Flash News

DITARI POLITIK

Pse përfaqësoj komunitetin egjiptian dhe komunitetin rom në listën e kandidatëve PD-AshM dhe fasada e Ramës për pakicat

Pse përfaqësoj komunitetin egjiptian dhe komunitetin rom në

Nga Rivelino Cuno

Gjatë gjithë këtyre viteve të qeverisjes së Edi Ramës, është ndërtuar me kujdes një fasadë integrimi për komunitetet rom dhe egjiptian.
Por pas kësaj fasade fshihet e vërteta e hidhur: një politikë e bazuar në projektet e letërkëmbimeve ndërkombëtare, në foton e rradhës për të marrë fonde, dhe në spektaklin e rremë të përkujdesjes publike, ndërsa realiteti vazhdon të jetë brutal dhe i pandryshuar.

Shkollat mbeten për ta një portë ku hyjnë, por shpesh nuk mbarojnë kurrë ciklet mësimore.

Punësimi është iluzion.

Strehimi është një luks që nuk e njohin.

Shëndetësia është një rrugë e gjatë që shpesh mbaron pa ndihmë.

Politikat sociale janë të centralizuara, burokratike dhe të palidhura me realitetin e jetës së përditshme.

Çfarë ka bërë Qeveria Rama për këtë?

Shumë pak në thelb, shumë në dukje.

Një politikë e retorikës dhe jo e transformimit.

Qeveria Rama ka dështuar të kuptojë se përfshirja nuk është një fjalë në letër, por një projekt jetësor.

Ajo ka dështuar të ndërtojë ura të qëndrueshme për integrimin e këtyre komuniteteve në sistemin arsimor dhe në tregun e punës.

Ajo ka dështuar të adresojë strukturat diskriminuese që i mbajnë këto komunitete në varfëri të trashëguar dhe i kthen në rezervuar votash të varura nga ndihmat dhe klientelizmi lokal.

Politikat për ta janë kryesisht simulime për standarde evropiane, të cilat në praktikë janë të zbrazëta, të pjesshme dhe të pakoordinuara.

Por çfarë duhet të bëjmë ne?

Së pari, duhet të ndryshojmë paradigmat. Komunitetet egjiptian dhe rom nuk janë vetëm “grupe të margjinalizuara”, por qytetarë të Republikës së Shqipërisë, me të njëjtat të drejta, me të njëjtën dinjitet njerëzor, dhe me të njëjtën të drejtë për të qenë pjesë aktive e jetës publike.

1. Arsimimi si emancipim, jo si formalitet.
Duhet të ndërtojmë programe të personalizuara mbështetëse në shkollat fillore dhe 9-vjeçare, me tutorë, mentorë dhe ndihmë sociale të drejtpërdrejtë për familjet që ndalojnë fëmijët nga shkolla për arsye ekonomike.
Në çdo bashki ku ka komunitete rome apo egjiptiane, të ketë kuota për mësues ndihmës nga vetë komuniteti dhe përfshirje të prindërve në këshilla shkollore.

2. Punësimi përmes formimit profesional të vërtetë dhe jo kurseve fasadë.
Programet e formimit duhet të jenë të lidhura me sektorë konkretë që kërkojnë fuqi punëtore dhe të shoqërohen me subvencione për punëdhënësit që punësojnë anëtarë nga këto komunitete. Duhet ngritur një Agjenci Kombëtare për Punësimin e Komuniteteve Egjiptian dhe Rom, që të mos humbasin në radhët e pafundme të zyrave të punës.

3. Strehimi si e drejtë dhe jo si pazar politik.
Shumica e romëve dhe egjiptianëve jetojnë në kushte të papërshtatshme, pa kontrata, pa të drejtë ligjore banimi. Duhet një ligj i posaçëm për legalizimin dhe urbanizimin e zonave ku jetojnë këto komunitete, jo për t’i izoluar, por për t’i përfshirë. Buxhetet e bashkive duhet të kenë linjë të dedikuar për këtë çështje dhe të menaxhohen me transparencë dhe përfaqësim real të komunitetit.

4. Shëndetësia dhe ndihma sociale, jo si lëmoshë por si e drejtë.
Nevojitet një strukturë e posaçme brenda çdo qendre shëndetësore dhe çdo qendre ekonomike-sociale në bashki, që merret ekskluzivisht me komunitetet rom dhe egjiptian, me ndërmjetës nga vetë komuniteti. Akses i garantuar në shërbime parandaluese, mbështetje për nënat dhe fëmijët, ndihmë për dokumentacion dhe sigurime shëndetësore.

5. Fuqizimi politik dhe qytetar.
Duhet të ndalojmë së foluri në emër të tyre, dhe t’u japim atyre hapësira reale për përfaqësim politik, qytetar dhe shoqëror. Krijimi i një Këshilli Kombëtar të Komuniteteve Rom dhe Egjiptian me kompetenca monitoruese, këshillimore dhe vendimmarrëse në politikat publike është domosdoshmëri.

Ne nuk mund të ndërtojmë një Shqipëri evropiane duke lënë një pjesë të shqiptarëve jashtë dyerve të saj.
Ne nuk mund të flasim për zhvillim dhe dinjitet, nëse pranojmë që mijëra njerëz në këtë vend të trajtohen si të padukshëm.

Për këtë, ne duhet të ndërtojmë një vizion të ri të përfshirjes, që nuk e sheh ndihmën si fund, por si fillim të pavarësimit.
Një vizion që nuk merret vetëm me projektet dhe fondet, por me rrënjët e padrejtësisë sociale, me mentalitetin diskriminues, me strukturat e pabarazisë që i kanë mbajtur në këtë gjendje për dekada.

Në fund, ajo që nuk ka bërë qeveria Rama nuk është thjesht zbatimi i projekteve, është mungesa e një vullneti të vërtetë politik për t’i trajtuar komunitetet rom dhe egjiptian si pjesë të pandashme të trupit kombëtar shqiptar.
Ai nuk ka dështuar vetëm për ta.
Ai ka dështuar për të gjithë ne, sepse ka lejuar që një plagë kaq e madhe sociale të zgjatet pa ndërgjegje, pa vullnet dhe pa shpresë.

Ndryshimi nis nga njohja e të vërtetës. Ndryshimi nis kur asnjë fëmijë nuk lind me përcaktimin “jashtë sistemit”.
Dhe Shqipëria e nesërme fillon atëherë kur nuk ka më komunitete të harruara, por vetëm qytetarë të lirë dhe të barabartë.

Të fundit