
Flash News
Korçë/ 40-vjeçari hidhet nga ballkoni i katit të pestë, në gjendje kritike
Kroacia rikthen shërbimin e detyrueshëm ushtarak
Ndërtimet pa leje në Theth, Manja kërkon procedim disiplinor për prokuroren Elsa Gjeli
Detaje nga vrasja e Renis Dobrës, autorët erdhën me 2 makina Range Rover nga Rrësheni
Gjykata e Lartë e la në burg, Meta i drejtohet 'Kushtetueses'

Kleo Gështenja*
Kontratat konçesionare nuk janë aspak të panjohura për autoritetet e prokurimit publik shqiptar. Deri në janar të 2021, në total janë 221 kontrata konçesionare në sektorë të ndryshëm në Shqipëri; si në energjetikë, infrastrukturë, shëndetësi dhe shërbime. Për të pasur një ide më të qartë, një konçesion është një marrëdhënie kontraktuale që i jep një kompanie të caktuar të drejtën për të operuar dhe investuar në një sektor specifik nën një juridikson shtetëror, subjekt i ligjeve dhe termave sipas kontratës. Edhe pse idea e një konçesioni është shitur si një rritje e efiçencës në dhënien e një shërbimi, janë evidentuar një sërë rastesh të konçesioneve korruptive, jo vetëm në Shqipëri por dhe në Europë.
Në Shqipëri vërehet një rritje e numrit të konçesioneve në infrastrukturë, shëndetësi dhe shërbime të cilat çuditërisht kanë një financim direkt nga buxheti i shtetit. Nga viti 2014 deri më sot, mund të përmendim konçesionet e inceneratorëve, konçesionet në shëndetësi, konçesionet për mirëmbajtjen e Rrugës së Kombit, ndërtimi i aksit Milot-Balldren, ndërtimi i Rrugës së Arbrit dhe segmenti Orikum-Dukat. Vetëm konçesionet në ndërtim dhe mirëmbatje rrugësh do t’i kushtojnë buxhetit të shtetit plot 1.2 miliardë euro. Ndërsa, inceneratorët vetëm për vitin 2021 pritet që thithin nga buxheti i shteti plot 2.2 miliardë lekë. Konçesioni i fundit i qeverisë Rama ishte ai për kontrollin e pompave të karburantit i cili do t’i kushtojë shtetit shqiptar përafërsisht 100 milion euro për një periudhë 20 vjeçare. Jo për çudi, qeveria po mundohet të japë me konçesion edhe menaxhimin e portit më të rëndësishëm në vend, portin e Durrësit.
Nga një analizë e bërë kundrejt këtyre konçesioneve vihen re disa të përbashkëta shqetësuese që janë:
- Mungesa e garës
- Mungesa e pjesmarrjes së kompanive të huaja
- Mungesa e analizës vlerë të parasë
- Kompani fituese të regjistruara në parajsa fiskale
- Kontrata që favorizojnë totalisht kompanitë private
- Kompani te lidhura ngushtë me pushtetin
- Oferta konçesionare të pakërkuara
Problemi me konçesionet vërehet që në fazat fillestare, një prej të cilave është proçesi i tenderimit. Në të gjitha rastet, specifikat ligjore janë bërë me tendencë për të përjashtuar kompanitë e huaja dhe kështu të mundësojnë paracaktimin e kompanisë fituese. Rasti më i fundit ishte ai konçesionit për kontrollin e pompave të karburantit. Në më shumë se një rast proçedurat e tenderimit janë pezulluar dhe rihapur për shkak të shkeljeve proçeduriale dhe ligjore, siç është rasti i aksit Thumanë-Kashar, të cilin qeveria nuk arriti ta prokurojë. Shpesh ofertat konçesionare janë të pakërkuara, pra projekte nuk janë pjesë të paketës strategjike të zhvillimit të vendit. Këtu mund te rendisim koncesionin per 3 inceneratorët në Tiranë, Fier dhe Elbasan. Këto oferta të pakërkuara, me studime fizibiliteti dhe miratim kontratash ne kohe rekord shkelin haptazi ligjin dhe procedurat për konçesionet dhe partneritetin publik privat.
Hijet e dyshimit bëhen akoma më të mëdha nëqoftëse analizohen kompanitë që fitojnë kontratat konçesionare. Kompanitë që kanë paraqitur ofertat e pakërkuara për tre inceneratorët janë të regjistruara në parajsat fiskale, dhe janë kompani të krijuara vetëm në vitet e fundit dhe nuk kanë aspak eksperiencë në sektorin që operojnë. Drejtuesit ligjorë të këtyre kompanive rezultojnë të jenë individe pa eksperienca profesionale, pa eksperiencë në menaxhimin e entiteve private e jo më në menaxhimin e kontratave komplekse konçesionare qindra milionë euro. Natyrshëm lind dyshimi kush fshihet realisht pas këtyre kompanive. Në konçesionet në infrastrukturë, kryesisht në ndërtimin e rrugëve, kompanitë fituese janë të lidhura ngushtë me pushtetin. Ashtu siç ndodh dhe në vende të tjera me korrupsion të lartë si Shqipëria, këto kompani njihen për financimin e fushatave elektorale të partive politike dhe miqësinë e ngushtë me politikën.
Testi i parë për qeverinë Basha pas zgjedhjeve do të jetë sjellja kundrejt këtyre konçesioneve të cilat rëndojnë jo pak buxhetin e shtetit. A do të ketë kapacitetin dhe vendosmërinë lidershipi i PD për të luftuar këtë fenomen? A do te ketë qeveria burimet njerëzore në rritjen e kualitetit të institucioneve që prokurojnë, auditojnë dhe mbikqyrin konçesionet? A do të arrijë parlamenti i ardhshëm të jetë i aftë në anullimin e këtyre kontratave pa u përballur me gjoba nga gjykatat e arbitrazhit ndërkombëtar? A do të munden institucionet e drejtësisë së re dhe shtypi të hetojnë këto kontrata të dyshimta? A do të mund të hartojë qeveria e re një paketë ligjesh për konçesionet që synojnë të ndalojnë korrupsionin, lobimin, konfliktin e interesit dhe ndalimin e influencës politike?
Jo domosdoshmërisht, një përgjigje pozitive ndaj këtyre pyetjeve do të zhduktë influencën në kontratat konçesionare. Gjithsesi, implementimi i proçedurave të reja në prokurimin e konçesioneve dhe hetimi nga gjyqësori i konçesioneve të kaluara do të ulte ndikimin politik, të rrisë transparencën dhe efiçencën e këtyre kontratave. Eksperienca në vende të tjera në zhvillim si Shqipëria ka treguar se vetëm duke ndërmarrë hapa të tillë mund të ulet korrupsioni dhe të rritet efiçenca e kontratave konçesionare.
*MSc Construction Economics and Management-University College London
Të fundit


30 vite nga masakra e Srebrenicës në Bosnje – Hercegovinë
11 Korrik 2025, 09:10

Nga retorika te rakia, POLITICO: 9 gjëra që Nigel Farage mund të bëjë në Shqipëri
11 Korrik 2025, 08:53
Trump njofton 35% tarifa për mallrat kanadeze
11 Korrik 2025, 08:39
Këmbimi valutor, me sa shiten dhe blihen monedhat e huaja sot
11 Korrik 2025, 08:24

Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
11 Korrik 2025, 07:59
Diell dhe temperatura të larta, parashikimi i motit
11 Korrik 2025, 07:41
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
11 Korrik 2025, 07:20
Zhupa: Në Theth, disa investitorë strategjikë austriakë e duan zonën të boshatisur
10 Korrik 2025, 22:57
Malltezi: SPAK e pranon, jemi në një proces që filloi me kallëzimin e rremë të Ballës
10 Korrik 2025, 22:34

Si të çliroheni nga bllokimet emocionale me anë të ushtrimeve
10 Korrik 2025, 21:57

Lala: Veliaj donte të rikthehej si kryebashkiak
10 Korrik 2025, 21:40
"Hajt t'i biem' se është i djathtë", Boçi: Në Theth synohen investitorët strategjikë
10 Korrik 2025, 21:33
VIDEO/ Sherr në parlamentin e Bolivisë, deputetët përplasen fizikisht
10 Korrik 2025, 21:20
Salianji: Çështja ime u nxor jashtë radhe, po goditen ata që shqetësojnë Ramën
10 Korrik 2025, 21:09
Salianji akuzon sistemin gjyqësor me emra: Më dënuan me dëshmi të rreme
10 Korrik 2025, 21:07
Shqipëria përjetoi një nga valët më të gjata të nxehtësisë së dekadës së fundit
10 Korrik 2025, 21:01

Qeveria miraton procedura të reja për deklarimin e vendbanimit në e-Albania
10 Korrik 2025, 20:39
“Mbretëresha e lumenjve të Evropës”, 7 bashki derdhin ujërat e zeza në lumin Vjosë
10 Korrik 2025, 20:21
Koka: Veriorët nuk kanë për t’ia harruar Edi Ramës operacionin racist në Theth
10 Korrik 2025, 20:18
3 shenjat e horoskopit që do të ndikohen më shumë nga ‘Hëna e Plotë’ e 10 Korrikut
10 Korrik 2025, 20:04
Emërohet drejtuesi i ri i Qendrёs Kombёtare tё Kinematografisё
10 Korrik 2025, 19:51
Korçë/ 40-vjeçari hidhet nga ballkoni i katit të pestë, në gjendje kritike
10 Korrik 2025, 19:40
‘Gruaja e lodhur’/ Sindroma që prek mijëra gra çdo ditë
10 Korrik 2025, 19:34
Çanta origjinale Hermès e Jane Birkin shitet për 10 milionë dollarë
10 Korrik 2025, 19:26

Nënshkruhet marrëveshja Britani-Ukrainë për 5 mijë raketa Thales
10 Korrik 2025, 19:00
Zjarr në Zvërnec, flakët rrezikojnë dy hotele
10 Korrik 2025, 18:57
Kroacia rikthen shërbimin e detyrueshëm ushtarak
10 Korrik 2025, 18:39
Spahia: E vërteta e madhe e akuzës së fortë të banorëve të Thethit
10 Korrik 2025, 18:35
Ndërtimet pa leje në Theth, Manja kërkon procedim disiplinor për prokuroren Elsa Gjeli
10 Korrik 2025, 18:15
Detaje nga vrasja e Renis Dobrës, autorët erdhën me 2 makina Range Rover nga Rrësheni
10 Korrik 2025, 18:10
Gjykata e Lartë e la në burg, Meta i drejtohet 'Kushtetueses'
10 Korrik 2025, 17:57
Dënim i ri me rregullore të 're'
10 Korrik 2025, 17:54
Përkthyesi i BE-së pushohet nga puna për shkak të frikës për sigurinë e Zelenskyy
10 Korrik 2025, 17:45
'Ti je polic, por jo Zot me ma marrë shpirtin', protestë për Agon Zejnullahun
10 Korrik 2025, 17:41

Ekspozimi i drejtpërdrejtë ndaj ajrit të kondicionuar mund të shkaktojë infeksion
10 Korrik 2025, 17:10
Video/ Rama përsërit skenarin, ulet sërish në gjunjë para Melonit
10 Korrik 2025, 16:56
I vuri zjarrin parcelës me ullinj, arrestohet 50-vjeçari në Shijak
10 Korrik 2025, 16:46

Rubio: SHBA-ja dhe Rusia kanë shkëmbyer ide të reja për bisedimet për paqe në Ukrainë
10 Korrik 2025, 16:36
Vdekja e 27-vjeçarit, dorëhiqet komandanti i Policisë së Lipjanit
10 Korrik 2025, 16:21
Video/ Digjet një banesë në Tiranë pranë Pazarit të Ri
10 Korrik 2025, 16:09

Trafik droge dhe grup kriminal, GJKKO lë në burg tre të pandehurit (EMRAT)
10 Korrik 2025, 15:51
Xhensila ndez rrjetin me urimin e saj për ditëlindjen e Ledrit
10 Korrik 2025, 15:42
Janë plot me pesticide! Lista me 12 produktet që duhet të kemi kujdes
10 Korrik 2025, 15:31

Aksident në Shëngjin, përfundon te Trauma 49-vjeçari
10 Korrik 2025, 15:11
Malltezi: Brenda një dite më sekuestruan llogaritë, pronat dhe aksionet
10 Korrik 2025, 15:01
BE: Izraeli është pajtuar për më shumë ndihma në Gaza
10 Korrik 2025, 14:55


Vrasja e Renis Dobrës, nxirret nga uji mjeti i 23-vjeçarit
10 Korrik 2025, 14:29
Tarifat e Trump ndaj Brazilit rrisin çmimin e kafes
10 Korrik 2025, 14:16
Ursula von der Leyen i mbijeton votëbesimit
10 Korrik 2025, 14:04
Gjyqi për "Plumbin e Artë”/ Debate të forta në GJKKO, shtyhet sërish seanca
10 Korrik 2025, 13:55
Vrau efektivin e Shqiponjave, Prokuroria e Fierit kërkon burg përjetë për Azgan Mërnicën
10 Korrik 2025, 13:46
Zjarr në Lezhë, flakët pranë nënstacionit elektrik
10 Korrik 2025, 13:32
Banorët përplasen me policinë në Theth, një gruaje i bie të fikët
10 Korrik 2025, 13:24
“Ramë i xanun”
10 Korrik 2025, 13:15

Tre shenjat e horoskopit që kanë gjasa të divorcohen në muajin korrik
10 Korrik 2025, 12:45
Kokë turku për një Republikë pa leje
10 Korrik 2025, 12:35
“Ka shkretuar kombin e vet”/ Berisha: Rama burgos kundërshtarët!
10 Korrik 2025, 12:26

Plagoset me thikë shqiptari në Itali
10 Korrik 2025, 12:08



Inaugurimi i shtatores së Josif Budos, Berisha: Frymëzim dhe dritë për mbarë shqiptarët
10 Korrik 2025, 11:33

Vijon "turi i pastrimeve"/ Drejtorët e Bashkisë së Durrësit dorëzojnë sot dorëheqjet
10 Korrik 2025, 11:11
23-vjeçari në Mat u mbyt me litar, shoqërohen 4 të dyshuar
10 Korrik 2025, 10:58
35-vjetori i rënies së dëshmorit Josif Budo, Berisha i pranishëm në ceremoni
10 Korrik 2025, 10:49
Pas shkarkimeve, komandohet drejtori i ri i Policisë së Shkodrës
10 Korrik 2025, 10:30
BIRN: Aksioni i Ramës për hapësirat publike, një shfaqje e përsëritur
10 Korrik 2025, 10:29
Aksioni në Theth, shkarkohen drejtuesit e Policisë së Shkodrës
10 Korrik 2025, 10:16
Aksident me vdekje në autostradën Tiranë-Durrës
10 Korrik 2025, 10:01
Inceneratori nuk ekziston, por qeveria vijon te shtojë fondet
10 Korrik 2025, 09:51
Shqipëria po plaket me ritme të shpejta! 30% e popullsisë mbi 60 vjeç
10 Korrik 2025, 09:46
Fundi i një epoke, Modric i thotë 'lamtumirë' Real Madridit
10 Korrik 2025, 09:36
Mali i Dukatit prej 6 ditësh në flakë, banorët kërkojnë ndërhyrje nga ajri
10 Korrik 2025, 09:27

“Varfëria në rritje”/ DW: Shumë njerëzve në Gjermani nuk u del rroga
10 Korrik 2025, 09:08
Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
10 Korrik 2025, 08:51
Këmbimi valutor 10 Korrik, me sa shiten e blihen sot monedhat e huaja
10 Korrik 2025, 08:51

Foto/ Shkrumbohet gjatë natës restoranti në Theth, zjarri vihet nën kontroll nga banorët
10 Korrik 2025, 08:21

Rikthehet e nxehta përvëluese, termometri ngjitet deri në 40°C
10 Korrik 2025, 07:58
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
10 Korrik 2025, 07:46
Operatori turistik në Theth: Po na shembin shtëpitë pa paralajmërim
9 Korrik 2025, 22:54