Albert V. Nikolla
Shkatërrimi i objektit të Teatrit Kombëtar, është krimi më i rëndë kulturor, i bërë në 30 vitet e demokracisë nga një qeveri në Shqipëri… ndonjëherë ndërtesa jo madhështore kanë shumë më tepër vlerë dhe rëndësi sesa ndërtesat gjigande 50 katëshe… ndërtesa ku u ngrit flamuri i pavarësisë në Vlorë, ka shumë më tepër rëndësi për ndjenjën dhe krenarinë tonë kombëtare sesa çfarëdo -50 katëshi gjigand ngritur në Tiranë. Thjesht sepse ka brenda Simbolikën e Historisë. Ndërtesa e Teatrit Kombëtar kishte miliarda herë më shumë vlerë sentimentale dhe kulturore, sesa të gjitha godinat që pretendohet të ngrihen në vend të teatrit dhe kullave komerciale.
Kjo për një arsye të thjeshtë. Është shembur teatri ku luajti Naim Frashëri dhe Sandër Prosi; është shembur teatri ku luajti Kadri Roshi dhe Violeta Manushi… është shembur teatri ku luajti Rikard Ljarja dhe Roland Trebicka. Është dhembur teatri ku luajti Tinka Kurti, Robert Ndrenika dhe Roza Anagnosti…. është shembur teatri ku luajti Sulejman Pitarka dhe Xhevdet Ferri…. Teatri i ri, sado modern të jetë s’ka për të qenë kurrë teatër legjendash të pavdekshme të kulturës sonë kombëtare, me sentimente dhe histori kombëtare, por thjesht një teatër i atyre që lejuan të shkatërrojnë historinë e paraardhësve të lavdishëm dhe përdhosën historinë e tyre të ardhme…
Përjashtoj këtu të gjithë ata aktorë të teatrit, që nuk u bënë palë as me shtetin e Ramës dhe as me opozitën e Lulit, por që me vetëdije dhe vetëm për arsye madhore të kujtesës kombëtare u vunë në mbrojte të teatrit…
Teatri i ri modern, që mund ta zëvendësojë, nuk do të ketë kurrë madhështinë e atij teatri të vogël …sepse thjesht, ai do të jetë një bunker i madh komercial…
Dhe pas gjithë asaj dhembjeje, fare thjesht mund të habitemi me kryeministrin actual: Auuu, çfarë urrejtje për memorien tonë kombëtare ky njeri që pretendon të jetë artist… e paparë… Ajo godinë ishte ndoshta teatri më primitiv në botë, por ishte Teatri i parë Kombëtar i shqiptarëve, pas 500 vjet pushtimi turk…kishte vlera të jashtëzakonshme për memorien artistike te kombit. Ishte një muze i madh historisë së artit dramatik, një muze i madh etnografik (me kostume pafund, të-të gjitha llojeve), ishte një ekspozicion i magjishëm fotografik, me arshivë të pafundme të pamjeve ndër vite të aktorëve të kombit….
Edi Rama i vuri ruspën, sepse ai i urren ndjenjat kombëtare, sepse është pa kombësi, i urren ndjenjat njerëzore, i urren kujtimet e bukura të kombeve, sepse ai do të sundojë një komb të vogël. Edi Rama e urren Teatrin Kombëtar dhe artin e suksesshëm, sepse vetë ka dështuar në art, ndaj ka marrë fenerin dhe në errësirën e orës katër të natës, shembi me eskavator historinë e suksesit të një Plejade Artistësh, që nuk do të përsëritet me kurrë në kulturën tonë kombëtare.
Pa frikë mund të thuhet, se goditja e memories kombëtare të Teatrit është një nga aktet me kriminale të qeverisë Rama… Mjafton të kujtojmë sesa Breza Artistesh, përfshirë dhe Kujtim Spahivoglin, u burgosën për të mbajtur gjallë artistikisht në nivele evropiane pikërisht këtë teatër, sa patriotë kosovarë janë futur në burg gjatë regjimit titist, sepse dëgjonin në Radio Tirana dramat e luajtura në këtë teatër, dhe më vonë pse shihnin në TVSH lojën e papërsëritshme aktoriale të Vëllezërve te tyre. Dhe të gjitha këto fakte na japin mundësinë të kuptojmë rëndësinë e kësaj ndërtese në Ngritjen Shpirtërore të Kombit të dërrmuar nga Historia Tragjike e Turqizmit e Jugosllavizmit, që për fat të keq ka gjetur terren edhe sot e kësaj dite te sjelljet e Edi Ramës.
Të gjithë e dimë se një komb ka katër kolona në të cilat duhet të mbështet për të ekzistuar: është Gjuha Kombëtare, Shqipja jonë e vjetër sa vetë njerëzimi që na jep thelbin e etnisë, – Etnografia e krijuar në mijëra shekuj, që na jep tipare kombëtare karakteristike dhe mënyrën e jetesës krejt origjinale, -është Arti si nevojë shpirtërore që fillon me një vegël Muzikore si Lahuta dhe Cyrla (pas një pjesë metalike, që e bën të vjetër baras me epokën e Gurit) dhe Ekonomia, si mbështetëse dhe financuese e pavarësisë dhe identitetit etnik.
Arti dhe Kultura në Shqipëri, janë të margjinalizuar
Gjuha u godit me Botimin e Fjalorit Etimologjik Shqiptar të rusit Vladimir Orel në gjithë botën: Angli, Gjermani, SHBA dhe Rusi. Dhe për çudi bashkëpunëtore në këtë krim monstruoz ndaj gjuhës dhe kulturës shqiptare ishte Akademia e Shkencave te Shqipërisë që i dha leje, madje edhe e ndihmoi me arshivë gjuhëtarin më anti-shqiptar të të gjitha kohërave. Në këtë fjalor del që Gjuha e bekuar Shqipe, që i këndoi De Rada, Naimi e Fishta e Mjeda, Lasgushi, Migjeni e Kuteli, Reshpja, Agolli e Kadareja, është një përzierje Greko-Latino- Sllavo-Turke….megjithëse kjo mohohet katërcipërisht nga Bopp, Han, Truman, se fundmi edhe Edvin Jacques, e një sërë gjuhëtarësh Gjermano -Franko-Amerikane, që pa asnjë stimulim nga shteti shqiptar, qoftë dhe një dekoratë të thjeshtë falënderimi, thonë të vërtetën që shqipja është një ndër tri gjuhët më të vjetra të Europës.
Etnologjia, vjedhja dhe shitja pa kontroll e veglave të muzikës, (kujtojmë me mijëra lahuta të vjetra që u shitën gjate sezoneve turistike për Serbë e Malazezë dhe që tani ekspozohen në muzeumet apo hotelet e këtyre vendeve si “Gusla”, shitja apo trafikimi i kostumeve kombëtare dhe së fundi shkatërrimi i Trashëgimisë Kostumgrafike të Teatrit Kombëtar, nuk janë gjë tjetër veçse akte barbarie të një qeverie të papërgjegjshme dhe cinike, që po punon për shkatërrimin e Shqipërisë dhe të çështjes kombëtare.
Arti ynë kombëtar po shkatërrohet me shembjen e godinave historike: janë me dhjetëra shtëpi dy apo tre shekullore, vila, modelet e te cilave ruhen në të gjithë Europën me fanatizëm, por që në Tiranë shemben si pa të keq për të ndërtuar billdingje. Tirana historike është varrosur nën billdingje, më pat thënë Maks Velo dikur! E keqja shkon edhe më larg, me mosfinancimin e Botimeve Themelore të kulturës sonë Shqiptare, si veprën e Petro Zhejit, të De Radës, të Naim Frashërit etj në gjuhët Angleze, Franceze dhe Gjermane.
Eposi i “Mujit dhe Halilit” ju fal Serbisë nga qeveria Rama. Një krim i rëndë Historik. Edhe sot e kësaj dite ne nuk kemi Panteonin e Etërve të Kombit, një muze me të gjitha bustet dhe artefaktet e Baballarëve të kombit shqiptar, dhe anash mauzoleumit, varrezat e këtyre burrave, diku lart në malin e Dajtit mund të bëhej kjo. Nuk kemi Akademinë post universitare të artit, ku do të përgatiteshin shkrimtarët e ardhshëm, arkeologët e ardhshëm, dhe regjisoret e ardhëm, me kurse speciale siç i ka ta zëmë Belgjika, Franca Gjermania, Rusia, etj. Nuk kemi entin tonë kombëtar të Përkthimeve në gjuhë të huaja, ku përkthyes të ndryshëm të shqipes nga e gjithë bota do të thirreshin në konkurse përkthimesh për të proklamuar kulturën tonë.
E gjitha kjo kur ekonomia (shtylla e ekzistencës biologjike të Kombit) po shkatërrohet duke i dhëne privatit troje miliona dollarëshe, në Tiranë e kudo në mënyrë të paligjshme, duke shitur koncesionet e Minierave dhe duke shkatërruar industrinë Petrolifere. Pra, Edi Rama dhe klika e tij, po e minon kombin shqiptar në katër shtyllat e ekzistencës së tij. Këtë mund ta bëjnë vetëm armiqtë më të mëdhenj të popullit tonë.
Financuar Nga Bashkimi Europian
