KE ‘shuplakë’ Shqipërisë për dy nismat e qeverisë, ekspertët në Politiko: Rrezikojnë rëndë negociatat

Komisionit Evropian ka hartuar sërish një progres-raport të ‘zymtë’ për Shqipërinë, duke vënë në pah një sërë problematikash që pengojnë ecurinë e vendit drejt integrimit në BE.

Në këtë raport të përvitshëm të Brukselit janë renditur një sërë shqetësimesh që bien ndesh me normat e BE-së, si nisma e qeverisë për amnistinë fiskale, tentativapër tu ofruar ‘pasaporta të arta’ shtetasve të huaj, lufta kundër korrupsionit, rrezikun e pezullimit të vizave, hapat mbrapa në lirinë e shprehjes etj.

Politiko pyeti ekspertë lidhur me disa nga pikat e raportit se si ndikojnë këto kokluzione për një vend që aspiron të bëhet anëtare e BE-së.

Pasaportat e arta rrezikojnë negociatat

“Shqipëria duhet të heqë dorë nga zhvillimi i një skeme të nënshtetësisë së investitorëve (pasaporta të arta) pasi do të paraqiste rreziqe, sa i përket sigurisë, pastrimit të parave, evazionit fiskal, financimit të terrorizmit, korrupsionit dhe infiltrimit të krimit të organizuar dhe do të ishte i papajtueshëm me normat e BE-së”, thuhet ndër të tjera në raportin e KE-së.

Eksperti ligjor, Ervin Karamuço në një reagim për Politiko tha se miratimi i nismës për dhënien e nënshtetësisë investitorëve të huaj do të rrezikonte negociatat e anëtarësimit të Shqipërisë në BE.

Karamuço sjell shembullin e Maltës, e cila nuk mori masa të menjëhershme pas paralajmërimit të Komisionit Evropian dhe u përball me sanksione.

“Zbatimi i projektit të ri qeveritar për të ashtuquajturat "Pasaporta të Arta" ka si argument kryesor joshjen e biznesmenëve të huaj, të cilët në këmbim të investimeve të konsiderueshme në vendin tonë, tju njihet shtetësia shqiptare, duke u pajisur me pasaportë me procedura të përshpejtuara. Në këtë rast investitorët e huaj afërmendsh nuk do të jenë perëndimor, por me shtetësi nga vende të tjera, të cilat lëvizjen e lirë në hapësirën Shengen e konsiderojnë ende një luks.

 Iniciativa të mëparshme nga vende të Bashkimit Evropian tashmë kanë dështuar, duke u mbyllur me shpejtësi. Bullgaria dhe Qipro anuluan miratimin e ligjit që ju njihte këtë mundësi të huajve investitor. Ndërkohë që Malta e cila vonoi të reagonte me masa të menjëhershme, të cilat tashmë janë realizuar, u përball me gjobë nga Komisioni Evropian.

Shkaku i anulimin të kësaj procedure, në dukje e zgjuar për të shtuar zërat e investimeve në zonën Shengen është denoncuar me forcë nga autoritetet më të larta të BE. Kjo e fundit nuk lejon që në hapësirën e lëvizjes së lirë të saj, të përfshihen edhe persona me rekorde të rrezikshme të krimit të organizuar, pastrimit të parave, korrupsionit dhe shkeljes së të drejtave të njeriut në vendet e tyre të origjinës. Për sa më lart, ashtu siç e kam shprehur edhe herë tjetër, me miratimin e këtij vendimi Shqipëria rrezikon rëndë negociatat e anëtarësimit për në BE”, tha Karamuço.

Amnistia fiskale

Po ashtu, Shqipëria paralajmërohet dhe sa i përket nismës tjetër të qeverisë për amnistinë fiskale.

Asaj i kujtohet se është “në listën gri” sa i takon luftës kundër financimit të terrorizmit dhe kundër pastrimit të parave, e për këtë arsye “duhet të zbatojë elementët e mbetur të planit të veprimit të Task Forcës së Veprimit Financiar. Miratimi i një amnistie tatimore dhe penale kundër këshillave të BE-së dhe Moneyval-it, mund të rrezikojë përparimin në këtë fushë, thuhet në raport.  

Eksperti i ekonomisë Arben Malaj thekson për Politiko se kritikat e Komisionit Evropian duhen dëgjuar dhe respektuar, pasi sipas tij Shqipëria ka prioritet kombëtar integrimin evropian dhe moszbatimi i këtyre pikave do të ndikonte në këtë proces.  

“Nisja e negociatave, përparimi ne këtë proces, eliminimi i çdo pengese dhe vonese duhet te jete prioriteti i Shqipërisë. Dy kritikat konkrete nga BE, FMN, BB dhe institucione te tjera, paralajmërimet për risqet për pastrimin e  parave kriminale deri tek financimi i terrorizmit - duhen dëgjuar dhe respektuar. Shuma e  parave qe shpresohen nga këto dy iniciativa nuk do jene aq te mëdha sa përfitimet direkte dhe indirekte nga reformat strukturore dhe nga akseset ne politikat, projektet dhe financimet nga BE dhe donatoret e tjerë bilateral dhe multilateral.

Shqipëria është vend sovran, por ka prioritet kombëtare integrimin evropian. Ky proces është ne thelb dorëzim gradual i sovranitetit. Kjo imponon bashkëpunim efikase te përhershëm. Shpresoj qe qeveria te respektoj analizën e risqeve dhe paralajmërimet qe amnistia fiskale dhe "golden passaport" mund ti sjellin procesit te integrimit”, tha Malaj./ Politiko.al/