
Flash News
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
Ceno Klosi me mbi 800 vota të vjedhura, Balluku gjen si arsye lodhjen e numëruesve
"Fast & Furious" në ish-Bllok, policia ndjek një Audi Q8, përplasen 4 makina
Makina përplas dy turistë me motoçikletë në Fushë Arrëz, humb jetën njëri prej tyre
Aksident i rëndë në Thumanë, një i vdekur, 3 të plagosur
2024: Viti i SkyEncrochat dhe gjuhëtarëve “popullorë”, varrmihësve të shqipes

Alfred Lela
Fjala e Vitit e Oxford-it për 2024 ishte ‘brain rot”, dhe u përzgjodh për të shenjuar lundrimin e gjatë, thuajse të pavetëdijshëm, të popullatës globale në rrjetet sociale, apo në internet në përgjithësi. Fjala është një rimarrje e shekullit 19, përdorur së pari nga shkrimtari amerikan Henry David Thoreau.
Nëse do të kërkohej në motorin virtual të fjalëve më të përdorura në debatin mediatiko-politik dhe popullor të Shqipërisë për vitin 2024, do të endeshim diku mes “përgjime”, “arrestime” dhe “SkyEncrochat”. Kjo e fundit një nga platformat e koduara të komunikimit në telefonat smart, e cila në finale nuk rezultoi e tillë (e koduar), pasi shërbimet europiane arritën të dekriptojnë bisedat ndërmjet bosëve të krimit dhe ushtarëve të tyre. Ajo që, ndoshta, u ra në sy shërbimeve inteligjente dhe të sigurisë, por me siguri nuk i habiti, ishte zotërimi i gjuhës shqipe, një të folmeje përndryshe të vogël, në këto komunikime.
Kjo përputhej me të dhënat dhe dyshimin, tashmë jo dhe aq të ri, se krimi i organizuar shqiptar është një fenomen europian dhe transglobal. Nëse kjo është një e dhënë për shërbimet, apo edhe për studiuesit e kriminialitetit, për shqiptarët vlen fakti se bisedat e zbardhura nuk janë thjesht dialogje kriminelësh. Krejt e kundërta, dëshmojnë kriminalizimin e sistemit politik, por edhe policisë e medias. Shpërfaqja nëpër këto biseda e disa ish-deputetëve të Partisë Socialiste, në përpjekje për të vrarë njëri-tjetrin, apo rivalë të tjerë, në luftën për hakmarrje, sundim ekonomik dhe territorial, dhe më rëndë se kaq, ekspozimi i një ligjvënësi të mazhorancës në qarkun e Durrësit si kandidat i bandave të fuqishme të zonës, alarmojnë çdokënd për fatalitetin e një lidhjeje okulte mes krimit të organizuar dhe politikës.
E treguar me pak rreshta, deputeti Jurgis Cyrbja, i treti në listën e Durrësit, ku drejton kryeministri Rama, nuk ishte vetëm vullneti i një prej bandave të qytetit, por gara me një bandë tjetër të zonës për t’i dëshmuar se kandidati i tyre, dmth Cyrbja, renditej më lart në listë dhe kjo dëshmonte se ndikimi dhe lidhja me Ramën ishte më e fuqishme.
Ky është infektimi i vetëdijes politike dhe shoqërore të Shqipërisë, përshkallëzuar sidomos në dekadën e qeverisjes së majtë socialiste të dekadës së fundit. Një brain rot (kalbje e trurit) që sheh fuqizimin ekonomik dhe ruajtjen e pushtetit dhe territorit si platforma të vetme të ekzistencës shoqërore dhe individuale. I një shkalle alarmante, edhe pse më pak të dëmshme, është edhe bastardimi i shqipes si gjuhë. Ata që kanë lexuar transkriptet e bisedave, edhe pse folës të shqipes, e kanë gjetur të vështirë, të zbërthejnë dialogjet mbushur me fjalë të ngrëna, të shtrembëruara, të primitivizuara, një zhargon i ri që gërsheton gjuhën e një vegjëlie shqiptare, që nuk shkollohet në dije apo arsim, por në vanitet, vegjetim dhe krim. Kjo, shumëkujt mund t’i duket si një trajtim elitist, por ka një lidhje mes të dyjave, vetëdijes së shprishur dhe gjuhës së bastarduar. Nuk është, pra, një përpjekje për të nënçmuar shqipet dialektore apo të thjeshta, dhe provë e kësaj mund të shërbejë një bisedë më cilindo të moshuar në çdo krahinë të Shqipërisë. Gjuha e tyre është parake, e thjeshtë, por asnjëherë vulgare. Në gjuhën e pleqve gjallon ende një shqipe ku vetëdija shoqërore e shqiptarit gjallon si origjinale dhe autoktone. Ata janë shkëlqimi i fundit i shqipes, para se pleqtë tanë të jenë një pjesë e deputetëve të parlamentit shqiptar të 12 viteve të fundit dhe personazhet e dosjeve të dekriptuara SkyEncrochat.
Në këtë kuptim, alarmi për vetëdijen politike dhe gjuhësore është i shkallës së një krize kombëtare.
Paralelisht me këto zhvillime, duke pasur një jetë krjetësisht të vetën, me moskokëçarjen që shoqëron zakonisht të gjitha marrëzitë, në hapësirën e komunikimit publik shqiptar ka qarkulluar një brain rot i dytë: lartimi artificial i shqipes si gjuhë hyjnore, më e vjetra, më e para, më e rëndësishmja ndër të folmet e botës, gjuhë e gjuhëve dmth.
Ndërkohë që shqipja po zhbëhet në aktualitet (Parlamenti, bisedat në Encrochat, Big Brother, platformat online) në virtualitet-thonë tregtarët e vjetërsisë së saj-ajo shkëlqen. Këta të fundit, gjuhëtari Ardian Vehbiu i quan “përrallëtarët e shqipes”-e gjeni edhe në librari librin me të njëjtin titull, nëse interesoheni. I pagëzon ashtu për të shenjuar faktin se përralla, miti, nuk mund ta zhbëjnë realitetin, madje ndihmojnë që ai të fshihet pas një pasqyre mjegulle që e dëmton gjykimin dhe zbeh problematikën.
Shqipja e lashtë dhe ajo e reja nuk takohen askund. Ato janë dy gjuhë paralele që nuk shpjegojnë të shkuarën, por kërcënojnë të ardhmen. Ato nuk parashikojnë, nuk analizojnë, por së pari, imagjinojnë një Shqipëri, e cila edhe po të ketë ekzistuar, ashtu siç po na thonë, nuk na ndihmon në të sotmen dhe as të ardhmen dhe, së dyti, zbulojnë një Shqipëri e cila na kërcënon pikërisht nga e ardhmja.
Këtë kërcënim e zbulon fakti se promotorët e tyre, të tipit E. Kocaqi, A. Dalipaj, M. Mema, S. Guri, e disa të tjerë, laudohen dhe ndiqen në rrjete sociale si mesitë e një historie dhe gjuhe që nuk ka qenë; ata janë kështu profetë të një të shkuare pa të ardhme. Për këtë është shpikur edhe simulimi i gjuhës dhe historisë. Si rregull, provat nuk kanë nevojë për simulime. Gjuha që është, ajo e deritashmja, që komunikon shpirtin e vegjëlisë shqiptare, është nën batare-batërdinë e një bastardimi të përminutshëm e të përgjithshëm.
Shqiptarët nuk janë asgjë më shumë se shqipja, gjuha e tyre. Simulimi i saj nga antikiteti, prej gjuhëtarësh dhe historianësh “popullorë”, dhe stimulimi i zhbërjes së saj nëpërmjet një sistemi politiko-mediatiko-arsimor, që popullohet gjithnjë e më shumë jo nga një aristokraci (këtu në kuptimin më të mirët), por nga një kakistokraci (sundimi i më të këqijve).
Asgjë nuk e shfaq këtë më mirë se sa gjuha.
Të fundit


Nisin aplikimet e para për pension italian, kujdes me plotësimin e formularit
3 Korrik 2025, 09:50
Balluku fajëson lodhjen e numëruesve për tjetërsimin e qindra votave në Fier
3 Korrik 2025, 09:44
Korreshi: Manipulimi i zgjedhjeve ka filluar shumë përpara datës së votimit
3 Korrik 2025, 09:39
Arrestimi i doganierit grek 'paralizon' kalimin e automjeteve në Qafë Botë
3 Korrik 2025, 09:28
Pas Tiranës e Fierit, sot hapen kutitë në Durrës
3 Korrik 2025, 09:21
Enea Mihaj transferohet në SHBA, do të luajë si kundërshtar i Messit dhe Uzunit
3 Korrik 2025, 09:10

Këmbimi valutor, me sa shiten dhe blihen monedhat e huaja
3 Korrik 2025, 08:53
Indeksi, Shqipëria me cilësinë më të keqe të jetesës në Europë
3 Korrik 2025, 08:48

Seanca e fundit plenare për këtë legjislaturë, çfarë do të diskutohet sot në Kuvend
3 Korrik 2025, 08:29
Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
3 Korrik 2025, 08:17
Mot i kthjellët dhe temperatura të larta, ja parashikimi për këtë të enjte
3 Korrik 2025, 08:00
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
3 Korrik 2025, 07:46
Rama e përmendi si histori suksesi, agroturizmi në Çajup është ndërtim pa leje
2 Korrik 2025, 22:51


Kurti: S’kemi garanci për 61 vota, duhet provuar votimi i fshehtë
2 Korrik 2025, 21:58
Lufta në Gaza/ Pse Netanyahu do vetëm një armëpushim 60-ditor, jo të përhershëm?
2 Korrik 2025, 21:56
SHBA-ja pezullon disa ndihma ushtarake për Ukrainën
2 Korrik 2025, 21:40



Mungon metadoni, përdoruesit i rikthehen heroinës: Vjedhim që ta blejmë
2 Korrik 2025, 20:57
Qeveria hyn në tregun e naftës, Rama: Çmim të ri për konsumatorët
2 Korrik 2025, 20:43
OBSH kërkon rritje me 50% të çmimit të duhanit, alkoolit dhe pijeve me sheqer
2 Korrik 2025, 20:41


Ceno Klosi me mbi 800 vota të vjedhura, Balluku gjen si arsye lodhjen e numëruesve
2 Korrik 2025, 19:54
"Mund të shpërthejë në flakë"/ Ja pse nuk duhet të karikoni telefonin nën jastëk
2 Korrik 2025, 19:35




“Çmendet” moti në Gjermani, temperaturat arrijnë në 40°C
2 Korrik 2025, 18:22

"Fast & Furious" në ish-Bllok, policia ndjek një Audi Q8, përplasen 4 makina
2 Korrik 2025, 17:59

Burgjet në Itali drejt kolapsit, shkalla e mbipopullimit një nga më të lartat në BE
2 Korrik 2025, 17:30



Arrestohet CEO dhe ish-drejtori i ‘Bankers Petrolium’ në Fier
2 Korrik 2025, 16:40
Makina përplas dy turistë me motoçikletë në Fushë Arrëz, humb jetën njëri prej tyre
2 Korrik 2025, 16:33

Përfundon rinumërimi i votave për qarkun e Fierit, Zegjine Çaushi e PS humb mandatin
2 Korrik 2025, 16:07

Zjarri në landfillin e Inceneratorit të Elbasanit, Prokuroria nis hetimet
2 Korrik 2025, 15:34
Çfarë duhet të dini nëse udhëtoni në një vend me vullkane aktive
2 Korrik 2025, 15:33

Theu arrestin shtëpiak dhe kanosi me thikë një person, arrestohet vlonjati
2 Korrik 2025, 15:09
Berisha takon zyrtarët e lartë në OSBE: Duhet qeveri teknike përpara se të jetë vonë
2 Korrik 2025, 14:59
BE-ja propozon reduktim prej 90% të gazrave serrë deri më 2040
2 Korrik 2025, 14:50
Evropa po digjet nga i nxehti/ Italia dhe Franca janë në gjendje alarmi maksimal
2 Korrik 2025, 14:36
Mediu: Mbrojtja Euroatlantike, detyra kryesore për sigurinë e Shqipërisë dhe rajonit
2 Korrik 2025, 14:36
Deklaratat kontradiktore të Moskës: A po prishet miqësia me Vuçiçin?
2 Korrik 2025, 14:21
'E humba betejën time': ngrohja e detit po vret peshkimin në Shqipëri
2 Korrik 2025, 14:08
Sekretet kimike që ndihmojnë në mbajtjen e mjaltit të freskët për kaq gjatë
2 Korrik 2025, 14:01

Danimarka merr vendimin historik, bën të detyrueshëm shërbimin ushtarak për gratë
2 Korrik 2025, 13:44
Apeli i GJKKO lë në burg ish-gjyqtaren Pajtime Fetahu
2 Korrik 2025, 13:30
Humbjet nga produktiviteti mund të ulin 1.3% të PBB-së si efekt i të nxehtit ekstrem
2 Korrik 2025, 13:21
Abuzoi me vajzën e tij të mitur, lihet në burg Zamir Meta
2 Korrik 2025, 13:04

Djegia e mbetjeve në Elbasan, Alizoti: Po helmojnë njerëzit dhe vjedhin paratë
2 Korrik 2025, 12:48
Në Serbi vazhdon mosbindja civile, dhjetëra persona të ndaluar
2 Korrik 2025, 12:40
Qeveria e Ramës ka lindur nën shenjën e plehrave dhe kështu edhe do të përfundojë
2 Korrik 2025, 12:28
Shtrenjtohet çmimi i ujit në bashkitë e qarkut të Elbasanit
2 Korrik 2025, 12:13
Në Serbi vazhdon mosbindja civile, çfarë po ndodh në Beograd?
2 Korrik 2025, 12:07
Aksident i rëndë në Thumanë, një i vdekur, 3 të plagosur
2 Korrik 2025, 11:54
Gjykata e Durrësit pezullon nga detyra drejtorin e Arsimit Parauniversitar
2 Korrik 2025, 11:49
Të enjten seancë plenare, çfarë pritet të diskutohet
2 Korrik 2025, 11:36
Evropa po digjet nga valët e të nxehtit/ Çfarë është fenomeni i ‘kupolës termike’?
2 Korrik 2025, 11:26
Në kërkim nga Italia për vrasje, arrestohet 45-vjeçari në Vlorë
2 Korrik 2025, 11:19
Situata me zjarret, në 24 orë u raportuan 28 vatra, 2 ende aktive
2 Korrik 2025, 11:13
Dosja “Buka”, shtyhet më 17 korrik seanca paraprake për Ahmetajn
2 Korrik 2025, 11:03


Baçi: Belinda Balluku dhe Ceno Klosi, “bandat” më të rrezikshme në Fier
2 Korrik 2025, 10:32
Dyshohet se abuzoi se*sualisht me vajzën e tij, mbërrin në gjykatë Zamir Meta
2 Korrik 2025, 10:21

Trump: Izraeli ka rënë dakord për armëpushim 60-ditor në Gaza
2 Korrik 2025, 10:01
Vazhdon zjarri në landfillin e Elbasanit
2 Korrik 2025, 09:51
‘Kujtimet nuk futen në tuba’: Një fshat në Mat i reziston valës së HEC-eve
2 Korrik 2025, 09:43
Datat që duhet të shënosh gjatë korrikut, ngjarje të rëndësishme do të ndodhin
2 Korrik 2025, 09:31
Shtyhet seanca për pretencën e Jorgo Goros
2 Korrik 2025, 09:24


Fermerët po braktisin kafshët për bletët, arsyet pse po rritet numri i koshereve
2 Korrik 2025, 08:54
Këmbimi valutor, me sa shiten e blihen monedhat e huaja
2 Korrik 2025, 08:42

52% e pensionistëve nuk morën pension të plotë në 2024-n
2 Korrik 2025, 08:27
Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
2 Korrik 2025, 08:13
Mot i nxehtë, e mërkura vjen me temperatura të larta
2 Korrik 2025, 07:59
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
2 Korrik 2025, 07:46


Zjarri në landfillin e Elbasanit, Cara: Vatra fiket dhe riaktivizohet në pak sekonda
1 Korrik 2025, 22:19