
Flash News
Merr flakë makina pranë stacionit të trenit në Durrës
E akuzuar për përndjekje, arrestohet ish-drejtoresha e spitalit të Dibrës
Pse iu ka mërzitur kaq shumë fushata e Berishës?
Fushatë brenda shkollës, Zegjineja e Roskovecit kallëzohet në KQZ
Dhunë ndaj një 14-vjeçari në Komisariat?/ Komiteti i Helsinkit ngre alarmin: U godit me grushta, policia nuk e çoi tek mjeku! Të hetohet
Pse përfaqësoj komunitetin egjiptian dhe komunitetin rom në listën e kandidatëve PD-AshM dhe fasada e Ramës për pakicat
Nga Rivelino Cuno
Gjatë gjithë këtyre viteve të qeverisjes së Edi Ramës, është ndërtuar me kujdes një fasadë integrimi për komunitetet rom dhe egjiptian.
Por pas kësaj fasade fshihet e vërteta e hidhur: një politikë e bazuar në projektet e letërkëmbimeve ndërkombëtare, në foton e rradhës për të marrë fonde, dhe në spektaklin e rremë të përkujdesjes publike, ndërsa realiteti vazhdon të jetë brutal dhe i pandryshuar.
Shkollat mbeten për ta një portë ku hyjnë, por shpesh nuk mbarojnë kurrë ciklet mësimore.
Punësimi është iluzion.
Strehimi është një luks që nuk e njohin.
Shëndetësia është një rrugë e gjatë që shpesh mbaron pa ndihmë.
Politikat sociale janë të centralizuara, burokratike dhe të palidhura me realitetin e jetës së përditshme.
Çfarë ka bërë Qeveria Rama për këtë?
Shumë pak në thelb, shumë në dukje.
Një politikë e retorikës dhe jo e transformimit.
Qeveria Rama ka dështuar të kuptojë se përfshirja nuk është një fjalë në letër, por një projekt jetësor.
Ajo ka dështuar të ndërtojë ura të qëndrueshme për integrimin e këtyre komuniteteve në sistemin arsimor dhe në tregun e punës.
Ajo ka dështuar të adresojë strukturat diskriminuese që i mbajnë këto komunitete në varfëri të trashëguar dhe i kthen në rezervuar votash të varura nga ndihmat dhe klientelizmi lokal.
Politikat për ta janë kryesisht simulime për standarde evropiane, të cilat në praktikë janë të zbrazëta, të pjesshme dhe të pakoordinuara.
Por çfarë duhet të bëjmë ne?
Së pari, duhet të ndryshojmë paradigmat. Komunitetet egjiptian dhe rom nuk janë vetëm “grupe të margjinalizuara”, por qytetarë të Republikës së Shqipërisë, me të njëjtat të drejta, me të njëjtën dinjitet njerëzor, dhe me të njëjtën të drejtë për të qenë pjesë aktive e jetës publike.
1. Arsimimi si emancipim, jo si formalitet.
Duhet të ndërtojmë programe të personalizuara mbështetëse në shkollat fillore dhe 9-vjeçare, me tutorë, mentorë dhe ndihmë sociale të drejtpërdrejtë për familjet që ndalojnë fëmijët nga shkolla për arsye ekonomike.
Në çdo bashki ku ka komunitete rome apo egjiptiane, të ketë kuota për mësues ndihmës nga vetë komuniteti dhe përfshirje të prindërve në këshilla shkollore.
2. Punësimi përmes formimit profesional të vërtetë dhe jo kurseve fasadë.
Programet e formimit duhet të jenë të lidhura me sektorë konkretë që kërkojnë fuqi punëtore dhe të shoqërohen me subvencione për punëdhënësit që punësojnë anëtarë nga këto komunitete. Duhet ngritur një Agjenci Kombëtare për Punësimin e Komuniteteve Egjiptian dhe Rom, që të mos humbasin në radhët e pafundme të zyrave të punës.
3. Strehimi si e drejtë dhe jo si pazar politik.
Shumica e romëve dhe egjiptianëve jetojnë në kushte të papërshtatshme, pa kontrata, pa të drejtë ligjore banimi. Duhet një ligj i posaçëm për legalizimin dhe urbanizimin e zonave ku jetojnë këto komunitete, jo për t’i izoluar, por për t’i përfshirë. Buxhetet e bashkive duhet të kenë linjë të dedikuar për këtë çështje dhe të menaxhohen me transparencë dhe përfaqësim real të komunitetit.
4. Shëndetësia dhe ndihma sociale, jo si lëmoshë por si e drejtë.
Nevojitet një strukturë e posaçme brenda çdo qendre shëndetësore dhe çdo qendre ekonomike-sociale në bashki, që merret ekskluzivisht me komunitetet rom dhe egjiptian, me ndërmjetës nga vetë komuniteti. Akses i garantuar në shërbime parandaluese, mbështetje për nënat dhe fëmijët, ndihmë për dokumentacion dhe sigurime shëndetësore.
5. Fuqizimi politik dhe qytetar.
Duhet të ndalojmë së foluri në emër të tyre, dhe t’u japim atyre hapësira reale për përfaqësim politik, qytetar dhe shoqëror. Krijimi i një Këshilli Kombëtar të Komuniteteve Rom dhe Egjiptian me kompetenca monitoruese, këshillimore dhe vendimmarrëse në politikat publike është domosdoshmëri.
Ne nuk mund të ndërtojmë një Shqipëri evropiane duke lënë një pjesë të shqiptarëve jashtë dyerve të saj.
Ne nuk mund të flasim për zhvillim dhe dinjitet, nëse pranojmë që mijëra njerëz në këtë vend të trajtohen si të padukshëm.
Për këtë, ne duhet të ndërtojmë një vizion të ri të përfshirjes, që nuk e sheh ndihmën si fund, por si fillim të pavarësimit.
Një vizion që nuk merret vetëm me projektet dhe fondet, por me rrënjët e padrejtësisë sociale, me mentalitetin diskriminues, me strukturat e pabarazisë që i kanë mbajtur në këtë gjendje për dekada.
Në fund, ajo që nuk ka bërë qeveria Rama nuk është thjesht zbatimi i projekteve, është mungesa e një vullneti të vërtetë politik për t’i trajtuar komunitetet rom dhe egjiptian si pjesë të pandashme të trupit kombëtar shqiptar.
Ai nuk ka dështuar vetëm për ta.
Ai ka dështuar për të gjithë ne, sepse ka lejuar që një plagë kaq e madhe sociale të zgjatet pa ndërgjegje, pa vullnet dhe pa shpresë.
Ndryshimi nis nga njohja e të vërtetës. Ndryshimi nis kur asnjë fëmijë nuk lind me përcaktimin “jashtë sistemit”.
Dhe Shqipëria e nesërme fillon atëherë kur nuk ka më komunitete të harruara, por vetëm qytetarë të lirë dhe të barabartë.
Të fundit



Sondazhet për 11 majin, LaCivita: Duan të ndikojnë në opinionin publik
23 Prill 2025, 22:14
Fushata e PD-ASHM, Mediu: LaCivita në kontakt me ne mbi 3 herë në ditë
23 Prill 2025, 21:51

Merr flakë makina pranë stacionit të trenit në Durrës
23 Prill 2025, 21:23
E akuzuar për përndjekje, arrestohet ish-drejtoresha e spitalit të Dibrës
23 Prill 2025, 21:23

Pse iu ka mërzitur kaq shumë fushata e Berishës?
23 Prill 2025, 20:50
Dua Lipa shijon pushimet në Shqipëri me të dashurin e ri, Callum Turner
23 Prill 2025, 20:49

Gjermania thotë se ka dëbuar “shumë” agjentë rusë
23 Prill 2025, 20:15




Fushatë brenda shkollës, Zegjineja e Roskovecit kallëzohet në KQZ
23 Prill 2025, 19:13

SPAK regjistron 23 procedime për krime zgjedhore
23 Prill 2025, 19:00
Meta i përgjigjet Ramës: U argëtova me ‘ufon’, Skrapari do ketë 3 deputetë të sigurt
23 Prill 2025, 18:27


U kap me mbi 65 kg marijuanë në furgon, arrestohet 66-vjeçari shqiptar në Spanjë
23 Prill 2025, 17:52

BIRN: Aleanca e pashpallur PS-PSD bëhet aleancë e kushtëzuar
23 Prill 2025, 17:23




Krimet zgjedhore, Prokuroria nis dy procedime penale në Gjirokastër
23 Prill 2025, 16:19
Tërmeti i fuqishëm në Turqi/ 151 të plagosur pasi u hodhën nga lartësitë
23 Prill 2025, 16:13
Kaosi në SHBA është një mundësi që Europa duhet ta shfrytëzojë
23 Prill 2025, 15:52
Shenjat më me fat të zodiakut të javës
23 Prill 2025, 15:40

Apeli i GJKKO lë në burg Erion Veliajn, SPAK: 114 veprime hetimore në dy muaj
23 Prill 2025, 15:22


Veliaj i tradhëtuar/ Çfarë tregon Facebook-u i Lalit?
23 Prill 2025, 14:40
Efektet e patates së ëmbël në organizëm
23 Prill 2025, 14:32
Berisha: Kodi aktual ndoshta është kodi më absurd i planetit
23 Prill 2025, 14:17

Gjendet celulari i Ilaria Sulës në banesën e ish të dashurit Filipinas
23 Prill 2025, 13:58


Të rinjtë shqiptarë, të sabotuar nga sistemi arsimor dhe tregu i lirë
23 Prill 2025, 13:24




23 prilli, Dita Botërore e Librit
23 Prill 2025, 12:43
Tërmeti i fortë godet Turqinë
23 Prill 2025, 12:32

Humb vula e KZAZ në Bularat, Prokuroria nis hetimet
23 Prill 2025, 12:09

Berisha: Do falim çdo gjobë dhe kamatë të vendosur që nga viti 1992 deri më 11 maj
23 Prill 2025, 11:47

Berisha me gratë: Mediat po e censurojnë opozitën, katër TVSH-të janë njësoj
23 Prill 2025, 11:26
“Metamorfoza”, shtyhet seanca për Pëllumb Gjokën dhe të tjerët
23 Prill 2025, 11:18
Kuvendi i Kosovës rrëzon për herë të tretë Haxhiun si kryeparlamentare
23 Prill 2025, 11:04

Vrau vajzën e tij në Tiranë dhe më pas u arratis, arrestohet 49-vjeçari palestinez
23 Prill 2025, 10:43

Arrestohet 23-vjeçari në ‘Don Bosko’, u kap me pistoletë gati për ta shitur
23 Prill 2025, 10:19
FBI arreston shqiptarin për kontrabandë të emigrantëve/ Emri
23 Prill 2025, 10:12
Rrëmbimi dhe vrasja e Jan Prengës, dëshmon për herë të parë në GJKKO Dritan Rexhepi
23 Prill 2025, 09:57
Veliaj kërkon lirinë, sot mbahet seanca në GJKKO
23 Prill 2025, 09:54



Këmbimi valutor, me sa shiten dhe blihen monedhat e huaja sot
23 Prill 2025, 09:01


Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
23 Prill 2025, 08:13
Vranësira dhe intervale kthjellimesh, ja si do të jetë moti këtë të mërkurë
23 Prill 2025, 08:00
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
23 Prill 2025, 07:48
"Ka një frymë fantastike fitoreje", Noka: Berisha po pritet si shpëtimtar
22 Prill 2025, 22:54



Ish-kreu i PS-së në Mamurras i merr 2 mijë euro qytetarit për ta punësuar
22 Prill 2025, 21:37

Op-Ed | Korça po zbrazet. Kush e ka fajin?
22 Prill 2025, 20:56


Ky është delegacioni shqiptar që do të marrë pjesë në varrimin e Papa Franceskut
22 Prill 2025, 20:23
Berisha thirrje diasporës: Mos e fotografoni votën, qëndroni qytetarë të lirë
22 Prill 2025, 20:06


BE-ja propozon t’i kthejë më shpejt në Kosovë: Ç'thonë të dhënat për azilkërkuesit?
22 Prill 2025, 18:58
Kërkohet në KPA shkarkimi i prokurorit Afrim Shehu
22 Prill 2025, 18:35




Tre ushqime që përmbajnë më shumë hekur se mishi
22 Prill 2025, 16:52

SPAK hap garën për Drejtorin e ri të Byrosë Kombëtare të Hetimit
22 Prill 2025, 16:38
Kërcënuan punonjësit e Policisë rrugore, e pësojnë dy vëllezërit në Korçë
22 Prill 2025, 16:23
