
Flash News
Grabitën naftë nga anija në Porto Romano, arrestohet një efektiv policie, shpallen në kërkim dy persona të tjerë
Durrës/ Dhunuan 48-vjeçarin dhe qëlluan me armë në ajër, 3 të arrestuar dhe dy në kërkim
Moti sot, i kthjellët dhe relativisht i ftohtë
Tiranë/ Një person tenton të vetëdigjet pranë një karburanti
Washington Examiner: Edi Rama ka udhëhequr grupe të krimit të organizuar shqiptar
DW: Anulimi i takimit mes Sunak dhe Mitsotakis tregon ashpërsimin e fronteve mes Londrës dhe Athinës
Athina prej dekadash kërkon që Londra të kthejë skulpturat antike të Partenonit. Anulimi i takimit mes kryeministrit britanik Sunak dhe homologut grek Mitsotakis tregon ashpërsimin e fronteve mes Londrës dhe Athinës.
Në fillim të vitit mediat njoftuan për mundësinë e arritjes së një marrëveshjeje në grindjen për kthimin e skulpturave të lashta të Akropolit. Në janar 2023 Muzeu Britanik në Londër i konfirmoi diskutimet me Athinën për dorëzimin e përkohshëm të tyre. Pak më vonë qeveria britanike i mohoi ato dhe përjashtoi kthimin e përhershëm.
Kryeministri britanik, Rishi Sunak nuk donte të fliste me homologun e tij grek Kyriakos Mitsotakis në Londër rreth kthimit të skulpturave të Partenonit. Ndaj anuloi takimin e planifikuar me të këtë javë. Tani madje flitet për një skandal diplomatik. Anëtari i qeverisë britanike Mark Harper e arsyetoi anulimin e takimit me fjalët se qëndrimi britanik nuk mund të lëkundet. “Elgin Marbles” duhet të mbeten pjesë e koleksionit të përhershëm në Muzeun Britanik, tha Haper për BBC. Kryeministri grek Mitsotakis reagoi me zemërim ndaj anulimit në minutën e fundit të takimit. Ai tha (28.11.2023) se ishte i zemëruar. “Pozicionet e Greqisë për çështjen e skulpturave të Parthenonit janë të ditura”, e citon Mitsotakisin Agjencia Gjermane e Shtypit, dpa. “Shpresova të kisha mundësinë të diskutoja për to me homologun tim britanik, ashtu si dhe për sfidat kryesore të situatës ndërkombëtare: Gazën, Ukrainën, krizën e klimës, migrimin. Mitsotakis refuzoi sërish një takim alternativ me zëvendësin e Sunak-ut, Oliver Dowden, dhe shprehu indinjim.
Greqia insiston për kthimin e “Elgin Marbles”
Para anulimit të takimit nga Britania e Madhe, kreu i qeverisë greke njoftoi, se gjatë vizitës së tij do të insistonte për rikthimin e skulpturave të Partenonit. “Ato thjesht rrinë më mirë në Muzeun e Akropolit, një muze avangardist i ndërtuar për këtë qëllim”, tha ai për BBC. Kreu i qeverisë greke tërhoqi vëmendjen edhe me këtë krahasim: “Të ndash këtë thesar arti, është njëlloj si të presësh në dy pjesë “Mona Lizën”, pikturën me famë botërore të Leonardo da Vinçit, dhe ta ekspozosh në Luvër të Parisit dhe në Muzeun Britanik”. Në të njëjtën kohë ai theksoi se Athina ishte e interesuar për një partneritet me muzeun e Londrës.
Kryetari i bordit mbikqyrës të muzeut, George Osborne pati folur së fundmi hapur për dhënien hua Greqisë – me kushtin që “Elgin Marbles” të ktheheshin përsëri në Londër. Por për Sunak nuk bëhet fjalë as për hua. Por duket se po fryn një erë e re.
Të martën edhe gazeta konservatore “Times”, e cila më parë kishte mbështetur qëndrimin e qeverisë, bëri thirrje për kthimin e tyre: “Skulpturat e kanë vendin në Athinë”, thuhet në artikullin kryesor. Ato janë thelbësore për identitetin kulturor të Greqisë.
Vatikani kthen skulpturat e Partenonit
Në mars 2023 Vatikani i ktheu Athinës disa fragmente të frizës së Partenonit. Frizi fillimisht zbukuronte murin e sipërm të jashtëm të tempullit 2500 vjeçar të Partenonit në Akropolin e Athinës. Ai paraqet shumë figura dhe blatime për perëndeshën Athina me rastin e një procesioni për festën më të madhe, që zhvillohej në Athinën antike. Sot një pjesë e frizit ndodhet në Muzeun e Akropolit në Athinë dhe një pjesë më e madhe në Muzeun Britanik në Londër. Pjesët e tjera janë në pronësi të muzeve franceze, italiane, austrike dhe gjermane.
Në Britaninë e Madhe konsiderohet se 56 pjesët e frizës së Partenonit 75 metra të gjatë janë blerë ligjërisht. Greqia e kundërshton dhe thotë se ato janë vjedhur. Mosmarrëveshja rreth kësaj vazhdon prej një kohe të gjatë. Skulpturat e mermerit paraqesin skena të mitologjisë greke. Në Britaninë e Madhe ato janë mbiquajtur “Elgin Marbles”, sipas emrit të Lord Elgin, ambasadorit britanik në Perandorinë Osmane në Kostandinopojë. Ishte Elgin ai që hoqi figurat nga pjesa e jashtme e tempullit të Partenonit në Akropolin e Athinës në fillim të shekullit të 19-të. Ato u sollën në Britaninë e Madhe në marrëveshje me Perandorinë Osmane, e cila sundonte Greqinë në atë kohë.
Rikthimi ishte temë në fushatën zgjedhore të Mitsotakis
Mosmarrëveshja për kthimin ishte në fillim të vitit edhe një temë elektorale. Kryeministri grek Kyriakos Mitsotakis, i cili i rifitoi zgjedhjet në verën e vitit 2023, e bëri kthimin e frizës pjesë të strategjisë së fushatës tij elektorale. Së fundmi kryeministri foli për një “progres” dhe “ndjenjë dinamizmi”, ndërsa Muzeu Britanik nuk donte të pranonte se ishin zhvilluar bisedime për këtë temë.
Mbretëria e Bashkuar këmbëngul se i ka blerë ligjërisht skulpturat e mermerit. “Kjo pyetje është në qendër të debatit të kthimit”, thotë Alexander Herman, zëvendësdrejtor i Institutit për Art dhe Drejtësi dhe autor i librit “Restitution: The Return of Cultural Artefacts”, i botuar në vitin 2021. ” Kjo temë ka qenë në axhendën kulturore në Britaninë e Madhe dhe natyrisht në Greqi prej më shumë se 200 vjetësh”, thotë Herman për Deutsche Welle në një intervistë të vitit 2021.
Pengesa ligjore për kthimin?
Ndryshe nga Britania e Madhe debati i kthimit ka marrë vrull në shumë vende evropiane, madje edhe në SHBA. Muzeut Britanik i duhet të pranojë kritika për refuzimin deri më tani të të gjitha kërkesave për kthim. Ndërkohë Gjermania ka nisur t’i kthejë Nigerisë skulpturat e bronzëta Benin. Në Gjermani dhe Francë kthimi i objekteve nga kontekstet koloniale është tani një çështje e rëndësishme e politikës kulturore.
Por edhe sikur Muzeu Britanik të vendosë t’i kthejë pjesët e frizës në Greqi, duhet të anulohet fillimisht një ligj kombëtar. Deri tani “British Museum Act” i vitit 1963 e ka penguar Muzeun Britanik të dorëzojë objektet nga koleksionet e tij, sepse i konsideron zotërimet e muzeut si “trashëgimi kombëtare”. Kështu friza e Partenonit mund të përfundonte në Greqi vetëm si hua. Por kjo është shumë pak për Athinën.
Një zëdhënës i kryeministrit Rishi Sunak deklaroi se nuk ka plane për të ndryshuar ligjin: “Qëndrimi ynë për këtë çështje nuk ka ndryshuar”, pati thënë ai që në dhjetor 2022 në Euronews. “Vendimet për kujdesin dhe menaxhimin e koleksioneve bien në kompetencën e muzeut dhe administratorëve të tij. Skulpturat e Parthenonit janë ligjërisht pronë e administratorëve dhe janë funksionalisht të pavarura nga qeveria”, shtoi zëdhënësi i Sunak.
Anulimi i takimit me homologun e tij Mitsotakis dëshmon se Londra nuk ka lëvizur asnjë centimetër në këtë çështje./DW
Të fundit


Berisha: Fitorja e Trump, një mrekulli! Blinken i ndaluar në ndërtesat federative
9 Shkurt 2025, 15:11

Berisha nga Roma: Rama si Toto Rina ia ka dorëzuar Shqipërinë krimit
9 Shkurt 2025, 14:49


Kosova në zgjedhje: Gara për parlamentin e ri dhe sfidat politike
9 Shkurt 2025, 14:09






FOTOLAJM/ Veterani i luftës voton i veshur me uniformën e UÇK-së
9 Shkurt 2025, 11:38

Punëtori ra nga lartësia dhe humbi jetën, arrestohet pronari i banesës në Tiranë
9 Shkurt 2025, 11:02

Ivi Kaso tregon 3 betejat kryesore të PD para zgjedhjeve të 11 majit
9 Shkurt 2025, 10:23

Hodhi lëndë piroteknike drejt efektivëve në protestën e PD, arrestohet 19-vjeçari
9 Shkurt 2025, 09:50

Zgjedhjet në Kosovë/ Analiza e DW: Shqetësimet, Serbia dhe problemet e brendshme!
9 Shkurt 2025, 08:55
Moti sot, i kthjellët dhe relativisht i ftohtë
9 Shkurt 2025, 08:34
Kosova voton sot Parlamentin e ri, 2 milionë votues me të drejtë vote
9 Shkurt 2025, 08:12
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
9 Shkurt 2025, 08:02
Berisha niset drejt Romës, ja cilët deputetë të PD e shoqërojnë
8 Shkurt 2025, 21:44
VIDEO/ Vuçiç i shpëtoi aksidentit, pamjet kur del nga makina duke folur në telefon
8 Shkurt 2025, 21:31

Tiranë/ Një person tenton të vetëdigjet pranë një karburanti
8 Shkurt 2025, 20:45

Washington Examiner: Edi Rama ka udhëhequr grupe të krimit të organizuar shqiptar
8 Shkurt 2025, 19:59

Berisha niset menjëherë drejt aeroportit pas fjalimit në protestë
8 Shkurt 2025, 19:21
8 shkurt, protesta e opozitës, paraqitja e tubimit nëpërmjet fotove
8 Shkurt 2025, 19:04
Përfundon protesta e opozitës
8 Shkurt 2025, 18:52
Berisha shpalos programin: Pas 11 majit, çdo pensionist do marrë të paktën 200 euro
8 Shkurt 2025, 18:47





Meta “shfaqet” në podium gjatë protestës së opozitës
8 Shkurt 2025, 18:05



Berisha del nga selia e PD, kryedemokrati i bashkohet qytetarëve në protestë
8 Shkurt 2025, 17:32
Zhupa: Sot vendosin qytetarët, janë ata që kanë irritimin më madh ndaj...
8 Shkurt 2025, 17:24
“Sy më sy dhe xhep me xhep”, pankartat në tubimin e opozitës
8 Shkurt 2025, 17:07
Të rinjtë e vlorës mesazh për Ramën: EDVIN, KE MBARUAR!
8 Shkurt 2025, 16:58
Protesta e opozitës/ Demokratët mblidhen tek selia e PD
8 Shkurt 2025, 16:50
Korçë/ Indiani humb jetën në vendin e punës, punonte në një gurore
8 Shkurt 2025, 16:40
Protesta e Partisë Demokratike, 1200 efektivë në terren
8 Shkurt 2025, 16:26
Dalin pamjet e autorit që i vendosi tritol restorantit në Fushë-Krujë
8 Shkurt 2025, 16:17
Protesta/ Rama “lumë” ofendimesh ndaj Berishës: Bufi stërplak i kënetës
8 Shkurt 2025, 15:55



Meta: E gjithë Shqipëria do të jetë sot në këmbë, deri në rrëzimin e regjimit mafioz
8 Shkurt 2025, 14:50


Ra nga skela teksa punonte, humb jetën 60-vjeçari në Tiranë
8 Shkurt 2025, 13:56
Blegtorët e Jugut në protestë: Shteti të rrisë subvencionet
8 Shkurt 2025, 13:37
Aksident në aksin Peqin-Elbasan, tre të plagosur
8 Shkurt 2025, 13:17
Sot në shesh për desoroizimin e Shqipërisë!
8 Shkurt 2025, 13:01

Tentoi të kalonte 16 mijë euro të padekeklaruara, ndalohet 55-vjeçari nga Kosova
8 Shkurt 2025, 12:17
Arrestohet 25-vjeçari në Lushnjë, plagosi me thikë një person
8 Shkurt 2025, 11:56



Lideri suprem i Iranit hedh poshtë mundësinë e bisedimeve bërthamore me SHBA-në
8 Shkurt 2025, 10:40



Zgjedhjet parlamentare në Kosovë, BE kërkon ruajtjen e standardeve
8 Shkurt 2025, 09:39
Fillon votimi në përfaqësitë diplomatike të Kosovës në botë
8 Shkurt 2025, 09:18
Konkurrenca me hotelet dhe informaliteti deri në 50%
8 Shkurt 2025, 09:02

Këmbimi valutor, me sa shiten dhe blihen monedhat e huaja
8 Shkurt 2025, 08:41
Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
8 Shkurt 2025, 08:25
Mot i kthjellët, por i ftohtë, si pritet të jenë temperaturat sot
8 Shkurt 2025, 08:13
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
8 Shkurt 2025, 08:01
Me temperatura të ulëta, si parashikohet moti në fundjavë
7 Shkurt 2025, 22:54


Mbesa e Ulsi Manjës pronare e landfillit të Bushatit
7 Shkurt 2025, 21:55
Rusia synon ashpërsimin e rregullave për lirim nga shërbimi ushtarak
7 Shkurt 2025, 21:33
Drejtuesit politikë të PD nuk do garojnë në primare, Noka zbardh arsyet
7 Shkurt 2025, 21:24
Përfshihet nga flakët automjeti në Zvërnec
7 Shkurt 2025, 21:07

Humb jetën në spitalin e Durrësit një 11-vjeçar
7 Shkurt 2025, 20:38
Irani paralajmëron SHBA-në: Do t’i përgjigjemi kërcënimeve
7 Shkurt 2025, 20:19
Karen Pierce emërohet emisare e Britanisë së Madhe për Ballkanin Perëndimor
7 Shkurt 2025, 20:17
(Mos) zgjidhja e krizës së mbetjeve të dyshuara toksike në Durrës
7 Shkurt 2025, 19:51

Boksierja algjeriane Imane Khelif përjashtohet nga Kampionati Botëror i Boksit
7 Shkurt 2025, 19:28
Shqipëria mbështet Gjykatën Ndërkombëtare Penale kundër sanksioneve të Trump
7 Shkurt 2025, 19:22

