Flash News

Rama shënjestron sërish prokuroren Shkodrës: Gjeli hartoi ese filozofike me pafajësinë e ndërtimit pa leje

I shpallur në kërkim për vjedhje, arrestohet 26-vjeçari në Durrës

Salianji paraqitet te Shërbimi i Provës pas lirimit me kusht: Betejën ligjore do e vazhdoj në Strasburg

U kërcënua me kallëzim nga Rama, prokurorja e Shkodrës letër KLP-së: Reagoni për sulmet politike

Korçë/ 40-vjeçari hidhet nga ballkoni i katit të pestë, në gjendje kritike

OP-ED

Triumfi i Perëndimit

Politiko 16 Mars 2022, 20:02

Alfred Lela

Ka shumë nga ata, duke filluar nga pesha të rënda të mendimit, si politologu John Mearsheimer, e deri te sharlatanë të ndryshëm të lamestream-it (për të huazuar termin e një armikeje të medias dhe gjërave mainstream si famozja Sarah Palin), që e shohin Ukrainën dhe sulmin rus mbi të si dështim të Perëndimit. Në disa pika aleanca perëndimore, me Amerikën në krye, e meritojnë këtë zhvlerësim. Ndërkohë që, qëllimi i këtij editoriali nuk është renditja e këtyre të metave, të cilat kërkojnë një hapësirë dhe kohë analize të thellë dhe Mearsheimer-iane, Perëndimi liberal, madje edhe fragmentet reaksionare apo populiste të tij, kanë dëshmuar se rendi botëror, i përkufizuar dhe përcaktuar nga liberalizmi, nuk ka dështuar; ai mund dhe din ta tregojë veten.

Me çfarë mund të shpjegohet tjetër kjo aleancë (thuajse e shenjtë) politike, financiare, ushtarake dhe sidomos shpirtërore, veçse me farën e lirisë, e cila edhe pse nganjëherë çel lule të së keqes, në fund, kthehet te pema e vet, tashmë mbi njëqind vjeçare.

Bota e rendit dhe vlerave perëndimore, e ndarë në shumëçka, nga Washingtoni në Berlin dhe nga Londra në Budapest; nga Vatikani në Rigë dhe nga Otava në Varshavë, ka reaguar përmes koncepteve të lirisë, sovranitetit dhe paqes, brenda aulës së atij që quhet rules based international order, kundër një regjimi despotik dhe lideri lunatik. Një luftë pushtuese, e nisur nën pretekstin e një operacioni special ushtarak, hasi në reagim të paprecedent, thuajse gjithëbotëror. Vladimir Putini e pa veten në një cep të ringut botëror dhe të historisë, me përkrahjen e ndoca pak të ngjashmëve, apo pupacëve të tij, si Lukashenko i Bjellorusisë.

Sanksionet ekonomike vijuan me të gjithë forcën, vetëm pas një hezitimi dhe hutimi fillestar dhe të zbehtë. Ndihma amerikane, firmosur nga presidenti Biden dhe miratuar pa dallime partizane nga Kongresi amerikan, ka arritur në disa miliard dollarë, vetëm në dy javët e para të luftës. Amerika, e vënë në diskutim për primacinë e saj globale, ka dalë në krye të përpjekjes për të zmbrapsur, me aksione dhe retorikë, pushtuesin e Ukrainës dhe kërcënuesin e një rendi botëror që, edhe nëse nuk është perfekt, në vija të përgjithshme beson te liria dhe bazohet te rregullat. Presidenti Zelensky është kthyer në një hero, që nga kancelaritë e larta të politikës së Perëndimit, te Wall Street-i i financës së lartë dhe Main Street-i i pop kulturës. Institucionet emërmëdha të kulturës në Perëndim u kanë ndërprerë kontratat artistëve rusë të afërt me Putinin, të cilët nuk kanë pranuar të ndahen publikisht nga shefi i Kremlinit. Qindra firma perëndimore shumëkombëshe janë tërhequr nga bizneset fitimprurëse në Rusi. UEFA dhe FIFA, padrone të lojës më të dëshiruar në glob, futbollit, e kanë përjashtuar Rusinë nga të gjitha veprimtaritë nën banerin e tyre. Institucione dhe individë kanë nisur fushata të gjera ndihmash për viktimat dhe refugjatët e luftës në Ukrainë. Solidariteti njerëzor dhe institucional i perëndimorëve është në kulm.

Ka kaq shumë shembuj ngashnjyes që e përkufizojnë konfliktin në Ukrainë, ashtu siç edhe duket se është: një luftë e së mirës kundër së keqes. Të gjitha rezultatet janë të hapura: Putini mund ta pushtojë Ukrainën, por kurrë nuk do ta ketë atë me vullnetin e popullit të saj. Ai mund të arrijë një fitore të përkohëshme ushtarake, por në asnjë rrethanë putinizmi dhe ideologjia aktuale e Kremlinit nuk do të instalohet në Ukrainë. Kievi mund të tërhiqet nga dëshira për t’u anatarësuar në NATO, por lufta e ukrainasve kundër Moskës ka dëshmuar se Perëndimi dhe aleancat e tij, megjithëse jo gjithmonë adekuate, vazhdojnë të jenë kufiri dhe streha që ndan të mirën nga e keqja, globalen nga sektarja, të ardhmen nga e shkuara.

Ka nga ata që presin më shumë nga Perëndimi, me Amerikën në krye. Fillimisht një zonë mosfluturimi mbi Ukrainë dhe, pse jo, një ndërhyrje ushtarake. Kjo mund të ndodhë, por përballë cilave pasoja?! Një zgjerim i konfliktit do të thoshte përshkallëzim global dhe luftë e tretë botërore. Zgjerimi i hartës së luftës do të nënkuptonte, automatikisht, një hollim të rëndësisë së Ukrainës, kthimin e saj në një pikë të përhumbur në një teatër rajonal apo europian luftimesh. Kjo vetëm duke mbajtur parasysh një luftë konvencionale, pa harruar një Putin trigger happy, me gishtin e lumtur në këmbëzën e arsenalit bërthamor që Rusia zotëron.

Po, Perëndimi mund të mos ishte harruar në limontinë e dhjetra lëshimeve të appeasement-it politik. Po, dobësitë e tij akute pasqyrohen edhe te ky guxim putinian që, pas Krimesë dhe Gjeorgjisë, ta lëshojë ariun rus edhe drejt Ukrainës. Por, kronika e këtyre dy javëve luftë na thotë se Perëndimi, nën udhëheqjen amerikane, kthehet gjithmonë te parimet fillestare dhe të përhershme. Ashtu siç është, me gabime dhe lëshime, Perëndimi dhe rendi i dalë prej tij, dhe që ai siguron edhe sot, mbeten ende alternativa më e mirë. Jemi me fat, sigurisht, sidomos ne të vendeve të vogla dhe të pafuqishme, që konsensusi oksidental ende e përshkon dhe përshkruan pjesën më të madhe dhe të mirë të botës. Pjesë e këtij fati është edhe vetë fakti që në këtë rend, si pjesë e këtij konsensusi, lejohen edhe kritikat, pranohen edhe mendimet alternative, të cilët e shohin këtë rend dhe vetë Perëndimin si të pamjaftueshëm, si delikat, si të paplotë. Cila do të ishte alternativa? Kujtoni vetëm shefin e Sigurisë së Rusisë që dridhej para Putinit dhe idesë së një operacioni pushtues me të cilin, ai si profesionit, dukej se nuk ishte dakord. Por, kjo nuk mjaftonte para vendimit të carit.

Në finale ky është thelbi i Perëndimit: liria për të qenë bashkë edhe në mospajtim.

Kjo mjafton për të thënë se, edhe njëherë, Perëndimi ka triumfuar.