Flash News

KRYESORE

Intelektualët myslimanë: Mbyllja e xhamisë së Et’hem Beut ditën e 50 vjetorit të ndalimit të fesë nga komunistët

Intelektualët myslimanë: Mbyllja e xhamisë së Et’hem

Në përvjetorin e 75-të të Konferencës së Pezës u mbyllë xhamia e Et’hem Beut në Tiranë pasi nuk u lejua thirrja e ezanit dhe falja e namazit.

Intelektualët myslimanë shprehen se mbyllja e posaçme e xhamisë në këtë rast  përbën një damkosje të besimtarëve praktikantë mysliman shqiptarë  si dhe krijon perceptimin publik se  këta besimtarë përbëjnë potencialin terroristë dhe kërcënim të sigurisë kombëtare .

 Ata gjithashtu shprehen se ndalimi i plotë i fesë në Shqipëri erdhi gradualisht përgjatë një periudhe 23-vjeçare, dhe kjo, sipas tyre, ndodhi se asnjë nga hoxhallarët apo imamët nuk reaguan ndaj masave që mori regjimi totalitar për të ndaluar plotësisht fenë në 1967.

“Heshtja dhe mosreagimi i duhur sot ndaj reduktimit në një monument kulture të xhamisë së Et’hem Beut, qoftë edhe për një ditë, është një shenjë se historia mund të përsëritet.”- deklarojnë intelektualët myslimanë.

Deklarata e plotë

Tiranë më 17 shtator, 2017

Deklaratë e një grupi intelektualësh dhe qytetarësh të angazhuar ndaj mbylljes së xhamisë së Et’hem Beut

Dje më datë 16 shtator 2017, në përvjetorin e 75-të të Konferencës së Pezës, shteti shqiptar ndaloi thirrjen e ezanit dhe faljen e namazit në xhaminë e Et’hem Beut në Tiranë. Mbyllja e xhamisë në këtë datë, e cila përkon me 50-vjetorin e ndalimit zyrtar të fesë në Shqipëri është reminishencë e sistemit diktatorial komunist, kur xhamia e Et’hem Beut u reduktua në një monument kulture. Ndonëse Samiti i Komitetit Ushtarak të NATO-s, për sigurinë e të cilit u pretendua marrja e një mase të tillë, i fillonte punimet më datë 15 shtator, datë prej së cilës miqtë e huaj ishin akomoduar në hotelin ku zhvilloi punimet Samiti, autoritetet shtetërore, në mënyrë simbolike, vendosën që mbylljen e xhamisë ta bëjnë në ditën e përvjetorit të Konferencës së Pezës, kur kremtuesit e këtij përvjetori u shfaqen me portretet e diktatorit Enver Hoxha në duar.

Mbyllja e xhamisë është justifikuar me pretendimin e marrjes së masave të sigurisë në kuadër të Samitit. Nuk ka se si ky vendim të mos shihet si një shkelje e hapur e Kushtetutës, kartave të të drejtave të njeriut dhe akt i qartë diskriminimi fetar ndaj komunitetit të besimtarëve myslimanë të Shqipërisë. Është e qartë që mbyllja e posaçme e xhamisë së Et’hem Beut me këtë rast përbën një damkosje të besimtarëve praktikantë myslimanë Shqiptarë dhe krijon perceptimin publik kombëtar dhe ndërkombëtar se këta besimtarë përbëjnë potencial terrorist dhe kërcënim të sigurisë kombëtare. Ajo që e përforcon më shumë këtë përfundim është fakti që myslimanët u ndaluan të thërrasin edhe ezanin, e jo vetëm të falen në xhami. Institucionet shqiptare të sigurisë kanë mjetet e duhura për të siguruar mbarëvajtjen e një organizimi të tillë pa cënuar të drejtën kushtetuese të besimtarëve për të kryer dhe shfaqur lirshëm ritualet dhe simbolet fetare. Akti brutal i mbylljes së xhamisë tregon mospërfilljen e ndjeshmërisë fetare të myslimanëve për sa kohë që siguria e Samitit mund të ishte garantuar me mjete të tjera.

Ne dënojmë heshtjen dhe mosprononcimin publik të Komunitetit Mysliman të Shqipërisë ndaj këtij cënimi të paprecedentë të të drejtës kushtetuese të ushtrimit të praktikës fetare në vend. Hoxhallarët, imamllarët dhe drejtuesit e tjerë të jetës fetare në vend kanë patur për detyrë të dënonin publikisht dhe pa mëdyshje mbylljen e xhamisë, e cila u përkujtoi besimtarëve ndalimin e fesë nga diktatura. Ne nuk pajtohemi me mospërmbushjen nga ana e tyre të detyrimit hyjnor të përkujtimit dhe paralajmërimit të besimtarëve. Historia jonë e afërt dëshmon rekordin famëkeq të ndalimit të praktikimit të riteve dhe shfaqjes së simboleve fetare në publik. Hoxhallarët, imamllarët dhe drejtuesit e jetës fetare në vend  duhet të jenë të vetëdijshëm se ndalimi i plotë i fesë në Shqipëri erdhi gradualisht përgjatë një periudhë 23-vjeçare. Heshtja dhe mosreagimi i duhur i udhëheqësve fetarë të fundviteve ‘40 karshi masave represive të regjimit totalitar ndaj shfaqjes në publik të simboleve dhe praktikave fetare ishin pararendëse të ndalimit të plotë të fesë në vitin 1967. Heshtja dhe mosreagimi i duhur sot ndaj reduktimit në një monument kulture të xhamisë së Et’hem Beut, qoftë edhe për një ditë, është një shenjë se historia mund të përsëritet.

Shpresojmë që intelektualë, klerikë të të gjitha besimeve, politikanë të arsyeshëm, aktivistë të shoqërisë civile, mbrojtës të të drejtave dhe lirive themelore të fituara me mund gjatë këtyre 27 viteve, t’i bashkohen këtij shqetësimi të ngritur për kërcënimin e lirive fetare dhe stigmatizimin e xhamisë dhe besimtarëve myslimanë si burim potencial kërcënimi ndaj rendit kushtetues. Ngjarje si kjo duhet të shërbejnë gjithnjë e më shumë si përkujtues se paqja sociale dhe liritë themelore nuk janë gjithmonë të garantuara. Nuk ka dyshim se mbrojtja e tyre nesër do të jetë më e vështirë se sot.

Një bashkësi që nuk nxjerr mësime nga historia e saj kaq e afërt, është e dënuar ta përsërisë atë.

Nënshkrues:

  1. Fitim Zekthi
  2. Gerdi Demneri
  3. Sajmir Ismaili
  4. Ermira Muça
  5. Elona Muça
  6. Fabian Zhilla
  7. Oriona Beka
  8. Vehap Kola
  9. Oriol Guni
  10. Roald Hysa
  11. Elton Beka
  12. Baki Kurti
  13. Albi Bardhi
  14. Besmir Gëziqi
  15. Ergi Bardhi
  16. Melisa Harusha
  17. Pranvera Kasamaj
  18. Altin Veisllari
  19. Adnand Ramadhi
  20. Anduena Qefalia
  21. Esmeralda Çaça
  22. Brunilda Basha
  23. Jona Puci
  24. Floriar Arapi
  25. Bledar Zhuri
  26. Jetmir Korbi
  27. Eltjon Kuptrija
  28. Klodi Smajlaj
  29. Ervin Metani
  30. Fation Shabani
  31. Halil Muja
  32. Ledio Biduli
  33. Saimir Hurdha
  34. Alketa Gjoni
  35. Armand Hasa
  36. Durim Kodra
  37. Rezarta Alla
  38. Klodjana Malushaj
  39. Sara Fahem
  40. Myzejen Kura
  41. Muhamedali Kura
  42. Shpetim Kura
  43. Mereme Arkaxhiu
  44. Suada Hoxha
  45. Vilson Imamaj
  46. Dëfrim Shabanaj
  47. Hyqmet Arkaxhiu
  48. Fatmira Brecani
  49. Sabina Tufa
  50. Erjon Fejzullaj
  51. Entela Hidri
  52. Arber Ademi
  53. Nevila Qardaku
  54. Dashamira Gjeçi
  55. Irida Bino
  56. Denis Bala
  57. Esmere Kola
  58. Salvi Kanto
  59. Ilisa Polena
  60. Lumturije Isa Hyka
  61. Erolind Beça
  62. Bruna Gerçari
  63. Enis Shkambi
  64. Olti Kaderja
  65. Ilmi Proshka
  66. Nikeida Ciku
  67. Esma Dushku
  68. Rubin Hoxha
  69. Merjem Lumi
  70. Genti Baraku
  71. Elfa Kodra
  72. Eduart Zejnati
  73. Liljana Zejnati
  74. Kumrie Zika
  75. Fatime Kaca
  76. Matilda Karemani
  77. Laver Karemani
  78. Burbuqe Picari
  79. Luljeta Raza
  80. Zahide Ndreu
  81. Fiora Cana
  82. Albert Kurti
  83. Mysadete Kurti
  84. Migena Boriçi
  85. Shpresa Boriçi
  86. Dëshira Gjonaj
  87. Ilda Halili
  88. Blerta Balliu
  89. Daniela Kafazi
  90. Fatime Kapllani
  91. Reshit Hoxha
  92. Fatmira Hoxha
  93. Dyrmish Kapllani
  94. Leonard Jasharllari
  95. Eglantina Braçi
  96. Valbona Kaseja
  97. Diana Hysa
  98. Arjan Hoxha
  99. Armena Hoxha
  100. Monda Aliu
  101. Ela Zhabjaku
  102. Ladrime Sufaj
  103. Anisa Smajlaj
  104. Merita Salimusaj
  105. Harun Salimusaj
  106. Ali Gashi
  107. Muharrem Deliu
  108. Merjeme Teshi
  109. Xhemile Selita
  110. Muharrem Selita
  111. Valmira Sheta
  112. Marjola Jakupi
  113. Aishe Kurti
  114. Blerina Algjoni
  115. Afrim Kamberi
  116. Eriona Xhaferraj
  117. Dionela Malaj
  118. Rezarta Torba
  119. Aida Tola
  120. Anjeza Bojaxhiu
  121. Festim Mustafa
  122. Gëzim Shquti
  123. Aventjola Krasniqi
  124. Rezarta Pirraçi
  125. Artur Pirraçi
  126. Fatmire Torba
  127. Rudina Mustafa
  128. Jasmina Blushi
  129. Valtone Januzaj
  130. Milazim Januzaj
  131. Emine Lagushi
  132. Kiti Shabanaj
  133. Aleksandër Nikoçi
  134. Erlisela Dinoshi
  135. Emanuela Fejzolli
  136. Besjana Dinoshi
  137. Nasibe Shehu
  138. Majra Levenishti
  139. Mario Fagu
  140. Daniela Fagu
  141. Besnik Cara
  142. Lejla Cara
  143. Andi Shehu

Të fundit