation of one man above all others," says Suela.

The two side entrances designed for people with disabilities do not have side rails, making independent movement for people with disabilities impossible.

"Even if there were ramps, there were no handrails for the ramps so that you could move safely. At the entrance, for example, the part where you had to go was steep and dangerous," Suela shares her experience.

There are two ramps inside the pyramid, but you have to walk in a winding path around the cubes located inside, made more difficult by the lack of signage for people with disabilities.

Godina ka edhe dy ashensorë, të cilët sikurse edhe tualetet funksionojnë me kartë dhe kod, ndaj për këtë duhet të vësh re punonjësit aty pranë.

Mirëpo, edhe nëse ngjitesh me ashensor në katin e fundit, një tjetër shkallë nuk të lejon të lëvrosh për të parë qytetin nga lart.

“Ne e pamë që për të vajtur në pikën e vështrimit, lart, mund të merrje ashensorin, ashensori ishte me cip, pra jo i hapur për të gjithë qytetarët dhe pastaj nuk mund të zbrisje, kishte shkallë për të arritur atë pikën e vrojtimit”, rrëfen Suela.

Shqipëria ka një kuadër ligjor që detyron ndërtuesit të ndërtojnë në mënyrë gjithëpërfshirëse, duke i bërë godinat të aksesueshme nga të gjithë, fëmijë, të moshuar dhe persona me aftësi të kufizuar.

Sipas ligjit për planifikimin e territorit, të gjitha ndërtesat, hapësirat publike duke përfshirë parqet, sheshet dhe rrugët duhet të jenë të përshtatura për personat me aftësi të kufizuar.

Ndërsa, mes të tjerash thuhet se për ndërtesat e reja apo ato në proces rikonstruksioni është kusht që për të marrë lejen e ndërtimit dhe certifikatën e përdorimit të përshtaten me infrastrukturë për personat me aftësi të kufizuar.

Situata në piramidë sipas Suelës është në shkelje të ligjit.

“Te ndërtesat edhe të reja ka shkelje të dy parashikimeve ligjore, një që kërkon kontrollin për aksesueshmërinë në momentin e marrjes së lejes së ndërtimit dhe pastaj në dhënien e certifikatës së përdorimit që duket që nuk janë respektuar”, argumenton Suela Lala.

Po ashtu, sipas vendimit të vitit 2015, nr.1074, ndalohet dhënia e financimeve nga ana e shtetit apo enteve publike dhe jopublike/donatorëve për ndërtimin e një vepre që ofron shërbim publik nëse nuk përmbush kërkesat sa i takon aksesueshmërisë për personat me aftësi të kufizuara.

“Nuk duhen shpenzuar para publike ose të donatorëve për objekte të cilat janë përjashtuese në thelb”, shton më tej Suela.

Shqipe Berisha, drejtuese e Qendrës së Piramidës që menaxhon godinën u shpreh për Citizens.al se Piramida ofron qasje për personat me aftësi të kufizuara.

“Për të hyrë në qendër ka [akses], janë dyert anësore që janë për personat me aftësi të kufizuar, që kanë atë si rrugë. Jo hyrje ballore, por hyrjet anësore. Për në majë të piramidës kemi ashensorë, por duhet të drejtohen me anë të rojës që është te dera, për t’ju shoqëruar me ashensor”, deklaroi Berisha.

Ndërsa për mungesën e sinjalistikës për personat që nuk shikojnë, ajo pranoi mungesën e sinjalistikës, por u shpreh se nuk është personi kompetent për t’u përgjigjur pasi janë arkitektët ata që kanë bërë planin e ndërtesës.

“Për atë po punojmë tani, po bëhet plani i sinjalistikës tani, sepse është bërë baza, tani po bëhen edhe gjërat që po mungojnë. Shpresoj ta mbyllim deri brenda verës planin e sinjalistikës totale”, deklaroi Shqipe Berisha.

The project for the revival of the Pyramid was carried out by the Dutch studio MVDRV, led by architect Wini Maas, described as an architect close to the government, who has won a number of public and private projects in Tirana, such as the "DownTown One" tower, the Toptani center and the "Tirana Rock" tower.

The project to revive the Pyramid has cost 1.6 billion lek, an investment carried out by the Municipality of Tirana and the Albanian-American Development Foundation (AADF)./ Erisa Kryeziu Citizens.al