
Flash News
Korçë/ 40-vjeçari hidhet nga ballkoni i katit të pestë, në gjendje kritike
Kroacia rikthen shërbimin e detyrueshëm ushtarak
Ndërtimet pa leje në Theth, Manja kërkon procedim disiplinor për prokuroren Elsa Gjeli
Detaje nga vrasja e Renis Dobrës, autorët erdhën me 2 makina Range Rover nga Rrësheni
Gjykata e Lartë e la në burg, Meta i drejtohet 'Kushtetueses'
2024: Viti i SkyEncrochat dhe gjuhëtarëve “popullorë”, varrmihësve të shqipes

Alfred Lela
Fjala e Vitit e Oxford-it për 2024 ishte ‘brain rot”, dhe u përzgjodh për të shenjuar lundrimin e gjatë, thuajse të pavetëdijshëm, të popullatës globale në rrjetet sociale, apo në internet në përgjithësi. Fjala është një rimarrje e shekullit 19, përdorur së pari nga shkrimtari amerikan Henry David Thoreau.
Nëse do të kërkohej në motorin virtual të fjalëve më të përdorura në debatin mediatiko-politik dhe popullor të Shqipërisë për vitin 2024, do të endeshim diku mes “përgjime”, “arrestime” dhe “SkyEncrochat”. Kjo e fundit një nga platformat e koduara të komunikimit në telefonat smart, e cila në finale nuk rezultoi e tillë (e koduar), pasi shërbimet europiane arritën të dekriptojnë bisedat ndërmjet bosëve të krimit dhe ushtarëve të tyre. Ajo që, ndoshta, u ra në sy shërbimeve inteligjente dhe të sigurisë, por me siguri nuk i habiti, ishte zotërimi i gjuhës shqipe, një të folmeje përndryshe të vogël, në këto komunikime.
Kjo përputhej me të dhënat dhe dyshimin, tashmë jo dhe aq të ri, se krimi i organizuar shqiptar është një fenomen europian dhe transglobal. Nëse kjo është një e dhënë për shërbimet, apo edhe për studiuesit e kriminialitetit, për shqiptarët vlen fakti se bisedat e zbardhura nuk janë thjesht dialogje kriminelësh. Krejt e kundërta, dëshmojnë kriminalizimin e sistemit politik, por edhe policisë e medias. Shpërfaqja nëpër këto biseda e disa ish-deputetëve të Partisë Socialiste, në përpjekje për të vrarë njëri-tjetrin, apo rivalë të tjerë, në luftën për hakmarrje, sundim ekonomik dhe territorial, dhe më rëndë se kaq, ekspozimi i një ligjvënësi të mazhorancës në qarkun e Durrësit si kandidat i bandave të fuqishme të zonës, alarmojnë çdokënd për fatalitetin e një lidhjeje okulte mes krimit të organizuar dhe politikës.
E treguar me pak rreshta, deputeti Jurgis Cyrbja, i treti në listën e Durrësit, ku drejton kryeministri Rama, nuk ishte vetëm vullneti i një prej bandave të qytetit, por gara me një bandë tjetër të zonës për t’i dëshmuar se kandidati i tyre, dmth Cyrbja, renditej më lart në listë dhe kjo dëshmonte se ndikimi dhe lidhja me Ramën ishte më e fuqishme.
Ky është infektimi i vetëdijes politike dhe shoqërore të Shqipërisë, përshkallëzuar sidomos në dekadën e qeverisjes së majtë socialiste të dekadës së fundit. Një brain rot (kalbje e trurit) që sheh fuqizimin ekonomik dhe ruajtjen e pushtetit dhe territorit si platforma të vetme të ekzistencës shoqërore dhe individuale. I një shkalle alarmante, edhe pse më pak të dëmshme, është edhe bastardimi i shqipes si gjuhë. Ata që kanë lexuar transkriptet e bisedave, edhe pse folës të shqipes, e kanë gjetur të vështirë, të zbërthejnë dialogjet mbushur me fjalë të ngrëna, të shtrembëruara, të primitivizuara, një zhargon i ri që gërsheton gjuhën e një vegjëlie shqiptare, që nuk shkollohet në dije apo arsim, por në vanitet, vegjetim dhe krim. Kjo, shumëkujt mund t’i duket si një trajtim elitist, por ka një lidhje mes të dyjave, vetëdijes së shprishur dhe gjuhës së bastarduar. Nuk është, pra, një përpjekje për të nënçmuar shqipet dialektore apo të thjeshta, dhe provë e kësaj mund të shërbejë një bisedë më cilindo të moshuar në çdo krahinë të Shqipërisë. Gjuha e tyre është parake, e thjeshtë, por asnjëherë vulgare. Në gjuhën e pleqve gjallon ende një shqipe ku vetëdija shoqërore e shqiptarit gjallon si origjinale dhe autoktone. Ata janë shkëlqimi i fundit i shqipes, para se pleqtë tanë të jenë një pjesë e deputetëve të parlamentit shqiptar të 12 viteve të fundit dhe personazhet e dosjeve të dekriptuara SkyEncrochat.
Në këtë kuptim, alarmi për vetëdijen politike dhe gjuhësore është i shkallës së një krize kombëtare.
Paralelisht me këto zhvillime, duke pasur një jetë krjetësisht të vetën, me moskokëçarjen që shoqëron zakonisht të gjitha marrëzitë, në hapësirën e komunikimit publik shqiptar ka qarkulluar një brain rot i dytë: lartimi artificial i shqipes si gjuhë hyjnore, më e vjetra, më e para, më e rëndësishmja ndër të folmet e botës, gjuhë e gjuhëve dmth.
Ndërkohë që shqipja po zhbëhet në aktualitet (Parlamenti, bisedat në Encrochat, Big Brother, platformat online) në virtualitet-thonë tregtarët e vjetërsisë së saj-ajo shkëlqen. Këta të fundit, gjuhëtari Ardian Vehbiu i quan “përrallëtarët e shqipes”-e gjeni edhe në librari librin me të njëjtin titull, nëse interesoheni. I pagëzon ashtu për të shenjuar faktin se përralla, miti, nuk mund ta zhbëjnë realitetin, madje ndihmojnë që ai të fshihet pas një pasqyre mjegulle që e dëmton gjykimin dhe zbeh problematikën.
Shqipja e lashtë dhe ajo e reja nuk takohen askund. Ato janë dy gjuhë paralele që nuk shpjegojnë të shkuarën, por kërcënojnë të ardhmen. Ato nuk parashikojnë, nuk analizojnë, por së pari, imagjinojnë një Shqipëri, e cila edhe po të ketë ekzistuar, ashtu siç po na thonë, nuk na ndihmon në të sotmen dhe as të ardhmen dhe, së dyti, zbulojnë një Shqipëri e cila na kërcënon pikërisht nga e ardhmja.
Këtë kërcënim e zbulon fakti se promotorët e tyre, të tipit E. Kocaqi, A. Dalipaj, M. Mema, S. Guri, e disa të tjerë, laudohen dhe ndiqen në rrjete sociale si mesitë e një historie dhe gjuhe që nuk ka qenë; ata janë kështu profetë të një të shkuare pa të ardhme. Për këtë është shpikur edhe simulimi i gjuhës dhe historisë. Si rregull, provat nuk kanë nevojë për simulime. Gjuha që është, ajo e deritashmja, që komunikon shpirtin e vegjëlisë shqiptare, është nën batare-batërdinë e një bastardimi të përminutshëm e të përgjithshëm.
Shqiptarët nuk janë asgjë më shumë se shqipja, gjuha e tyre. Simulimi i saj nga antikiteti, prej gjuhëtarësh dhe historianësh “popullorë”, dhe stimulimi i zhbërjes së saj nëpërmjet një sistemi politiko-mediatiko-arsimor, që popullohet gjithnjë e më shumë jo nga një aristokraci (këtu në kuptimin më të mirët), por nga një kakistokraci (sundimi i më të këqijve).
Asgjë nuk e shfaq këtë më mirë se sa gjuha.
Të fundit


Malltezi: SPAK e pranon, jemi në një proces që filloi me kallëzimin e rremë të Ballës
10 Korrik 2025, 22:34

Si të çliroheni nga bllokimet emocionale me anë të ushtrimeve
10 Korrik 2025, 21:57

Lala: Veliaj donte të rikthehej si kryebashkiak
10 Korrik 2025, 21:40
"Hajt t'i biem' se është i djathtë", Boçi: Në Theth synohen investitorët strategjikë
10 Korrik 2025, 21:33
VIDEO/ Sherr në parlamentin e Bolivisë, deputetët përplasen fizikisht
10 Korrik 2025, 21:20
Salianji: Çështja ime u nxor jashtë radhe, po goditen ata që shqetësojnë Ramën
10 Korrik 2025, 21:09
Salianji akuzon sistemin gjyqësor me emra: Më dënuan me dëshmi të rreme
10 Korrik 2025, 21:07
Shqipëria përjetoi një nga valët më të gjata të nxehtësisë së dekadës së fundit
10 Korrik 2025, 21:01

Qeveria miraton procedura të reja për deklarimin e vendbanimit në e-Albania
10 Korrik 2025, 20:39
“Mbretëresha e lumenjve të Evropës”, 7 bashki derdhin ujërat e zeza në lumin Vjosë
10 Korrik 2025, 20:21
Koka: Veriorët nuk kanë për t’ia harruar Edi Ramës operacionin racist në Theth
10 Korrik 2025, 20:18
3 shenjat e horoskopit që do të ndikohen më shumë nga ‘Hëna e Plotë’ e 10 Korrikut
10 Korrik 2025, 20:04
Emërohet drejtuesi i ri i Qendrёs Kombёtare tё Kinematografisё
10 Korrik 2025, 19:51
Korçë/ 40-vjeçari hidhet nga ballkoni i katit të pestë, në gjendje kritike
10 Korrik 2025, 19:40
‘Gruaja e lodhur’/ Sindroma që prek mijëra gra çdo ditë
10 Korrik 2025, 19:34
Çanta origjinale Hermès e Jane Birkin shitet për 10 milionë dollarë
10 Korrik 2025, 19:26

Nënshkruhet marrëveshja Britani-Ukrainë për 5 mijë raketa Thales
10 Korrik 2025, 19:00
Zjarr në Zvërnec, flakët rrezikojnë dy hotele
10 Korrik 2025, 18:57
Kroacia rikthen shërbimin e detyrueshëm ushtarak
10 Korrik 2025, 18:39
Spahia: E vërteta e madhe e akuzës së fortë të banorëve të Thethit
10 Korrik 2025, 18:35
Ndërtimet pa leje në Theth, Manja kërkon procedim disiplinor për prokuroren Elsa Gjeli
10 Korrik 2025, 18:15
Detaje nga vrasja e Renis Dobrës, autorët erdhën me 2 makina Range Rover nga Rrësheni
10 Korrik 2025, 18:10
Gjykata e Lartë e la në burg, Meta i drejtohet 'Kushtetueses'
10 Korrik 2025, 17:57
Dënim i ri me rregullore të 're'
10 Korrik 2025, 17:54
Përkthyesi i BE-së pushohet nga puna për shkak të frikës për sigurinë e Zelenskyy
10 Korrik 2025, 17:45
'Ti je polic, por jo Zot me ma marrë shpirtin', protestë për Agon Zejnullahun
10 Korrik 2025, 17:41

Ekspozimi i drejtpërdrejtë ndaj ajrit të kondicionuar mund të shkaktojë infeksion
10 Korrik 2025, 17:10
Video/ Rama përsërit skenarin, ulet sërish në gjunjë para Melonit
10 Korrik 2025, 16:56
I vuri zjarrin parcelës me ullinj, arrestohet 50-vjeçari në Shijak
10 Korrik 2025, 16:46

Rubio: SHBA-ja dhe Rusia kanë shkëmbyer ide të reja për bisedimet për paqe në Ukrainë
10 Korrik 2025, 16:36
Vdekja e 27-vjeçarit, dorëhiqet komandanti i Policisë së Lipjanit
10 Korrik 2025, 16:21
Video/ Digjet një banesë në Tiranë pranë Pazarit të Ri
10 Korrik 2025, 16:09

Trafik droge dhe grup kriminal, GJKKO lë në burg tre të pandehurit (EMRAT)
10 Korrik 2025, 15:51
Xhensila ndez rrjetin me urimin e saj për ditëlindjen e Ledrit
10 Korrik 2025, 15:42
Janë plot me pesticide! Lista me 12 produktet që duhet të kemi kujdes
10 Korrik 2025, 15:31

Aksident në Shëngjin, përfundon te Trauma 49-vjeçari
10 Korrik 2025, 15:11
Malltezi: Brenda një dite më sekuestruan llogaritë, pronat dhe aksionet
10 Korrik 2025, 15:01
BE: Izraeli është pajtuar për më shumë ndihma në Gaza
10 Korrik 2025, 14:55


Vrasja e Renis Dobrës, nxirret nga uji mjeti i 23-vjeçarit
10 Korrik 2025, 14:29
Tarifat e Trump ndaj Brazilit rrisin çmimin e kafes
10 Korrik 2025, 14:16
Ursula von der Leyen i mbijeton votëbesimit
10 Korrik 2025, 14:04
Gjyqi për "Plumbin e Artë”/ Debate të forta në GJKKO, shtyhet sërish seanca
10 Korrik 2025, 13:55
Vrau efektivin e Shqiponjave, Prokuroria e Fierit kërkon burg përjetë për Azgan Mërnicën
10 Korrik 2025, 13:46
Zjarr në Lezhë, flakët pranë nënstacionit elektrik
10 Korrik 2025, 13:32
Banorët përplasen me policinë në Theth, një gruaje i bie të fikët
10 Korrik 2025, 13:24
“Ramë i xanun”
10 Korrik 2025, 13:15

Tre shenjat e horoskopit që kanë gjasa të divorcohen në muajin korrik
10 Korrik 2025, 12:45
Kokë turku për një Republikë pa leje
10 Korrik 2025, 12:35
“Ka shkretuar kombin e vet”/ Berisha: Rama burgos kundërshtarët!
10 Korrik 2025, 12:26

Plagoset me thikë shqiptari në Itali
10 Korrik 2025, 12:08



Inaugurimi i shtatores së Josif Budos, Berisha: Frymëzim dhe dritë për mbarë shqiptarët
10 Korrik 2025, 11:33

Vijon "turi i pastrimeve"/ Drejtorët e Bashkisë së Durrësit dorëzojnë sot dorëheqjet
10 Korrik 2025, 11:11
23-vjeçari në Mat u mbyt me litar, shoqërohen 4 të dyshuar
10 Korrik 2025, 10:58
35-vjetori i rënies së dëshmorit Josif Budo, Berisha i pranishëm në ceremoni
10 Korrik 2025, 10:49
Pas shkarkimeve, komandohet drejtori i ri i Policisë së Shkodrës
10 Korrik 2025, 10:30
BIRN: Aksioni i Ramës për hapësirat publike, një shfaqje e përsëritur
10 Korrik 2025, 10:29
Aksioni në Theth, shkarkohen drejtuesit e Policisë së Shkodrës
10 Korrik 2025, 10:16
Aksident me vdekje në autostradën Tiranë-Durrës
10 Korrik 2025, 10:01
Inceneratori nuk ekziston, por qeveria vijon te shtojë fondet
10 Korrik 2025, 09:51
Shqipëria po plaket me ritme të shpejta! 30% e popullsisë mbi 60 vjeç
10 Korrik 2025, 09:46
Fundi i një epoke, Modric i thotë 'lamtumirë' Real Madridit
10 Korrik 2025, 09:36
Mali i Dukatit prej 6 ditësh në flakë, banorët kërkojnë ndërhyrje nga ajri
10 Korrik 2025, 09:27

“Varfëria në rritje”/ DW: Shumë njerëzve në Gjermani nuk u del rroga
10 Korrik 2025, 09:08
Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
10 Korrik 2025, 08:51
Këmbimi valutor 10 Korrik, me sa shiten e blihen sot monedhat e huaja
10 Korrik 2025, 08:51

Foto/ Shkrumbohet gjatë natës restoranti në Theth, zjarri vihet nën kontroll nga banorët
10 Korrik 2025, 08:21

Rikthehet e nxehta përvëluese, termometri ngjitet deri në 40°C
10 Korrik 2025, 07:58
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
10 Korrik 2025, 07:46
Operatori turistik në Theth: Po na shembin shtëpitë pa paralajmërim
9 Korrik 2025, 22:54
Malltezi akuza Gabriel Escobar: U kërkoi prokurorëve të veprojnë ndaj Sali Berishës
9 Korrik 2025, 22:33
Trump dhe komandanti izraelit paralajmërojnë: Armëpushimi në Gaza mund të jetë pranë
9 Korrik 2025, 22:13
Zjarri në Landfillin e Elbasanit, pedagogu: Është një kancer dhe krim mjedisor
9 Korrik 2025, 21:54
Ndodh në Kukës, gruas me tetë fëmijë i marrin lekët e raportit të lindjes
9 Korrik 2025, 21:38
Beleri në PE: Raporti për Shqipërinë i zbukuruar, realiteti flet për dështime
9 Korrik 2025, 21:28
Verë me rrezik, rritet numri i pickimeve nga gjarpërinjtë
9 Korrik 2025, 21:22
Berisha apelon sërish: Stop terrorit shtetëror mbi banorët e Thethit!
9 Korrik 2025, 21:15
Virusi i 'sëmundjes së puthjes' lidhet me disa forma kanceri
9 Korrik 2025, 21:04
Malltezi rrëfen pas lirimit: Drejtësia është kthyer në armë politike
9 Korrik 2025, 20:51
Vokshi: Ka ngecur integrimi i Shqipërisë në BE, shkak mungesa e zgjedhjeve të lira
9 Korrik 2025, 20:37